< Лукастар 10 >
1 Тунчи Рай Исусо вытидэня эфтадэша аврэн сиклярнэн тай бичалда лэн пав дуй англал Пэстар дэ всавэрэн форонэн и тханэн, тев Еджино камля тэ авэ.
Kemudian dari pada itu Tuhan menunjuk tujuh puluh murid yang lain, lalu mengutus mereka berdua-dua mendahului-Nya ke setiap kota dan tempat yang hendak dikunjungi-Nya.
2 И пхэнда лэнди: — Ваздэняпэ бут мандро пэ мален, а бутярнэн набут. Важ кода мангэн Хулае малякэрэ, соб Вов тэ бичалэл бутярнэн, тэ злэн див малендар.
Kata-Nya kepada mereka: "Tuaian memang banyak, tetapi pekerja sedikit. Karena itu mintalah kepada Tuan yang empunya tuaian, supaya Ia mengirimkan pekerja-pekerja untuk tuaian itu.
3 Джянтэ! Мэ бичалав тумэн, сар бакрэн машкар рувэн.
Pergilah, sesungguhnya Aku mengutus kamu seperti anak domba ke tengah-tengah serigala.
4 На лэн пэґа ни тышыла, ни траста, ни пундрангэ. И пав дромэ на наисарэнпэ манушэнца.
Janganlah membawa pundi-pundi atau bekal atau kasut, dan janganlah memberi salam kepada siapapun selama dalam perjalanan.
5 Дэ саво цэр заджяна, майанглал пхэнэн: «Пачя кадэлэ цэрэсти!»
Kalau kamu memasuki suatu rumah, katakanlah lebih dahulu: Damai sejahtera bagi rumah ini.
6 Кала котэ джювэл мануш, саво камэл пачя, кадыя пачя ачела пэ лэстэ. А кала нат, тумари пачя рисявэла тумэндэ павпалэ.
Dan jikalau di situ ada orang yang layak menerima damai sejahtera, maka salammu itu akan tinggal atasnya. Tetapi jika tidak, salammu itu kembali kepadamu.
7 Аченпэ дэ кодэлэ цэрэ, хантэ тай пэнтэ кода, со тумэнди дэна. Бутярно мануш ачел кода, соб лэсти тэ потинэн важ лэхкири бути. На пэрэджян цэрэстар дэ цэр.
Tinggallah dalam rumah itu, makan dan minumlah apa yang diberikan orang kepadamu, sebab seorang pekerja patut mendapat upahnya. Janganlah berpindah-pindah rumah.
8 Кала авэна дэ форо и прылэна тумэн котэ, хантэ вса, со тумэнди дэна.
Dan jikalau kamu masuk ke dalam sebuah kota dan kamu diterima di situ, makanlah apa yang dihidangkan kepadamu,
9 Састярэн лэнгэрэн насвалэн и пхэнэн лэнди: «Надур тумэндар Дэвлэхкоро Тхагаримо».
dan sembuhkanlah orang-orang sakit yang ada di situ dan katakanlah kepada mereka: Kerajaan Allah sudah dekat padamu.
10 Кала авэна дэ форо тай на прылэна тумэн котэ, тунчи джян пэ гаса и пхэнэн:
Tetapi jikalau kamu masuk ke dalam sebuah kota dan kamu tidak diterima di situ, pergilah ke jalan-jalan raya kota itu dan serukanlah:
11 «И прахо, саво прыачиля амарэ пурэндэ дэ тумаро форо, амэ обмарах. Нэ джянэн, со надур тумэндар Дэвлэхкоро Тхагаримо».
Juga debu kotamu yang melekat pada kaki kami, kami kebaskan di depanmu; tetapi ketahuilah ini: Kerajaan Allah sudah dekat.
12 Пхэнав тумэнди, дэ кодэва диво форости Содомо авэла локхэдэр, сар кадэлэ форости.
