Лукастар 9
1 Тунчи Исусо акхарда Пэхкэрэн дэшудуен апостолонэн и дэня лэнди бари зор тэ вытрадэ бэнгэн и тэ састярэ насвалимэндар.
And getting the twelve together, he gave them power and authority over all evil spirits and over diseases, to make them well.
2 Тунчи бичалда лэн тэ розпхэнэ пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима и тэ састярэ насвалэн.
And he sent them out to be preachers of the kingdom of God, and to make well those who were ill.
3 Вов пхэнда лэнди: — Нисо на лэнтэ дэ дром: ни дэсто, ни траста, ни мандро, ни рупь, ни инте екх гад.
And he said to them, Take nothing for your journey, no stick or bag or bread or money, and do not take two coats.
4 Дэ саво цэр тумэ заджяна, котэ аченпэ и котарь джян дэ дром.
And if you go into a house, let that house be your resting-place till you go away.
5 А кала тумэн на прылэна, тунчи джян кодэлэ форостар тай обмарэн прахо тумарэ пурэндар. И мэк кода авэла шпэра важ лэн.
And if any people will not take you in, when you go away from that town, put off its dust from your feet for a witness against them.
6 Вонэ джиле пав гавэн, пхэнэнас Бахтало Лав и пав всавэрэ тхана састярэнас насвалэн.
And they went away, journeying through all the towns, preaching the good news and making people free from diseases in all places.
7 Дума пала кода вса доджиля Иродостэ, саво сля тетрархо. Вов на джянгля, сар када тэ полэ. Койсавэ мануша пхэнэнас, со када Иоанно Болдэмари отджювдиня мулэндар.
Now Herod the king had news of all these things: and he was in doubt, because it was said by some people that John had come back from the dead;
8 Авэр пхэнэнас, со када Илья авиля, а тритэ — со отджювдиня екх думутнэ англунарендар.
And by some, that Elijah had come; and by others, that one of the old prophets had come back to life.
9 Тай пхэнда Иродо: — Мэ отчиндом шэро Иоанности, а ко исин Кадэва, пала Ка мэ шунав? И родэлас тэ дыкхэ Исусо.
And Herod said, I put John to death: but who is this, of whom such stories are given to me? And he had a desire to see him.
10 Апостолуря рисиле Исусостэ и розпхэндэ Лэсти, со вонэ тердэ. Вов стидэня лэн, и вонэ джиле форостэ, саво акхарэлпэ Вифсаида, еджинэ, би манушэн.
And the twelve, when they came back, gave him an account of what they had done. And he took them with him and went away from the people to a town named Beth-saida.
11 Нэ мануша уджянгле пала кода тай джиле пала Исусо. Вов прылиля лэн тай дэдуманя лэнца пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима. И касти сля трэбуни тэ састярэпэ, Вов састярэлас.
But the people, getting news of it, went after him: and he was pleased to see them, and gave them teaching about the kingdom of God, and made those well who were in need of it.
12 Кала диво сля пашэ рятятэ, дэшудуй апостолуря поджиле Исусостэ тай пхэндэ Лэсти: — Отмук манушэн, мэк джян вонэ дэ пашунэн гаворэн и гавэн, тэ аракхэн, тев лэнди тэ ратярэ и со лэнди тэ ха. Кодэлэсти со амэ катэ дэ шуки пхув.
And the day went on; and the twelve came to him and said, Send these people away so that they may go into the towns and the country round about and get resting-places and food for themselves, for we are in a waste place.
13 Исусо пхэнда лэнди: — Тумэ дэн лэнди тэ ха. Вонэ пхэндэ: — Амэндэ исин кици панч мандрэ и дуй маче. Чи амэнди тэ джя тай тэ тинэ всавэрэнди хамо?
But he said, Give them food yourselves. And they said, We have only five cakes of bread and two fishes, if we do not go and get food for all these people.
14 А котэ стидэнепэ кици екхэн муршэн пашэ панч пхангля. Исусо пхэнда Пэхкэрэ сиклярнэнди: — Пхэнэн манушэнди, мэк розмарэнпэ пав пандэша манушэн и бэшэн.
For there were about five thousand men. And he said to his disciples, Make them be seated in groups, about fifty to a group.
15 Вонэ тердэ кади, и всавэрэ бэшле.
And they did so, and made them all be seated.
