Лукастар 8
1 Тунчи Исусо жыля пай фороря и гава, пхэнэлас Радосаво Лав палав Тхагаримос лэ Дэвлэско. Лэса сас дэшудуй
| چندی بعد، عیسی سفری به شهرها و دهات ایالت جلیل کرد تا همه جا مژده ملکوت خدا را اعلام کند. آن دوازده شاگرد |
2 и кадя ж сас жувля, савэн Вов састярдя холятирэ духонэндар и насвалимастар: Мария, проакхарди Магдалина, савятар выжыле эхта бэнга,
| و چند زن که از ارواح پلید و یا از امراض شفا یافته بودند نیز او را همراهی می‌کردند. مریم مجدلیه که عیسی هفت روح پلید از وجود او بیرون کرده بود، |
3 Иоана, ромни лэ Хузастири, саво сас пхурэдэр андо чер Иродоско, Сусана и бут авэр. Кала жувля поможысарэнас Исусости и Лэстирэ сытярнэнди андай кода, со лэндэ сас.
| یونا، همسر خوزا (رئیس دربار هیرودیس)، و سوسن از جمله این زنان بودند. ایشان و بسیاری از زنان دیگر، از دارایی شخصی خود، عیسی و شاگردانش را خدمت می‌کردند. |
4 Кав Исусо авэнас мануша андай бут фороря. Сар стидиле бут мануша, Вов роспхэндя лэнди дума:
| مردم از همۀ شهرها نزد عیسی می‌آمدند. یک روز، عدهٔ زیادی نزدش جمع شدند و او این مَثَل را برای ایشان بیان نمود: |
5 — Мануш выжыля тэ шол ворзо андэ пхув. Кала вов шолас, екх ворзо пэля пашав дром, и мануша пэрнэнца потасадэ, ай чирикля упралимастирэ похале лэс.
| «روزی کشاورزی برای پاشیدن بذر خود بیرون رفت. هنگامی که بذر می‌پاشید، مقداری از بذرها در جاده افتاد و لگدمال شد و پرنده‌ها آمده، آنها را از آن زمین خشک برداشتند و خوردند. |
6 Авэр, со пэля пэ баруи пхув, подбариля тай зашутиля, колэстар со котэ на сас паи.
| بعضی میان سنگها افتاد و سبز شد، اما چون زمین رطوبت نداشت، زود پژمرد و خشکید. |
7 Трито пэля андэ чяр, и кодья розбариляпэ тай замардя лэс.
| بعضی دیگر از بذرها لابلای خارها افتاد، و خارها با بذرها رشد کرده، آن گیاهان ظریف را خفه کردند. |
8 Авэр пэля пэ лащи пхув, бариля и андя андэ шэл молоря майбут колэстар, со сас шуто. Тунчи Исусо вазгля гласо тай пхэндя: — Кастэ исин кана, кай тэ ашунэл, мэк ашунэл!
| اما مقداری از بذرها در زمین خوب افتاد و رویید و صد برابر محصول داد.» سپس با صدای بلند فرمود: «هر که گوش شنوا دارد، بشنود!» |
9 Лэстирэ сытярнэ пушле Лэстар: — Сар тэ полэ кадья дума?
| شاگردان پرسیدند: «معنی این حکایت چیست؟» |
10 Исусо пхэндя: — Тумэнди дяпэ тэ жанэн гарадо пала Тхагаримос Дэвлэско, ай аврэнди вся ашэлпэ гарадя думаса, кай онэ тэ дикхэн и тэ на удикхэн, тэ ашунэн и тэ на полэн.
| فرمود: «دانستن اسرار ملکوت خدا به شما عطا شده، اما برای تعلیم به دیگران، از مَثَل استفاده می‌کنم، تا آن نوشتۀ کتب مقدّس تحقق یابد که می‌فرماید:”نگاه می‌کنند، اما نمی‌بینند؛ می‌شنوند، اما نمی‌فهمند.“ |
11 Акэ, сар тэ полэ кадья дума: ворзо — када лав Дэвлэско.
| «معنی حکایت این است: بذر، همان کلام خداست. |
12 Кодва, саво пэля паша дром, исин кола, савэ ашунэн лав, нэ тунчи авэл Бэнг и чёрэл лав андай лэнго води, соб онэ тэ на патян и тэ на фэрисарэнпэ.
