< Lucas 12 >

1 Enquanto isso, quando uma multidão de muitos milhares se reunia, de tal forma que se pisavam uns aos outros, ele começou a dizer a seus discípulos: “Cuidado com o fermento dos fariseus, que é hipocrisia”.
Ary tamin’ izany, raha niangona ny vahoaka betsaka tsy hita isa ka nifanitsaka, Jesosy dia niteny tamin’ ny mpianany aloha ka nanao hoe: Mitandrema ianareo, fandrao azon’ ny masirasiran’ ny Fariseo, dia ny fihatsaram-belatsihy.
2 Mas não há nada encoberto que não será revelado, nem escondido que não será conhecido.
Fa tsy misy nafenina izay tsy haseho, na takona izay tsy ho fantatra.
3 Portanto, o que quer que tenha dito na escuridão será ouvido na luz. O que você falou ao ouvido nas salas interiores será proclamado nos telhados da casa.
Koa na inona na inona teneninareo ao amin’ ny maizina dia ho re eo amin’ ny mazava; ary izay bitsihinareo mangingina ao amin’ ny efi-trano dia hotorina eo amin’ ny tampon-trano.
4 “Eu lhes digo, meus amigos, não tenham medo daqueles que matam o corpo, e depois disso não têm mais o que fazer.
Ary lazaiko aminareo sakaizako hoe: Aza matahotra izay mamono ny tena, nefa nony afaka izany, dia tsy mahay manao mihoatra noho izany.
5 Mas eu os advertirei a quem devem temer. Temam a quem, depois de matar, tem poder para lançar na Geena. Sim, eu lhes digo, temam-no. (Geenna g1067)
Fa hasehoko anareo izay hatahoranareo: Matahora Izay manam-pahefana hanary any amin’ ny helo, rehefa novonoiny; eny, hoy Izaho aminareo: Matahora Azy. (Geenna g1067)
6 “Não são cinco pardais vendidos por duas moedas de assaria? Nem um deles é esquecido por Deus.
Tsy eranambatry va no vidin’ ny tsintsina dimy? nefa tsy misy hadinoina eo anatrehan’ Andriamanitra ireny na dia iray akory aza.
7 Mas os próprios pêlos de sua cabeça são todos contados. Portanto, não tenha medo. Você tem mais valor do que muitos pardais.
Fa na dia ny volon-dohanareo aza dia voaisa avokoa. Aza matahotra; fa mihoatra noho ny tsintsina maro ianareo.
8 “Digo-vos, todos aqueles que me confessarem diante dos homens, o Filho do Homem também confessará diante dos anjos de Deus;
Fa lazaiko aminareo: Na zovy na zovy no manaiky Ahy eo anatrehan’ ny olona, dia heken’ ny Zanak’ olona kosa izy eo anatrehan’ ny anjelin’ Andriamanitra;
9 mas aquele que me negar na presença dos homens será negado na presença dos anjos de Deus.
Fa izay mandà Ahy eo anatrehan’ ny olona, dia holavina kosa izy eo anatrehan’ ny anjelin’ Andriamanitra.
10 Todos que disserem uma palavra contra o Filho do Homem serão perdoados, mas aqueles que blasfemarem contra o Espírito Santo não serão perdoados.
Fa na zovy na zovy no hanao teny hanohitra ny Zanak’ olona dia hahazo famelan-keloka; fa izay miteny ratsy ny Fanahy Masìna dia tsy mba hahazo famelan-keloka.
11 Quando o apresentarem diante das sinagogas, dos governantes e das autoridades, não esteja ansioso como ou o que você responderá ou o que você dirá;
Ary raha mitondra anareo ho ao amin’ ny synagoga sy ny mpanapaka ary ny manam-pahefana izy, dia aza manahy izay havalinareo, na izay holazainareo;
12 pois o Espírito Santo lhe ensinará, nessa mesma hora, o que você deve dizer”.
fa ny Fanahy Masìna no hampianatra anareo amin’ izany ora izany izay mety holazainareo.
13 Um dos muitos lhe disse: “Professor, diga a meu irmão para dividir a herança comigo”.
Ary nisy anankiray teo amin’ ny vahoaka nanao tamin’ i Jesosy hoe: Mpampianatra ô, teneno ny rahalahiko mba hizara lova amiko.
14 Mas ele lhe disse: “Homem, quem me fez juiz ou árbitro sobre você?”
Fa hoy Izy taminy: Ralehilahy, iza no nanendry Ahy ho mpitsara na mpizara ao aminareo?
15 Ele disse a eles: “Cuidado! Guardai-vos da cobiça, pois a vida de um homem não consiste na abundância das coisas que ele possui”.