16 Исусо лиля панч мандрэ и дуй маче, подыкхля дэ упралима, наисарда Дэвлэ пала хама, розпхагля мандро и мачё пэ которэн тай дэня сиклярнэнди, соб вонэ тэ роздэн манушэнди.
And he took the five cakes of bread and the two fishes and, looking up to heaven, he said words of blessing over them, and when they had been broken, he gave them to the disciples to give to the people.
17 Всавэрэ хале и чялиле, и стидэне дэшудуй трасты которэнца, савэ ачилепэ.
And they all took the food and had enough; and they took up of the broken bits which were over, twelve baskets full.
18 Екхвар, кала Исусо ачиляпэ Еджино и мангляпэ, сиклярнэ поджиле Лэстэ. Тунчи Исусо пхучля лэндар: — Пала кастэ динэн Ман мануша?
And it came about that when he was in prayer, by himself, and the disciples were with him, he put a question to them, saying, Who do the people say I am?
19 Вонэ пхэндэ: — Пала Иоанно Болдэмаре, ай авэр — пала Илья. А тритэ пхэнэн, со када отджювдиня екх думутнэ англунарендар.
And they, answering, said, John the Baptist; but others say Elijah; and others, that one of the old prophets has come back.
20 Вов пхучля лэндар: — А тумэ пала ка Ман прылэн? Пётро пхэнда: — Пала Христо Дэвлэхкэрэ.
And he said, But who do you say that I am? And Peter, answering, said, The Christ of God.
21 Нэ Исусо запхэнда лэнди тэ дэдумэ пала кода.
But he gave them special orders, not to say this to any man;
22 Тунчи Вов дэдуманя лэнди, со Манушыканэ Чявэсти трэбуни авэла тэ ха бари грыжа, со Лэстар отпхэнэнапэ пхурэдэра, англунэ рашая тай сиклимаря пав Упхэнима, со Лэ умарэна, нэ пэ трито диво Вов отджювдёла мулэндар.
Saying, The Son of man will undergo much and be put on one side by the rulers and the chief priests and the teachers of the law, and be put to death, and on the third day he will come back to life.
23 А всавэрэнди пхэнда: — Кала ко камэл тэ джя пала Ман, тунчи отпхэнпэ еджино пэстар, лэ пэхкоро трушул кожно диво и джя пала Ман.
And he said to them all, If any man has a desire to come after me, let him give up all, and take up his cross every day, and come after me.
24 Ко камэл тэ фирисарэ пэхкоро води, кодэва хацарэла лэ. А ко хацарэла пэхкоро води важ Ман, кодэва сфирисарэла лэ.
For whoever has a desire to keep his life will have it taken from him, but whoever gives up his life because of me, will keep it.
25 Сави бахт кодэлэстар, со мануш затерэла всавиря люмля, а еджино хасявэла чи терэла пэсти бида?
For what profit will a man have if he gets all the world, but undergoes loss or destruction himself?
26 Ко ладжяла Мандар чи Мурэ лавэндар, кодэлэстар ладжяла и Чяво Манушыкано, кала авэла дэ Пэхкири слава, дэ слава Дадэхкири и свэнтононэ ангелонэнгири слава.
For if any man has a feeling of shame because of me or of my words, the Son of man will have shame because of him when he comes in his glory and the glory of the Father and of the holy angels.
27 Чячимаґа пхэнав тумэнди: ачен катэ мануша, савэ инте ды мэрима дыкхэна Дэвлэхкоро Тхагаримо.
But truly I say to you, Some of those who are here now will have no taste of death till they see the kingdom of God.
28 Кала проджиля пашэ охто дивэ, Исусо лиля Пэґа Пётро, Иаково тай Иоанно и джиля пэ плай тэ мангэпэ.
And about eight days after he had said these things, he took Peter and John and James with him and went up into the mountain for prayer.
29 И кала мангляпэ, парувдапэ англа лэн муй Лэхкоро, тай їда Лэхкири кади парниля, со дукхано сля тэ дыкхэ.
And while he was in prayer, his face was changed and his clothing became white and shining.
30 Тай акэ, авиле дуй мурша, савэ дэдумане Лэґа. Када сле Моисеи тай Илья.
And two men, Moses and Elijah, were talking with him;
31 Вонэ авиле дэ бари слава и пхэнэнас, со Исусости трэбуни авэла тэ джя дэ Ерусалимо и тэ ачявэ кадыя люмля.
