Provérbios 24
1 Não tenha inveja dos homens maus, nem desejo de estar com eles;
Яманларға рәшк қилма, Улар билән барди-кәлди қилишни арзу қилма;
2 para seus corações conspiram violência e seus lábios falam de travessuras.
Чүнки уларниң көңли зораванлиқнила ойлар; Уларниң ағзи азар йәткүзүшни сөзләр.
3 Through sabedoria uma casa é construída; por entender que está estabelecido;
Аилә болса даналиқ асасида бәрпа қилинар; Чүшиниш билән мустәһкәмлинәр.
4 por conhecimento as salas são preenchidas com todos os raros e belos tesouros.
Билим билән өйниң ханилири һәр хил қиммәтлик, есил гөһәрләргә толдурулар.
5 Um homem sábio tem um grande poder. Um homem conhecedor aumenta a força,
Дана адәм зор күчкә егидур; Билими бар адәм қудритини ашурар.
6 para que, por sábia orientação, você empreenda sua guerra, e a vitória está em muitos conselheiros.
Пухта несиһәтләр билән җәң қилғин; Ғәлибә болса Бирдин-бир Улуқ Мәслиһәтчи билән болар.
7 A sabedoria é alta demais para um tolo. Ele não abre a boca no portão.
Даналиқ әқилсиз адәмгә нисбәтән толиму егиз, чүшиниксиздур; [Чоңлар] шәһәр дәрвазиси алдиға жиғилғанда у зуван ачалмас.
8 One que conspira para fazer o mal será chamado de esquema.
Әскиликни нийәтлигән адәм «сүйқәстчи» атилар.
9 Os esquemas de insensatez são pecado. O zombador é detestado pelos homens.
Ахмақлиқтин болған нийәт гунадур; Һакавур киши адәмләргә жиркиничликтур.
10 If você vacila no momento de problemas, sua força é pequena.
Бешиңға еғир күн чүшкәндә җасарәтсиз болсаң, Күчсиз һесаплинисән.
11 Resgatar aqueles que estão sendo levados à morte! De fato, retenha aqueles que estão cambaleando para o abate!
[Сәвәпсиз] өлүмгә тартилғанларни қутқузғин; Боғузлиниш хәвпидә турғанлардин ярдәм қолуңни тартма;
12 Se você disser: “Veja, nós não sabíamos disso”. aquele que pesa os corações não o considera? Aquele que guarda sua alma, não sabe disso? Será que ele não deve render a cada homem de acordo com seu trabalho?
Әгәр сән: «Бу иштин хәвиримиз йоқтур» десәң, Һәр адәмниң көңлини таразиға Салғучи буни көрмәсму? Җениңни һаят Сақлиғучи уни билмәсму? У һәр бир инсан балсиниң өз қилғанлири бойичә уларниң өзигә яндурмасму?
13 Meu filho, coma mel, pois é bom, os excrementos do favo de mel, que são doces ao seu gosto;
И оғлум, һәсәл [тапсаң] истимал қил, у яхшидур. Һәрә көнигидин алған һәсәл болса татлиқ тетийду;
14 para que você conheça a sabedoria de ser para sua alma. Se você a encontrou, então haverá uma recompensa: Sua esperança não será cortada.
Даналиқ билән тонушсаң, уму көңлүңгә шуниңдәк болар; Уни тапқиниңда җәзмән яхши көридиған күнүң болиду, Арзу-үмүтүң бекарға кәтмәс.
15 Não espere, homem perverso, contra a habitação dos justos. Não destrua seu lugar de descanso;
И рәзил адәм, һәққанийниң өйигә йошурун һуҗум қилишни күтмә, Униң туралғусини булиғучи болма!
16 para um homem justo cai sete vezes e sobe novamente, mas os ímpios são derrubados pela calamidade.
Чүнки һәққаний йәттә қетим жиқилип чүшәр, Бирақ ахири йәнә орнидин турар. Лекин рәзил киши күлпәт ичигә путлишип чүшәр.
17 Não se regozije quando seu inimigo cair. Não deixe que seu coração fique contente quando ele for derrubado,
Рәқибиң жиқилип кәтсә хуш болуп кәтмә, Дүшминиң путлишип чүшсә шатланма;
18 para que Yahweh não o veja, e isso o desagrade, e ele afasta dele a sua ira.
