< Provérbios 19 >
1 Melhor é o pobre que caminha em sua integridade do que aquele que é perverso em seus lábios e é um tolo.
Ó sàn kí ènìyàn jẹ́ tálákà tí ìrìn rẹ̀ kò lábùkù ju aláìgbọ́n tí ètè rẹ̀ jẹ́ àyídáyidà.
2 Não é bom ter zelo sem conhecimento, nem ser apressado com os pés e perder o caminho.
Kò dára láti ní ìtara láìní ìmọ̀, tàbí kí ènìyàn kánjú kí ó sì ṣìnà.
3 A insensatez do homem subverte seu caminho; seu coração se enfurece contra Yahweh.
Ìwà òmùgọ̀ ènìyàn fúnra rẹ̀ a pa ẹ̀mí rẹ̀ run; síbẹ̀ ọkàn rẹ̀ yóò máa bínú sí Olúwa.
4 Wealth adiciona muitos amigos, mas os pobres estão separados de seu amigo.
Ọrọ̀ máa ń fa ọ̀rẹ́ púpọ̀; ṣùgbọ́n ọ̀rẹ́ tálákà tún kọ̀ ọ́ sílẹ̀.
5 Uma falsa testemunha não ficará impune. Aquele que derrama mentiras não deve sair livre.
Ajẹ́rìí èké kò ní lọ láìjìyà, ẹni tí ó sì ń tú irọ́ jáde kò ní lọ lọ́fẹ̀ẹ́.
6 Muitos suplicarão o favor de um governante, e todos são amigos de um homem que dá presentes.
Ọ̀pọ̀ ń wá ojúrere olórí; gbogbo ènìyàn sì ni ọ̀rẹ́ ẹni tí ó lawọ́.
7 Todos os parentes dos pobres o evitam; quanto mais seus amigos o evitam! Ele os persegue com prazer, mas eles se foram.
Gbogbo ará ilé e tálákà ni ó pa á tì, mélòó mélòó ni ti àwọn ọ̀rẹ́ rẹ̀ tí ń sá fún un! Bí ó tilẹ̀ ń lé wọn kiri pẹ̀lú ẹ̀bẹ̀, kò tilẹ̀ le rí wọn rárá.
8 Aquele que adquire sabedoria ama sua própria alma. Aquele que mantém a compreensão deve encontrar o bem.
Ẹni tí ó gba ọgbọ́n fẹ́ràn ọkàn ara rẹ̀; ẹni tí ó bá káràmáṣìkí òye yóò gbèrú.
9 Uma falsa testemunha não ficará impune. Aquele que profere mentiras perecerá.
Ajẹ́rìí èké kì yóò lọ láìjìyà ẹni tí ó sì ń tú irọ́ jáde yóò parun.
10 Delicate viver não é apropriado para um tolo, muito menos para que um servo tenha domínio sobre príncipes.
Kò yẹ aláìgbọ́n láti máa gbé nínú ọláńlá, mélòó mélòó bí ó ti burú tó fún ẹrú láti jẹ ọba lórí ọmọ-aládé.
11 A discrição de um homem o torna lento para a raiva. É sua glória ignorar uma ofensa.
Ọgbọ́n ènìyàn a máa fún un ní sùúrù; fún ògo rẹ̀ ni láti fojú fo àṣìṣe dá.
12 A ira do rei é como o rugido de um leão, mas seu favor é como o orvalho na grama.
Ìbínú ọba dàbí kíké e kìnnìún, ṣùgbọ́n ojúrere rẹ̀ dàbí ìrì lára koríko.
13 Um filho insensato é a calamidade de seu pai. As brigas de uma esposa são um gotejamento contínuo.
Aṣiwèrè ọmọ jẹ́ ìparun baba rẹ̀, aya tí ó máa ń jà sì dàbí ọ̀ṣọ̀ọ̀rọ̀ òjò.
14 Casa e riquezas são uma herança dos pais, mas uma esposa prudente é de Yahweh.
A máa ń jogún ilé àti ọrọ̀ lọ́dọ̀ òbí, ṣùgbọ́n aya olóye láti ọ̀dọ̀ Olúwa ni.
