Proverbe 14
1 Fiecare femeie înțeleaptă își zidește casa, dar nechibzuita o dărâmă cu mâinile ei.
Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
2 Cel ce umblă în integritatea lui se teme de DOMNUL, dar cel ce este pervers în căile sale îl disprețuiește.
Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
3 În gura celui nebun este un toiag al mândriei, dar buzele celor înțelepți îi vor păstra.
En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
4 Unde nu sunt boi, ieslea este curată; dar mult câștig este prin tăria boului.
Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
5 Un martor credincios nu minte, dar un martor fals vântură minciuni.
Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
6 Un batjocoritor caută înțelepciunea și nu o găsește, dar cunoașterea este ușoară pentru cel ce înțelege.
Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
7 Pleacă din prezența unui om prost, când nu găsești în el buzele cunoașterii.
Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
8 Înțelepciunea celui chibzuit este să cunoască propria sa cale, dar nechibzuința proștilor este înșelăciune.
La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
9 Nebunii iau în râs păcatul, dar printre drepți este favoare.
Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
10 Inima își cunoaște propria ei amărăciune, și un străin nu se amestecă în bucuria ei.
Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
11 Casa celor stricați va fi dărâmată, dar tabernacolul celor integri va înflori.
Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
12 Este o cale care i se pare dreaptă unui om, dar sfârșitul ei sunt căile morții.
Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
13 Chiar în râs inima este plină de durere, și sfârșitul acelei veselii este întristare.
Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
14 Cel care decade în inimă va fi umplut cu propriile sale căi, și un om bun va fi umplut din el însuși.
Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
15 Cel simplu crede fiecare cuvânt, dar omul chibzuit se uită bine la umblarea lui.
Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
16 Un om înțelept se teme și se depărtează de rău, dar prostul se înfurie și este încrezător.
Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
17 Cel care repede se mânie lucrează nechibzuit, și un bărbat al planurilor stricate este urât de alții.
Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
18 Cei simpli moștenesc nechibzuință, dar cei chibzuiți sunt încoronați cu cunoaștere.
Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
19 Cei răi se apleacă în fața celor buni, și cei stricați la porțile celui drept.
Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
20 Cel sărac este urât chiar de aproapele său, dar cel bogat are mulți prieteni.
Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
21 Cel ce disprețuiește pe aproapele său păcătuiește, dar cel ce are milă de săraci, fericit este.
Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
22 Nu rătăcesc cei ce plănuiesc răul? Dar milă și adevăr vor fi cu cei ce plănuiesc binele.
Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
23 În toată munca este câștig, dar vorbăria buzelor duce numai la lipsă.
De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
24 Coroana celor înțelepți este bogăția lor, dar nechibzuința proștilor este nechibzuință.
Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
25 Un martor adevărat eliberează suflete, dar un martor înșelător vântură minciuni.
Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
26 În teama de DOMNUL este încredere puternică, și copiii lui vor avea un loc de scăpare.
En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
27 Teama de DOMNUL este un izvor de viață, ca să depărteze de capcanele morții.
La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
28 În mulțimea poporului stă onoarea împăratului, dar în lipsa poporului este nimicirea prințului.
Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
29 Cel încet la furie este omul unei mari înțelegeri, dar cel al unui duh nerăbdător înalță nechibzuință.
Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
30 O inimă sănătoasă este viața cărnii, dar invidia este putregaiul oaselor.
Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
31 Cel ce oprimă pe sărac ocărește pe Făcătorul său, dar cel ce îl onorează are milă de sărac.
Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
32 Cel stricat este alungat în stricăciunea lui, dar cel drept are speranță în moartea sa.
Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
33 Înțelepciunea se odihnește în inima celui ce are înțelegere, dar ce este în mijlocul proștilor este făcut cunoscut.
En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
34 Dreptatea înalță o națiune, dar păcatul este ocară pentru orice popor.
Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
35 Favoarea împăratului este îndreptată spre un servitor înțelept, dar furia lui este împotriva celui ce aduce rușinea.
Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