Ary hoy Izy tamin’ ny olona: Mitandrema, ka miarova tena mba tsy ho azon’ ny fieremana ianareo; fa ny ain’ ny olona tsy miankina amin’ ny habetsahan’ ny zavatra ananany.
16 Ele lhes contou uma parábola, dizendo: “O solo de um certo homem rico produziu abundantemente”.
Dia nanao fanoharana taminy Izy ka nanao hoe: Ny tanin’ ny lehilahy manan-karena anankiray nahavokatra be.
17 Ele raciocinou dentro de si, dizendo: 'O que farei, porque não tenho espaço para armazenar minhas colheitas?'
Ary izy nihevitra tao am-pony hoe: Ahoana no hataoko, fa tsy manana fitoerana hamoriako ny vokatro aho?
18 Ele disse: 'Isto é o que farei'. Vou derrubar meus celeiros, construir celeiros maiores, e ali vou armazenar todos os meus grãos e minhas mercadorias.
Ary hoy izy: Izao no hataoko: handrava ny trano fitehirizako aho ka hanao izay lehibebe kokoa, ary ao no hamoriako ny variko rehetra sy ny fananako.
19 Direi à minha alma: “Alma, você tem muitos bens guardados por muitos anos”. Coma, coma, beba e se alegre”.
Dia hilaza amin’ ny fanahiko hoe aho: Ry fanahy ô, manana fananana be voatahiry ho amin’ ny taona maro ianao; mitsahara, mihinàna, misotroa, mifalia.
20 “Mas Deus disse a ele: 'Você é um tolo, esta noite sua alma é exigida de você'. As coisas que você preparou - quem serão elas?'
Fa Andriamanitra kosa nanao taminy hoe: Ry adala, anio alina no halaina aminao ny fanahinao, ka ho an’ iza izay zavatra noharinao?
21 Assim é aquele que coloca um tesouro para si mesmo, e não é rico para com Deus”.
Toy izany izay mihary harena ho an’ ny tenany ihany, nefa tsy mba manan-karena ny amin’ Andriamanitra.
22 Ele disse a seus discípulos: “Portanto, eu lhes digo: não estejam ansiosos por sua vida, pelo que comerão, nem ainda pelo seu corpo, pelo que vestirão”.
Ary hoy Jesosy tamin’ ny mpianany: Noho izany dia lazaiko aminareo hoe: Aza manahy ny amin’ ny ainareo, izay hohaninareo, na ny amin’ ny tenanaren, izay hotafinareo.
23 A vida é mais do que comida, e o corpo é mais do que roupa.
Fa ny aina mihoatra noho ny hanina, ary ny tena noho ny fitafiana.
24 Considere os corvos: eles não semeiam, não colhem, não têm armazém ou celeiro, e Deus os alimenta. Quão mais valiosos são vocês do que as aves!
Hevero ny goaika; fa tsy mba mamafy na mijinja ireny; ary tsy manana fitoeran-javatra na trano fitehirizana, nefa Andriamanitra mamelona azy; tsy mihoatra lavitra noho ny vorona va ianareo?
25 Qual de vocês, por estarem ansiosos, pode acrescentar um côvado à sua altura?
Ary iza moa ao aminareo, na dia manahy aza, no mahay manampy ny andro iainany, na dia kely monja aza?
26 Se então vocês não são capazes de fazer nem as mínimas coisas, por que estão ansiosos com o resto?
Koa raha ny kely indrindra aza tsy hainareo, nahoana ianareo no manahy ny amin’ ny sisa?
27 Considere os lírios, como eles crescem. Eles não labutam, nem giram; no entanto, eu lhe digo que nem mesmo Salomão, em toda a sua glória, estava vestido como um desses.
Hevero ny fanirin’ ny voninkazo; tsy mba miasa na mamoly ireny; nefa lazaiko aminareo: Na dia Solomona teo amin’ ny voninahiny rehetra aza tsy mba nitafy tahaka ny anankiray amin’ ireny.
28 Mas se é assim que Deus veste a grama do campo, que hoje existe e amanhã é lançada no forno, quanto mais ele te vestirá, ó tu de pouca fé?
Ary raha ny ahitra izay any an-tsaha anio, nefa hatao ao am-patana rahampitso, no ampitafin’ Andriamanitra toy izany, tsy mainka va ianareo ry kely finoana?
29 “Não procure o que você vai comer ou o que você vai beber; nem esteja ansioso.
Koa aza mitady izay hohaninareo na izay hosotroinareo ianareo, ary aza miahanahana.
