1 Ымпэрацилор 20
1 Бен-Хадад, ымпэратул Сирией, шь-а стрынс тоатэ оштиря – авя ку ел трейзечь ши дой де ымпэраць, кай ши каре. С-а суит, а ымпресурат Самария ши а ынчепут лупта ымпотрива ей.
E Ben-hadad, rei da Síria, ajuntou todas as suas forças: e trinta e dois reis, e cavalos e carros havia com ele: e subiu, e cercou a Samaria, e pelejou contra ela.
2 А тримис ын четате соль ла Ахаб, ымпэратул луй Исраел, сэ-й спунэ: „Аша ворбеште Бен-Хадад:
E enviou à cidade mensageiros, a Achab, rei de Israel.
3 ‘Арӂинтул ши аурул тэу сунт але меле, невестеле ши чей май фрумошь копий ай тэй сунт тот ай мей.’”
E disse-lhe: Assim diz Ben-hadad: A tua prata e o teu ouro são meus; e tuas mulheres e os melhores de teus filhos são meus.
4 Ымпэратул луй Исраел а рэспунс: „Ымпэрате, домнул меу, фие кум зичь! Сунт ал тэу ку тот че ам.”
E respondeu o rei de Israel, e disse: Conforme a tua palavra, ó rei meu senhor, teu sou eu, e tudo quanto tenho.
5 Солий с-ау ынторс ши ау зис: „Аша ворбеште Бен-Хадад: ‘Ам тримис сэ-ць спунэ: «Сэ-мь дай арӂинтул ши аурул тэу, невестеле ши копиий тэй.»
E tornaram a vir os mensageiros, e disseram: Assim fala Ben-hadad, dizendo: Ainda que eu te mandei dizer: Tu me as de dar a tua prata, e o teu ouro, e as tuas mulheres e os teus filhos;
6 Де ачея, вой тримите мыне, ла часул ачеста, пе служиторий мей ла тине. Ей ыць вор скормони каса та ши каселе служиторилор тэй, вор пуне мына пе тот че ай май скумп ши вор луа.’”
Todavia amanhã a estas horas enviarei os meus servos a ti, e esquadrinharão a tua casa, e as casas dos teus servos: e há de ser que tudo o que for aprazível aos teus olhos o meterão nas suas mãos, e o levarão.
7 Ымпэратул луй Исраел а кемат пе тоць бэтрыний цэрий ши а зис: „Ведець бине ши ынцелеӂець кэ омул ачеста не вря рэул, кэч а тримис сэ-мь чарэ невестеле ши копиий, арӂинтул ши аурул, ши н-ам зис кэ ну и ле дау!”
Então o rei de Israel chamou a todos os anciãos da terra, e disse: notai agora, e vede como este busca mal; pois enviara a mim por minhas mulheres, e por meus filhos, e pela minha prata, e pelo meu ouro, e não lho neguei.
8 Тоць бэтрыний ши тот попорул ау зис луй Ахаб: „Ну-л аскулта ши ну те ынвои.”
E todos os anciãos e todo o povo lhe disseram: Não lhe dês ouvidos, nem consintas.
9 Ши ел а зис солилор луй Бен-Хадад: „Спунець домнулуй меу, ымпэратул: ‘Вой фаче тот че ай тримис сэ черь робулуй тэу ынтыя датэ, дар лукрул ачеста ну-л пот фаче.’” Солий ау плекат ши й-ау дус рэспунсул.
Pelo que disse aos mensageiros de Ben-hadad: Dizei ao rei, meu senhor: Tudo o que primeiro mandaste pedir a teu servo, farei, porém isto não posso fazer. E foram os mensageiros, e lhe tornaram a dar esta resposta.
10 Бен-Хадад а тримис сэ спунэ луй Ахаб: „Сэ мэ педепсяскэ зеий ку тоатэ аспримя лор де ва ажунӂе прафул Самарией сэ умпле мына ынтрегулуй попор каре мэ урмязэ!”
E Ben-hadad enviou a ele, e disse: Assim me façam os deuses, e outro tanto, que o pó de Samaria não bastará para encher as mãos de todo o povo que me segue.
11 Ши ымпэратул луй Исраел а рэспунс: „Чине ынчинӂе армеле сэ ну се лауде ка чел че ле пуне жос!”
Porém o rei de Israel respondeu, e disse: Dizei-lhe: Não se gabe quem se cinge, como aquele que se descinge.
12 Кынд а примит Бен-Хадад рэспунсул ачеста, стэтя ла бэут ку ымпэраций ын кортурь ши а зис служиторилор луй: „Прегэтици-вэ!” Ши ей с-ау прегэтит де нэвалэ ымпотрива четэций.
