Provérbios 8
1 A sabedoria não clama? A compreensão não eleva sua voz?
Wala ba nagtawag ang kaalam? Wala ba gipatugbaw sa panabot ang iyang tingog?
2 A propósito, no topo dos lugares altos, onde os caminhos se encontram, ela está de pé.
Sa kinatumyan sa kabungtoran nga daplin sa dalan, diha sa nagsangang dalan, nagbarog ang kaalam.
3 Ao lado dos portões, na entrada da cidade, nas portas de entrada, ela chora em voz alta:
Sa kilid sa pultahan sa siyudad, haduol sa mga ganghaan sa siyudad, nagtawag siya.
4 “Eu chamo a vocês, homens! Envio minha voz para os filhos da humanidade.
“Katawhan, nagtawag ako kaninyo ug akong gipatugbaw ang akong tingog ngadto sa mga anak sa mga tawo.
5 Você é simples, compreenda a prudência! Seus tolos, tenham um coração compreensivo!
Kamong mga uyamot, tun-i ang kaalam, ug kamong mga nagdumot sa kahibalo, kinahanglan nga inyong maangkon ang masinabtanon nga kasingkasing.
6 Ouça, pois vou falar coisas excelentes. A abertura dos meus lábios é para as coisas certas.
Paminaw ug mosulti ako ug mga bililhong mga butang ug sa dihang mobuka ang akong mga ngabil isulti ko ang matarong—
7 Pois minha boca fala a verdade. A maldade é uma abominação para meus lábios.
kay ang akong baba mohisgot kung unsa ang kasaligan ug ang akong mga ngabil nagdumot sa pagkadaotan.
8 Todas as palavras da minha boca estão em retidão. Não há nada de tortuoso ou perverso neles.
Ang tanang mga pulong sa akong baba matarong; walay gituis o makapahisalaag niini.
9 Para quem entende, todos eles são claros, direito àqueles que encontram conhecimento.
Ang tanan kong mga pulong tul-id alang niadtong nakasabot; ang akong mga pulong husto alang niadtong nagapangita ug kahibalo.
10 Receber minhas instruções em vez de prata, conhecimento em vez de escolher o ouro.
Pilia ang akong pagpanudlo labaw pa sa plata ug ang kahibalo labaw pa kaysa lunsay nga bulawan.
11 Pois a sabedoria é melhor que os rubis. Todas as coisas que podem ser desejadas não podem ser comparadas a ele.
Kay ako, ang Kaalam, mas maayo labaw kaysa mga alahas; walay imong gitinguha ang ikatandi kanako.
12 “Eu, sabedoria, fiz da prudência minha morada. Descubra o conhecimento e a discrição.
Ako, ang Kaalam, nagkinabuhi sa Pagkamaalam, ug gibatonan ko ang kahibalo ug ang pagkamabinantayon.
13 O medo de Yahweh é odiar o mal. Odeio o orgulho, a arrogância, o mau caminho e a boca perversa.
Ang pagkahadlok kang Yahweh mao ang pagdumot sa daotan—gikasilagan ko ang garbo ug ang pagkamapahitas-on, ang daotang dalan, ug ang tinuis nga sinultihan—gikasilagan ko sila.
14 Aconselhamento e bons conhecimentos são meus. Eu tenho compreensão e poder.
Aduna akoy maayong panambagon ug maayo nga kaalam; ako ang panghunahuna; akoa ang kusog.
15 By reinam os meus reis, e os príncipes decretam justiça.
Pinaagi kanako naghari ang mga hari— ang mga tawong bantogan usab, ug ang tanang makiangayon nga nangulo.
16 Por mim os príncipes governam, nobres, e todos os governantes justos da terra.
Pinaagi kanako nagmando ang mga prinsipe ug ang mga bantogan ug ang tanang nangulo uban ang hustisya.
17 Eu amo aqueles que me amam. Aqueles que me procuram com diligência me encontrarão.
Gihigugma ko kadtong nahigugma kanako, ug kadtong nagkugi sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.
18 Comigo estão as riquezas, a honra, riqueza e prosperidade duradouras.
Ania kanako ang mga bahandi ug ang kadungganan, ang malungtaron nga bahandi ug ang pagkamatarong.
19 Minha fruta é melhor do que ouro, sim, do que ouro fino, meu rendimento do que escolher prata.
Ang akong bunga mas maayo kaysa bulawan, mas maayo pa bisan sa lunsay nga bulawan; ang akong mahatag labaw pa kaysa lunsay nga plata.
