Лукастар 2
1 Дэ кодыя вряма императоро Августо чинда упхэнимо, соб тэ пэрэдинэ и тэ зачинэ, скици манушэн джювэл пав всавири римско пхув.
Pada waktu itu Kaisar Agustus mengeluarkan suatu perintah, menyuruh mendaftarkan semua orang di seluruh dunia.
2 Када сля англуно упхэнимо пала кода, соб тэ пэрэдинэ и тэ зачинэ манушэн, кодэла вряматар, кала Квиринии ачиля раеґа дэ Сирия.
Inilah pendaftaran yang pertama kali diadakan sewaktu Kirenius menjadi wali negeri di Siria.
3 И всавэрэ мануша джянас тэ зачинэпэ, кожно дэ пэхкоро форо.
Maka pergilah semua orang mendaftarkan diri, masing-masing di kotanya sendiri.
4 Тунчи и Иосифо Назаретостар, саво ачел дэ Галилея, джиля дэ Иудея, дэ форо Давидохкоро, Вифлеемо, колэсти со вов сля Давидохкэрэ родостар.
Demikian juga Yusuf pergi dari kota Nazaret di Galilea ke Yudea, ke kota Daud yang bernama Betlehem, --karena ia berasal dari keluarga dan keturunan Daud--
5 Иосифо джиля, соб лэ тэ зачинэн, їтханэ Марияґа, лэхкиря тэрняґа, сави сля пхари.
supaya didaftarkan bersama-sama dengan Maria, tunangannya, yang sedang mengandung.
6 Дэ Вифлеемо авиля вряма, кала лати трэбуни сля тэ бэнё.
Ketika mereka di situ tibalah waktunya bagi Maria untuk bersalin,
7 Тай бэня пэхкэрэ англунэ Чявэ, закхувда Лэ дэ похтан тай тховда дэ граждо, колэсти со дэ цэр важ акхардэн манушэн на сля лэнди тхан.
dan ia melahirkan seorang anak laki-laki, anaknya yang sulung, lalu dibungkusnya dengan lampin dan dibaringkannya di dalam palungan, karena tidak ada tempat bagi mereka di rumah penginapan.
8 Надур сле чукняря, савэ чяравэнас пэ маля пэхкэрэн бакрэн и бузнен и прыдыкхэнас пала лэн ратяґа.
Di daerah itu ada gembala-gembala yang tinggal di padang menjaga kawanan ternak mereka pada waktu malam.
9 И акэ, ачиля англа лэндэ ангело Раехкоро, и слава Дэвлэстар, сар баро одуд, дэня пэ лэндэ. И бари дар облиля лэн.
Tiba-tiba berdirilah seorang malaikat Tuhan di dekat mereka dan kemuliaan Tuhan bersinar meliputi mereka dan mereka sangat ketakutan.
10 Нэ ангело пхэнда лэнди: — На даран! Мэ пхэнава тумэнди пала бари лош, сави авэла всавэрэ манушэнди.
Lalu kata malaikat itu kepada mereka: "Jangan takut, sebab sesungguhnya aku memberitakan kepadamu kesukaan besar untuk seluruh bangsa:
11 Акана бэняпэ тумэнди дэ форо Давидохкоро Фирисари, Саво исин Рай Христосо.
Hari ini telah lahir bagimu Juruselamat, yaitu Kristus, Tuhan, di kota Daud.
12 И акэ тумэнди шпэра: тумэ аракхэна Чяворэ, закхувдэ дэ похтан, Саво пашлёл дэ граждо.
Dan inilah tandanya bagimu: Kamu akan menjumpai seorang bayi dibungkus dengan lampin dan terbaring di dalam palungan."
13 Тунчи упралимастар авиле фартэ бут ангелонэн, савэ ваздэне бари слава Дэвлэсти тай пхэнэнас:
Dan tiba-tiba tampaklah bersama-sama dengan malaikat itu sejumlah besar bala tentara sorga yang memuji Allah, katanya:
14 — Слава Дэвлэсти пэ упралима, а пэ пхуя пачя манушэнди, важ савэн ковлиля Дэвлэхкоро їло!
"Kemuliaan bagi Allah di tempat yang mahatinggi dan damai sejahtera di bumi di antara manusia yang berkenan kepada-Nya."
