< Proverbe 23 >
1 Când te așezi să mănânci cu un conducător, cu atenție ia aminte la ce este înaintea ta;
Als gij aangezeten zult zijn om met een heerser te eten, zo zult gij scherpelijk letten op dengene, die voor uw aangezicht is.
2 Și pune un cuțit la gâtul tău, dacă ești un om dedat apetitului.
En zet een mes aan uw keel, indien gij een gulzig mens zijt;
3 Nu dori delicatesele lui, fiindcă ele sunt mâncare înșelătoare.
Laat u niet gelusten zijner smakelijke spijzen, want het is een leugenachtig brood.
4 Nu munci ca să fii bogat; oprește-te de la propria ta înțelepciune.
Vermoei u niet om rijk te worden; sta af van uw vernuft.
5 Îți vei aținti ochii asupra a ceva ce nu este? Fiindcă bogățiile cu siguranță își fac aripi; ele zboară departe ca o acvilă spre cer.
Zult gij uw ogen laten vliegen op hetgeen niets is? Want het zal zich gewisselijk vleugelen maken gelijk een arend, die naar den hemel vliegt.
6 Nu mânca pâinea aceluia ce are un ochi rău, nici nu dori delicatesele lui,
Eet het brood niet desgenen, die boos is van oog, en wees niet belust op zijn smakelijke spijzen;
7 Fiindcă așa cum gândește în inima lui, așa este el; Mănâncă și bea, îți spune el; dar inima lui nu este cu tine.
Want gelijk hij bedacht heeft in zijn ziel, alzo zal hij tot u zeggen: Eet en drink! maar zijn hart is niet met u;
8 Bucata pe care ai mâncat-o, o vei vărsa și îți vei pierde cuvintele dulci.
Uw bete, die gij gegeten hebt, zoudt gij uitspuwen; en gij zoudt uw liefelijke woorden verderven.
9 Nu vorbi în urechile unui prost, fiindcă va disprețui înțelepciunea cuvintelor tale.
Spreek niet voor het oor van een zot, want hij zou het verstand uwer woorden verachten.
10 Nu scoate pietrele vechi de hotar și nu intra în câmpurile celor fără tată,
Zet de oude palen niet terug; en kom op de akkers der wezen niet;
11 Fiindcă răscumpărătorul lor este puternic; va pleda împotriva ta în cauza lor.
Want hun Verlosser is sterk; Die zal hun twistzaak tegen u twisten.
12 Dedică-ți inima instruirii și urechile tale cuvintelor cunoașterii.
Begeef uw hart tot de tucht, en uw oren tot de redenen der wetenschap.
13 Nu cruța copilul de la disciplinare, fiindcă dacă îl bați cu nuiaua, nu va muri.
Weer de tucht van den jongen niet; als gij hem met de roede zult slaan, zal hij niet sterven.
14 Bate-l cu nuiaua și îi vei elibera sufletul din iad. (Sheol )
Gij zult hem met de roede slaan, en zijn ziel van de hel redden. (Sheol )
15 Fiul meu, dacă inima ta este înțeleaptă, inima mea se va bucura, chiar a mea.
Mijn zoon! zo uw hart wijs is, mijn hart zal blijde zijn, ja, ik.
16 Da, rărunchii mei se vor bucura când buzele tale spun lucruri drepte.
En mijn nieren zullen van vreugde opspringen, als uw lippen billijkheden spreken zullen.
17 Să nu invidieze inima ta pe păcătoși, ci rămâi în teama de DOMNUL cât este ziua de lungă.
Uw hart zij niet nijdig over de zondaren; maar zijt te allen dage in de vreze des HEEREN.
18 Căci cu siguranță este un viitor și așteptarea ta nu va fi stârpită.
Want zekerlijk, er is een beloning; en uw verwachting zal niet afgesneden worden.
19 Ascultă fiul meu și fii înțelept și călăuzește-ți inima pe cale.
Hoor gij, mijn zoon! en word wijs, en richt uw hart op den weg.
20 Nu fi printre băutorii de vin, printre destrăbălații mâncători de carne;
Zijt niet onder de wijnzuipers, noch onder de vleesvreters;
21 Fiindcă bețivul și mâncăciosul vor ajunge la sărăcie; și somnolența va îmbrăca pe un om în zdrențe.
Want een zuiper en vraat zal arm worden; en de sluimering doet verscheurde klederen dragen.
22 Dă ascultare tatălui tău care te-a născut și nu disprețui pe mama ta când este bătrână.
Hoor naar uw vader, die u gewonnen heeft; en veracht uw moeder niet, als zij oud geworden is.
23 Cumpără adevărul și nu îl vinde; de asemenea înțelepciunea și instruirea și înțelegerea.
Koop de waarheid, en verkoop ze niet, mitsgaders wijsheid, en tucht, en verstand.
24 Tatăl celui drept se va bucura mult, și cel ce naște un copil înțelept va avea bucurie de la el.
De vader des rechtvaardigen zal zich zeer verheugen; en die een wijzen zoon gewint, zal zich over hem verblijden.
25 Tatăl tău și mama ta vor fi veseli, și cea care te-a născut se va bucura.
Laat uw vader zich verblijden, ook uw moeder; en laat haar zich verheugen, die u gebaard heeft.
26 Fiul meu, dă-mi inima ta și lasă-ți ochii să observe căile mele.
Mijn zoon! geef mij uw hart, en laat uw ogen mijn wegen bewaren.
27 Fiindcă o curvă este un șanț adânc, și o femeie străină este o groapă strâmtă.
Want een hoer is een diepe gracht, en een vreemde vrouw is een enge put.
28 De asemenea ea pândește ca după pradă și înmulțește pe călcătorii de lege între oameni.
Ook loert zij als een rover; en zij vermenigvuldigt de trouwelozen onder de mensen.
29 Cine are vaiet? Cine are întristări? Cine are certuri? Cine are bolboroseli? Cine are răni fără motiv? Cine are roșeața ochilor?
Bij wien is wee? bij wien och arme? bij wien gekijf? bij wien het beklag? bij wien wonden zonder oorzaak? bij wien de roodheid der ogen?
30 Cei ce adastă îndelung la vin, cei ce se duc să caute vinul amestecat.
Bij degenen, die bij den wijn vertoeven; bij degenen, die komen om gemengden drank na te zoeken.
31 Nu te uita la vin când este roșu, când își arată culoarea în pahar, când se mișcă singur.
Zie den wijn niet aan, als hij zich rood vertoont, als hij in den beker zijn verve geeft, als hij recht opgaat;
32 La urmă mușcă precum un șarpe și înțeapă ca o viperă.
In zijn einde zal hij als een slang bijten, en steken als een adder.
33 Ochii tăi vor privi femei străine și inima ta va rosti lucruri perverse.
Uw ogen zullen naar vreemde vrouwen zien, en uw hart zal verkeerdheden spreken.
34 Da, vei fi ca acela ce se întinde în mijlocul mării, sau ca acela ce se întinde în vârful unui catarg.
En gij zult zijn, gelijk een, die in het hart van de zee slaapt; en gelijk een, die in het opperste van den mast slaapt.
35 M-au lovit, vei spune tu, și nu am fost rănit; m-au bătut și nu am simțit; când mă voi trezi? Îl voi căuta din nou.
Men heeft mij geslagen, zult gij zeggen, ik ben niet ziek geweest; men heeft mij gebeukt, ik heb het niet gevoeld; wanneer zal ik opwaken? Ik zal hem nog meer zoeken!