Who were seen in glory and were talking of his death which was about to take place in Jerusalem.
32 Пётро и кодэла, савэ сле лэґа їтханэ, совэнас, а кала джюнгавдэпэ, удыкхле слава Исусохкири и дон муршэн, савэ аченас Лэґа.
Now Peter and those who were with him were overcome with sleep: but when they were fully awake, they saw his glory and the two men who were with him.
33 Кала мурша ачиле тэ уджя, Пётро пхэнда Исусости: — Сиклимари! Сар мишто амэнди катэ! Тховаґа трин катуны, екх Тути, екх Моисеести и екх Ильясти. Ай еджино на полэлас, со пхэнэл.
And when they were about to go away from him, Peter said to Jesus, Master, it is good for us to be here; let us make three tents, one for you and one for Moses and one for Elijah: having no knowledge of what he was saying.
34 И кала вов инте дэдуманя, авиля хмара и ушарда лэн упрал. Кала ж вонэ ачиле дэ хмара, лэн облиля бари дар.
And while he said these things, the shade of a cloud came over them, and they were full of fear when they went into the cloud.
35 Тай сля шундо ґласо хмаратар: — Када Чяво Муро вытидэно. Шунэн Лэ!
And there was a voice from the cloud saying, This is my Son, the man of my selection; give ear to him.
36 Кала ґласо пэрэачиля тэ дэдумэ, Исусо ачиляпэ Еджино. И сиклярнэ аченас мулком и никасти на розпхэнэнас, со дыкхле дэ кодыя вряма.
And after the voice was gone they saw that Jesus was by himself. And they kept quiet, and said nothing at that time to anyone of the things which they had seen.
37 Пэ авэр диво, кала вонэ сджянас плаестар, авиля Исусостэ гроза манушэн.
And on the day after, when they came down from the mountain, a great band of people came to him.
38 Екх мануш типисиля: — Сиклимари! Мангав Тут, подыкх пэ мурэ чяворэ! Мандэ вов екхоро исин.
And a man from among them, crying out, said, Master, I make a request to you, give a thought to my son, for he is my only child:
39 Дэ лэстэ заджял бэнгано фано и чяворо ачел тэ типисявэ. Нажужо марэл чяворэ кади, со лэхкэрэ мостар чюлён саля. И вов дэл тэ ха чяворэсти бари грыжа, и пхаро отмукэл лэ.
And see, a spirit takes him, and suddenly he gives a cry, twisted in pain and streaming at the lips, and when it goes away from him at last, he is marked as from blows.
40 Мэ манглём Тирэ сиклярнен, соб вонэ тэ вытрадэн нажужэ, нэ лэндэ нэнай зора.
And I made a request to your disciples to send it out of him, but they were not able to do it.
41 Исусо пхэнда: — Мануша бипатявнэ и родо мусардэ їлэнца! Скици инте тэ авэ тумэнца? Скици инте тэ вырицарав тумэн? Ан кордэ пэхкэрэ чявэ!
And Jesus said, O generation without faith and false in heart, how long will I have to be with you and put up with you? let your son come here.
42 Кала чяворо джялас Исусостэ, бэнг аравда лэ пэ пхув тай ачиля тэ марэ. Тунчи Исусо запхэнда нажужэсти, састярда чяворэ и отдэня лэ дадэсти.
And while he was coming, he was pushed violently down and twisted by the evil spirit. But Jesus gave sharp orders to the unclean spirit, and made the boy well, and gave him back to his father.
43 Всавэрэ дэнас дыво кодэлэсти, саво баро Дэвэл. И кала вонэ дэнас дыво кодэлэсти, со терда Исусо, Вов пхэнда Пэхкэрэ сиклярнэнди:
And they were full of wonder at the great power of God. But while they were all wondering at all the things which he did, he said to his disciples,
44 — Тховэн дэ тумарэ канэн кадэла лава: Чявэ Манушыканэ сиго здэна манушэнди дэ вастэн.
Let these words go deep into your ears, for the Son of man will be given up into the hands of men.
45 Нэ вонэ инте на полиле, пала со Исусо дэдуманя. Лэнгири годи инте сля затерди, а тэ пхуче Исусостар, сар тэ полэ Лэхкоро лав, вонэ даранас.
But this saying was not clear to them and its sense was kept secret from them so that they were not able to see it: and they had fear of questioning him about it.
