Лукастар 8
1 Тунчи Исусо пхирэлас пав гавэн тай форонэн, сиклярэлас и розпхэнэлас Бахтало Лав пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима. Паша Лэ сле дэшудуй апостолуря.
And it came to pass thereafter, that he was going through every city and village, preaching and proclaiming good news of the reign of God, and the twelve [are] with him,
2 Сле паша Лэстэ кади ж и джювля, савэндар Вов вытрадэня налачен тай састярда насвалимастар: Мария, савя акхарэнас Магдалина и савятар выджиле эфта бэнгэн,
and certain women, who were healed of evil spirits and infirmities, Mary who is called Magdalene, from whom seven demons had gone forth,
3 Иоанна, ромни Хузохкири, саво Иродостэ дыкхэлас пала цэр, Сусанна и бут аврэн джювлен, савэ подрицарэнас Исусо и сиклярнэн пэхкэрэ барвалимаґа.
and Joanna wife of Chuza, steward of Herod, and Susanna, and many others, who were ministering to him from their substance.
4 Екхвар, кала паша Исусо стидэняпэ бут манушэн, савэ авэнас Лэстэ бутэ форонэндар, Вов пхэнда кацави дума:
And a great multitude having gathered, and those who from city and city were coming unto him, he spake by a simile:
5 — Выджиля мануш тэ чувэ ворзо дэ пхув. Кала чувэлас, екх ворзо пэля паша дром. И койсаво ворзо чирикля упралимахкэрэ похале, а койсаво мануша тасавдэ пурэнца.
'The sower went forth to sow his seed, and in his sowing some indeed fell beside the way, and it was trodden down, and the fowls of the heaven did devour it.
6 Авэр ворзо пэля пэ барэн тай сиго бариля, нэ зашутиля, колэсти со котэ на сля пани.
'And other fell upon the rock, and having sprung up, it did wither, through not having moisture.
7 Трито ворзо пэля машкар пусани чяр. Кодыя чяр бариля тай затасавда ворзо.
'And other fell amidst the thorns, and the thorns having sprung up with it, did choke it.
8 Штарто ворзо пэля дэ лачи пхув, ваздэняпэ тай анда барило дэ шэл молы будэр. Тунчи Исусо пхэнда зоралэ ґласоґа: — Кастэ исин кана тэ шунэ, мэк шунэл!
'And other fell upon the good ground, and having sprung up, it made fruit an hundred fold.' These things saying, he was calling, 'He having ears to hear — let him hear.'
9 Лэхкэрэ сиклярнэ пхучле Лэстар: — Сар тэ полэ кадэла лава?
And his disciples were questioning him, saying, 'What may this simile be?'
10 Вов пхэнда: — Тумэнди дэно тэ джянэ чёраханэ лава пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима. Ай аврэнди пхэнэлпэ дума, соб вонэ тэ дыкхэн и тэ на удыкхэн, тэ шунэн и тэ на полэн.
And he said, 'To you it hath been given to know the secrets of the reign of God, and to the rest in similes; that seeing they may not see, and hearing they may not understand.
11 Акэ сар трэбуни тэ полэ кадыя дума. Ворзо — када исин Дэвлэхкоро Лав.
'And this is the simile: The seed is the word of God,
12 Ворзо, саво пэля паша дром, када исин мануша, савэ шунэн Лав. Нэ лэндэ авэл баро бэнг тай чёрэл Лав лэнгэрэ їлэндар, соб вонэ тэ на патян и тэ на фирисарэнпэ.
and those beside the way are those hearing, then cometh the Devil, and taketh up the word from their heart, lest having believed, they may be saved.
13 Ворзо, саво пэля пэ барэн, када мануша, савэ шунэн Лав тай прылэн лошаґа, нэ лэндэ нэнай корни. И набут вряма вонэ патян. Нэ кала авэл пхари вряма и вонэ зумавэнпэ, тунчи вонэ отджян Дэвлэстар.
'And those upon the rock: They who, when they may hear, with joy do receive the word, and these have no root, who for a time believe, and in time of temptation fall away.
14 Ворзо, саво пэля дэ пусани чяр, када мануша, савэ ашунэн Лав. Нэ пэ годя лэндэ кици, сар тэ джювэ пэ кадыя люмля и сар тэ затерэ барвалимо, и соб тэ авэл драго важ лэнгоро трупо. Вса када полокхэ авэл и затасавэл Лав, и мануша на анэн барило.