| گذرگاه مزرعه که بعضی از بذرها در آنجا افتاد، دل سخت کسانی را نشان می‌دهد که کلام خدا را می‌شنوند، اما بعد ابلیس آمده، کلام را می‌رباید و می‌برد و نمی‌گذارد ایمان بیاورند و نجات پیدا کنند، |
13 Ворзо, саво пэля пэ баруи пхув, исин кола, ко радомаса прилэл лав, кала ашунэл лэс. Нэ лэндэ нинай корнё. Сави-то вряма патян, нэ сар авэл зумавимос, онэ отпэрэн.
| خاکی که زیرش سنگ بود، بیانگر کسانی است که پیام خدا را می‌شنوند و آن را با شادی می‌پذیرند، اما چون ریشه ندارند، مدتی ایمان می‌آورند، سپس وقتی با وسوسه روبرو می‌شوند ایمان خود را از دست می‌دهند. |
14 Ворзо, саво пэля андэ чяр, исин кола мануша, савэ ашунэн лав. Нэ авэн жувимастирэ рындоря, тай лэнди камэлпэ тэ авэн барвалэнца и шукар тэ жувэн. Вся када на дэл тэ барёл лавэсти, и вов на анэл плодо.
| زمینی که از خارها پوشیده شده، حالت کسانی را نشان می‌دهد که کلام را می‌شنوند، اما نگرانیها، مادیات و لذات زندگی، کلام خدا را در آنها خفه کرده، ثمری به بار نمی‌آید. |
15 Ворзо, саво пэля пэ лащи пхув, — када мануша, савэ ашунэн лав, ритярэн лэс андо лашо и жужо води и анэн плодо, тэрписаримаса андэ вся вряма.
| «اما زمین خوب بیانگر کسانی است که با قلبی آماده و پذیرا به کلام خدا گوش می‌دهند و با جدیت از آن اطاعت می‌کنند تا ثمر به بار آورند. |
16 Нико на запхабарэл каганцо и на тховэл лэс талай пири или талав пато, а тховэл лэс упрэ пэ вучё тхан. Тунчи, ко зажала, дикхэла удуд.
| «هیچ‌کس چراغ را روشن نمی‌کند که آن را بپوشاند یا زیر تخت بگذارد! بلکه آن را بر چراغدان می‌گذارد تا هر که داخل می‌شود، نورش را ببیند. |
17 Нинай нисо чёрэхано, со на авэла удикхло, и гарадо, со на ужанэна и со на выжала аври.
| همین‌طور نیز هر آنچه مخفی است، عیان شود، و هر آنچه نهفته است، ظاهر شود و همگان از آن آگاه گردند. |
18 Дикхэн, сар тумэ ашунэн. Кастэ исин, колэсти инке авэла дино, а кастэ нинай, колэстар отлэлапэ и кода, со, сар лэсти гындолпэ, лэстэ исин.
| پس به آنچه می‌شنوید، دقت کنید. چون کسی که بتواند آنچه را که دارد خوب به کار ببرد، به او باز هم بیشتر داده می‌شود. ولی کسی که کارش را درست انجام ندهد، همان نیز که گمان می‌کند دارد، از دست خواهد داد.» |
19 Кав Исусо авиле Лэстири дэй и пхрала, и на сас сар тэ поджан, колэстар со паша Лэстэ сас фартэ бут мануша.
| یکبار، مادر و برادران عیسی آمدند تا او را ببینند، اما به علّت ازدحام جمعیت نتوانستند وارد خانه‌ای شوند که در آن تعلیم می‌داد. |
20 Исусости роспхэндэ: — Дэй Тири и пхрала Тирэ тэрдён аври, камэн тэ дикхэн Тут.
| به عیسی خبر دادند که: «مادر و برادرانت بیرون ایستاده‌اند و منتظرند تو را ببینند.» |
21 Исусо пхэндя лэнди: — Мэрни дэй и пхрала исин кола, ко ашунэл лав Дэвлэско и терэл кадя, сар вов пхэнэл.
| عیسی پاسخ داد: «مادر و برادران من کسانی هستند که پیغام خدا را می‌شنوند و آن را اطاعت می‌کنند.» |
22 Екхвар Исусо пхэндя Пэстирэ сытярнэнди: — Пэрэплывисараса пэ авэр риг. Онэ бэшле андо чёвно, отплывисардэ.
