Provérbios 1
1 Os provérbios de Salomão, o filho de David, rei de Israel:
Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
2 para conhecer a sabedoria e a instrução; para discernir as palavras de compreensão;
Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
3 para receber instruções em negociações sensatas, em retidão, justiça e eqüidade;
Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
4 para dar prudência ao simples, conhecimento e discrição para o jovem...
Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
5 que o homem sábio possa ouvir, e aumentar a aprendizagem; que o homem de entendimento pode chegar a um bom conselho;
Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
6 para entender um provérbio e parábolas, as palavras e enigmas dos sábios.
Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
7 O medo de Yahweh é o início do conhecimento, mas os tolos desprezam a sabedoria e a instrução.
La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
8 Meu filho, ouça as instruções do seu pai, e não abandone os ensinamentos de sua mãe;
Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
9 pois eles serão uma grinalda para agraciar sua cabeça, e correntes ao redor de seu pescoço.
Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
10 Meu filho, se os pecadores o seduzem, não consinta.
Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
11 Se eles disserem: “Venha conosco”. Vamos ficar deitados à espera de sangue. Vamos esconder-nos secretamente para os inocentes sem causa.
Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon; (Sheol h7585)
13 We'll encontrar toda a riqueza valiosa. Vamos encher nossas casas de pilhagem.
Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
14 Você lançará sua sorte entre nós. Todos teremos uma bolsa” -
Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
15 meu filho, não ande no caminho com eles. Mantenha seu pé longe do caminho deles,
Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
16 para que seus pés corram para o mal. Eles se apressam a derramar sangue.
Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
17 Pois a rede é espalhada em vão à vista de qualquer ave;
Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
18 mas estes aguardam o seu próprio sangue. Eles se escondem secretamente para suas próprias vidas.
Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
19 Assim são os caminhos de todos os que são gananciosos por lucro. Ela tira a vida de seus proprietários.
Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
20 A sabedoria chama em voz alta na rua. Ela pronuncia sua voz nas praças públicas.
La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
21 Ela telefona à frente de lugares barulhentos. Na entrada dos portões da cidade, ela pronuncia suas palavras:
Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
22 “Por quanto tempo, seus simples, vocês vão adorar a simplicidade? Por quanto tempo os zombadores se deleitarão em zombaria, e os tolos odeiam o conhecimento?
Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
23 Vire-se à minha repreensão. Eis que derramarei meu espírito sobre vocês. Darei a conhecer minhas palavras a vocês.
Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
24 Porque eu liguei, e você recusou; Estiquei minha mão e ninguém prestou atenção;
Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
25 mas vocês ignoraram todos os meus conselhos, e não queria nenhuma das minhas repreensões;
Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
26 Eu também vou rir do seu desastre. Eu zombarei quando a calamidade o ultrapassar,
Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
27 quando a calamidade o ultrapassa como uma tempestade, quando seu desastre se apresenta como um redemoinho, quando a angústia e a angústia vêm sobre você.
Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
28 Então eles me chamarão, mas eu não responderei. Eles me procurarão com diligência, mas não me encontrarão,
Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
29 porque odiavam o conhecimento, e não escolheu o medo de Yahweh.
Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
30 Eles não queriam nenhum dos meus conselhos. Eles desprezaram toda a minha reprovação.
Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
31 Portanto, eles comerão do fruto de seu próprio jeito, e serem preenchidos com seus próprios esquemas.
Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
32 Pois o recuo do simples os matará. A facilidade descuidada dos tolos vai destruí-los.
Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
33 Mas quem me ouve, vai morar em segurança, e estará à vontade, sem medo de prejudicar”.
Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
