< Mateus 23 >
1 Então Jesus falou às multidões e a seus discípulos,
Buna Yesu wukamba nkangu wu batu ayi minlonguki miandi:
2 dizendo: “Os escribas e os fariseus se sentam no assento de Moisés”.
—Minlongi mi Mina ayi Bafalisi kisalu kiawu sudikisa batu Mina mi Moyize.
3 Todas as coisas, portanto, tudo o que eles dizem para você observar, observar e fazer, mas não faça suas obras; pois eles dizem e não fazem.
Lutumukina ayi lukeba mambu moso bakulukamba. Vayi lubika landakana mavanga mawu bila mambu momo beti longa mawu ko beti sadila.
4 Pois eles ligam fardos pesados que são penosos de suportar e os colocam sobre os ombros dos homens; mas eles mesmos não levantarão um dedo para ajudá-los.
Bazebi kanga mimfuna midi zitu ayi beti tula miawu va mavangiti ma batu vayi bawu veka bamengi nikunina miawu mu tsongi nlembo.
5 Mas eles fazem todos os seus trabalhos para serem vistos pelos homens. Eles ampliam seus filactérios e ampliam as franjas de suas vestes,
Mambu moso bamvanga batidi ti batu baba mona. Diawu zikesi zi fioti-fioti ziozi beti vuata mu thangu lusambulu zilutidi ziozi zibankaka mu kula ayi zitsongi zi mazuela mawu zidi zi mula.
6 e adoram o lugar de honra nas festas, os melhores lugares nas sinagogas,
Beti zola kaka vuandila mu bibuangu bi lukinzu mu minyengo ayi mu bikundu bitheti mu nzo zi zikhutukunu.
7 as saudações nos mercados, e serem chamados de “Rabino, Rabino pelos homens”.
Beti zola baba vaninanga mboti vama vadi batu bawombo ayi babatedilanga “Nlongi”.
8 Mas você não deve ser chamado de 'Rabino', pois um é seu professor, o Cristo, e todos vocês são irmãos.
Vayi beno babika kulutedilanga “Nlongi” bila beno babo lubeki Nlongi wumosi kaka ayi beno boso luidi bakhomba.
9 Não chame a ninguém sobre a terra seu pai, pois um é seu Pai, aquele que está no céu.
Kadi mutu wumosi vava ntoto lulendi tedila ko: “Tata” bila Tata dimosi kaka didi yeno, diodi didi ku Diyilu.
10 Nem vos chameis mestres, porque um só é vosso mestre, o Cristo.
Lubika talanga batu balutedila: “Pfumu” bila Pfumu yimosi kaka yidi yeno: Klisto.
11 Mas aquele que for maior entre vós, será vosso servo.
Mutu wowo lutidi munneni va khatitsikꞌeno wela ba kisadi kieno.
12 Quem se exaltar será humilhado, e quem se humilhar será exaltado.
Woso mutu wukukinangika wela kululu ayi woso mutu wukukikulula wela nanguku.
13 “Ai de vocês, escribas e fariseus, hipócritas! Pois vocês devoram as casas das viúvas e, como pretensão, fazem longas orações. Portanto, vocês receberão uma condenação maior.
—A mabienga kuidi beno minlongi mi Mina ayi Bafalisi! Luidi batu ba mayuya! Bila lueti kandika batu ba kota mu Kipfumu ki Diyilu ayi beno veka lukotanga ko! Ayi luvananga ko diluaku kuidi batu batidi kota bakota kuawu!
14 “Mas ai de vocês, escribas e fariseus, hipócritas! Porque fechais o Reino dos Céus contra os homens; porque não entrais em vós mesmos, nem permitis que entrem aqueles que estão entrando”.
[O mabienga kuidi beno minlongi mi Mina ayi Bafalisi! Luidi batu ba mayuya! Bila lueti zionanga bima bi mafuola ayi lueti sambilanga zitsambulu zimula muingi lumonika. Diawu luela bakila thumbudulu yilutidi tola.]
