1 Regii 10

1 Şi când împărăteasa din Seba a auzit de faima lui Solomon în lucruri referitoare la numele DOMNULUI, a venit să îl încerce cu întrebări grele.

Ымпэрэтяса дин Себа а аузит де файма луй Соломон ын чея че привеште слава Домнулуй ши а венит сэ-л ынчерче прин ынтребэрь греле.

2 Şi a venit la Ierusalim cu un alai foarte mare, cu cămile care purtau mirodenii şi foarte mult aur, şi cu pietre preţioase; şi când a venit la Solomon, a vorbit îndeaproape cu el despre tot ce era în inima ei.

А сосит ла Иерусалим ку ун алай фоарте маре ши ку кэмиле каре адучяу миродений, аур фоарте мулт ши петре скумпе. С-а дус ла Соломон ши й-а спус тот че авя пе инимэ.

3 Şi Solomon i-a răspuns la toate întrebările ei; nu a fost niciun lucru ascuns pentru împărat, pe care să nu i-l fi spus.

Соломон й-а рэспунс ла тоате ынтребэриле ши н-а фост нимик пе каре ымпэратул сэ ну фи штиут сэ и-л лэмуряскэ.

4 Şi când împărăteasa din Seba a văzut toată înţelepciunea lui Solomon şi casa pe care el o construise,

Ымпэрэтяса дин Себа а вэзут тоатэ ынцелепчуня луй Соломон ши каса пе каре о зидисе

5 Şi mâncarea de la masa lui şi ţinuta servitorilor lui şi atenţia servitorilor lui şi hainele lor şi paharnicii lui şi urcuşul lui pe care urca la casa DOMNULUI, nu a mai fost suflare în ea.

ши букателе де ла маса луй ши локуинца служиторилор луй ши службеле ши хайнеле челор че-й служяу ши пахарничий луй ши ардериле-де-тот пе каре ле адучя ын Каса Домнулуй.

6 Şi a spus împăratului: A fost adevărată vorbirea pe care am auzit-o în ţara mea despre faptele tale şi despre înţelepciunea ta.

Уймитэ, а зис ымпэратулуй: „Деч ера адевэрат че ам аузит ын цара мя деспре фаптеле ши ынцелепчуня та!

7 Totuşi, nu am crezut aceste cuvinte, până când am venit şi ochii mei au văzut; şi, iată, nici jumătate nu mi s-a spus, înţelepciunea ta şi prosperitatea ta întrec faima despre care am auzit.

Дар ну кредям, пынэ н-ам венит ши н-ам вэзут ку окий мей. Ши ятэ кэ нич пе жумэтате ну ми с-а спус. Ту ай май мултэ ынцелепчуне ши пропэшире декыт ам аузит мергынду-ць файма.

8 Ferice de oamenii tăi, ferice de aceşti servitori ai tăi, care stau în picioare continuu înaintea ta şi care ascultă înţelepciunea ta.

Фериче де оамений тэй, фериче де служиторий тэй, каре сунт некурмат ынаинтя та, каре ауд ынцелепчуня та!

9 Binecuvântat fie DOMNUL Dumnezeul tău, care şi-a găsit plăcere în tine, ca să te pună pe tronul lui Israel, pentru că DOMNUL a iubit pe Israel pentru totdeauna, de aceea te-a făcut împărat, pentru a face judecată şi dreptate.

Бинекувынтат сэ фие Домнул Думнезеул тэу, каре а биневоит сэ те пунэ пе скаунул де домние ал луй Исраел! Пентру кэ Домнул юбеште пентру тотдяуна пе Исраел, де ачея те-а пус ымпэрат, ка сэ жудечь ши сэ фачь дрептате.”

10 Şi ea a dat împăratului o sută douăzeci de talanţi de aur şi foarte multe mirodenii şi pietre preţioase; nu a mai venit o atât de mare abundenţă de mirodenii ca cele pe care împărăteasa din Seba le-a dat împăratului Solomon.

Еа а дат ымпэратулуй о сутэ доуэзечь де таланць де аур, фоарте мулте миродений ши петре скумпе. Н-ау май венит ничодатэ ын урмэ атытя миродений кыте а дат ымпэрэтяса дин Себа ымпэратулуй Соломон.

11 Şi de asemenea flota lui Hiram, care aducea aur din Ofir, a adus din Ofir foarte mult lemn de santal şi pietre preţioase.

Корэбииле луй Хирам, каре ау адус аур дин Офир, ау адус дин Офир ши фоарте мулт лемн де сантал ши петре скумпе.

12 Şi împăratul a făcut, din lemnele de santal, stâlpi pentru casa DOMNULUI şi pentru casa împăratului, harpe de asemenea şi psalterioane pentru cântăreţi; nu a venit astfel de lemn de santal, nici nu s-a mai văzut până în această zi.

Ымпэратул а фэкут ку лемнул мироситор пэлимаре пентру Каса Домнулуй ши пентру каса ымпэратулуй ши харпе ши алэуте пентру кынтэрець. Н-а май венит де атунч лемн де ачеста мироситор ши ну с-а май вэзут пынэ ын зиуа де азь.

13 Şi împăratul Solomon a dat împărătesei din Seba tot ce a dorit ea, orice a cerut, în afară de ceea ce i-a dat Solomon din darul lui împărătesc. Astfel, ea s-a întors şi a plecat în ţara ei, ea şi servitorii ei.

Ымпэратул Соломон а дат ымпэрэтесей дин Себа тот че а дорит, тот че а черут ши й-а май дат ши пе дясупра дарурь вредниче де ун ымпэрат ка Соломон. Апой еа с-а ынторс ши с-а дус ын цара ей ку служиторий ей.

