Рындоря 16
1 Тунчи Павло авиля дэ Листра тай дэ Дервия. Котэ джювда сиклярно, савэ акхарэнас Тимофеи. Лэхкири дэй сля патякуни иудеянка, ай дад сля греко.
Paulus meneruskan perjalanannya ke Derbe, kemudian ke Listra. Di situ ada seorang pengikut Yesus bernama Timotius. Ibunya seorang Yahudi, yang sudah percaya kepada Yesus; tetapi bapaknya orang Yunani.
2 Пала Тимофее мишто дэдумане пхрала дэ Листра тай дэ Иконии.
Di antara orang-orang percaya yang tinggal di Listra dan Ikonium, Timotius terkenal sebagai orang yang baik.
3 Павло закамля тэ лэ Тимофее дэ пэхкоро дром. Тай важ иудеен, савэ джювдэ дэ кодэлэн тханэн, обчинда лэ. Важ кода, со всавэрэ джянгле: Тимофеехкоро дад исин греко.
Paulus ingin supaya Timotius ikut dengan dia; karena itu ia menyunat Timotius. Ia melakukan itu, sebab orang-orang Yahudi di daerah itu semuanya tahu bahwa ayah Timotius seorang Yunani.
4 Кала Павло тай мануша, савэ сле лэґа, пэрэджянас форо форостар, вонэ прыакхарэнас патякунэн тэ терэ кади, сар пэрэдэне апостолуря тай пхурэдэра Ерусалимостар.
Di tiap-tiap kota yang mereka kunjungi, mereka menyampaikan kepada orang-orang yang percaya keputusan-keputusan yang telah ditentukan oleh rasul-rasul dan pemimpin-pemimpin di Yerusalem. Mereka menasihati saudara-saudara yang sudah percaya itu supaya menuruti aturan-aturan itu.
5 Кхандиря састёнас дэ патявима, тай патякунэн диво дивэстар ачелас будэр.
Maka jemaat-jemaat itu bertambah kuat imannya, dan setiap hari makin bertambah banyak jumlahnya.
6 Вонэ проджянас пав Фригия тай Галатиякири пхув, нэ Свэнто Фано на домукля лэн тэ пхэнэ лав дэ Цыкни Азия.
Roh Allah tidak mengizinkan Paulus dan Silas menyebarkan perkataan Allah di provinsi Asia. Jadi perjalanan mereka dilanjutkan ke daerah Frigia dan Galatia.
7 Вонэ поджиле Мисиятэ и камле тэ джя дэ Вифиния, нэ Исусохкоро Фано на домукля лэн.
Ketika tiba di perbatasan Misia, mereka coba masuk ke provinsi Bitinia, tetapi Roh Yesus melarang mereka ke sana.
8 Тай вонэ проджиле Мисия и авиле дэ Троада.
Jadi mereka menerusi Misia dan langsung ke Troas.
9 Рятяґа Павлости сля дыкхлимо: лэсти сикавдапэ мануш Македониятар. Вов ачелас тай мангэлас Павло: — Ав дэ Македония тай дэ амэнди зор!
Malamnya, di Troas, Paulus melihat suatu penglihatan. Dalam penglihatan itu ia melihat seorang Makedonia berdiri di depannya sambil meminta dengan sangat supaya ia pergi ke Makedonia untuk menolong mereka.
10 Пала кодэлэ дыкхлима амэ полиле, со Дэвэл прыакхарэл амэн тэ пхэнэ котэ Бахтало Лав. Тай екхатар лагле дэ Македония.
Setelah Paulus mendapat penglihatan itu, kami langsung bersiap-siap untuk pergi ke Makedonia. Sebab dengan yakin kami menarik kesimpulan bahwa Allah menyuruh kami memberitakan Kabar Baik itu kepada orang-orang di sana.
11 Троадатар амэ лагле пав пане дэ Самофракия тай котарь пэ авр диво лагле дэ Неаполи.
Kami meninggalkan Troas dan berlayar langsung ke Samotrake, dan besoknya ke Neapolis.
12 Котарь амэ лагле дэ Филиппы. Када сля Римохкири колония и баро форо дэ Македония. Дэ кадэва форо амэ сле набут вряма.