Aku berkata kepadamu: pada hari itu Sodom akan lebih ringan tanggungannya dari pada kota itu."
13 Бида тути, форо Хоразино! Бида тути, форо Вифсаида! Тэ дыкхэн форуря Тиро тай Сидоно дывуря, савэ сле тумэндэ, вонэ б думут обрисявэнаспэ пэхкэрэ бэзимастар, урявэнаспэ дэ їда гонэндар и бэшэнас дэ прахо.
"Celakalah engkau Khorazim! Celakalah engkau Betsaida! karena jika di Tirus dan di Sidon terjadi mujizat-mujizat yang telah terjadi di tengah-tengah kamu, sudah lama mereka bertobat dan berkabung.
14 Нэ Тирости и Сидоности пэ сындо авэла локхэдэр, сар тумэнди.
Akan tetapi pada waktu penghakiman, tanggungan Tirus dan Sidon akan lebih ringan dari pada tanggunganmu.
15 И ту, форо Капернаумо, гинисарэх тэ ваздэпэ упрэ? Ту дэ адо тэлэдэґа. (Hadēs )
Dan engkau Kapernaum, apakah engkau akan dinaikkan sampai ke langit? Tidak, engkau akan diturunkan sampai ke dunia orang mati! (Hadēs )
16 Кодэва, ко шунэла тумэн, кодэва Ман шунэла, и ко отпхэнэлпэ тумэндар, отпхэнэлапэ Мандар. А ко отпхэнэлапэ Мандар, отпхэнэлапэ и Кодэлэстар, Ко Ман бичалда.
Barangsiapa mendengarkan kamu, ia mendengarkan Aku; dan barangsiapa menolak kamu, ia menolak Aku; dan barangsiapa menolak Aku, ia menolak Dia yang mengutus Aku."
17 Эфтадэша сиклярнэн рисиле баря лошаґа тай пхэндэ: — Рае! И бэнга кандэн амэн важ Тиро Лав!
Kemudian ketujuh puluh murid itu kembali dengan gembira dan berkata: "Tuhan, juga setan-setan takluk kepada kami demi nama-Mu."
18 Исусо пхэнда лэнди: — Мэ дыкхлём, сар сатана тэлэдэня упралимастар кади, сар тэлэдэл молния.
Lalu kata Yesus kepada mereka: "Aku melihat Iblis jatuh seperti kilat dari langit.
19 Акэ, дав тумэнди зор тэ тасавэ пурэнца сапэн и скорпионэн, и тэ чувэ пэ пхув врыжымашэн, и нисави бибахт вонэ тумэнди на терэна.
Sesungguhnya Aku telah memberikan kuasa kepada kamu untuk menginjak ular dan kalajengking dan kuasa untuk menahan kekuatan musuh, sehingga tidak ada yang akan membahayakan kamu.
20 Кици лошавэн на колэсти, со фануря кандэн тумэн, а колэсти, со тумарэ лава зачиндэ пэ упралима.
Namun demikian janganlah bersukacita karena roh-roh itu takluk kepadamu, tetapi bersukacitalah karena namamu ada terdaftar di sorga."
21 Тунчи Исусо лошыля дэ Свэнто Фано тай пхэнда: — Наисарав Тут, Дадэ, Тхагари пэ пхуя и пэ упралима, со Ту оттердан цыкнэнди гаравдо їрвалэндар и годявэрэндар. Кади, Дадэ! Кацави сля Тири лачи воля!
Pada waktu itu juga bergembiralah Yesus dalam Roh Kudus dan berkata: "Aku bersyukur kepada-Mu, Bapa, Tuhan langit dan bumi, karena semuanya itu Engkau sembunyikan bagi orang bijak dan orang pandai, tetapi Engkau nyatakan kepada orang kecil. Ya Bapa, itulah yang berkenan kepada-Mu.
22 Вса дэно Манди Мурэ Дадэстар. Нико на джянэл Чявэ, кици Дад, и нико на джянэл Дадэ, кици Чяво и кодэла, касти Чяво камэл тэ сикавэ Дадэ.