E sucedeu que, ouvindo ele esta palavra, estando bebendo ele e os reis nas tendas, disse aos seus servos: Ponde-vos em ordem contra a cidade.
13 Дар ятэ кэ ун пророк с-а апропият де Ахаб, ымпэратул луй Исраел, ши а зис: „Аша ворбеште Домнул: ‘Везь тоатэ ачастэ мулциме маре? О вой да астэзь ын мыниле тале, ка сэ куношть кэ Еу сунт Домнул.’”
E eis que um profeta se chegou a Achab rei de Israel, e lhe disse: Assim diz o Senhor: Viste toda esta grande multidão? eis que hoje t'a entregarei nas tuas mãos, para que saibas que eu sou o Senhor.
14 Ахаб а зис: „Прин чине?” Ши ел а рэспунс: „Аша ворбеште Домнул: ‘Прин служиторий май-марилор песте цинутурь.’” Ахаб а зис: „Чине ва ынчепе лупта?” Ши ел а рэспунс: „Ту.”
E disse Achab: Por quem? E ele disse: Assim diz o Senhor: Pelos moços dos príncipes das províncias. E disse: Quem começará a peleja? E disse: Tu
15 Атунч, Ахаб а нумэрат служиторий май-марилор песте цинутурь ши с-ау гэсит доуэ суте трейзечь ши дой ши, дупэ ей, а нумэрат тот попорул, пе тоць копиий луй Исраел, ши ерау шапте мий.
Então contou os moços dos príncipes das províncias, e foram duzentos e trinta e dois: e depois deles contou a todo o povo, todos os filhos de Israel, sete mil.
16 Ау фэкут о ешире пе ла мязэзи. Бен-Хадад бя ши се ымбэта ын кортуриле луй ку чей трейзечь ши дой де ымпэраць каре-л ажутау.
E sairam ao meio dia: e Ben-hadad estava bebendo e embriagando-se nas tendas, ele e os reis, os trinta e dois reis, que o ajudavam.
17 Служиторий май-марилор песте цинутурь ау ешит чей динтый. Бен-Хадад а черчетат ши й-ау спус астфел: „Ау ешит ниште оамень дин Самария.”
E os moços dos príncipes das províncias sairam primeiro: e Ben-hadad enviou a alguns, que lhe deram avisos, dizendo: Sairam de Samaria uns homens.
18 Ел а зис: „Дакэ ес пентру паче, приндеци-й вий ши, кяр дакэ ес пентру луптэ, приндеци-й вий.”
E ele disse: Ainda que para paz saissem, tomai-os vivos: e ainda que à peleja saissem, vivos os tomai.
19 Кынд ау ешит дин четате, служиторий май-марилор песте цинутурь ши армата каре-й урма
Sairam pois da cidade os moços dos príncipes das províncias, e o exército que os seguia.
20 а ловит фиекаре пе омул динаинтя луй, ши сириений ау луат-о ла фугэ. Исраел й-а урмэрит. Бен-Хадад, ымпэратул Сирией, а скэпат пе ун кал, ку ниште кэлэрець.
E eles feriram cada um o seu homem, e os siros fugiram, e Israel os perseguiu: porém Ben-hadad, rei da Síria, escapou a cavalo, com alguns cavaleiros.
21 Ымпэратул луй Исраел а ешит, а ловит каий ши кареле ши а причинуит сириенилор о маре ынфрынӂере.
E saiu o rei de Israel, e feriu os cavalos e os carros: e feriu os siros com grande estrago.
22 Атунч, пророкул с-а апропият де ымпэратул луй Исраел ши й-а зис: „Ду-те, ынтэреште-те, черчетязэ ши везь че ай де фэкут, кэч, ла анул, ымпэратул Сирией се ва суи дин ноу ымпотрива та.”
Então o profeta chegou-se ao rei de Israel e lhe disse: vai, esforça-te, e atenta, e olha o que as de fazer; porque no decurso dum ano o rei da Síria subirá contra ti
23 Служиторий ымпэратулуй Сирией й-ау зис: „Думнезеул лор есте ун думнезеу ал мунцилор, де ачея ау фост май тарь декыт ной. Дар я сэ не луптэм ку ей ын кымпие ши се ва ведя дакэ ну вом фи май тарь декыт ей.
Porque os servos do rei da Síria lhe disseram: Seus deuses são deuses dos montes, por isso foram mais fortes do que nós: mas pelejemos com eles em campo raso, e por certo, veremos, se não somos mais fortes do que eles!
