1 Ымпэрацилор 1
1 Ымпэратул Давид ера бэтрын, ынаинтат ын вырстэ; ыл акоперяу ку хайне ши ну се путя ынкэлзи.
Und König David war alt und hochbetagt. Da hüllte man ihn in warme Kleider. Er konnte aber nicht warm werden.
2 Служиторий луй й-ау зис: „Сэ се кауте пентру домнул ымпэратул о фатэ фечоарэ; еа сэ стя ынаинтя ымпэратулуй, сэ-л ынгрижяскэ ши сэ се кулче ла сынул тэу, ши домнул меу ымпэратул се ва ынкэлзи.”
Da sprachen seine Diener zu ihm: "Man suche für meinen Herrn, den König, ein jungfräuliches Mädchen, daß sie dem König aufwarte und ihm Pflegerin sei! Liegt sie an deinem Busen, dann wird es meinem Herrn, dem König, warm werden."
3 Ау кэутат ын тот цинутул луй Исраел о фатэ тынэрэ ши фрумоасэ ши ау гэсит пе Абишаг, Сунамита, пе каре ау адус-о ла ымпэрат.
Da suchte man ein schönes Mädchen im ganzen Gebiete Israels. Und man fand die Sunamitin Abisag und brachte sie zum König.
4 Ачастэ фатэ ера фоарте фрумоасэ. Еа а ынгрижит пе ымпэрат ши й-а служит, дар ымпэратул ну с-а ымпреунат ку еа.
Das Mädchen war sehr schön. So ward sie des Königs Pflegerin und bediente ihn. Der König aber erkannte sie nicht.
5 Адония, фиул Хагитей, с-а сумецит пынэ аколо ынкыт а зис: „Еу вой фи ымпэрат!” Ши шь-а прегэтит каре ши кэлэрець ши чинчзечь де оамень каре алергау ынаинтя луй.
Da meinte Chaggits Sohn Adonias voller Überhebung: "Ich bin es, der König wird." Er schaffte sich Wagen und Pferde an und fünfzig Mann, die vor ihm herliefen.
6 Татэл сэу ну-л мустрасе ничодатэ ын вяца луй зикынд: „Пентру че фачь аша?” Адония, де алтфел, ера фоарте фрумос ла кип ши се нэскусе дупэ Абсалом.
Sein Vater aber war ihm nie in seinem Leben zu nahe getreten, so daß er ihm gesagt hätte: "Warum tust du das oder das?" Auch er war sehr schön und von Geburt der nächste nach Absalom.
7 Ел а ворбит ку Иоаб, фиул Церуей, ши ку преотул Абиатар, ши ачештя ау трекут де партя луй.
Er aber unterhandelte mit Joab, Serujas Sohn, und mit dem Priester Ebjatar. Und sie traten zu Adonias über.
8 Дар преотул Цадок, Беная, фиул луй Иехоиада, пророкул Натан, Шимей, Рей ши витежий луй Давид н-ау фост ку Адония.
Aber der Priester Sadok, Jojadas Sohn Benaja, der Prophet Natan, Simi und Reï sowie Davids Krieger hielten nicht zu Adonias.
9 Адония а тэят ой, бой ши вицей грашь лынгэ пятра луй Зохелет, каре есте лынгэ Ен-Рогуел, ши а пофтит пе тоць фраций луй, фиий ымпэратулуй, ши пе тоць бэрбаций луй Иуда дин служба ымпэратулуй.
Nun schlachtete Adonias Schafe, Rinder und Mastkälber bei dem Schlangenstein neben der Walkerquelle. Dazu lud er alle seine Brüder, die Königssöhne, ein, ebenso alle Mannen Judas, des Königs Diener.
10 Дар н-а пофтит пе пророкул Натан, нич пе Беная, нич пе витежь, нич пе фрателе сэу Соломон.
Aber den Propheten Natan und Benaja, die Krieger und seinen Bruder Salomo hatte er nicht eingeladen.
11 Атунч, Натан а зис Бат-Шебей, мама луй Соломон: „Н-ай аузит кэ Адония, фиул Хагитей, с-а фэкут ымпэрат фэрэ сэ штие домнул ностру Давид?