| روزی عیسی به شاگردانش فرمود: «به آن طرف دریاچه برویم.» پس سوار قایق شدند و رفتند. |
23 Сар онэ плывисарэнас, Исусо засутя. Вазгляпэ по паи бари балвал, и чёвно ля тэ зашол паеса кадя, со лэнди авэлас бида.
| در بین راه، عیسی را خواب در ربود. ناگهان توفان سختی درگرفت، طوری که آب قایق را پر کرد و جانشان به خطر افتاد. |
24 Сытярнэ поджыле кав Исусо, вазгле Лэс и пхэндэ: — Сытяримари! Сытяримари! Амэ хасавас! Вов просутяпэ и запхэндя балваляти и паести, саво ваздёлас. Вся пэрэашыля, и ашыля тыхо.
| شاگردان با عجله عیسی را بیدار کردند و فریاد زدند: «استاد، استاد، نزدیک است غرق شویم!» عیسی برخاست و بر باد و امواج سهمگین نهیب زد. آنگاه توفان فروکش کرد و همه جا آرامش پدید آمد. |
25 — Кай патимос тумаро? — пхэндя Исусо сытярнэнди. Онэ ж пэрэдарайле тай дивосайле, и пушэнас екх екхэстар: — Ко Вов, со и балваляти, и паести припхэнэл, и онэ кандэн Лэс?
| سپس از ایشان پرسید: «ایمانتان کجاست؟» ایشان با ترس و تعجب به یکدیگر گفتند: «این کیست که حتی به باد و دریا فرمان می‌دهد و از او فرمان می‌برند؟» |
26 Онэ приплывисардэ андэ пхув Гераса, сави сас англай Галилея.
| به این ترتیب به آن طرف دریاچه، به سرزمین جِراسیان رسیدند که مقابل منطقۀ جلیل بود. |
27 Кала Исусо авиля по бэрэго, Лэсти по дром выжыля мануш андав форо, андэр лэстэ сас бут бэнга. Пэр лэстэ дэлмут на сас йида, жувэлас на андо чер, а андэ склэпоря важ мулэ.
| وقتی عیسی از قایق پیاده شد، مردی دیوزده از شهر به سوی او آمد. او نه لباس می‌پوشید و نه در خانه می‌ماند بلکه در قبرستانها زندگی می‌کرد. |
28 Кала вов удикхля Исусос, вов пэля кай Лэсти пэрнэ и фартэ зацыписайля: — Со Ту мандар камэс, Исусо, Шаво Барэ Дэвлэско? Мангав Тут, на хасар ман!
| به محض اینکه عیسی را دید، نعره زد و به پایش افتاد و با صدای بلند گفت: «ای عیسی، پسر خدای متعال، با من چه کار داری؟ التماس می‌کنم مرا عذاب ندهی!» |
29 Исусо припхэндя найжужэ духости тэ выжал андав кадва мануш. Бэнг бут вряма хасарэлас лэс. Лэсти спхандэнас лэпунзэнца васт и пэрнэ, нэ вов росшынэлас лэн, и бэнг затрадэлас лэс андэ мал.
| زیرا عیسی به روح پلید دستور می‌داد که از وجود آن مرد بیرون بیاید. این روح پلید بارها به آن مرد حمله کرده بود و حتی هنگامی که دست و پایش را با زنجیر می‌بستند، به آسانی زنجیرها را می‌گسیخت و سر به بیابان می‌گذاشت. او به طور کامل در چنگال ارواح پلید اسیر بود. |
30 Исусо пушля лэс: — Сар тут акхарэн? — Легионо, — пхэндя кодва, колэстар со бут бэнга вжыле андэр лэстэ.
| عیسی از او پرسید: «نام تو چیست؟» جواب داد: «لِژیون»، زیرا ارواح پلید بسیاری وارد او شده بودند. |
| سپس ارواح پلید به عیسی التماس کردند که آنها را به هاویه نفرستد. (Abyssos g12) |
32 Найдур котар по плай пасынаспэ бут балэ, и бэнга мангэнас Исусос, кай онэ тэ вжан андэр лэндэ. Вов пхэндя лэнди: «Жан».
| از قضا، در آن حوالی یک گلهٔ خوک بر تپه‌ای می‌چرید. ارواح پلید به عیسی التماس کردند که اجازه دهد داخل خوکها گردند. عیسی اجازه داد. |
33 Кала бэнга выжыле андав мануш и вжыле андэ балэ, и кола всаворэ шутэпэ пай кручя андо паи и тасиле.