Semua telah diserahkan kepada-Ku oleh Bapa-Ku dan tidak ada seorangpun yang tahu siapakah Anak selain Bapa, dan siapakah Bapa selain Anak dan orang yang kepadanya Anak itu berkenan menyatakan hal itu."
23 Тунчи обрисиля сиклярнэндэ тай пхэнда лэнди: — Бахталэ якха, савэ дыкхэна кода, со тумэ дыкхэн екхатар!
Sesudah itu berpalinglah Yesus kepada murid-murid-Nya tersendiri dan berkata: "Berbahagialah mata yang melihat apa yang kamu lihat.
24 Пхэнав тумэнди, со бут ко англунарендар тай тхагарендар камле тэ дыкхэ кода, со тумэ акана дыкхэн, нэ на дыкхле. Камле тэ шунэ кода, со тумэ акана шунэн, нэ на шундэ.
Karena Aku berkata kepada kamu: Banyak nabi dan raja ingin melihat apa yang kamu lihat, tetapi tidak melihatnya, dan ingin mendengar apa yang kamu dengar, tetapi tidak mendengarnya."
25 Тунчи екх сиклимарендар пав Упхэнима вщиля, соб тэ зумавэ Исусо, тай пхучля: — Сиклимари! Со манди тэ терэ, соб тэ авэл мандэ вечно джювимо? (aiōnios )
Pada suatu kali berdirilah seorang ahli Taurat untuk mencobai Yesus, katanya: "Guru, apa yang harus kuperbuat untuk memperoleh hidup yang kekal?" (aiōnios )
26 Исусо пхэнда лэсти: — Сар чиндо дэ Упхэнима? Сар ту полэх?
Jawab Yesus kepadanya: "Apa yang tertulis dalam hukum Taurat? Apa yang kaubaca di sana?"
27 Кодэва пхэнда: — Кам тирэ Рае Дэвлэ всавэрэ тирэ їлэґа и всавэрэ тирэ водеґа, всавиря тиря зораґа и всавиря годяґа. И кам тирэ пашунэ, сар еджино пэ камэх.
Jawab orang itu: "Kasihilah Tuhan, Allahmu, dengan segenap hatimu dan dengan segenap jiwamu dan dengan segenap kekuatanmu dan dengan segenap akal budimu, dan kasihilah sesamamu manusia seperti dirimu sendiri."
28 Исусо дэдуманя: — Чячимо ту пхэндан. Тер кади и авэґа тэ джювэ.
Kata Yesus kepadanya: "Jawabmu itu benar; perbuatlah demikian, maka engkau akan hidup."
29 Нэ кодэва камля тэ допхэнэ пэхкоро и пхучля Исусостар: — А ко исин муро пашуно?
Tetapi untuk membenarkan dirinya orang itu berkata kepada Yesus: "Dan siapakah sesamaku manusia?"
30 Исусо пхэнда: — Екх мануш джиля Ерусалимостар дэ Ерихоно. Тай хутилдэ лэ прахаря, злиле лэстар їда, домардэ лэ и джиле, а вов ачиляпэ тэ пашлё епашмуло.
Jawab Yesus: "Adalah seorang yang turun dari Yerusalem ke Yerikho; ia jatuh ke tangan penyamun-penyamun yang bukan saja merampoknya habis-habisan, tetapi yang juga memukulnya dan yang sesudah itu pergi meninggalkannya setengah mati.
31 Выджиля кади, со трэбуни сля тэ джя кодэлэ дромэґа рашаести. Вов удыкхля кадэлэ манушэ, пэрэджиля пэ авэр риг и проджиля мамуй.
Kebetulan ada seorang imam turun melalui jalan itu; ia melihat orang itu, tetapi ia melewatinya dari seberang jalan.
32 Джялас котэ и левито, удыкхля манушэ, пэрэджиля пэ авэр риг и проджиля мамуй.