Пәрвәрдигар буни көргәндә, Бу қилиғиңни яхши көрмәй, Бәлким ғәзивини рәқибиңгә чүшүрмәслиги мүмкин.
19 Não se preocupe por causa dos malfeitores, nem ter inveja dos ímpios;
Яманлар [раваҗ тапса], беарам болуп кәтмә; Рәзилләргә рәшк қилма.
20 pois não haverá recompensa para o homem mau. A lâmpada dos ímpios será apagada.
Чүнки яманларниң келәчики йоқтур, Униң чириғиму өчүрүләр.
21 Meu filho, teme Yahweh e o rei. Não se junte àqueles que são rebeldes,
И оғлум, Пәрвәрдигардин қорққин, падишаниму һөрмәт қил. Қутратқучилар билән арилашма.
22 por sua calamidade se levantará de repente. Quem sabe que destruição pode vir de ambos?
Бундақ кишиләргә келидиған балаю-апәт уштумтут болар, [Пәрвәрдигар билән падишаниң] уларни қандақ йоқитидиғанлиғини биләмсән?
23 Estes também são dizeres dos sábios: Mostrar parcialidade no julgamento não é bom.
Буларму ақиланиләрниң сөзлиридур: — Сот қилғанда бир тәрәпкә ян бесиш қәтъий болмас.
24 Aquele que diz aos ímpios: “Vocês são justos”. os povos vão amaldiçoá-lo, e as nações vão abominá-lo...
Җинайәтчигә: «Әйипсиз сән» дәп һөкүм чиқарған кишигә, Хәлиқләр ләнәт ейтар; Әл-жутлар униңдин нәпрәтлинәр.
25 mas irá bem com aqueles que condenam os culpados, e uma rica bênção virá sobre eles.
Бирақ улар җинайәтчиниң гунайини ечип ташлиған кишидин хурсән болар, Улар униңға бәхит-саадәт тилишәр.
26 Uma resposta honesta é como um beijo nos lábios.
Дурус җавап бәргүчи, Гояки кишиниң ләвлиригә сөйгүчидур.
27 Prepare seu trabalho lá fora, e prepare seus campos. Em seguida, construa sua casa.
Авал сиртта ишлириңниң йолини һазирлап, Етиз-ериқлириңни тәйярла, Андин өйүңни салғин.
28 Não seja uma testemunha contra seu vizinho sem causa. Não engane com seus lábios.
Йеқиниңға қарши асассиз гувалиқ қилма; Ағзиңдин һеч ялғанчилиқ чиқарма.
29 Não diga: “Eu vou fazer com ele como ele fez comigo”; Eu reembolsarei o homem de acordo com seu trabalho”.
«У маңа қандақ қилған болса, мәнму униңға шундақ қилимән, Униң маңа қилғинини өзигә яндуримән», дегүчи болма.
30 Eu passei pelo campo do preguiçoso, pelo vinhedo do homem sem entendimento.
Мән һорунниң етизлиғидин өттим, Әқилсизниң үзүмзарлиғи йенидин маңдим,
31 Eis que tudo cresceu com espinhos. Sua superfície estava coberta de urtigas, e sua parede de pedra foi derrubada.
Мана, һәр йеридин тикәнләр өсүп чиққан, Хохилар йәр йүзини бесип кәткән, Қоруқ теми өрүлүп кәткән!
32 Então eu vi, e considerei bem. Eu vi, e recebi instruções:
Уларни көргәч, убдан ойландим; Көргинимдин савақ алдим: —
33 um pouco de sono, um pouco de sonolência, um pouco de dobra das mãos para dormir,
Сән: «Йәнә бирдәм көзүмни жумувалай, Йәнә бирдәм ухливалай, Йәнә бирдәм пут-қолумни алмап йетивалай» — десәң,
34 para que sua pobreza venha como um ladrão e sua vontade de ser um homem armado.
Намратлиқ булаңчидәк сени бесип келәр, Һаҗәтмәнлик қалқанлиқ әскәрдәк саңа һуҗум қилар.