14 Şi greutatea aurului care venea la Solomon într-un an era de şase sute şaizeci şi şase de talanţi de aur,

Греутатя аурулуй каре-й веня луй Соломон пе фиекаре ан ера де шасе суте шайзечь ши шасе де таланць де аур,

15 În afară de ce avea de la comercianţi şi din comerţul comercianţilor de mirodenii şi de la toţi împăraţii Arabiei şi de la guvernatorii ţării.

афарэ де че скотя де ла негусторий чей марь ши дин негоцул ку мэрфурь, де ла тоць ымпэраций Арабией ши де ла дрегэторий цэрий.

16 Şi împăratul Solomon a făcut două sute de paveze de aur bătut, şase sute de şekeli de aur au intrat la o pavăză.

Ымпэратул Соломон а фэкут доуэ суте де скутурь марь де аур бэтут ши пентру фиекаре дин еле а ынтребуинцат шасе суте де сикли де аур

17 Şi el a făcut trei sute de scuturi de aur bătut, a folosit trei mine de aur la un scut; şi împăratul le-a pus în casa pădurii Libanului.

ши алте трей суте де скутурь мичь де аур бэтут, ши пентру фиекаре дин еле а ынтребуинцат трей мине де аур, ши ымпэратул ле-а пус ын каса нумитэ.

18 Mai mult, împăratul a făcut un tron mare de fildeş şi l-a placat cu cel mai bun aur.

Ымпэратул а фэкут ун маре скаун де домние де филдеш ши л-а акоперит ку аур курат.

19 Tronul avea şase trepte şi vârful tronului era rotund pe dinapoia sa; şi erau rezemători de fiecare parte a locului de şezut şi doi lei stăteau lângă rezemători.

Скаунул ачеста де домние авя шасе трепте ши партя де сус ера ротунжитэ пе динапой; де фиекаре парте а скаунулуй ерау реземэторь: лынгэ реземэторь стэтяу дой лей

20 Şi doisprezece lei stăteau acolo de o parte şi de alta pe cele şase trepte; nu era făcut ceva asemănător în nicio împărăţie.

ши пе челе шасе трепте стэтяу дойспрезече лей де о парте ши де алта. Аша чева ну с-а фэкут пентру ничо ымпэрэцие.

21 Şi toate vasele de băut ale împăratului Solomon erau de aur şi toate vasele casei pădurii Libanului erau de aur pur; niciunul nu era de argint, care era socotit ca nimic în zilele lui Solomon.

Тоате пахареле ымпэратулуй Соломон ерау де аур ши тоате васеле дин каса ерау де аур курат. Нимик ну ера де арӂинт: пе время луй Соломон арӂинтул н-авя ничо тречере.

22 Pentru că împăratul avea pe mare o flotă din Tarsis cu flota lui Hiram; o dată la trei ani venea flota de corăbii din Tarsis, aducând aur şi argint, fildeş şi maimuţe şi păuni.

Кэч ымпэратул авя пе маре корэбий дин Тарс ку але луй Хирам; ши корэбииле дин Тарс веняу ла фиекаре трей ань, адукынд аур ши арӂинт, филдеш, маймуце ши пэунь.

23 Astfel împăratul Solomon a întrecut pe toţi împăraţii pământului în bogăţii şi în înţelepciune.

Ымпэратул Соломон а ынтрекут пе тоць ымпэраций пэмынтулуй ын богэций ши ынцелепчуне.

24 Şi tot pământul căuta faţa lui Solomon, pentru a auzi înţelepciunea lui, pe care Dumnezeu o pusese în inima lui.

Тоатэ лумя кэута сэ вадэ пе Соломон, ка сэ аудэ ынцелепчуня пе каре о пусесе Думнезеу ын инима луй.

25 Şi fiecare îşi aducea darul său: vase de argint şi vase de aur şi haine şi arme şi mirodenii şi cai şi catâri, o măsură an de an.

Ши фиекаре ышь адучя дарул луй: лукрурь де арӂинт ши лукрурь де аур, хайне, арме, миродений, кай ши катырь – аша ера ын фиекаре ан.

26 Şi Solomon a adunat care şi călăreţi; şi a avut o mie patru sute de care şi douăsprezece mii de călăreţi, pe care i-a pus în cetăţile unde se ţineau carele şi în Ierusalim, cu împăratul.

Соломон а стрынс каре ши кэлэриме; авя о мие патру суте де каре ши доуэспрезече мий де кэлэрець, пе каре й-а пус ын четэциле унде ышь циня кареле ши ла Иерусалим, лынгэ ымпэрат.

27 Şi împăratul a făcut argintul la Ierusalim să fie ca pietrele şi cedrii i-a făcut să fie ca sicomorii care sunt în vale, din abundenţă.

Ымпэратул а фэкут ка арӂинтул сэ фие тот аша де обишнуит ла Иерусалим ка петреле, ши чедрий, тот аша де мулць ка смокиний дин Еӂипт, каре креск пе кымпие.

28 Şi Solomon a avut cai aduşi din Egipt şi in împletit; comercianţii împăratului primeau inul împletit cu un preţ.

Соломон ышь адучя каий дин Еӂипт; о чатэ де негусторь де-ай ымпэратулуй се дучя сэ-й я ку грэмада пе ун прец хотэрыт:

29 Şi un car venea şi ieşea din Egipt pentru şase sute de şekeli de argint şi un cal pentru o sută cincizeci; şi astfel pentru toţi împăraţii hetiţilor şi pentru împăraţii Siriei, au adus acestea prin mijloacele lor.

ун кар се адучя дин Еӂипт ку шасе суте де сикли де арӂинт ши ун кал, ку о сутэ чинчзечь де сикли. Де асеменя, адучяу кай ку ей пентру тоць ымпэраций хетицилор ши пентру ымпэраций Сирией.