Лукастар 9
1 Тунчи Исусо акхарда Пэхкэрэн дэшудуен апостолонэн и дэня лэнди бари зор тэ вытрадэ бэнгэн и тэ састярэ насвалимэндар.
And Jesus called his twelve, and gave them power and authority over all demons and diseases, to heal them.
2 Тунчи бичалда лэн тэ розпхэнэ пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима и тэ састярэ насвалэн.
And he sent them forth, to proclaim the kingdom of God, and to heal the sick.
3 Вов пхэнда лэнди: — Нисо на лэнтэ дэ дром: ни дэсто, ни траста, ни мандро, ни рупь, ни инте екх гад.
And he said to them: Take nothing for the journey, neither a staff, nor a wallet, nor bread, nor money; neither have two tunics.
4 Дэ саво цэр тумэ заджяна, котэ аченпэ и котарь джян дэ дром.
And into whatever house ye enter, there stay, and thence depart.
5 А кала тумэн на прылэна, тунчи джян кодэлэ форостар тай обмарэн прахо тумарэ пурэндар. И мэк кода авэла шпэра важ лэн.
And against them that receive you not, when ye go out of that city, shake off even the dust of your feet against them, for a testimony.
6 Вонэ джиле пав гавэн, пхэнэнас Бахтало Лав и пав всавэрэ тхана састярэнас насвалэн.
And the Legates went forth, and travelled about the villages and cities, and preached and healed everywhere.
7 Дума пала кода вса доджиля Иродостэ, саво сля тетрархо. Вов на джянгля, сар када тэ полэ. Койсавэ мануша пхэнэнас, со када Иоанно Болдэмари отджювдиня мулэндар.
And Herod the Tetrarch heard of all the things done by him, and he was disturbed; because some said, that John had arisen from the dead.
8 Авэр пхэнэнас, со када Илья авиля, а тритэ — со отджювдиня екх думутнэ англунарендар.
But others said, that Elijah hath appeared; and others, that a prophet from among the ancient prophets hath arisen.
9 Тай пхэнда Иродо: — Мэ отчиндом шэро Иоанности, а ко исин Кадэва, пала Ка мэ шунав? И родэлас тэ дыкхэ Исусо.
And Herod said: The head of John, I have cut off; but who is this, of whom I hear these things? And he was desirous to see him.
10 Апостолуря рисиле Исусостэ и розпхэндэ Лэсти, со вонэ тердэ. Вов стидэня лэн, и вонэ джиле форостэ, саво акхарэлпэ Вифсаида, еджинэ, би манушэн.
And when the Legates returned, they narrated, to Jesus all they had done. And he took them aside, to the desert part of Bethsaida.
11 Нэ мануша уджянгле пала кода тай джиле пала Исусо. Вов прылиля лэн тай дэдуманя лэнца пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима. И касти сля трэбуни тэ састярэпэ, Вов састярэлас.
And when the multitude knew it, they followed him: and he received them, and conversed with them respecting the kingdom of God: and such as had need of healing, he healed.
12 Кала диво сля пашэ рятятэ, дэшудуй апостолуря поджиле Исусостэ тай пхэндэ Лэсти: — Отмук манушэн, мэк джян вонэ дэ пашунэн гаворэн и гавэн, тэ аракхэн, тев лэнди тэ ратярэ и со лэнди тэ ха. Кодэлэсти со амэ катэ дэ шуки пхув.
And when the day began to decline, his disciples came near, and said to him: Send away the multitude, that they may go to the villages around us and to the towns, to lodge in them, and to procure themselves food, for we are in a desert place.
13 Исусо пхэнда лэнди: — Тумэ дэн лэнди тэ ха. Вонэ пхэндэ: — Амэндэ исин кици панч мандрэ и дуй маче. Чи амэнди тэ джя тай тэ тинэ всавэрэнди хамо?
Jesus said to then: Give ye them to eat. And they say: We have no more than five loaves and two fishes; unless we go and buy food for all this people:
14 А котэ стидэнепэ кици екхэн муршэн пашэ панч пхангля. Исусо пхэнда Пэхкэрэ сиклярнэнди: — Пхэнэн манушэнди, мэк розмарэнпэ пав пандэша манушэн и бэшэн.
for they were about five thousand men. Jesus said to them: Make them recline by companies, fifty persons in a company.
15 Вонэ тердэ кади, и всавэрэ бэшле.
And the disciples did so, and made them all recline.