15 Кала ангелуря ваздэнепэ лэндар упрэ, чукняря пхэндэ екх екхэсти: — Авэн дэ Вифлеемо, дыкхаґа, со котэ стердапэ, пала со амэнди пхэнда Рай.
Setelah malaikat-malaikat itu meninggalkan mereka dan kembali ke sorga, gembala-gembala itu berkata seorang kepada yang lain: "Marilah kita pergi ke Betlehem untuk melihat apa yang terjadi di sana, seperti yang diberitahukan Tuhan kepada kita."
16 Вонэ сиго авиле дэ форо Вифлеемо и аракхле Мария, Иосифо тай Чяворэ, Саво пашлёлас дэ граждо.
Lalu mereka cepat-cepat berangkat dan menjumpai Maria dan Yusuf dan bayi itu, yang sedang berbaring di dalam palungan.
17 Ай кала дыкхле Лэ, тунчи розпхэндэ лэнди вса, со вонэ ашундэ пала Чяворэ.
Dan ketika mereka melihat-Nya, mereka memberitahukan apa yang telah dikatakan kepada mereka tentang Anak itu.
18 Всавэрэ, ко шундэ лэн, дэнас дыво лавэнди, савэ пхэндэ чукняря.
Dan semua orang yang mendengarnya heran tentang apa yang dikatakan gembala-gembala itu kepada mereka.
19 Ай Мария стховэлас кадэла лава дэ пэхкэрэ їлэ тай думисарэлас пала лэн.
Tetapi Maria menyimpan segala perkara itu di dalam hatinya dan merenungkannya.
20 Тунчи чукняря рисиле павпалэ, ашарэнас Дэвлэ и ваздэнас Лэсти слава пала кода, со дыкхле и со лэнди сля пхэндо.
Maka kembalilah gembala-gembala itu sambil memuji dan memuliakan Allah karena segala sesuatu yang mereka dengar dan mereka lihat, semuanya sesuai dengan apa yang telah dikatakan kepada mereka.
21 Пэ охто диво, кала авиля вряма тэ обчинэ Чяворэ, Лэсти дэне Лав Исусо. Кадэва Лав дэня Лэсти ангело, кала дэй Исусохкири инте на сля пхари.
Dan ketika genap delapan hari dan Ia harus disunatkan, Ia diberi nama Yesus, yaitu nama yang disebut oleh malaikat sebelum Ia dikandung ibu-Nya.
22 Авиля вряма, кала Мария тай Иосифо жужардэпэ пав Моисеехкэрэ Упхэнима, тай тунчи вонэ лиджялдэ Чяворэ дэ Ерусалимо, соб тэ свэнтисарэ Лэ Раести.
Dan ketika genap waktu pentahiran, menurut hukum Taurat Musa, mereka membawa Dia ke Yerusalem untuk menyerahkan-Nya kepada Tuhan,
23 Сар чиндо дэ Дэвлэхкэрэ Упхэнима: «Чяворэ, саво бэняпэ англуно, трэбуни тэ свэнтисарэ Раести».
seperti ada tertulis dalam hukum Tuhan: "Semua anak laki-laki sulung harus dikuduskan bagi Allah",
24 И тэ анэ свэнто жэртва, дон ґолубонэн чи дон ґолубонэнгэрэ пуицен, сар пхэндо дэ Упхэнима Раехкэрэ.
dan untuk mempersembahkan korban menurut apa yang difirmankan dalam hukum Tuhan, yaitu sepasang burung tekukur atau dua ekor anak burung merpati.
25 Тунчи джювда дэ Ерусалимо екх мануш, савэ акхарэнас Симеоно. Вов сля дэвликуно тай жужэ їлэґа и дожутярэлас, со Дэвэл подрицарэла Израиле, тай Свэнто Фано сля пэ лэстэ.
Adalah di Yerusalem seorang bernama Simeon. Ia seorang yang benar dan saleh yang menantikan penghiburan bagi Israel. Roh Kudus ada di atasnya,
26 Свэнто Фано пхэнда лэсти, со вов на мэрэла ды кодэлэ, сар на удыкхэла Христо Дэвлэхкэрэ.
dan kepadanya telah dinyatakan oleh Roh Kudus, bahwa ia tidak akan mati sebelum ia melihat Mesias, yaitu Dia yang diurapi Tuhan.