15 Ai de vós, escribas e fariseus, hipócritas! Pois vocês viajam por mar e terra para fazer um prosélito; e quando ele se torna um, fazem dele um filho da Geena duas vezes mais do que vocês mesmos. (Geenna )
A mabienga kuidi beno minlongi mi Mina ayi Bafalisi! Luidi batu ba mayuya. Lueti diengilanga mu mbu ayi mu ntoto mu diambu di tombanga kani lulenda baka, ka diambu ko nzenza wumosi wulenda kota mu dibundu dieno. Ayi enati lumbeki, lunkukitulanga muana wu bulungi mu zikhumbu zizole viokila beno veka. (Geenna )
16 “Ai de vocês, guias cegos, que dizem: 'Quem jurar pelo templo, não é nada; mas quem jurar pelo ouro do templo, é obrigado a isso'.
A mabienga kuidi beno mintuadisi mifua meso. Beno lueti tuba ti enati mutu levidi ndefi mu “Nzo Nzambi”, diodi disi kuandi diambu ko. Vayi enati mutu levidi ndefi mu “nolo yidi mu Nzo Nzambi” buna kafueti dukisa ndefi andi.
17 Seus tolos cegos! Para qual é maior, o ouro ou o templo que santifica o ouro?
Luidi bivungisi ayi Baphofo! A mbi bilutidi mfunu? Nolo voti nzo Nzambi yoyi yinkitulanga nolo yinlongo?
18 E, 'Quem jurar pelo altar, não é nada; mas quem jurar pelo presente que está nele, é obrigado...'
Lueti tuba diaka: enati mutu levidi ndefi va “diziku dimyokolongo bibulu bitambuku kuidi Nzambi”, diodi disi kuandi diambu ko; vayi enati levidi ndefi mu “dikaba diodi didi va diziku” buna kafueti dukisa ndefi andi.
19 Seus tolos cegos! Para qual é maior, o presente, ou o altar que santifica o presente?
Baphofo! Diambu mbi dilutidi mfunu, makaba voti diziku dinkitulanga dikaba dinlongo?
20 Portanto, aquele que jura pelo altar, jura por ele e por tudo que está sobre ele.
Mutu wowo levidi ndefi mu “diziku”, buna levidi yawu mu diziku ayi mu bima bioso bidi vana.
21 Aquele que jura pelo templo, jura por ele e por aquele que nele tem vivido.
Mutu wowo levidi ndefi “mu nzo Nzambi”, buna levidi yawu mu dizina di nzo Nzambi ayi mu mutu wowo wunkalanga muna.
22 Aquele que jura pelo céu, jura pelo trono de Deus e por aquele que nele está sentado.
Ayi mutu wowo levidi ndefi mu Diyilu, buna levidi yawu mu kundu ki Nzambi ayi mu mutu wowo wuvuandanga va kundu beni.
23 “Ai de vocês, escribas e fariseus, hipócritas! Para vocês, o dízimo de hortelã, endro e cominho, e deixaram de lado as questões mais pesadas da lei: justiça, misericórdia e fé. Mas vocês deveriam ter feito isso, e não ter deixado o outro por fazer.
O mabienga kuidi beno minlongi mi Mina ayi Bafalisi! Beno luidi batu ba mayuya. Bila! Lueti vana Nzambi kuku kikumi mu bima biobi lueti kuna mu zitsola zieno banza mu bima biobi bifioti-fioti biobi lueti kuna. Vayi lusadilanga ko mambu malutidi pfumu mu Mina banga: vanganga masonga, monanga batu kiadi ayi vanganga makuikama. Nganu mawu momo mambu luvanga mu kambu lenza mamo mankaka.
24 Guias cegos, que esticam um mosquito, e engolem um camelo!
Mintuadisi mifua meso! Lueti sosanga biobi lueti nua muingi zinzinzi zifioti-fioti zibika vioka vayi lumminanga bulu kinneni kioki beti tedila kamela.
25 “Ai de vocês, escribas e fariseus, hipócritas! Pois vocês limpam o exterior do copo e da travessa, mas por dentro estão cheios de extorsão e de iniquidade.
O mabienga kuidi beno minlongi mi Mina ayi beno Bafalisi! Luidi batu ba mayuya! Lunsukulanga va mbata kopo ayi va mbata dilonga vayi mu khati mu wala bima biobi lueti yiba ayi zitsatu zieno zimbimbi.
26 Vocês cegam o fariseu, primeiro limpam o interior do copo e da travessa, para que seu exterior também possa ficar limpo.
Bafalisi bafua meso! Lutuama theti sukula mu khati kopo ayi mu khati dilonga, bosi buna mu mbata mamusukuka.