16 Исусо лиля панч мандрэ и дуй маче, подыкхля дэ упралима, наисарда Дэвлэ пала хама, розпхагля мандро и мачё пэ которэн тай дэня сиклярнэнди, соб вонэ тэ роздэн манушэнди.
And Jesus took the five loaves and two fishes, and looked towards heaven, and blessed, and brake, and gave to his disciples to set before the multitudes.
17 Всавэрэ хале и чялиле, и стидэне дэшудуй трасты которэнца, савэ ачилепэ.
And they all ate, and were satisfied: and they took up the fragments of remains, twelve baskets.
18 Екхвар, кала Исусо ачиляпэ Еджино и мангляпэ, сиклярнэ поджиле Лэстэ. Тунчи Исусо пхучля лэндар: — Пала кастэ динэн Ман мануша?
And as he was praying in private with his disciples, he asked them, and said: Who, do the multitudes say of me, that I am?
19 Вонэ пхэндэ: — Пала Иоанно Болдэмаре, ай авэр — пала Илья. А тритэ пхэнэн, со када отджювдиня екх думутнэ англунарендар.
They answer and say to him: John the Baptizer; others, Elijah and others, a prophet, one of the ancient prophets arisen.
20 Вов пхучля лэндар: — А тумэ пала ка Ман прылэн? Пётро пхэнда: — Пала Христо Дэвлэхкэрэ.
He said to them: But who, do ye say, that I am? Simon answered, and said: The Messiah of God.
21 Нэ Исусо запхэнда лэнди тэ дэдумэ пала кода.
And he chided them, and charged them, that they should say this to no one.
22 Тунчи Вов дэдуманя лэнди, со Манушыканэ Чявэсти трэбуни авэла тэ ха бари грыжа, со Лэстар отпхэнэнапэ пхурэдэра, англунэ рашая тай сиклимаря пав Упхэнима, со Лэ умарэна, нэ пэ трито диво Вов отджювдёла мулэндар.
And he said to them: The Son of man is to suffer many things, and to be rejected by the Elders and the chief priests and Scribes; and they will kill him; and on the third day, he will arise.
23 А всавэрэнди пхэнда: — Кала ко камэл тэ джя пала Ман, тунчи отпхэнпэ еджино пэстар, лэ пэхкоро трушул кожно диво и джя пала Ман.
And he said before all the people: He that would follow me, must deny himself, and take up his cross daily, and so come after me.
24 Ко камэл тэ фирисарэ пэхкоро води, кодэва хацарэла лэ. А ко хацарэла пэхкоро води важ Ман, кодэва сфирисарэла лэ.
For he that will preserve his life, shall lose it; but he that shall lose his life, for my sake, will preserve it.
25 Сави бахт кодэлэстар, со мануш затерэла всавиря люмля, а еджино хасявэла чи терэла пэсти бида?
For, what will a man be profited, if he gain the whole world, and lose his life or be deprived of it?
26 Ко ладжяла Мандар чи Мурэ лавэндар, кодэлэстар ладжяла и Чяво Манушыкано, кала авэла дэ Пэхкири слава, дэ слава Дадэхкири и свэнтононэ ангелонэнгири слава.
And whoever shall be ashamed of me and of my words, of him will the Son of man be ashamed, when he cometh in the glory of his Father, with his holy angels.
27 Чячимаґа пхэнав тумэнди: ачен катэ мануша, савэ инте ды мэрима дыкхэна Дэвлэхкоро Тхагаримо.
I tell you the truth, that there are some standing here, who will not taste death, until they shall see the kingdom of God.
28 Кала проджиля пашэ охто дивэ, Исусо лиля Пэґа Пётро, Иаково тай Иоанно и джиля пэ плай тэ мангэпэ.
And it was about eight days after these discourses, that Jesus took Simon and James and John, and went up a mountain to pray.
29 И кала мангляпэ, парувдапэ англа лэн муй Лэхкоро, тай їда Лэхкири кади парниля, со дукхано сля тэ дыкхэ.
And while he prayed, the aspect of his countenance was changed, and his garments became white and brilliant.
30 Тай акэ, авиле дуй мурша, савэ дэдумане Лэґа. Када сле Моисеи тай Илья.
And lo, two men were talking with him: and they were Moses and Elijah,
31 Вонэ авиле дэ бари слава и пхэнэнас, со Исусости трэбуни авэла тэ джя дэ Ерусалимо и тэ ачявэ кадыя люмля.
who appeared in glory. And they were conversing on his departure, which was to be consummated at Jerusalem.