Demikian juga seorang Lewi datang ke tempat itu; ketika ia melihat orang itu, ia melewatinya dari seberang jalan.
33 Екх самарянино ладэлас кодэлэ дромэґа, удыкхля манушэ, и ачиля лэсти дор лэ.
Lalu datang seorang Samaria, yang sedang dalam perjalanan, ke tempat itu; dan ketika ia melihat orang itu, tergeraklah hatinya oleh belas kasihan.
34 Вов поджиля манушэстэ, упрал чута мол, помакхля дукхавдэ тхана зэтоґа тай пэрэпхангля лэн. Тунчи тховда лэ пэ пэхкэрэ мугаре, анда дэ гостиница тай прыдыкхэлас пала лэ.
Ia pergi kepadanya lalu membalut luka-lukanya, sesudah ia menyiraminya dengan minyak dan anggur. Kemudian ia menaikkan orang itu ke atas keledai tunggangannya sendiri lalu membawanya ke tempat penginapan dan merawatnya.
35 Пэ авэр диво, кала трэбуни лэсти сля тэ уладэ, вов дэня хулаести дуй динарии тай пхэнда: «Прыдыкх пала кадэлэ манушэ, а кала джяна будэр ловэ, мэ дава тути инте, кала рисявава павпалэ».
Keesokan harinya ia menyerahkan dua dinar kepada pemilik penginapan itu, katanya: Rawatlah dia dan jika kaubelanjakan lebih dari ini, aku akan menggantinya, waktu aku kembali.
36 Ко тринэндар сля пашуно манушэсти, савэ домардэ прахаря, сар ту гинисарэх?
Siapakah di antara ketiga orang ini, menurut pendapatmu, adalah sesama manusia dari orang yang jatuh ke tangan penyamun itu?"
37 Сиклимари пав Упхэнима пхэнда: — Кодэва, ко терда манушэсти лачимо. Тунчи Исусо пхэнда лэсти: — Джя и ту тер кади!
Jawab orang itu: "Orang yang telah menunjukkan belas kasihan kepadanya." Kata Yesus kepadanya: "Pergilah, dan perbuatlah demikian!"
38 Кала вонэ джянас дурэдэр, Исусо заджиля дэ екх гав. Котэ манушни, савя акхарэнас Марфа, прылиля Лэ дэ пэхкоро цэр.
Ketika Yesus dan murid-murid-Nya dalam perjalanan, tibalah Ia di sebuah kampung. Seorang perempuan yang bernama Marta menerima Dia di rumahnya.
39 Латэ сля пхэнь Мария. Вой бэшля паша пурэн Раестэ тай шунда Лэхкэрэ лава.
Perempuan itu mempunyai seorang saudara yang bernama Maria. Maria ini duduk dekat kaki Tuhan dan terus mendengarkan perkataan-Nya,
40 Марфа ж змардапэ пурэндар, соб тэ тховэ баро скаминд. Тунчи поджиля Исусостэ и пхэнда: — Рае! Чи ту на дыкхэх, со мури пхэнь всавири бути ачявда пэ ман? Пхэн лати, мэк терэл манца.
sedang Marta sibuk sekali melayani. Ia mendekati Yesus dan berkata: "Tuhan, tidakkah Engkau peduli, bahwa saudaraku membiarkan aku melayani seorang diri? Suruhlah dia membantu aku."
41 Рай Исусо пхэнда: — Марфа! Марфа! Бут пала со ту думисарэх, и бут пала со тутэ дукхал шэро.
Tetapi Tuhan menjawabnya: "Marta, Marta, engkau kuatir dan menyusahkan diri dengan banyak perkara,
42 Нэ кици екх трэбуни. Мария ж вытидэня кода, со фэдэр, и када латар на залэлапэ.
tetapi hanya satu saja yang perlu: Maria telah memilih bagian yang terbaik, yang tidak akan diambil dari padanya."