Dari situ kami ke Filipi, suatu kota di distrik pertama Makedonia. Filipi adalah jajahan kerajaan Roma. Di sana kami tinggal beberapa hari.
13 Дэ суббота амэ выджиле пала форохкэрэн ударэн лэнятэ. Котэ, сар амэ думисардэ, сля тхан важ мангима. Амэ бэшле и ачиле тэ дэдумэ джювленца, савэ котэ стидэнепэ.
Pada hari Sabat kami pergi ke tepi sungai di luar pintu gerbang kota, sebab kami merasa di situ ada tempat sembahyang untuk orang Yahudi. Lalu kami duduk dan bercakap-cakap dengan wanita-wanita yang berkumpul di tempat itu.
14 Машкар лэн сля екх, савя акхарэнас Лидия. Вой тэлёлас Дэвлэсти, сля форостар Фиатира тай битинэлас кучутнэ шукар похтана. Лидия шунда Павло, и Рай оттерда лакоро їло тэ прылэ лэхкэрэ лава.
Seorang dari antara mereka adalah pedagang kain ungu, namanya Lidia dan berasal dari Tiatira. Ia mengasihi Allah, maka Tuhan menggerakkan hatinya supaya ia menerima apa yang Paulus ajarkan kepadanya.
15 Тунчи, кала вой тай лакэрэ цэрунэ болдэнепэ, вой акхарда амэн пэстэ. — Сар тумэ динэн, со патяв Раести, тунчи джян и поавэн мандэ цэрэ, — фартэ акхарэлас вой амэн, тай амэ джиле.
Lidia dan seisi rumahnya dibaptis. Sesudah dibaptis ia mengundang kami. Ia berkata, "Kalau Saudara-saudara merasa saya sungguh-sungguh sudah percaya kepada Yesus, marilah menumpang di rumah saya." Lalu ia mendesak supaya kami menuruti permintaannya.
16 Екхвар, кала амэ джиле дэ тхан важ мангима, пав дром амэ удыкхле екха бутярня. Дэ латэ бэшэлас нажужо фано врэжакоро. Вой врысарэлас и кадэлэґа затерэлас барэ ловэ пэхкэрэ хулаенди.
Pada suatu hari ketika kami sedang pergi ke tempat berdoa, kami berjumpa dengan seorang wanita; ia hamba. Wanita itu dikuasai oleh roh jahat yang dapat meramalkan kejadian-kejadian yang akan datang. Dengan meramalkan nasib orang, wanita itu memberi keuntungan yang besar kepada majikan-majikannya.
17 Бутярни джялас пала Павло тай пала амэн тай типисявэлас: — Кадэла мануша — копыля Дэвлэ Барэдэрэхкэрэ! Вонэ розпхэнэн тумэнди пала дром фирисаримастэ!
Wanita itu terus saja mengikuti Paulus dan kami sambil berteriak-teriak, "Orang-orang ini hamba Allah Yang Mahatinggi! Mereka datang untuk memberitahukan kepada Saudara-saudara bagaimana caranya kalian dapat selamat!"
18 Вой терэлас када диво дивэстар. И кала Павлости вса откада вурыцыля, вов обрисиля тай пхэнда фаности: — Важ Лав Исусо Христохкоро мэ прыпхэнав тути: выджя латар! Дэ кодыя ж вряма фано ачявда ла.
Beberapa hari lamanya wanita itu terus-menerus berteriak begitu. Paulus hilang kesabarannya, sehingga ia menoleh lalu berkata kepada roh itu, "Atas nama Yesus Kristus saya perintahkan engkau keluar dari wanita ini!" Saat itu juga roh itu meninggalkan wanita itu.
19 Кала хулая полиле, со лэндэ хасиля затиримо, вонэ схутилдэ Павло тай Сила тай цырдэне пэ бари гаса форохкэрэ раендэ.
Ketika majikan-majikannya menyadari bahwa kesempatan mereka untuk mendapat uang sudah hilang, mereka menangkap Paulus dan Silas, lalu menyeret kedua-duanya ke alun-alun menghadap yang berwajib.