32 Пётро и кодэла, савэ сле лэґа їтханэ, совэнас, а кала джюнгавдэпэ, удыкхле слава Исусохкири и дон муршэн, савэ аченас Лэґа.
And Simon and those with him were oppressed with drowsiness; and being scarcely awake, they saw his glory, and those two men who stood near him.
33 Кала мурша ачиле тэ уджя, Пётро пхэнда Исусости: — Сиклимари! Сар мишто амэнди катэ! Тховаґа трин катуны, екх Тути, екх Моисеести и екх Ильясти. Ай еджино на полэлас, со пхэнэл.
And when they began t to retire from him, Simon said to Jesus: Rabbi, it is delightful for us to be here. And let us make here three booths, one for thee, and one for Moses, and one for Elijah. But he knew not what he said.
34 И кала вов инте дэдуманя, авиля хмара и ушарда лэн упрал. Кала ж вонэ ачиле дэ хмара, лэн облиля бари дар.
And as he thus spoke, there was a cloud; and it overshadowed them; and they were afraid, when they saw Moses and Elijah go up into the cloud.
35 Тай сля шундо ґласо хмаратар: — Када Чяво Муро вытидэно. Шунэн Лэ!
And there was a voice from the cloud, which said: This is my beloved Son; hear ye him.
36 Кала ґласо пэрэачиля тэ дэдумэ, Исусо ачиляпэ Еджино. И сиклярнэ аченас мулком и никасти на розпхэнэнас, со дыкхле дэ кодыя вряма.
And when the voice had passed, Jesus was found to be alone. And they kept silence, and told no one in those days what they had seen.
37 Пэ авэр диво, кала вонэ сджянас плаестар, авиля Исусостэ гроза манушэн.
And the next day, as they came down from the mountain, a great multitude met them.
38 Екх мануш типисиля: — Сиклимари! Мангав Тут, подыкх пэ мурэ чяворэ! Мандэ вов екхоро исин.
And a man from the throng cried out, and said: Teacher, I beseech thee, turn thyself to me. Here is my only son:
39 Дэ лэстэ заджял бэнгано фано и чяворо ачел тэ типисявэ. Нажужо марэл чяворэ кади, со лэхкэрэ мостар чюлён саля. И вов дэл тэ ха чяворэсти бари грыжа, и пхаро отмукэл лэ.
and a spirit cometh upon him, and he suddenly crieth out, and gnasheth his teeth, and foameth; and he hardly leaveth him, when he hath crushed him.
40 Мэ манглём Тирэ сиклярнен, соб вонэ тэ вытрадэн нажужэ, нэ лэндэ нэнай зора.
And I requested thy disciples to expel him; and they could not.
41 Исусо пхэнда: — Мануша бипатявнэ и родо мусардэ їлэнца! Скици инте тэ авэ тумэнца? Скици инте тэ вырицарав тумэн? Ан кордэ пэхкэрэ чявэ!
And Jesus answered, and said: O the unbelieving and perverse generation! How long shall I be with you, and bear with you? Bring hither thy son.
42 Кала чяворо джялас Исусостэ, бэнг аравда лэ пэ пхув тай ачиля тэ марэ. Тунчи Исусо запхэнда нажужэсти, састярда чяворэ и отдэня лэ дадэсти.
And while he was bringing him, the demon threw him down, and convulsed him. And Jesus rebuked the unclean spirit, and healed the lad, and delivered him to his father.
43 Всавэрэ дэнас дыво кодэлэсти, саво баро Дэвэл. И кала вонэ дэнас дыво кодэлэсти, со терда Исусо, Вов пхэнда Пэхкэрэ сиклярнэнди:
And they were all amazed at the majesty of God. And while every one admired at all that Jesus did, he said to his disciples:
44 — Тховэн дэ тумарэ канэн кадэла лава: Чявэ Манушыканэ сиго здэна манушэнди дэ вастэн.
Lay up these words in your minds: for the Son of man is to be delivered into the hands of men.
45 Нэ вонэ инте на полиле, пала со Исусо дэдуманя. Лэнгири годи инте сля затерди, а тэ пхуче Исусостар, сар тэ полэ Лэхкоро лав, вонэ даранас.
But they understood not that speech; because it was hidden from them, that they should not know it: and they feared to ask him concerning that speech.
46 Екхвар Лэхкэрэ сиклярнэ ачиле тэ хапэ екх екхэґа пала кода, ко лэндар исин барэдэр.
And the thought arose among them, which of them was to be the greatest.
