Provérbios 25
1 Estes também são provérbios de Salomão, que os homens de Ezequias, rei de Judá, copiaram.
Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
2 It é a glória de Deus para esconder uma coisa, mas a glória dos reis é a de procurar um assunto.
Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
3 Como os céus para a altura, e a terra para a profundidade, Assim, os corações dos reis são insondáveis.
La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
4 Tirar a escória da prata, e o material sai para a refinaria.
Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
5 Tirar os ímpios da presença do rei, e seu trono será estabelecido em retidão.
Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
6 Não se exalte na presença do rei, ou reivindicar um lugar entre os grandes homens;
Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
7 pois é melhor que lhe digam: “Venha até aqui”. do que ser colocado mais baixo na presença do príncipe, que seus olhos já viram.
Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
8 Não seja apressado em apresentar queixa em tribunal. O que você vai fazer no final quando seu vizinho o envergonhar?
Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
9 Debate seu caso com seu vizinho, e não traia a confiança de outro,
Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
10 para que quem o ouvir não o envergonhe, e sua má reputação nunca sai.
Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
11 Uma palavra bem falada é como as maçãs de ouro em cenários de prata.
Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
12 Como um brinco de ouro e um ornamento de ouro fino, é um sábio reprovador para um ouvido obediente.
Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
13 Como o frio da neve na época da colheita, assim é um mensageiro fiel para aqueles que o enviam; pois ele refresca a alma de seus mestres.
Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
14 Como nuvens e vento sem chuva, assim é aquele que se vangloria de presentes de forma enganosa.
Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
15 Pela paciência, um governante é persuadido. Uma língua macia quebra o osso.
Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
16 Você já encontrou mel? Coma o quanto for suficiente para você, para não comer demais e vomitá-lo.
Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
17 Let seu pé raramente está na casa de seu vizinho, para que ele não se canse de você, e o odeie.
Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
18 Um homem que dá falso testemunho contra seu próximo é como um taco, uma espada ou uma flecha afiada.
Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
19 Confiança em alguém infiel em tempo de problemas é como um dente ruim ou um pé coxo.
Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
20 Como alguém que tira uma peça de vestuário em tempo frio, ou vinagre em refrigerante, assim é aquele que canta canções com o coração pesado.
Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
21 Se seu inimigo estiver com fome, dê-lhe comida para comer. Se ele estiver com sede, dê-lhe água para beber;
Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
22 para você amontoará brasas de fogo em sua cabeça, e Yahweh irá recompensá-lo.
Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
23 O vento do norte produz chuva; por isso, uma língua de trás traz uma cara de raiva.
Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
24 É melhor morar no canto do topo da casa do que compartilhar uma casa com uma mulher contenciosa.
Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
25 Como água fria para uma alma sedenta, Assim são as boas notícias de um país distante.
Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
26 Como uma fonte de lama e um poço poluído, assim é um homem justo que cede diante dos ímpios.
Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
27 Não é bom comer muito mel, nem é uma honra buscar a própria honra.
Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
28 Como uma cidade quebrada e sem muros é um homem cujo espírito é sem restrições.
Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