20 I Caminhe no caminho da retidão, no meio dos caminhos da justiça,
Naglakaw ako sa matarong nga dalan, sa agianan nga mopadulong sa katarong,
21 that Eu posso dar riqueza àqueles que me amam. Eu encho seus tesouros.
busa makahatag ako ug panulundon niadtong nahigugma kanako ug magpuno sa ilang tipiganan.
22 “Yahweh me possuiu no início de seu trabalho, antes de seus atos de outrora.
Gibuhat ako ni Yahweh sukad pa sa sinugdanan—ang nahiuna sa iyang mga binuhat sa karaang kapanahonan.
23 Fui criado desde o início, desde o início, antes que a terra existisse.
Gikan sa dugay na nga mga katuigan gipahimutang na ako—gikan sa una, gikan sa sinugdanan sa kalibotan.
24 When não havia profundidade, eu nasci, quando não havia nascentes repletas de água.
Kaniadto sa wala pa ang kadagatan, nahimugso na ako—sa wala pa ang mga tubod nga madagayaon sa tubig,
25 Antes de as montanhas se instalarem no local, antes das colinas, eu nasci;
sa wala pa napahimutang ang kabukiran ug sa wala pa ang kabungtoran, nahimugso na ako.
26 enquanto ele ainda não tinha feito a terra, nem os campos, nem o começo do pó do mundo.
Nahimugso na ako sa wala pa nabuhat ni Yahweh ang kalibotan, o ang kapatagan, o bisan sa unang abog sa kalibotan.
27 Quando ele estabeleceu os céus, eu estava lá. Quando ele coloca um círculo sobre a superfície das profundezas,
Atua ako sa dihang gipahimutang niya ang kalangitan, sa dihang gihimo niya ang kapunawpunawan ibabaw sa kinahiladman.
28 when ele estabeleceu as nuvens acima, quando as molas das profundezas se tornaram fortes,
Atua ako sa dihang gipahimutang niya ang kalangitan sa kawanangan ug sa dihang gibuhat niya ang mga tuboran sa kinahiladman.
29 quando ele deu ao mar seus limites, que as águas não devem violar seu mandamento, quando ele marcou os alicerces da terra,
Atua ako sa dihang gibuhat niya ang utlanan alang sa dagat, aron nga ang katubigan dili malapas kung diin kini niya gimandoan, ug sa dihang gimandoan niya kung asa mahimutang ang mga patukoranan sa kalibotan.
30 então eu era o artesão ao seu lado. Eu era uma delícia no dia-a-dia, sempre regozijando-se diante dele,
Anaa ako sa iyang kiliran, ingon nga hanas nga magbubuhat, ug ako ang iyang kalipay sa matag adlaw, kanunay nga nagmalipayon uban kaniya.
31 regozijando-se em todo o seu mundo. Meu deleite foi com os filhos dos homens.
Nagmalipayon ako sa tibuok niyang kalibotan ug ang akong kalipay anaa sa mga anak sa katawhan.
32 “Agora, portanto, meus filhos, escutem-me, pois abençoados são aqueles que guardam meus caminhos.
Ug karon, akong mga anak, paminaw kanako, kay magmalipayon kadtong nagtipig sa akong mga dalan.
33 Ouça as instruções, e seja sábio. Não o recuse.
Paminawa ang akong mga pagpanudlo ug pagmanggialamon; ayaw kini isalikway.
34 Abençoado é o homem que me ouve, observando diariamente aos meus portões, esperando em meus postos à porta.
Ang tawo nga maminaw kanako magmalipayon— nagabantay sa akong mga ganghaan sa matag adlaw, nagapaabot kanako sa kilid sa mga pultahan sa akong puluy-anan.
35 Para quem me encontrar, encontra vida, e obterá o favor de Yahweh.
Kay si bisan kinsa nga nakakaplag kanako, makakaplag sa kinabuhi, ug iyang nakaplagan ang pabor ni Yahweh.
36 Mas aquele que peca contra mim erra sua própria alma. Todos aqueles que me odeiam amam a morte”.
Apan siya nga mapakyas sa pagpangita kanako, nagdaot sa iyang kaugalingon; ang tanan nga nagdumot kanako nahigugma sa kamatayon.”