27 “Ai de vocês, escribas e fariseus, hipócritas! Pois vocês são como tumbas branqueadas, que por fora parecem belas, mas por dentro estão cheias de ossos de homens mortos e de toda imundícia.
O mabienga kuidi beno minlongi mi Mina ayi Bafalisi! Beno luidi batu ba mayuya! Bila luidi banga biziami biobi bivindu nlangi yi phembi ayi ku nganda bimmonikanga kitoko vayi mu khati mu wala mimvesi mi batu bafua, mvindu ayi kheni yi phila mu phila.
28 Mesmo assim, vós também por fora pareceis justos para os homens, mas por dentro estais cheios de hipocrisia e iniqüidade.
Beno mamveno, ku nganda lummonikanga basonga va meso ma batu vayi mu khati muwala mayuya ayi mambu mambimbi ma phila mu phila.
29 “Ai de vocês, escribas e fariseus, hipócritas! Pois vocês constroem os túmulos dos profetas e decoram os túmulos dos justos,
O mabienga kuidi beno minlongi mi Mina ayi Bafalisi! Beno luidi batu mayuya! Luntunganga biziami bi mimbikudi ayi lumfuanisanga bumboti biziami bi batu basonga,
30 e dizem: 'Se tivéssemos vivido nos dias de nossos pais, não teríamos participado com eles no sangue dos profetas'.
ayi lueti tubanga: “Enati beto tuzinga mu thangu bakulu beto nganu tusia bundana yawu ko mu vonda mimbikudi.”
31 Portanto, vocês testemunham a si mesmos que são filhos daqueles que mataram os profetas.
Bu luntuba bobo lulembo telama beno veka kimbangi ti luidi bana ba batu bobo bavonda mimbikudi.
32 Encham, então, a medida de seus pais”.
Diawu manisanu kisalu kioki kitona bakulu beno.
33 Vós, serpentes, seus descendentes de víboras, como escapareis do julgamento da Geena? (Geenna )
A beno zinioka! Bana ba bikusa! A buevi lulenda tinina nkanu wu bulungi e? (Geenna )
34 Portanto, eis que eu vos envio profetas, sábios e escribas. Alguns deles matareis e crucificareis; e alguns deles flagelareis em vossas sinagogas e perseguireis de cidade em cidade,
Ndiela lufidisila mimbikudi, batu badi nduenga ayi minlongi mi Mina. Luela vonda bankaka, luela bandisa bankaka va dikulusi vayi bankaka luela babeta bikoti mu zinzo zieno zi zikhutukunu, bosi luela kuba yamisa mu divula dimosi-dimosi
35 para que sobre vós venha todo o sangue justo derramado na terra, desde o sangue do justo Abel até o sangue de Zacarias, filho de Baracaías, que matastes entre o santuário e o altar.
muingi menga, ma batu boso basonga, momo matenguka tona mu Abeli mutu wusonga nate mu Zakali muana Balaki; mutu wowo luvonda va khatitsika Nzo Nzambi ayi diziku diodi banyokilanga Nzambi makaba, matangulu mu mintu mieno.
36 Certamente eu lhes digo que todas estas coisas virão sobre esta geração.
Bukiedika ndikulukamba mambu moso mama mela buila batu ba tsungi yayi.
37 “Jerusalém, Jerusalém, que mata os profetas e apedreja aqueles que lhe são enviados! Quantas vezes eu teria reunido seus filhos, mesmo quando uma galinha reúne seus filhotes sob suas asas, e você não o faria!
—A Yelusalemi! A Yelusalemi e! Ngeyo wumvondanga mimbikudi ayi wunlozilanga matadi batu bobo Nzambi kakufidisilanga. Zikhumbu zikua ndizola kutikisa bana baku banga tsusu bu kankutikisilanga bana bandi ku tsi mavavi mandi. Vayi wumanga kuaku.
38 Eis que sua casa é deixada para você, desolada.
Tala, nzoꞌaku yikuiza ba dio wuya, yikambu bima.
39 Pois eu vos digo, não me vereis de agora em diante, até que digais: 'Abençoado seja aquele que vem em nome do Senhor'”!
Diawu, ndikulukambila: tona buabu lulendi buela kumbona ko nate thangu luela tuba: Bika kasakumunu mutu wowo wunkuizila mu dizina di Pfumu.