15 Slothfulness entra em um sono profundo. A alma ociosa deve passar fome.
Ọ̀lẹ ṣíṣe máa ń fa oorun sísùn fọnfọn, ebi yóò sì máa pa ènìyàn tí ó lọ́ra.
16 He que mantém o mandamento mantém sua alma, mas aquele que for desdenhoso em seus caminhos morrerá.
Ẹnikẹ́ni tí ó gbọ́ ẹ̀kọ́ pa ẹnu rẹ̀ mọ́, ṣùgbọ́n ẹni tí ó bá kẹ́gàn ọ̀nà rẹ̀ yóò kú.
17 Aquele que tem piedade dos pobres empresta a Javé; ele irá recompensá-lo.
Ẹni tí ó ṣàánú tálákà, Olúwa ní ó yá, yóò sì pín in lérè ohun tí ó ti ṣe.
18 Discipline seu filho, pois há esperança; não seja uma parte disposta à sua morte.
Bá ọmọ rẹ wí nítorí nínú ìyẹn ni ìrètí wà; àìṣe bẹ́ẹ̀ ìwọ lọ́wọ́ nínú ìparun un rẹ̀.
19 Um homem de temperamento quente deve pagar a penalidade, pois, se você o resgatar, deverá fazê-lo novamente.
Ènìyàn onínú-fùfù gbọdọ̀ gba èrè ìwà rẹ̀; bí ìwọ bá gbà á là, ìwọ yóò tún ní láti ṣe é lẹ́ẹ̀kan sí i.
20 Ouça o conselho e receba instruções, que você possa ser sábio em seu último fim.
Fetí sí ìmọ̀ràn kí o sì gba ẹ̀kọ́, ní ìgbẹ̀yìn gbẹ́yín ìwọ yóò di ọlọ́gbọ́n.
21 Há muitos planos no coração de um homem, mas o conselho de Yahweh prevalecerá.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ni ète inú ọkàn ènìyàn, ṣùgbọ́n ìfẹ́ Olúwa ní ó máa ń borí.
22 O que faz com que um homem seja desejado é sua bondade. Um homem pobre é melhor que um mentiroso.
Ohun tí ènìyàn ń fẹ́ ni ìfẹ́ tí kì í yẹ̀; ó sàn láti jẹ́ tálákà ju òpùrọ́ lọ.
23 O medo de Yahweh leva à vida, depois ao contentamento; ele descansa e não será tocado por problemas.
Ìbẹ̀rù Olúwa ń mú ìyè wá; nígbà náà ọkàn ń balẹ̀, láìsí ewu.
24 O preguiçoso enterra sua mão no prato; ele não o levará nem mesmo à boca novamente.
Ọ̀lẹ ki ọwọ́ rẹ̀ bọ inú àwo oúnjẹ; kò tilẹ̀ ní mú u padà wá sí ẹnu rẹ̀.
25 Flog a scoffer, e o simples aprenderá a prudência; repreenda aquele que tem entendimento, e ele ganhará conhecimento.
Na ẹlẹ́gàn, òpè yóò sì kọ́gbọ́n; bá olóye ènìyàn wí, yóò sì ní ìmọ̀ sí i.
26 Aquele que rouba seu pai e expulsa sua mãe é um filho que causa vergonha e traz censuras.
Ẹni tí ó ṣìkà sí baba rẹ̀, tí ó sì lé ìyá rẹ̀ jáde òun ni ọmọ tí ń ṣe ìtìjú, tí ó sì mú ẹ̀gàn wá.
27 Se você parar de ouvir as instruções, meu filho, você se desviará das palavras do conhecimento.
Ọmọ mi, dẹ́kun láti tẹ́tí sí ẹ̀kọ́, tí í mú ni ṣìnà kúrò nínú ọ̀rọ̀-ìmọ̀.
28 Uma testemunha corrupta escarnece da justiça, e a boca do malvado engula a iniqüidade.
Ẹlẹ́rìí búburú fi ìdájọ́ ṣẹ̀sín, ẹnu ènìyàn búburú sì ń gbé ibi mì.
29 Penalties estão preparados para os zombadores, e espancamentos para as costas dos tolos.
A ti pèsè ìjìyà sílẹ̀ fún ẹlẹ́gàn; àti pàṣán fún ẹ̀yìn àwọn aṣiwèrè.