| آنگاه ارواح پلید از وجود آن مرد بیرون آمدند و به درون خوکها رفتند. ناگاه تمام آن گله از سراشیبی تپه به دریاچه ریختند و خفه شدند. |
34 Пасымаря, савэ сас пашай балэ, дикхле, со тердяпэ, прастае и роспхэндэ вся андо форо и андэ гава.
| وقتی خوک‌چرانها این را دیدند، فرار کردند و در شهر و روستا ماجرا را برای مردم بازگفتند. |
35 Сжылепэ мануша тэ дикхэн, со тердяпэ. Онэ поджыле кав Исусо и удикхле, со кодва мануш, андэ савэстэ сас бэнга, бэшэл пашай пэрнэ кав Исусо, урявдо и андэ пэсти годи, и авиля пэр лэндэ дар.
| طولی نکشید که مردم دسته‌دسته آمدند تا واقعه را به چشم خود ببینند. وقتی آن دیوانه را دیدند که لباس پوشیده و پیش پاهای عیسی عاقل نشسته است، ترسیدند. |
36 Кола, савэ вся дикхле, роспхэндэ лэнди, сар сас састярдо мануш андэ савэстэ сас бэнга.
| کسانی که ماجرا را به چشم دیده بودند، برای دیگران تعریف می‌کردند که آن دیوزده چگونه شفا یافته بود. |
37 Тунчи всаворэ мануша, савэ жувэнас андэ пхув Гераса, линэ тэ мангэн Исусос тэ ужал лэндар, колэстар со онэ фартэ здарайле. Исусо бэшля андэ чёвно и рисайля палпалэ.
| مردم که از این واقعه دچار وحشت شده بودند، از عیسی خواهش کردند که از آنجا برود و دیگر کاری به کارشان نداشته باشد. پس او سوار قایق شد تا به کناره دیگر دریاچه بازگردد. |
38 Мануш, савэстар выжыле бэнга, мангля Исусос тэ лэл лэс Пэса. Но Исусо отмэкля лэс и пхэндя:
| مردی که ارواح پلید از او بیرون آمده بودند به عیسی التماس کرد که اجازه دهد همراه او برود. اما عیسی اجازه نداد و به او فرمود: |
39 — Рисав пэстэ черэ и роспхэн, со тердя важ тути Дэл. Кодва жыля, роспхэнэлас пав всаворо форо пала кода, со тердя важ лэсти Исусо.
| «نزد خانواده‌ات برگرد و بگو که خدا چه کار بزرگی برایت انجام داده است.» او نیز به شهر رفت و برای همه بازگو نمود که عیسی چه معجزه بزرگی در حق او انجام داده است. |
40 Кала Исусо рисайля палпалэ, Лэс радомаса прилинэ бут мануша, колэстар со всаворэ ажутярэнас Лэс.
| هنگامی که عیسی به کناره دیگر دریاچه بازگشت، مردم با آغوش باز از او استقبال کردند، چون منتظرش بودند. |
41 Тунчи Лэстэ поджыля мануш, савэс акхарэнас Иаиро, саво сас пхурэдэр андэ синагога, и пэля кай Исусостирэ пэрнэ, ля тэ мангэл Лэс, кай тэ авэл лэстэ черэ.
| ناگهان مردی به نام یایروس که سرپرست کنیسه شهر بود، آمد و بر پاهای عیسی افتاد و به او التماس کرد که همراه او به خانه‌اش برود، |
42 Лэстэ сас екх щей, савяти сас дэшудуй бэрш, и вой мэрэлас. Исусо жыля лэса, и Лэс всаворэ ригэндар стасавэнас мануша.
| و دختر دوازده ساله‌اش را که تنها فرزندش بود و در آستانه مرگ قرار داشت، شفا دهد. عیسی خواهش او را پذیرفت و در میان انبوه جمعیت، با او به راه افتاد. مردم از هر طرف دور او را گرفته بودند و بر او فشار می‌آوردند. |
43 Машкар лэндэ сас жувли, савятэ дэшудуй бэрш жалас рат. Вой отдя вся, со латэ сас, врачёнэнди, и никастэ на сас зор тэ састярэл ла.