Da sprach Natan zu Salomos Mutter Batseba: "Hörst du nicht, daß Adonias, Chaggits Sohn, König wird? Und unser Herr David weiß nichts davon.
12 Вино дар акум ши-ць вой да ун сфат, ка сэ-ць скапь вяца та ши вяца фиулуй тэу Соломон.
Nun komm! Ich will dir raten, wie du dein und deines Sohnes Salomo Leben rettest!
13 Ду-те, интрэ ла ымпэратул Давид ши спуне-й: ‘Ымпэрате, домнул меу, н-ай журат ту роабей тале зикынд: «Фиул тэу Соломон ва ымпэрэци дупэ мине ши ва шедя пе скаунул меу де домние»? Пентру че дар ымпэрэцеште Адония?’
Geh zum König David hinein und sprich zu ihm: 'Hast du nicht selbst, mein Herr und König, deiner Magd geschworen: "Gewiß! Dein Sohn Salomo wird nach mir König. Er wird auf meinem Throne sitzen"? Warum wird Adonias König?'
14 Ши, ын тимп че ту вей ворби ку ымпэратул, еу ынсумь вой интра дупэ тине ши-ць вой ынтэри кувинтеле.”
Solange du dort noch mit dem König sprichst, komme ich nach dir hinein und bestätige deine Worte."
15 Бат-Шеба с-а дус ын одая ымпэратулуй. Ел ера фоарте бэтрын; ши Абишаг, Сунамита, ый служя.
Da ging Batseba zum König in das innere Gemach. Der König aber war sehr alt, und die Sunamitin Abisag bediente den König.
16 Бат-Шеба с-а плекат ши с-а ынкинат ынаинтя ымпэратулуй. Ши ымпэратул а зис: „Че врей?”
Batseba verneigte sich nun und warf sich vor dem König nieder. Da fragte der König: "Was willst du?"
17 Еа й-а рэспунс: „Домнул меу, ту ай журат роабей тале пе Домнул Думнезеул тэу, зикынд: ‘Соломон, фиул тэу, ва ымпэрэци дупэ мине ши ва шедя пе скаунул меу де домние.’
Sie sprach zu ihm: "Mein Herr! Du hast beim Herrn, deinem Gott, deiner Magd geschworen: 'Dein Sohn Salomo wird nach mir König. Er wird auf meinem Throne sitzen.'
18 Ши акум, ятэ кэ Адония ымпэрэцеште! Ши ту ну штий, ымпэрате, домнул меу!
Nun aber wird Adonias König, und du, mein Herr und König, weißt nichts davon.
19 Ел а ынжунгият бой, вицей грашь ши ой ын маре нумэр ши а пофтит пе тоць фиий ымпэратулуй, пе преотул Абиатар ши пе Иоаб, кэпетения оштирий, дар пе робул тэу Соломон ну л-а пофтит.
Er schlachtete Rinder, Mastkälber und Schafe in Menge und lud alle Königssöhne samt dem Priester Ebjatar und dem Feldhauptmann Joab ein, dagegen nicht deinen Knecht Salomo.
20 Ымпэрате, домнул меу, тот Исраелул аре окий ындрептаць спре тине, ка сэ-й фачь куноскут чине ва шедя пе скаунул де домние ал ымпэратулуй, домнулуй меу, дупэ ел.
Auf dich, mein Herr und König, sind die Augen von ganz Israel gerichtet, daß du ihnen kundtust, wer auf dem Throne meines Herrn und Königs nach ihm sitzen soll!
21 Ши, кынд ымпэратул, домнул меу, ва фи кулкат ымпреунэ ку пэринций сэй, се ва ынтымпла кэ еу ши фиул меу Соломон вом фи привиць ка ниште виноваць.”
Legte sich aber mein Herr und König zu seinen Vätern, dann stünden ich und mein Sohn Salomo als Verbrecher da."
22 Пе кынд ынкэ ворбя еа ку ымпэратул, ятэ кэ а сосит пророкул Натан.
Sie sprach noch mit dem König; da kam der Prophet Natan.
23 Ау дат де штире ымпэратулуй ши ау зис: „Ятэ кэ а венит пророкул Натан!” Ел а интрат ынаинтя ымпэратулуй ши с-а ынкинат ынаинтя ымпэратулуй ку фаца пынэ ла пэмынт.