27 Лэ лиджялда Свэнто Фано дэ храмо, кала дад и дэй андэ Чяворэ Исусо, соб тэ стерэ вса, сар трэбуни пав Упхэнима.
Ia datang ke Bait Allah oleh Roh Kudus. Ketika Yesus, Anak itu, dibawa masuk oleh orang tua-Nya untuk melakukan kepada-Nya apa yang ditentukan hukum Taurat,
28 Симеоно лиля Чяворэ пэ вастэн, ваздэня слава Дэвлэсти тай пхэнда:
ia menyambut Anak itu dan menatang-Nya sambil memuji Allah, katanya:
29 — Акана отмукэх Ту, Дэвла, Хулае, Тирэ бутярнэ и дэх лэсти пачя кади, сар Ту и пхэндан.
"Sekarang, Tuhan, biarkanlah hamba-Mu ini pergi dalam damai sejahtera, sesuai dengan firman-Mu,
30 Колэсти со дыкхле мурэ якха фирисаримо Тиро,
sebab mataku telah melihat keselamatan yang dari pada-Mu,
31 саво Ту лачярдан англа всавэрэн манушэн.
yang telah Engkau sediakan di hadapan segala bangsa,
32 Вов — одуд, саво дэла душлимо важ всавэрэ народуря и анэла слава Тирэ манушэнди, Израилести.
yaitu terang yang menjadi penyataan bagi bangsa-bangsa lain dan menjadi kemuliaan bagi umat-Mu, Israel."
33 Дад и дэй прылиле пала дыво лава, савэ Симеоно пхэнда пала Чяворэ.
Dan bapa serta ibu-Nya amat heran akan segala apa yang dikatakan tentang Dia.
34 Тунчи Симеоно пхэнда бахталэ лава лэнди тай дэдуманя Марияти, Исусохкиря дати: — Важ Кадэлэ Чяворэ, Саво пашлёл катэ, бут манушэн дэ Израили тэлэдэна и бут ваздэнапэ. И тути еджиняти чюри заджяла дэ їлэ.
Lalu Simeon memberkati mereka dan berkata kepada Maria, ibu Anak itu: "Sesungguhnya Anak ini ditentukan untuk menjatuhkan atau membangkitkan banyak orang di Israel dan untuk menjadi suatu tanda yang menimbulkan perbantahan
35 Вов авэла сар шпэра, сави бут мануша на прылэна. И оттерэлапэ вса чёрахано, со мануша рицарэн пэстэ дэ їлэн.
--dan suatu pedang akan menembus jiwamu sendiri--, supaya menjadi nyata pikiran hati banyak orang."
36 Катэ кади ж сля и англунарька Анна, чей Фануилохкири, Асирохкэрэ родостар. Вой сля манушни дэ пуранэн бэршэн, сави выджиля паларом тэрня чяґа и пэхкэрэ ромэґа проджювда эфта бэрш.
Lagipula di situ ada Hana, seorang nabi perempuan, anak Fanuel dari suku Asyer. Ia sudah sangat lanjut umurnya. Sesudah kawin ia hidup tujuh tahun lamanya bersama suaminya,
37 Тунчи латэ муля ром, и вой джювда еджини охтодэша штар бэрш. Диво и рят вой терэлас бути важ Дэвлэ, сля дэ мангима и посто и на уджялас храмостар.
dan sekarang ia janda dan berumur delapan puluh empat tahun. Ia tidak pernah meninggalkan Bait Allah dan siang malam beribadah dengan berpuasa dan berdoa.
38 Дэ кодыя вряма вой поджиля и ачиля тэ ашарэ Дэвлэ. Тай розпхэнэлас пала Чяворэ всавэрэнди, савэ дожутярэнас фирисаримо важ Ерусалимо.
Dan pada ketika itu juga datanglah ia ke situ dan mengucap syukur kepada Allah dan berbicara tentang Anak itu kepada semua orang yang menantikan kelepasan untuk Yerusalem.
39 Кала Мария и Иосифо стердэ Чяворэґа вса пав Упхэнима Раехкэрэ, тунчи рисиле павпалэ дэ Галилея, дэ пэхкоро форо Назарето.
Dan setelah selesai semua yang harus dilakukan menurut hukum Tuhan, kembalilah mereka ke kota kediamannya, yaitu kota Nazaret di Galilea.