24 Фэ ши лукрул ачеста: скоате пе фиекаре дин ымпэраць де ла локул луй ши ынлокуеште-й ку кэпетений
Faze pois isto: tira os reis, cada um do seu lugar, e põe capitães em seu lugar.
25 ши фэ-ць о арматэ ка ачея пе каре ай пердут-о, ку тот атыця кай ши тот атытя каре. Апой сэ не батем ку ей ын кымпие ши се ва ведя дакэ ну вом фи май тарь декыт ей.” Ел й-а аскултат ши а фэкут аша.
E numera outro exército, como o exército que caiu de ti, e cavalos como aqueles cavalos, e carros como aqueles carros, e pelejemos com eles em campo raso, e veremos se não somos mais fortes do que eles! E deu ouvidos à sua voz, e assim fez.
26 Ын анул урмэтор, Бен-Хадад а нумэрат пе сириень ши с-а суит ла Афек сэ лупте ымпотрива луй Исраел.
E sucedeu que, passado um ano, Ben-hadad fez revista dos siros, e subiu a Afek, para pelejar contra Israel.
27 Копиий луй Исраел ау фост нумэраць ши ей; ау примит меринде ши ау ешит ын ынтымпинаря сириенилор. Ау тэбэрыт ын фаца лор ка доуэ турме мичь де капре, пе кынд сириений умпляу цара.
Também dos filhos de Israel se fez revista, e providos de viveres marcharam contra eles; e os filhos de Israel acamparam-se defronte deles, como dois pequenos rebanhos de cabras; mas os siros enchiam a terra.
28 Омул луй Думнезеу с-а апропият ши а зис ымпэратулуй луй Исраел: „Аша ворбеште Домнул: ‘Пентру кэ сириений ау зис: «Домнул есте ун думнезеу ал мунцилор, ши ну ун думнезеу ал вэилор», вой да тоатэ ачастэ маре мулциме ын мыниле тале ши вець шти кэ Еу сунт Домнул.’”
E chegou o homem de Deus, e falou ao rei de Israel, e disse: Assim diz o Senhor; Porquanto os siros disseram: O Senhor é Deus dos montes, e não Deus dos vales: toda esta grande multidão entregarei nas tuas mãos: para que saibas que eu sou o Senhor.
29 Ау стат тэбэрыць шапте зиле уний ын фаца алтора. Ын зиуа а шаптя, ау ынчепут лупта ши копиий луй Исраел ау оморыт сириенилор о сутэ де мий де оамень педестрашь, ынтр-о зи.
E sete dias estiveram estes acampados defronte dos outros: e sucedeu ao sétimo dia que a peleja começou, e os filhos de Israel feriram dos siros cem mil homens de pé, num dia.
30 Чейлалць ау фуӂит ын четатя Афек ши а кэзут зидул четэций песте доуэзечь ши шапте де мий де оамень каре май рэмэсесерэ. Бен-Хадад фуӂисе ши ел ын четате ши умбла дин одае ын одае.
E os restantes fugiram a Afek, à cidade; e caiu o muro sobre vinte e sete mil homens, que restaram: Ben-hadad porém fugiu, e veio à cidade, andando de câmara em câmara.
31 Служиторий луй й-ау зис: „Ятэ, ам аузит кэ ымпэраций касей луй Исраел сунт ниште ымпэраць милошь: сэ не ынчинӂем деч коапселе ку сачь, сэ не пунем фуний пе капетеле ноастре ши сэ ешим ла ымпэратул луй Исраел – поате кэ те ва лэса ку вяцэ.”
Então lhe disseram os seus servos: Eis que já temos ouvido que os reis da casa de Israel são reis clementes: ponhamos pois sacos aos lombos, e cordas às cabeças, e saiamos ao rei de Israel; pode ser que guarde em vida a tua alma
32 Шь-ау пус сачь ымпрежурул коапселор ши фуний ымпрежурул капулуй, с-ау дус ла ымпэратул луй Исраел ши ау зис: „Робул тэу Бен-Хадад а зис: ‘Ласэ-мэ ку вяцэ!’” Ахаб а рэспунс: „Май есте ынкэ ын вяцэ? Есте фрателе меу!”
Então cingiram sacos aos lombos e cordas às cabeças, e vieram ao rei de Israel, e disseram: Diz o teu servo Ben-hadad: Deixa-me viver. E disse ele: Pois ainda vive? é meu irmão.
33 Оамений ачештя ау луат лукрул ачеста ка ун семн бун ши с-ау грэбит сэ-л я пе кувынт ши сэ зикэ: „Бен-Хадад есте фрателе тэу!” Ши ел а зис: „Дучеци-вэ ши адучеци-л!” Бен-Хадад а венит ла ел ши Ахаб л-а суит ын карул луй.