| در میان آن جمعیت، زنی بود که مدت دوازده سال خونریزی داشت و با اینکه تمام دارایی‌اش را صرف معالجه خود نموده بود نتوانسته بود بهبود بیابد. |
44 Вой поджыля палал кав Исусо и ляпэ кай риг Лэстиря йидатэ. Рат андэ кодья ж вряма пэрэашыля тэ жал.
| از پشت سر عیسی، خود را به او رساند و به گوشهٔ ردای او دست زد. به محض اینکه دستش به گوشۀ ردای عیسی رسید، خونریزی‌اش قطع شد. |
45 — Ко Мандэ ляпэ? — пушля Исусо. Нико на прижандёлас. Пэтро пхэндя: — Сытяримари, паша Тутэ бут мануша и стасавэн всаворэ ригэндар!
| عیسی ناگهان برگشت و پرسید: «چه کسی به من دست زد؟» همه انکار کردند. پطرس گفت: «استاد، می‌بینید که مردم از هر طرف فشار می‌آورند…» |
46 Исусо пхэндя: — Варико Мандэ ляпэ. Мэ полем, со Мандар выжыля зор.
| اما عیسی فرمود: «یک نفر با قصدی خاص به من دست زد، زیرا احساس کردم نیروی شفابخشی از من صادر شد!» |
47 Тунчи кадья жувли поля, со вой на гарадёла, тиносайля, поджыля и пэля англав Исусо. Англай всаворэ мануша роспхэндя, состар вой Лэстэ ляпэ, и сар вой састярдяпэ.
| آن زن که دید عیسی از همه چیز آگاهی دارد، با ترس و لرز آمد و در برابر او به زانو افتاد. آنگاه در حضور همه بیان کرد که به چه علّت به او دست زده و چگونه شفا یافته است. |
48 Тунчи Исусо пхэндя лати: — Щей Мэрни! Тиро патимос фэрисардя тут. Жа лэ мироса.
| عیسی به او گفت: «دخترم، ایمانت تو را شفا داده است. به سلامت برو!» |
49 Кала Исусо инкэ на допхэндя када, авиля мануш андав чер пхурэдэр синагогако. — Щей тири муля, — пхэндя вов, — на залэ будэр Сытяримарес.
| عیسی هنوز با آن زن سخن می‌گفت که شخصی از خانۀ یایروس آمد و به او خبر داده گفت: «دخترت مرد. دیگر به استاد زحمت نده.» |
50 Ашундя када, Исусо пхэндя Иаирости: — На дара, качи патя, и щей тири авэла фэрисарди.
| اما وقتی عیسی این را شنید، به یایروس گفت: «نترس! فقط ایمان داشته باش، و دخترت شفا خواهد یافت!» |
51 Сар Вов зажыля андо чер, на дя никасти тэ зажан Лэса, качи о Пэтро, Иоано, Иаково, дад и дэй щиёратирэ.
| هنگامی که به خانه رسیدند، عیسی اجازه نداد که به غیر از پطرس، یعقوب، یوحنا و پدر و مادر آن دختر، شخص دیگری با او وارد اتاق شود. |
52 Всаворэ ровэнас и грыжонаспэ пала щиёры. — Пэрэашэн тэ ровэн, — пхэндя Исусо. — Вой на муля, а совэл.
| در آن خانه عدۀ زیادی جمع شده و گریه و زاری می‌کردند. عیسی به ایشان فرمود: «گریه نکنید! دختر نمرده؛ فقط خوابیده است!» |
53 Онэ линэ тэ асан Лэстар, колэстар со жанэнас: вой муля.
| همه به او خندیدند، چون می‌دانستند که دختر مرده است. |
54 Исусо ля ла палав васт и пхэндя: — Бэята, вщи!
| آنگاه عیسی وارد اتاق شد و دست دختر را گرفت و فرمود: «دخترم، برخیز!» |
55 Духо щиёрако рисайля латэ, и андэ кодья вряма вой вщиля. Исусо пхэндя тэ дэн лати тэ хас.
| همان لحظه، او زنده شد و فوراً از جا برخاست! عیسی فرمود: «چیزی به او بدهید تا بخورد.» |
56 О дад и дэй латирэ дивосайле. Исусо пхэндя лэнди, никасти тэ на роспхэнэн пала када, со тердяпэ.
| والدین او حیرت کرده بودند، اما عیسی به ایشان دستور اکید داد که به کسی نگویند چه اتفاقی افتاده است. |