'And that which fell to the thorns: These are they who have heard, and going forth, through anxieties, and riches, and pleasures of life, are choked, and bear not to completion.
15 Ворзо, саво пэля дэ лачи пхув, када мануша, савэ шунэн Лав, рицарэн лэ дэ лачё и пативало їло, вса пэрэлиджян и кодэлэсти анэн барило.
'And that in the good ground: These are they, who in an upright and good heart, having heard the word, do retain [it], and bear fruit in continuance.
16 Кала пхабарэн лампа, тунчи на тховэн ла тала вакхор чи тала пато. Нэ тховэн упрэ, соб мануша, савэ заджян, тэ дыкхэн одуд.
'And no one having lighted a lamp doth cover it with a vessel, or under a couch doth put [it]; but upon a lamp-stand he doth put [it], that those coming in may see the light,
17 Нэнай нисо гаравдо, со на авэла аракхло, нэнай нисо чёрахано, со на авэла уджянгло и на выджяла аври.
for nothing is secret, that shall not become manifest, nor hid, that shall not be known, and become manifest.
18 Дыкхэн, сар тумэ шунэн! Кодэлэсти, кастэ исин, инте дэлапэ. А кастэ нэнай, лэстар залэлапэ и кода, со вов думисарэл, со лэстэ исин.
'See, therefore, how ye hear, for whoever may have, there shall be given to him, and whoever may not have, also what he seemeth to have, shall be taken from him.'
19 Тунчи авиле Исусостэ Лэхкири дэй тай Лэхкэрэ пхрала и на поджиле Лэстэ, важ кода со паша Лэ стидэняпэ фартэ бут манушэн.
And there came unto him his mother and brethren, and they were not able to get to him because of the multitude,
20 Тай пхэндэ Лэсти: — Дэй Тири тай пхрала Тирэ ачен аври и камэн тэ дыкхэ Тут.
and it was told him, saying, 'Thy mother and thy brethren do stand without, wishing to see thee;'
21 Исусо пхэнда лэнди: — Мури дэй тай Мурэ пхрала исин кодэла, савэ шунэн Дэвлэхкоро Лав и терэн кади, сар вов пхэнэл.
and he answering said unto them, 'My mother and my brethren! they are those who the word of God are hearing, and doing.'
22 Екхвар Исусо заджиля дэ лодка Пэхкэрэ сиклярнэнца тай пхэнда лэнди: — Авэн пэ авэр риг. Тай лагле.
And it came to pass, on one of the days, that he himself went into a boat with his disciples, and he said unto them, 'We may go over to the other side of the lake;' and they set forth,
23 Кала вонэ джянас пав пане пэ лодка, Исусо засута. Ваздэняпэ бари барвал пэ пане, лодка пхэрдэня панеґа, и вонэ ачиле тэ тасё.
and as they are sailing he fell deeply asleep, and there came down a storm of wind to the lake, and they were filling, and were in peril.
24 Поджиле Исусостэ, джюнгавдэ Лэ и пхэндэ: — Сиклимари! Сиклимари! Амэ хасявах! Исусо вщиля, запхэнда барваляти и барэ панести, саво ваздэласпэ. Тунчи барвал и пани улилепэ, и вса заачиля мулком.
And having come near, they awoke him, saying, 'Master, master, we perish;' and he, having arisen, rebuked the wind and the raging of the water, and they ceased, and there came a calm,
25 Тунчи Исусо пхэнда сиклярнэнди: — Тев тумаро патявимо? Вонэ фартэ дарэне, и лэнди на заджялас дэ шэрэ, со када терэлпэ. И вонэ кици пхэнэнас екх екхэсти: — Ко исин Кадэва, со и барваляти запхэнэл, и панести, и вонэ кандэн Лэ?
and he said to them, 'Where is your faith?' and they being afraid did wonder, saying unto one another, 'Who, then, is this, that even the winds he doth command, and the water, and they obey him?'
26 Тай авиле дэ пхув Гераса, сави исин пэ авэр риг Галилеятар.