E aqueles homens tomaram isto por bom preságio, e apressaram-se em apanhar a sua palavra, e disseram: Teu irmão Ben-hadad vive. E ele disse: Vinde, trazei-mo. Então Ben-hadad saiu a ele, e ele o fez subir ao carro.
34 Бен-Хадад й-а зис: „Ыць вой да ынапой четэциле пе каре ле-а луат татэл меу де ла татэл тэу ши-ць вей фаче улице ын Дамаск, кум фэкусе татэл меу ын Самария.” „Ши еу”, а рэспунс Ахаб, „ыць вой да друмул, фэкынд ун легэмынт.” А фэкут легэмынт ку ел ши й-а дат друмул.
E disse ele: As cidades que meu pai tomou de teu pai tas restituirei, e faze para ti ruas em Damasco, como meu pai as fez em Samaria. E eu, respondeu Achab, te deixarei ir com esta aliança. E fez com ele aliança e o deixou ir.
35 Унул дин фиий пророчилор а зис товарэшулуй сэу, дупэ порунка Домнулуй: „Ловеште-мэ, те рог!” Дар омул ачела н-а врут сэ-л ловяскэ.
Então um dos homens dos filhos dos profetas disse ao seu companheiro, pela palavra do Senhor: Ora fere-me. E o homem recusou feri-lo.
36 Атунч, ел й-а зис: „Пентру кэ н-ай аскултат де гласул Домнулуй, ятэ, кынд вей плека де ла мине, те ва оморы ун леу.” Ши, кынд а плекат де ла ел, л-а ынтылнит ун леу ши л-а оморыт.
E ele lhe disse: Porque não obedeceste à voz do Senhor, eis que, em te apartando de mim, um leão te ferirá. E, como dele se apartou, um leão o encontrou e o feriu.
37 А гэсит пе ун алт ом ши а зис: „Ловеште-мэ, те рог!” Омул ачела л-а ловит ши л-а рэнит.
Depois encontrou outro homem, e disse-lhe: Ora fere-me. E feriu-o aquele homem, ferindo-o e vulnerando-o.
38 Пророкул с-а дус ши с-а ашезат пе друмул ымпэратулуй ши с-а легат ла окь.
Então foi o profeta, e pôs-se perante o rei no caminho: e disfarçou-se com cinza sobre os seus olhos.
39 Кынд а трекут ымпэратул, пророкул а стригат ши й-а зис: „Робул тэу ера ын мижлокул луптей ши ятэ кэ ун ом се апропие ши-мь адуче пе ун алт ом, зикынд: ‘Пэзеште пе омул ачеста; дакэ ва фуӂи, вяца та ва рэспунде пентру вяца луй сау вей плэти ун талант де арӂинт!’
E sucedeu que, passando o rei, clamou ele ao rei, e disse: Teu servo saiu ao meio da peleja, e eis que, desviando-se um homem, me trouxe outro homem, e disse: Guarda-me este homem; se vier a faltar, será a tua vida em lugar da vida dele, ou pagarás um talento de prata.
40 Ши, пе кынд робул тэу фэчя кыте чева ынкоаче ши ынколо, омул с-а фэкут невэзут.” Ымпэратул луй Исраел й-а зис: „Ачаста ыць есте осында; ту ынсуць ай ростит-о.”
Sucedeu pois que, estando o teu servo ocupado de uma e doutra parte, entretanto desapareceu. Então o rei de Israel lhe disse: Esta é a tua sentença; tu mesmo a pronunciaste.
41 Ындатэ, пророкул шь-а скос легэтура де ла окь, ши ымпэратул луй Исраел л-а куноскут кэ фэчя парте дин пророчь.
Então ele se apressou, e tirou a cinza de sobre os seus olhos: e o rei de Israel o reconheceu, que era um dos profetas.
42 Ел а зис атунч ымпэратулуй: „Аша ворбеште Домнул: ‘Пентру кэ ай лэсат сэ-ць скапе дин мынь омул пе каре-л сортисем нимичирий, вяца та ва рэспунде пентру вяца луй ши попорул тэу, пентру попорул луй.’”
E disse-lhe: Assim diz o Senhor: Porquanto soltaste da mão o homem que eu havia posto para destruição, a tua vida será em lugar da sua vida, e o teu povo em lugar do seu povo.
43 Ымпэратул луй Исраел с-а дус акасэ трист ши мыниос ши а ажунс ла Самария.
E foi-se o rei de Israel a sua casa, desgostoso e indignado: e veio a Samaria.
