Proverbe 24

1 Nu invidia pe oamenii răi, nici nu dori să fii cu ei.

۱ بر مردان شریر حسد مبر، و آرزو مدارتا با ایشان معاشرت نمایی،

2 Fiindcă inima lor studiază nimicirea și buzele lor vorbesc ticăloșie.

۲ زیرا که دل ایشان در ظلم تفکر می‌کند ولبهای ایشان درباره مشقت تکلم می‌نماید.

3 Prin înțelepciune este zidită o casă; și prin înțelegere este întemeiată;

۳ خانه به حکمت بنا می‌شود، و با فطانت استوار می‌گردد،

4 Și prin cunoaștere vor fi încăperile umplute cu toate averile prețioase și plăcute.

۴ و به معرفت اطاقها پر می‌شود، از هر گونه اموال گرانبها و نفایس.

5 Un om înțelept este puternic; da, un om al cunoașterii mărește puterea.

۵ مرد حکیم در قدرت می‌ماند، و صاحب معرفت در توانایی ترقی می‌کند،

6 Căci prin sfat înțelept îți vei purta războiul, și în mulțimea sfătuitorilor este siguranță.

۶ زیرا که با حسن تدبیر باید جنگ بکنی، و ازکثرت مشورت دهندگان نصرت است.

7 Înțelepciunea este prea înaltă pentru un nebun; el nu își deschide gura la poartă.

۷ حکمت برای احمق زیاده بلند است، دهان خود را در دربار باز نمی کند.

8 Cel ce plănuiește să facă răul va fi numit o persoană ticăloasă.

۸ هر‌که برای بدی تفکر می‌کند، او را فتنه انگیزمی گویند.

9 Gândul la nechibzuință este păcat, și batjocoritorul este urâciune pentru oameni.

۹ فکر احمقان گناه است، و استهزاکننده نزد آدمیان مکروه است.

10 Dacă leșini în ziua de restriște, puterea ta este mică.

۱۰ اگر در روز تنگی سستی نمایی، قوت توتنگ می‌شود.

11 Dacă te abții să eliberezi pe cei duși la moarte și pe aceia ce sunt gata să fie uciși,

۱۱ آنانی را که برای موت برده شوند خلاص کن، و از رهانیدن آنانی که برای قتل مهیااندکوتاهی منما.

12 Dacă spui: Iată, noi nu am știut aceasta; nu ia aminte el, cel ce cumpănește inimile? Și cel ce îți păzește sufletul, nu știe aceasta? Și nu va întoarce fiecărui om conform faptelor sale?

۱۲ اگر گویی که این را ندانستیم، آیا آزماینده دلها نمی فهمد؟ و حافظ جان تو نمی داند؟ و به هرکس برحسب اعمالش مکافات نخواهد داد؟

13 Fiul meu, mănâncă miere, pentru că este bună; și fagurele care este dulce pentru cerul gurii tale;

۱۳ ‌ای پسر من عسل را بخور زیرا که خوب است، و‌شان عسل را چونکه به کامت شیرین است.

14 Așa va fi cunoașterea înțelepciunii pentru sufletul tău; după ce ai găsit-o, atunci va fi o răsplată și așteptarea ta nu va fi stârpită.

۱۴ همچنین حکمت را برای جان خود بیاموز، اگر آن را بیابی آنگاه اجرت خواهد بود، و امید تومنقطع نخواهد شد.

15 Nu pândi stricatule, împotriva locuinței celui drept; nu jefui locul lui de odihnă;

۱۵ ‌ای شریر برای منزل مرد عادل در کمین مباش، و آرامگاه او را خراب مکن،

16 Fiindcă un om drept cade de șapte ori și se ridică din nou, dar cel stricat va cădea în ticăloșie.

۱۶ زیرا مرد عادل اگر‌چه هفت مرتبه بیفتدخواهد برخاست، اما شریران در بلا خواهندافتاد.