30 Pois as nações do mundo procuram depois de todas estas coisas, mas seu Pai sabe que você precisa destas coisas.
Fa ny jentilisa amin’ izao tontolo izao dia fatra-pitady izany rehetra izany; fa ny Rainareo mahalala fa tokony ho anareo izany zavatra izany.
31 Mas buscai o Reino de Deus, e todas estas coisas vos serão acrescentadas.
Kanefa katsaho ny fanjakany; dia hanampy ho anareo izany zavatra izany.
32 “Não tenha medo, pequeno rebanho, pois é um bom prazer para seu Pai dar-lhe o Reino”.
Aza matahotra, ry ondry vitsy, fa efa sitraky ny Rainareo ny hanome anareo ny fanjakana.
33 Venda o que você tem e dê presentes para os necessitados. Façam para vocês bolsas que não envelheçam, um tesouro no céu que não falhece, onde nenhum ladrão se aproxima e nenhuma traça destrói.
Amidio ny fanananareo, ka manaova fiantrana; manaova kitapom-bola tsy mety ho tonta ho anareo, dia harena any an-danitra tsy mety ho lany, izay tsy azon’ ny mpangalatra, sady tsy misy kalalao manimba.
34 Pois onde estiver seu tesouro, lá estará também seu coração.
Fa izay itoeran’ ny harenareo, dia ho any koa ny fonareo.
35 “Deixe sua cintura ser vestida e suas lâmpadas queimadas”.
Aoka hisikina ny valahanareo sy hirehitra ny jironareo;
36 Seja como os homens que estão de olho em seu senhor quando ele voltar da festa de casamento, para que quando ele vier e bater, eles possam abrir imediatamente para ele.
ary aoka ianareo ho tahaka ny olona izay miandry ny tompony, raha mody avy amin’ ny fampakaram-bady izy, ka nony tonga sy mandondòna izy, dia vohany miaraka amin’ izay.
37 Bem-aventurados os servos que o senhor encontrará vigiando quando ele vier. Certamente vos digo que ele se vestirá, os fará reclinar-se e virá para servi-los.
Sambatra ny mpanompo izay ho hitan’ ny tompony miambina, raha avy izy. Lazaiko aminareo marina tokoa fa hisikina ny tompony, dia hampipetraka azy hihinana, dia ho avy ka hanompo azy.
38 Eles serão abençoados se ele vier na segunda ou terceira vigília e os achar assim.
Ary na avy amin’ ny fiambenana faharoa amin’ ny alina izy, na avy amin’ ny fiambenana fahatelo, ka mahita toy izany, dia sambatra ireo mpanompo ireo.
39 Mas saiba que, se o dono da casa soubesse a que hora o ladrão estava chegando, ele teria observado e não teria permitido que sua casa fosse invadida.
Ary fantaro izao, fa raha fantatry ny tompon-trano izay ora hihavian’ ny mpangalatra, dia ho niambina izy ka tsy namela ny tranony hotamina.
40 Portanto, estejam prontos também, pois o Filho do Homem está chegando em uma hora que não se espera dele”.
Dia miomàna koa ianareo; fa ho avy ny Zanak’ olona amin’ izay ora tsy ampoizinareo.
41 Peter disse a ele: “Senhor, você está contando esta parábola para nós, ou para todos?
Ary hoy Petera: Tompoko, izahay va no ilazanao izany fanoharana izany, sa ny olona rehetra?
42 O Senhor disse: “Quem é então o fiel e sábio mordomo, que seu senhor colocará sobre sua casa, para lhes dar sua porção de alimento nos momentos certos?
Ary hoy ny Tompo: Iza moa no mpitandri-draharaha mahatoky sy manan-tsaina, izay hotendren’ ny tompony hifehy ny mpanompony mba hanome azy anjara hanina amin’ ny fotoana?
43 Bem-aventurado aquele servo que seu senhor encontrará fazendo isso quando vier.
Sambatra ny mpanompo Izay ho hitan’ ny tompony fa, indreo, manao toy izany, raha avy izy.
44 Em verdade vos digo que ele o colocará sobre tudo o que ele tem.
Lazaiko aminareo marina fa hotendreny ho mpanapaka ny fananany rehetra izy.
45 Mas se aquele servo diz em seu coração: 'Meu senhor atrasa sua vinda', e começa a bater nos servos e nas criadas, e a comer, beber e se embriagar,
Fa raha manao anakampo kosa izany mpanompo izany hoe: Maharitra ela ny tompoko vao ho avy, ka dia mikapoka ny ankizilahy sy ny ankizivavy izy sady mihinana sy misotro ka mamo,
46 então o senhor daquele servo virá em um dia em que ele não o espera e em uma hora que ele não sabe, e o cortará em dois, e colocará sua porção com os infiéis.
dia ho avy ny tompon’ izany mpanompo izany amin’ ny andro izay tsy ampoiziny sy amin’ ny ora izay tsy fantany, dia hotapahiny roa izy ka homeny anjara any amin’ ny tsy mahatoky.