47 Исусо джянгля, со лэндэ пэ годен, тунчи Вов лиля цыкнэ чяворэ тай тховда паша Пэстэ.
And Jesus knew the thought of their heart: and he took a child, and placed him near to him;
48 Тай пхэнда сиклярнэнди: — Ко прылэла кадэлэ чяворэ важ Мурэ Лавэ, кодэва Ман прылэла. Ай ко прылэла Ман, прылэла Кодэлэ, Ко Ман бичалда. Ко тумэндар исин цыкнэдэр всавэрэндар, кодэва авэла всавэрэндар барэдэр.
and said to them: Whoever receiveth a child like this, in my name, receiveth me; and he that receiveth me, receiveth him that sent me. For he that shall be least among you all, he will be the great one.
49 Тунчи Иоанно пхэнда Лэсти: — Сиклимари! Амэ дыкхле манушэ, саво вытрадэл бэнгэн Тирэ Лавэґа, и запхэндэ лэсти кади тэ терэ. Кодэлэсти со вов на пхирэл амэнца їтханэ.
And John answered, and said: Our Rabbi, we saw a man casting out demons in thy name; and we forbad him, because he doth not, with us, follow thee.
50 Исусо дэдуманя: — На запхэнэн лэсти. Кодэла, савэ на ваздэнпэ пэ тумэн, кодэла пала тумэн.
Jesus said to them: Forbid not: for, whoever is not against you, is for you.
51 Кала поджялас вряма тэ ваздэпэ Исусости пэ упралима, Вов лиля Пэсти дэ гындо тэ джя дэ Ерусалимо.
And when the days for his ascension were completed, so it was, that he set his face to go up to Jerusalem.
52 Тунчи Исусо бичалда англал Пэстэ манушэн, и вонэ авиле дэ гав Самариякоро, соб вса важ Лэ тэ лачярэ.
And he sent messengers before his face; and they went, and entered a village of the Samaritans, to prepare lodgings for him.
53 Нэ самарянуря на прылиле Исусо, колэсти со Вов джялас дэ Ерусалимо.
And they received him not, because he had set his face to go up to Jerusalem.
54 Кала Исусохкэрэ сиклярнэ Иаково тай Иоанно дыкхле кода, вонэ пхэндэ: — Рае! Камэх, амэ пхэнаґа, соб тэ сджял яг упралимастар и тэ спхабарэл лэн?
And when his disciples James and John saw it, they said to him: Our Lord, wilt thou that we speak, and fire come down from heaven, and consume them, as also did Elijah?
55 Нэ Исусо обрисиля лэндэ тай запхэнда када тэ терэ. И джиле дэ авэр гав.
And he turned and rebuked them, and said: Ye know not of what spirit ye are.
For the Son of man hath not come to destroy souls; but to quicken them. And they went to another village.
57 Кала вонэ джянас пав дром, екх мануш пхэнда Исусости: — Мэ джява пала Тут, курик Ту тэ на джях.
And as they went by the way, one said to him: I will follow thee to whatever place thou goest, my Lord.
58 Исусо пхэнда лэсти: — Рувэндэ исин тхан, тев вонэ отцинён, и чириклендэ кади ж. Ай Манушыканэ Чявэстэ нэнай тхан, тев шэро тэ притховэ.
Jesus said to him: The foxes have holes, and the birds of heaven have coverts; but the Son of man hath not where he may lay his head.
59 Аврэ манушэсти Исусо пхэнда: — Джя пала Ман! Кодэва пхэнда: — Рае! Мук ман майанглал тэ гаравав мурэ дадэ!
And he said to another: Come thou after me. And he said to him: My Lord, permit me first to go and bury my father.
60 Исусо пхэнда лэсти: — Мэк мулэ гаравэн пэхкэрэн мулэн, а ту джя тай розпхэн пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима!
And Jesus said to him: Allow the dead to bury their dead; and go thou and proclaim the kingdom of God.
61 Трито мануш пхэнда Исусости: — Рае! Мэ джява пала Тут, нэ дэ манди майанглал тэ джяв и тэ дыкхав муро їри.
Another said to him: I will follow thee, my Lord; but allow me first to bid adieu to my household, and I will come.
62 Исусо пхэнда лэсти: — Мануш, саво лэлпэ пала плуго, нэ обрисявэлпэ павпалэ, на поджял важ Дэвлэхкэрэ Тхагарима.
Jesus said to him: No man putting his hand to the ox-plough, and looking backward, is fit for the kingdom of God.