20 Вонэ андэ лэн пхурэдэрэндэ тай пхэндэ: — Кадэла мануша — иудея. Вонэ подваздэн амаро форо.
Mereka menghadapkan Paulus dan Silas kepada pejabat-pejabat pemerintah Roma, kemudian berkata, "Orang-orang ini orang Yahudi. Mereka mengacau di kota kita.
21 Вонэ влиджян дэ амаро джювимо кода, со амэнди, римсконэ манушэнди, нащи ни тэ прылэ, ни тэ терэ.
Mereka menganjurkan orang melakukan adat kebiasaan yang bertentangan dengan hukum-hukum kita, orang-orang Roma. Kita tidak dapat menerima atau menuruti adat kebiasaan itu!"
22 Гроза манушэн кади ж ачиля тэ вуджилисарэ Павло тай Сила. Тунчи пхурэдэра прыпхэндэ тэ злэ лэндар їда тай тэ марэ лэн дэстэнца.
Orang banyak pun turut menyerang Paulus dan Silas; dan pejabat-pejabat pemerintah mencabik pakaian dari tubuh kedua rasul itu lalu menyuruh orang mencambuk mereka berdua.
23 Лэн фартэ помардэ тай чутэ дэ барунэ. А барунэхкэрэ бутярнэсти прыпхэндэ мишто тэ дыкхэ пала лэн.
Setelah mereka dicambuk dengan hebat, mereka dimasukkan ke dalam penjara. Kepala penjara disuruh menjaga mereka dengan ketat.
24 Кала вов шунда кадэва прыпхэнимо, вов затерда лэн дэ андралатуни цэра дэ барунэ и замарда лэнгэрэ пурэ дэ лэпунза.
Karena perintah itu, kepala penjara itu menahan mereka di kamar penjara yang paling dalam, dan membelenggu kaki mereka pada balok.
25 Пашэ епашрят Павло тай Сила манглепэ тай диленца лашарэнас Дэвлэ. И авэр мануша, савэ котэ бэшле, шундэ лэн.
Kira-kira tengah malam Paulus dan Silas sedang berdoa dan menyanyikan puji-pujian kepada Allah. Orang-orang tahanan yang lainnya pun sedang mendengarkan mereka menyanyi.
26 Екхатар пхув тинисиля баря зораґа, кади, со тинисиле и ванты дэ барунэ. Дэ кодыя ж вряма всавэрэ удара оттердэпэ, и всавэрэ барунарендэ ланчугуря тэлэдене пурэндар.
Tiba-tiba terjadi gempa bumi yang hebat sekali, sampai pondasi penjara itu pun turut bergoncang. Semua pintu penjara terbuka dan rantai-rantai yang membelenggu semua orang tahanan pun terlepas.
27 Кала барунэхкоро бутярно проджюнгавдапэ тай удыкхля, со всавэрэ удара дэ барунэ оттердэ, вов думисарда, со всавэрэ барунаря унашле. Колэсти хутилда чюри тай камля тэ зачинэпэ.
Kepala penjara itu terkejut bangun. Ketika ia melihat pintu-pintu penjara terbuka, ia menghunus pedangnya untuk membunuh diri karena ia menyangka orang-orang tahanan sudah lari semuanya.
28 Нэ Павло затиписиля лэсти: — На тер нисо пэсти! Амэ всавэрэ катэ!
Tetapi Paulus berteriak sekeras-kerasnya, "Jangan bunuh diri! Kami semua masih ada di sini!"
29 Бутярно прыпхэнда, соб тэ анэн яг, запрастэня дэ цэр, затинисиля даратар тай тэлэдэня англа Павло и Сила.
Kepala penjara itu meminta lampu lalu berlari ke dalam, dan dengan gemetar ia tersungkur di depan Paulus dan Silas.
30 Тунчи вылиджялда лэн барунэстар тай пхучля: — Рая мурэ! Со манди тэ терэ, соб тэ фирисаравпэ?
Kemudian ia membawa mereka keluar dan berkata, "Tuan-tuan, apa harus saya lakukan supaya saya diselamatkan?"
31 — Патя дэ Рае Исусо, — пхэндэ вонэ, — и фирисарэґапэ ту тай всаворо тиро цэр.