Man meldete dem König: "Der Prophet Natan ist da." So kam er vor den König und warf sich vor ihm auf sein Antlitz zur Erde.
24 Ши Натан а зис: „Ымпэрате, домнул меу, оаре ту ай зис: ‘Адония ва ымпэрэци дупэ мине ши ва шедя пе скаунул меу де домние’?
Und Natan sprach: "Mein Herr und König! Hast du bestimmt: 'Adonias soll nach mir König sein und er soll auf meinem Throne sitzen'?
25 Кэч ел с-а коборыт астэзь, а тэят бой, вицей грашь ши ой ын маре нумэр ши а пофтит пе тоць фиий ымпэратулуй, пе кэпетенииле оштирий ши пе преотул Абиатар. Ши ей мэнынкэ ши бяу ынаинтя луй ши зик: ‘Трэяскэ ымпэратул Адония!’
Denn er ist heute hinabgegangen und hat Ochsen, Mastkälber und Schafe in Menge geschlachtet. Dazu lud er alle Königssöhne ein, sowie die Heeresobersten und den Priester Ebjatar. Nun essen und trinken sie vor ihm und rufen: 'Es lebe der König Adonias!'
26 Дар ну м-а пофтит нич пе мине, каре сунт робул тэу, нич пе преотул Цадок, нич пе Беная, фиул луй Иехоиада, нич пе робул тэу Соломон.
Mich aber, deinen Knecht, den Priester Sadok, Jojadas Sohn Benaja und deinen Knecht Salomo hat er nicht geladen.
27 Оаре дин порунка домнулуй меу, ымпэратул, аре лок лукрул ачеста ши фэрэ сэ фи фэкут куноскут робулуй тэу чине аре сэ се суе пе скаунул де домние ал ымпэратулуй, домнулуй меу, дупэ ел?”
Ist das von meinem Herrn und König ausgegangen, und hast du deine Diener nicht wissen lassen, wer auf dem Thron meines Herrn und Königs nach ihm sitzen soll?"
28 Ымпэратул Давид а рэспунс: „Кемаци-мь пе Бат-Шеба.” Еа а интрат ши с-а ынфэцишат ынаинтя ымпэратулуй.
Da hob der König David an und sprach: "Ruft mir Batseba!" Da kam sie vor den König und trat vor den König hin.
29 Ши ымпэратул а журат ши а зис: „Виу есте Домнул, каре м-а избэвит дин тоате неказуриле,
Da schwur der König und sprach: "So wahr der Herr lebt, der mich aus aller Not befreit hat!
30 кэ, аша кум ам журат пе Домнул Думнезеул луй Исраел, зикынд: ‘Фиул тэу Соломон ва ымпэрэци дупэ мине ши ва шедя пе скаунул меу де домние ын локул меу’, аша вой фаче азь.”
Wie ich dir beim Herrn, Israels Gott, geschworen: 'Dein Sohn Salomo wird nach mir König; er soll auf meinem Thron an meiner Statt sitzen', so will ich heute tun."
31 Бат-Шеба с-а плекат ку фаца ла пэмынт ши с-а ынкинат ынаинтя ымпэратулуй. Ши а зис: „Трэяскэ пе вечие домнул меу, ымпэратул Давид!”
Da neigte sich Batseba mit dem Antlitz bis zur Erde, fiel vor dem König nieder und sprach: "Lang lebe mein Herr, der König David!"
32 Ымпэратул Давид а зис: „Кемаци-мь пе преотул Цадок, пе пророкул Натан ши пе Беная, фиул луй Иехоиада.” Ей ау интрат ши с-ау ынфэцишат ынаинтя ымпэратулуй.
Da sprach der König David: "Ruft mir den Priester Sadok, den Propheten Natan und Benaja, Jojadas Sohn!" Da kamen sie vor den König.
33 Ши ымпэратул ле-а зис: „Луаць ку вой пе служиторий стэпынулуй востру, пунець пе фиул меу Соломон кэларе пе катырул меу ши коборыци-л ла Гихон.