46 Екхвар Лэхкэрэ сиклярнэ ачиле тэ хапэ екх екхэґа пала кода, ко лэндар исин барэдэр.
Now there was a discussion among them about which of them would be the greatest.
47 Исусо джянгля, со лэндэ пэ годен, тунчи Вов лиля цыкнэ чяворэ тай тховда паша Пэстэ.
But when Jesus saw the reasoning of their hearts, he took a small child and put him by his side,
48 Тай пхэнда сиклярнэнди: — Ко прылэла кадэлэ чяворэ важ Мурэ Лавэ, кодэва Ман прылэла. Ай ко прылэла Ман, прылэла Кодэлэ, Ко Ман бичалда. Ко тумэндар исин цыкнэдэр всавэрэндар, кодэва авэла всавэрэндар барэдэр.
And said to them, Whoever gives honour to this child in my name, gives honour to me: and whoever gives honour to me, gives honour to him who sent me: for whoever is least among you all, that man is great.
49 Тунчи Иоанно пхэнда Лэсти: — Сиклимари! Амэ дыкхле манушэ, саво вытрадэл бэнгэн Тирэ Лавэґа, и запхэндэ лэсти кади тэ терэ. Кодэлэсти со вов на пхирэл амэнца їтханэ.
And John, answering, said, Master, we saw a man driving out evil spirits in your name, and we did not let him do it, because he was not one of us.
50 Исусо дэдуманя: — На запхэнэн лэсти. Кодэла, савэ на ваздэнпэ пэ тумэн, кодэла пала тумэн.
But Jesus said to him, Let him do it, for he who is not against you is for you.
51 Кала поджялас вряма тэ ваздэпэ Исусости пэ упралима, Вов лиля Пэсти дэ гындо тэ джя дэ Ерусалимо.
And it came about that when the days were near for him to be taken up, his face was turned to go to Jerusalem,
52 Тунчи Исусо бичалда англал Пэстэ манушэн, и вонэ авиле дэ гав Самариякоро, соб вса важ Лэ тэ лачярэ.
And he sent men before: and they came to a small town of Samaria to make ready for him.
53 Нэ самарянуря на прылиле Исусо, колэсти со Вов джялас дэ Ерусалимо.
But they would not have him there, because he was clearly going to Jerusalem.
54 Кала Исусохкэрэ сиклярнэ Иаково тай Иоанно дыкхле кода, вонэ пхэндэ: — Рае! Камэх, амэ пхэнаґа, соб тэ сджял яг упралимастар и тэ спхабарэл лэн?
And when his disciples, James and John, saw this, they said, Lord, may we send fire from heaven and put an end to them?
55 Нэ Исусо обрисиля лэндэ тай запхэнда када тэ терэ. И джиле дэ авэр гав.
But turning round he said sharp words to them.
And they went to another small town.
57 Кала вонэ джянас пав дром, екх мануш пхэнда Исусости: — Мэ джява пала Тут, курик Ту тэ на джях.
And when they were on the way, a certain man said to him, I will come after you wherever you go.
58 Исусо пхэнда лэсти: — Рувэндэ исин тхан, тев вонэ отцинён, и чириклендэ кади ж. Ай Манушыканэ Чявэстэ нэнай тхан, тев шэро тэ притховэ.
And Jesus said to him, Foxes have holes and the birds of the air have resting-places, but the Son of man has nowhere to put his head.
59 Аврэ манушэсти Исусо пхэнда: — Джя пала Ман! Кодэва пхэнда: — Рае! Мук ман майанглал тэ гаравав мурэ дадэ!
And he said to another, Come after me. But he said, Lord, let me first go and give the last honours to my father.
60 Исусо пхэнда лэсти: — Мэк мулэ гаравэн пэхкэрэн мулэн, а ту джя тай розпхэн пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима!
But he said to him, Let the dead take care of their dead; it is for you to go and give news of the kingdom of God.
61 Трито мануш пхэнда Исусости: — Рае! Мэ джява пала Тут, нэ дэ манди майанглал тэ джяв и тэ дыкхав муро їри.
And another man said, I will come with you, Lord, but first let me say a last good-day to those who are at my house.
62 Исусо пхэнда лэсти: — Мануш, саво лэлпэ пала плуго, нэ обрисявэлпэ павпалэ, на поджял важ Дэвлэхкэрэ Тхагарима.
But Jesus said, No man, having put his hand to the plough and looking back, is good enough for the kingdom of God.