Paulus dan Silas menjawab, "Percayalah kepada Tuhan Yesus! Engkau akan selamat--engkau dan semua orang yang di rumahmu!"
32 Вонэ розпхэндэ лав Раехкоро лэсти тай всавэрэнди, ко сля лэстэ дэ цэр.
Lalu Paulus dan Silas menerangkan perkataan Tuhan kepada kepala penjara itu dan kepada semua orang yang ada di rumahnya.
33 Дэ кодыя ж рятуни вряма барунэхкоро бутярно халавда лэнгэрэ дукхавдэ тхана, а тунчи болдэняпэ вов и всавэрэ, ко сля лэстэ дэ цэр.
Pada tengah malam itu juga, kepala penjara itu membawa mereka lalu membersihkan luka-luka mereka. Maka ia dan semua orang yang di rumahnya langsung dibaptis.
34 Вов анда Павло тай Сила пэстэ цэрэ и тховда важ лэн скаминд. Всавэрэнца, ко сля лэстэ дэ цэр, вов лошавэлас, со ачиля тэ патя Дэвлэсти.
Kemudian ia membawa Paulus dan Silas ke rumahnya dan menghidangkan makanan kepada mereka. Ia dan seluruh keluarganya senang sekali sebab mereka sekarang percaya kepada Allah.
35 Авиля диво, тай форохкэрэ пхурэдэра бичалдэ пэхкэрэн дэстарен дэ барунэ тай прыпхэндэ лэнди: — Отмукэн пэ воля кадэлэн манушэн!
Besok paginya, pejabat-pejabat pemerintah Roma mengutus polisi ke penjara untuk menyampaikan perintah supaya Paulus dan Silas dilepaskan.
36 Барунэхкоро бутярно пхэнда Павлости: — Пхурэдэра прыпхэндэ тэ дэ тумэнди воля! Джян бахтаґа!
Kepala penjara itu memberitahukan hal itu kepada Paulus. Ia berkata, "Tuan-tuan, pejabat-pejabat pemerintah sudah memberi perintah untuk melepaskan Tuan-tuan. Sekarang Tuan-tuan boleh pulang. Selamat jalan!"
37 Нэ Павло пхэнда лэнди: — Амэ — римска мануша, ай вонэ бисындохкоро помардэ амэн англа всавэрэн тай чутэ дэ барунэ. Акана камэн чёраханэ амэн тэ вытрадэ? Нат! Мэк вонэ еджинэ авэна тай вылиджяна амэн.
Tetapi Paulus berkata kepada petugas-petugas polisi itu, "Kami warga negara Roma. Tanpa diadili, kami sudah dicambuk di depan umum dan dimasukkan ke dalam penjara. Dan sekarang mereka menyuruh kami pergi dengan diam-diam? Kami tidak mau! Suruh pejabat-pejabat pemerintah itu datang sendiri ke sini melepaskan kami."
38 Бутярнэ розпхэндэ када форохкэрэ пхурэдэрэнди. Кала кодэла шундэ, со Павло тай Сила — римска мануша, тунчи пэрэдаравдэпэ.
Petugas-petugas polisi itu melaporkan hal itu kepada pejabat-pejabat pemerintah Roma. Ketika pejabat-pejabat itu mendengar bahwa Paulus dan Silas warga negara Roma, mereka menjadi takut.
39 Вонэ авиле, помангле лэндар патив, вылиджялдэ лэн барунэстар и помангле, соб кодэла ачявдэ форо.
Lalu mereka pergi minta maaf kepada Paulus dan Silas, kemudian mengantar mereka berdua keluar dari penjara, serta meminta supaya mereka pergi dari kota itu.
40 Кала Павло тай Сила выджиле барунэстар, вонэ джиле Лидиятэ. Котэ вонэ удыкхлепэ пхралэнца тай подрицардэ лэн. Тунчи вонэ джиле.
Paulus dan Silas meninggalkan penjara itu lalu pergi ke rumah Lidia. Sesudah bertemu dengan orang-orang percaya di sana, dan memberi dorongan kepada mereka, Paulus dan Silas berangkat.