40 Чяворо ж барёлас тай бэршэнца прылэлас бари годи и зор, тай Дэвлэхкоро мищимо сля Лэґа.
Anak itu bertambah besar dan menjadi kuat, penuh hikmat, dan kasih karunia Allah ada pada-Nya.
41 Исусохкэрэ дад и дэй кожно бэрш пхирэнас пэ Патради дэ Ерусалимо.
Tiap-tiap tahun orang tua Yesus pergi ke Yerusalem pada hari raya Paskah.
42 И кала Лэсти сля дэшудуй бэрш, вонэ джиле дэ Ерусалимо пэ сырботори, сар сля прылито.
Ketika Yesus telah berumur dua belas tahun pergilah mereka ke Yerusalem seperti yang lazim pada hari raya itu.
43 А кала проджиля сырботори и вонэ рисявэнас цэрэ, Чяворо Исусо ачиляпэ дэ Ерусалимо, нэ дад и дэй на додыкхле када.
Sehabis hari-hari perayaan itu, ketika mereka berjalan pulang, tinggallah Yesus di Yerusalem tanpa diketahui orang tua-Nya.
44 Нэ думисардэ, со Вов джял аврэ манушэнца. Кала ж проджиле екх диво дромэґа, тунчи ачиле тэ родэ Лэ машкар пэхкэрэн манушэн и джянглэн.
Karena mereka menyangka bahwa Ia ada di antara orang-orang seperjalanan mereka, berjalanlah mereka sehari perjalanan jauhnya, lalu mencari Dia di antara kaum keluarga dan kenalan mereka.
45 Тай на аракхле Лэ, тунчи рисиле дэ Ерусалимо и родэнас Лэ котэ.
Karena mereka tidak menemukan Dia, kembalilah mereka ke Yerusalem sambil terus mencari Dia.
46 Кала проджиле трин дивэ, аракхле Лэ дэ храмо. Вов бэшэлас сиклимаренца, шунэлас лэн тай пхучелас лэндэ.
Sesudah tiga hari mereka menemukan Dia dalam Bait Allah; Ia sedang duduk di tengah-tengah alim ulama, sambil mendengarkan mereka dan mengajukan pertanyaan-pertanyaan kepada mereka.
47 Всавэрэ шунэнас Лэ тай дэнас дыво Лэхкэрэ годяти тай лавэнди.
Dan semua orang yang mendengar Dia sangat heran akan kecerdasan-Nya dan segala jawab yang diberikan-Nya.
48 Кала дад и дэй удыкхле Лэ, прылиле када пала баро дыво. Тунчи Лэхкири дэй пхэнда Лэсти: — Чяворо! Со Ту стердан амэнца? Мэ тай дад Тиро родаґас Тут баря дукхаґа дэ їлэн.
Dan ketika orang tua-Nya melihat Dia, tercenganglah mereka, lalu kata ibu-Nya kepada-Nya: "Nak, mengapakah Engkau berbuat demikian terhadap kami? Bapa-Mu dan aku dengan cemas mencari Engkau."
49 Вов пхэнда лэнди: — Пэ со тумэ родэнас Ман? Чи на джянэн тумэ, со Манди трэбуни тэ авэ дэ цэр Мурэ Дадэстэ?
Jawab-Nya kepada mereka: "Mengapa kamu mencari Aku? Tidakkah kamu tahu, bahwa Aku harus berada di dalam rumah Bapa-Ku?"
50 Нэ вонэ на полиле, пала со Вов пхэнда.
Tetapi mereka tidak mengerti apa yang dikatakan-Nya kepada mereka.
51 Вов рисиля лэнца дэ Назарето тай сля кандуно лэнди. Лэхкири ж дэй стидэлас кодэла лава дэ пэхкэрэ їлэ.
Lalu Ia pulang bersama-sama mereka ke Nazaret; dan Ia tetap hidup dalam asuhan mereka. Dan ibu-Nya menyimpan semua perkara itu di dalam hatinya.
52 Исусо барёлас, и Лэхкири годи ачелас барэдэр, а Дэвэл и мануша камэнас Лэ вса будэр и будэр.
Dan Yesus makin bertambah besar dan bertambah hikmat-Nya dan besar-Nya, dan makin dikasihi oleh Allah dan manusia.