Da sprach der König zu ihnen: "Nehmt die Diener eures Herrn mit euch und laßt meinen Sohn Salomo mein eigenes Maultier besteigen! Dann führt ihn zum Gichon hinab!
34 Аколо, преотул Цадок ши пророкул Натан сэ-л унгэ ымпэрат песте Исраел. Сэ сунаць дин трымбицэ ши сэ зичець: ‘Трэяскэ ымпэратул Соломон!’
Dort salbe ihn der Priester Sadok und der Prophet Natan zum König über Israel! Dann stoßt in das Horn und ruft: 'Es lebe König Salomo!'
35 Сэ вэ суиць апой дупэ ел, ка сэ винэ сэ се ашезе пе скаунул меу де домние ши сэ ымпэрэцяскэ ын локул меу. Кэч порунка мя есте ка ел сэ фие кэпетения луй Исраел ши Иуда.”
Dann zieht hinter ihm herauf! Er komme dann herein und setze sich auf meinen Thron! Er sei König an meiner Statt! Denn ihn bestelle ich, daß er Fürst über Israel und Juda sei."
36 Беная, фиул луй Иехоиада, а рэспунс ымпэратулуй: „Амин! Аша сэ вря Домнул Думнезеул домнулуй меу, ымпэратул.
Da antwortete Jojadas Sohn Benaja dem König und sprach: "So sei es! So spreche der Herr, der Gott meines Herrn und Königs!
37 Домнул сэ фие ку Соломон кум а фост ку домнул меу, ымпэратул, ка сэ-шь ыналце скаунул де домние май пресус де скаунул де домние ал домнулуй меу, ымпэратул Давид!”
Wie der Herr mit meinem Herrn und König gewesen, so sei er mit Salomo und erhöhe seinen Thron noch über den Thron meines Herrn und Königs David!"
38 Атунч, преотул Цадок с-а коборыт ымпреунэ ку пророкул Натан, ку Беная, фиул луй Иехоиада, ку керетиций ши пелетиций; ау пус пе Соломон кэларе пе катырул ымпэратулуй Давид ши л-ау дус ла Гихон.
Da gingen der Priester Sadok, der Prophet Natan und Jojadas Sohn Benaja samt den Bogenschützen und den Schildträgern hinab und ließen Salomo das Maultier des Königs David besteigen. Dann führten sie ihn zum Gichon hinab.
39 Преотул Цадок а луат корнул ку унтделемн дин корт ши а унс пе Соломон. Ау сунат дин трымбицэ, ши тот попорул а зис: „Трэяскэ ымпэратул Соломон!”
Der Priester Sadok aber nahm das Ölhorn aus dem Zelte und salbte Salomo. Dann stießen sie in das Horn, und das ganze Volk rief: "Es lebe der König Salomo!"
40 Тот попорул с-а суит дупэ ел ши попорул кынта дин флуер ши се десфэта ку маре букурие; се клэтина пэмынтул де стригэтеле лор.
Dann zog das ganze Volk hinter ihm her. Dabei bliesen die Leute auf Flöten und jauchzten in großer Freude, und die Erde zitterte vor ihrem Geschrei.
41 Звонул ачеста а ажунс пынэ ла Адония ши ла тоць чей пофтиць каре ерау ку ел токмай ын клипа кынд сфыршяу де мынкат. Иоаб, аузинд сунетул трымбицей, а зис: „Че есте ку вуетул ачеста де каре рэсунэ четатя?”
Das hörten Adonias und alle Geladenen bei ihm. Doch wollten sie das Mahl zu Ende führen. Auch Joab hörte den Hörnerschall und fragte: "Warum ist der Lärm in der Stadt so laut?"
42 Пе кынд ворбя ел ынкэ, а венит Ионатан, фиул преотулуй Абиатар. Ши Адония а зис: „Апропие-те, кэ ешть ун ом витяз ши адучь вешть буне.”
Noch sprach er, da kam des Priesters Ebjatar Sohn Jonatan. Da sprach Adonias: "Komm her! Du bist ein wackerer Mann und bringst uns gute Botschaft."
43 „Да”, а рэспунс Ионатан луй Адония, „домнул ностру ымпэратул Давид а фэкут ымпэрат пе Соломон.