And they sailed down to the region of the Gadarenes, that is over-against Galilee,
27 Кала Исусо выджиля лодкатар, авиля Лэстэ форостар екх мануш, дэ савэ бэшэнас бэнга. Вов бут вряма пхирэлас нанго и джювэлас на дэ цэр, нэ дэ склепо, тев мулэн гаравэнас.
and he having gone forth upon the land, there met him a certain man, out of the city, who had demons for a long time, and with a garment was not clothed, and in a house was not abiding, but in the tombs,
28 Кала вов удыкхля Исусо, чутапэ Лэхкэрэ пурэндэ тай затиписиля зоралэ ґласоґа: — Со Тути трэбуни мандар, Исусо, Чяво Дэвлэ Барэдэрэхкэрэ? Мангав Тут, на тер манди бида!
and having seen Jesus, and having cried out, he fell before him, and with a loud voice, said, 'What — to me and to thee, Jesus, Son of God Most High? I beseech thee, mayest thou not afflict me!'
29 Вов типисиля, колэсти со Исусо прыпхэнда нажужэсти тэ выджял манушэстар. Ай нажужо бут вряма марэлас кадэлэ манушэ, кади, со пхандэнас лэхкэрэ васта и пурэ ланцоґа и дыкхэнас пала лэ. Нэ вов розчинэлас ланцуря, и бэнг традэлас лэ дэ мален.
For he commanded the unclean spirit to come forth from the man, for many times it had caught him, and he was being bound with chains and fetters — guarded, and breaking asunder the bonds he was driven by the demons to the deserts.
30 Исусо пхучля лэстар: — Сар тиро лав? Вов пхэнда: — Легионо, — колэсти со бут бэнгэн заджиле дэ лэ.
And Jesus questioned him, saying, 'What is thy name?' and he said, 'Legion,' (because many demons were entered into him, )
and he was calling on him, that he may not command them to go away to the abyss, (Abyssos g12)
32 Котэ пэ плай чяравэнаспэ фартэ бут балэн, тай бэнга мангле Исусостар, соб лэнди тэ заджя дэ балэн. Исусо домукля лэнди.
and there was there a herd of many swine feeding in the mountain, and they were calling on him, that he might suffer them to enter into these, and he suffered them,
33 Бэнга выджиле манушэстар тай заджиле дэ балэн. Тунчи всавэрэ балэ чутэпэ плаестар дэ пане тай потасиле.
and the demons having gone forth from the man, did enter into the swine, and the herd rushed down the steep to the lake, and were choked.
34 Чукняря, савэ чяравэнас балэн, удыкхле, со тердапэ, и тунчи прастэне и розпхэндэ пала кода дэ форо и пав гавэн.
And those feeding [them], having seen what was come to pass, fled, and having gone, told [it] to the city, and to the fields;
35 Кала стидэнепэ мануша, соб тэ дыкхэ, со тердапэ, воне авиле Исусостэ тай дыкхле, со мануш, дэ кастэ сле бэнга, бэшэл дэ пурэн Исусостэ, урявдо и дэ пэхкиря годя, тай фартэ дарэне.
and they came forth to see what was come to pass, and they came unto Jesus, and found the man sitting, out of whom the demons had gone forth, clothed, and right-minded, at the feet of Jesus, and they were afraid;
36 Ай кодэла, савэ еджинэ дыкхле, сар вса от када тердапэ, розпхэндэ лэнди, сар састярдапэ мануш, дэ савэ сле бэнга.
and those also having seen [it], told them how the demoniac was saved.
37 Всавэрэ мануша кадэла пхуятар, сави акхарэлпэ Гераса, мангле Исусо, соб Вов тэ джял лэндар, колэсти со фартэ дарэне. Вов заджиля дэ лодка тай рисиля павпалэ.
And the whole multitude of the region of the Gadarenes round about asked him to go away from them, because with great fear they were pressed, and he having entered into the boat, did turn back.
38 Мануш, дэ савэ сле бэнга, мангля тэ джял лэсти Исусоґа. Нэ Исусо отмукля лэ тай пхэнда:
And the man from whom the demons had gone forth was beseeching of him to be with him, and Jesus sent him away, saying,
39 — Рисяв пэстэ цэрэ и розпхэн, со терда туґа Дэвэл. Мануш джиля и всавэрэнди дэ форо розпхэнэлас, со терда лэсти Исусо.
'Turn back to thy house, and tell how great things God did to thee;' and he went away through all the city proclaiming how great things Jesus did to him.
40 Кала Исусо рисиля павпалэ, мануша прылиле Лэ, колэсти со вонэ дожутярэнас Исусо.