17 Nu te bucura când dușmanul tău cade și nu lăsa să se veselească inima ta când el se poticnește,

۱۷ چون دشمنت بیفتد شادی مکن، و چون بلغزد دلت وجد ننماید،

18 Ca nu cumva DOMNUL să vadă și să nu îi placă și să își întoarcă furia de la el.

۱۸ مبادا خداوند این را ببیند و در نظرش ناپسند آید، و غضب خود را از او برگرداند.

19 Nu te îngrijora din cauza celor răi, nici nu fi invidios pe cei stricați,

۱۹ خویشتن را به‌سبب بدکاران رنجیده مساز، و بر شریران حسد مبر،

20 Deoarece pentru cel rău nu va fi nicio răsplată; candela celui stricat va fi stinsă.

۲۰ زیرا که به جهت بدکاران اجر نخواهد بود، و چراغ شریران خاموش خواهد گردید.

21 Fiul meu, teme-te de DOMNUL și de împărat; și nu te amesteca cu cei ce sunt dedați schimbării,

۲۱ ‌ای پسر من از خداوند و پادشاه بترس، و بامفسدان معاشرت منما،

22 Căci nenorocirea lor va veni dintr-o dată și cine știe ruina amândurora?

۲۲ زیرا که مصیبت ایشان ناگهان خواهدبرخاست، و عاقبت سالهای ایشان را کیست که بداند؟

23 Acestea aparțin de asemenea înțeleptului. Nu este bine să părtinești oamenii la judecată.

۲۳ اینها نیز از (سخنان ) حکیمان است طرفداری در داوری نیکو نیست.

24 Cel ce spune celui stricat: Tu ești drept; pe el îl va blestema poporul, națiunile îl vor detesta;

۲۴ کسی‌که به شریر بگوید تو عادل هستی، امت‌ها او را لعنت خواهند کرد و طوایف از اونفرت خواهند نمود.

25 Dar celor ce îl mustră va fi desfătare și o bună binecuvântare va veni peste ei.

۲۵ اما برای آنانی که او را توبیخ نمایندشادمانی خواهد بود، و برکت نیکو به ایشان خواهد رسید.

26 Fiecare va săruta buzele celui ce dă un răspuns drept.

۲۶ آنکه به کلام راست جواب گوید لبها رامی بوسد.

27 Pregătește-ți lucrarea de afară și potrivește-ți-o la câmp, și după aceea zidește-ți casa.

۲۷ کار خود را در خارج آراسته کن، و آن را درملک مهیا ساز، و بعد از آن خانه خویش را بنا نما.

28 Nu fi martor fără motiv împotriva aproapelui tău; și nu înșela cu buzele tale.

۲۸ بر همسایه خود بی‌جهت شهادت مده، و بالبهای خود فریب مده،

29 Nu spune: Îi voi face cum mi-a făcut; îi voi întoarce omului conform faptelor sale.

۲۹ و مگو به طوری که او به من عمل کرد من نیزبا وی عمل خواهم نمود، و مرد را بر‌حسب اعمالش پاداش خواهم داد.

30 Am trecut pe lângă câmpul leneșului și pe lângă via omului lipsit de înțelegere,

۳۰ از مزرعه مرد کاهل، و از تاکستان شخص ناقص العقل گذشتم.

31 Și, iată, peste tot crescuseră spini, și mărăcini acoperiseră suprafața ei și zidul ei de piatră a fost dărâmat.

۳۱ و اینک بر تمامی آن خارها می‌رویید، وخس تمامی روی آن را می‌پوشانید، و دیوارسنگیش خراب شده بود،

32 Atunci am văzut și cu grijă am luat aminte; m-am uitat la acestea și am primit instruire.

۳۲ پس من نگریسته متفکر شدم، ملاحظه کردم و ادب آموختم.

33 Încă puțin somn, puțină ațipire, puțină încrucișare a mâinilor pentru a dormi;

۳۳ اندکی خفت و اندکی خواب، و اندکی بر هم نهادن دستها به جهت خواب.

34 Așa va veni sărăcia ta ca unul care călătorește și lipsa ta ca un om înarmat.

۳۴ پس فقر تو مثل راهزن بر تو خواهد آمد، ونیازمندی تو مانند مرد مسلح.