Da hob Jonatan an und sprach zu Adonias: "Leider hat unser Herr, der König David, den Salomo zum König gemacht.
44 А тримис ку ел пе преотул Цадок, пе пророкул Натан, пе Беная, фиул луй Иехоиада, пе керетиць ши пелетиць ши л-ау пус кэларе пе катырул ымпэратулуй.
Und der König gab ihm den Priester Sadok, den Propheten Natan, den Jojadasohn Benaja und die Bogenschützen und die Schildträger mit. Sie ließen ihn des Königs Maultier besteigen.
45 Преотул Цадок ши пророкул Натан л-ау унс ымпэрат ла Гихон. Де аколо с-ау суит веселинду-се ши четатя а фост пусэ ын мишкаре: ачеста есте вуетул пе каре л-аць аузит.
Dann salbten ihn der Priester Sadok und der Prophet Natan zum König am Gichon und zogen von dort mit Jauchzen hinauf, daß die Stadt von Lärm erfüllt war. Das ist der Lärm, den ihr gehört habt.
46 Соломон с-а ши ашезат пе скаунул де домние ал ымпэратулуй.
Schon hat sich Salomo auf den Reichsthron gesetzt.
47 Ши служиторий ымпэратулуй ау венит сэ бинекувынтезе пе домнул ностру ымпэратул Давид, зикынд: ‘Думнезеул тэу сэ факэ нумеле луй Соломон май вестит декыт нумеле тэу ши ел сэ-шь ыналце скаунул де домние май пресус де скаунул тэу де домние!’ Ши ымпэратул с-а ынкинат пе патул сэу.
Und schon sind des Königs Diener hineingegangen, unseren Herrn, den König David zu segnen. Sie sprachen: 'Dein Gott mache Salomos Name noch herrlicher als den deinen und erhöhe seinen Thron über deinen Thron!' Und der König verneigte sich auf seinem Lager.
48 Ятэ че а зис ши ымпэратул: ‘Бинекувынтат сэ фие Домнул Думнезеул луй Исраел, каре мь-а дат астэзь ун урмаш пе скаунул меу де домние ши мь-а ынгэдуит сэ-л вэд!’”
Weiter sprach der König also: 'Gepriesen sei der Herr, Israels Gott, der es heute gefügt, daß sich einer auf meinen Thron gesetzt und meine Augen es noch sehen dürfen!'"
49 Тоць чей пофтиць де Адония с-ау умплут де спаймэ; с-ау скулат ши ау плекат каре ынкотро.
Da erschraken alle, die Adonias eingeladen hatte. Sie brachen auf und gingen jeder seines Wegs.
50 Адония с-а темут де Соломон; с-а скулат ши ел, а плекат ши с-а апукат де коарнеле алтарулуй.
Adonias aber ward voll Furcht vor Salomo, eilte hin und erfaßte die Hörner des Altars.
51 Ау венит ши ау спус луй Соломон: „Ятэ кэ Адония се теме де ымпэратул Соломон ши с-а апукат де коарнеле алтарулуй зикынд: ‘Сэ-мь журе ымпэратул Соломон азь кэ ну ва оморы пе робул сэу ку сабия!’”
Da meldete man Salomo: "Adonias fürchtet den König Salomo. Er hat die Altarhörner gefaßt und spricht: 'Der König Salomo schwöre mir zuvor, daß er seinen Knecht nicht mit dem Schwerte töten lasse!'"
52 Соломон а зис: „Дакэ ва фи ом чинстит, ун пэр дин кап ну-й ва кэдя ла пэмынт, дар, дакэ се ва гэси рэутате ын ел, ва мури.”
Da sprach Salomo: "Zeigt er sich als zuverlässig, dann soll keines seiner Haare auf die Erde fallen! Wird aber Böses an ihm erfunden, dann stirbt er."
53 Ши ымпэратул Соломон а тримис ниште оамень каре л-ау коборыт де пе алтар. Ел а венит ши с-а ынкинат ынаинтя ымпэратулуй Соломон, ши Соломон й-а зис: „Ду-те акасэ.”
Und der König Salomo sandte hin, und sie führten ihn vom Altar herab. Er kam und warf sich vor dem König Salomo nieder. Da sprach Salomo zu ihm: "Geh heim!"