And it came to pass, in the turning back of Jesus, the multitude received him, for they were all looking for him,
41 Тай акэ, авиля екх мануш, савэ акхарэнас Иаиро и саво сля пхурэдэр дэ синагога. Вов тэлэдэня Исусости дэ пурэн тай мангля, соб Исусо тэ авэл лэстэ цэрэ.
and lo, there came a man, whose name [is] Jairus, and he was a chief of the synagogue, and having fallen at the feet of Jesus, was calling on him to come to his house;
42 Кадэлэ манушэстэ сля кици екх чей, савяти сля пашэ дэшудуй бэрш, и вой мэрэлас насвалимастар. Исусо джиля лэстэ, и мануша всавэрэ ригэндар стасавэнас Лэ.
because he had an only daughter about twelve years [old], and she was dying. And in his going away, the multitudes were thronging him,
43 Машкар кадэлэн манушэн сля екх джювли, савятар дэшудуй бэрш джиля рат. Вой отдэня састимаренди вса, со латэ сля, нэ нико ла на састярда.
and a woman, having an issue of blood for twelve years, who, having spent on physicians all her living, was not able to be healed by any,
44 Тунчи вой поджиля павпалэ, лиляпэ подятэ Исусохкиря їдатар, и екхатар рат пэрэачиля тэ джя.
having come near behind, touched the fringe of his garment, and presently the issue of her blood stood.
45 Исусо пхучля: — Ко лиляпэ Мандэ? Нэ нико на прыджянгляпэ. Тунчи Пётро пхэнда: — Сиклимари! Бут манушэн пашэ Тут и всавэрэ ригэндар Тут стасавэн.
And Jesus said, 'Who [is] it that touched me?' and all denying, Peter and those with him said, 'Master, the multitudes press thee, and throng [thee], and thou dost say, Who [is] it that touched me!'
46 Нэ Исусо пхэнда: — Койсаво мануш лиляпэ Мандэ, и Мэ шундом, со Мандар выджиля зор.
And Jesus said, 'Some one did touch me, for I knew power having gone forth from me.'
47 Кодыя джювли удыкхля, со лати на выджиля тэ гаравэпэ, затинисиля, поджиля Исусостэ, тэлэдэня Лэсти дэ пурэн тай розпхэнда англа всавэрэн манушэн, сости вой лиляпэ Исусостэ и сар екхатар састярдапэ насвалимастар.
And the woman, having seen that she was not hid, trembling, came, and having fallen before him, for what cause she touched him declared to him before all the people, and how she was healed presently;
48 Исусо пхэнда лати: — Чей! Тиро патявимо тут састярда. Джя, и мэк авэл туґа пачя!
and he said to her, 'Take courage, daughter, thy faith hath saved thee, be going on to peace.'
49 Кала Вов инте пхэнэлас кадэла лава, авиля екх мануш цэрэстар, тев джювда пхурэдэр дэ синагога, тай пхэнда лэсти: — Тири чей муля. Будэр на замисар Сиклимаре!
While he is yet speaking, there doth come a certain one from the chief of the synagogue's [house], saying to him — 'Thy daughter hath died, harass not the Teacher;'
50 Нэ Исусо шунда када тай пхэнда лэсти: — На дар, кици патя, и тири чей састярэлапэ.
and Jesus having heard, answered him, saying, 'Be not afraid, only believe, and she shall be saved.'
51 Кала авиле дэ цэр, Исусо запхэнда тэ заджя пордэ манушэнди, а лиля Пэґа кици Петро, Иаково тай Иоанно и чиёракэрэн дадэ и да.
And having come to the house, he suffered no one to go in, except Peter, and James, and John, and the father of the child, and the mother;
52 Всавэрэ ровэнас тай марэнас пэ дэ колинэн дэ баря грыжа. Нэ Исусо пхэнда лэнди: — На ровэн! Вой на муля, вой совэл.
and they were all weeping, and beating themselves for her, and he said, 'Weep not, she did not die, but doth sleep;
53 И асанас Лэстар. Вонэ ж джянгле, со чиёры сля мули.
and they were deriding him, knowing that she did die;
54 Нэ Исусо лиля чиёра пала вастэ тай пхэнда: — Вщи, чиёры!
and he having put all forth without, and having taken hold of her hand, called, saying, 'Child, arise;'
55 Тай рисиля лакоро фано, и чиёры екхатар вщиля. Тунчи Исусо пхэнда, соб тэ дэн лати тэ ха.
and her spirit came back, and she arose presently, and he directed that there be given to her to eat;
56 Лакэрэ дад и дэй прылиле када пала дыво, нэ Исусо запхэнда лэнди тэ розпхэнэ пала кода, со стердапэ.
and her parents were amazed, but he charged them to say to no one what was come to pass.