47 aquele servo que conhecia a vontade de seu senhor, e não preparou nem fez o que queria, será espancado com muitas riscas,
Fa ilay mpanompo izay mahalala ny sitrapon’ ny tompony ihany ka tsy miomana na manao izay sitraky ny fony dia hokapohina be.
48 mas aquele que não sabia, e fez coisas dignas de riscas, será espancado com poucas riscas. A quem muito é dado, muito será exigido dele; e a quem muito foi confiado, muito mais será pedido dele.
Fa izay tsy nahalala kosa ka nanao izay zavatra tokony hikapohana azy dia hokapohina kely. Fa izay nomena be, dia be no hotadiavina aminy; ary izay nampitehirizina be, dia bebe kokoa no hadinina aminy.
49 “Eu vim para lançar fogo sobre a terra. Gostaria que já tivesse sido acendido.
Tonga hanipy afo etỳ ambonin’ ny tany Aho, ka manao ahoana ny faniriako mba hirehetan’ izany sahady?
50 Mas eu tenho um batismo para ser batizado, e como estou angustiado até que ele seja realizado!
Ary manana batisa hanaovana Ahy batisa Aho, ka manao ahoana ny fahoriako ambara-pahatanterahany!
51 Você acha que eu vim para dar paz na terra? Eu lhe digo que não, mas sim divisão.
Ataonareo va fa tonga hanome fihavanana ambonin’ ny tany Aho? Tsia, hoy Izaho aminareo, fa fampisarahana.
52 Pois de agora em diante, haverá cinco em uma casa divididos, três contra dois, e dois contra três.
Fa hatramin’ izao dia hisy dimy hisara-tsaina ao an-trano iray, ny telo hanohitra ny roa, ary ny roa hanohitra ny telo.
53 Serão divididos, pai contra filho, e filho contra pai; mãe contra filha, e filha contra mãe; sogra contra nora, e nora contra sogra”.
Hisara-tsaina ireo, ka ny ray hanohitra ny zananilahy, ary ny zanakalahy hanohitra ny rainy; ny reny hanohitra ny zananivavy, ary ny zanakavavy hanohitra ny reniny; ny rafozam-bavy hanohitra ny vinantoni-vavy, ary ny vinantovavy hanohitra ny rafozani-vavy.
54 Ele disse também às multidões: “Quando você vê uma nuvem se levantando do oeste, imediatamente você diz: 'Um banho está vindo', e assim acontece.
Ary hoy Jesosy tamin’ ny vahoaka: Raha mahita rahona miposaka any andrefana ianareo, miaraka amin’ izay dia hoy ianareo: Ho avy ny ranonorana; dia tonga izany.
55 Quando sopra um vento do sul, você diz: 'Haverá um calor abrasador' e isso acontece.
Ary raha avy any atsimo ny rivotra, dia hoy ianareo: Hafana ny andro; dia tonga izany.
56 Seus hipócritas! Vocês sabem interpretar a aparência da terra e do céu, mas como é que desta vez não interpretam?
Hianareo mpihatsaravelatsihy, ny tarehin’ ny tany sy ny lanitra dia hainareo fantarina; fa ahoana kosa no tsy ahaizanareo mamantatra izao andro izao?
57 “Por que vocês não julgam por si mesmos o que é certo?
Nahoana ianareo no tsy mahalala mitsara araka ny marina?
58 Pois quando você estiver indo com seu adversário diante do magistrado, tente diligentemente no caminho para ser libertado dele, para que ele não o arraste até o juiz, e o juiz o entregue ao oficial, e o oficial o jogue na prisão.
Fa raha miara-mandeha amin’ ny manana ady aminao ianao hanatrika ny mpanapaka, raha mbola any an-dalana dia mazotoa manao izay hahafahanao aminy, fandrao hitondra anao any amin’ ny mpitsara izy, ary ny mpitsara hanolotra anao amin’ ny mpamatotra, ary ny mpamatotra hanao anao ao an-tranomaizina.
59 Eu lhe digo, você não sairá de lá de forma alguma até que tenha pago o último centavo.”
Lazaiko aminao fa tsy ho afaka ao ianao, ambara-pandoanao ny variraiventy farany indrindra.

< Lucas 12 >