Lucas 1
1 Since muitos se comprometeram a colocar em ordem uma narrativa a respeito daqueles assuntos que foram cumpridos entre nós,
૧આરંભથી જેઓ નજરે જોનારા તથા વચનના સેવકો હતા, તેઓએ આપણને કહ્યું છે તે પ્રમાણે,
2 mesmo quando aqueles que desde o início foram testemunhas oculares e servidores da palavra nos entregaram,
૨આપણામાં પૂરી થયેલી વાતોનું વર્ણન કરવાને ઘણાંએ સ્વીકાર્યું છે;
3 it também me pareceu bom, tendo traçado o curso de todas as coisas com precisão desde o primeiro, para escrever a você em ordem, o mais excelente Teófilo;
૩માટે, ઓ માનનીય થિયોફિલ, મેં પણ શરૂઆતથી સઘળી વાતોની ચોકસાઈ કરીને, તને વિગતવાર લખવાનું નક્કી કર્યું,
4 para que você possa saber a certeza a respeito das coisas em que você foi instruído.
૪કેમ કે જે વાતો તને શીખવવામાં આવી છે, તેઓની સત્યતા તું જાણે.
5 Havia nos dias de Herodes, o rei da Judéia, um certo sacerdote chamado Zacarias, da divisão sacerdotal de Abijah. Ele tinha uma esposa das filhas de Aarão, e seu nome era Isabel.
૫યહૂદિયાના રાજા હેરોદની કારકિર્દીમાં અબિયાના યાજક વર્ગમાંનો ઝખાર્યા નામે એક યાજક હતો; તેની પત્ની હારુનની દીકરીઓમાંની હતી, તેનું નામ એલિસાબેત હતું.
6 Ambos eram justos diante de Deus, andando sem culpa em todos os mandamentos e ordenanças do Senhor.
૬તેઓ બન્ને ઈશ્વરની આગળ ન્યાયી હતાં, તથા પ્રભુની સર્વ આજ્ઞાઓ તથા વિધિઓ પ્રમાણે નિર્દોષ રીતે વર્તતાં હતાં.
7 Mas elas não tinham filhos, porque Isabel era estéril, e ambas estavam bem avançadas em anos.
૭તેઓ નિઃસંતાન હતાં કેમ કે એલિસાબેત જન્મ આપવાને અસમર્થ હતી. તેઓ બન્ને ઘણાં વૃદ્ધ હતાં.
8 Agora, enquanto ele executava o ofício sacerdotal diante de Deus na ordem de sua divisão
૮તે છતાં ઝખાર્યા પોતાના યાજક વર્ગના ક્રમ પ્રમાણે ઈશ્વરની આગળ યાજકનું કામ કરતો હતો,
9 de acordo com o costume do ofício sacerdotal, sua sorte era entrar no templo do Senhor e queimar incenso.
૯એટલામાં યાજકપદના રિવાજ પ્રમાણે પ્રભુના ભક્તિસ્થાનમાં જઈને અર્પણ કરવા માટે તેને પસંદ કરવામાં આવ્યો.
10 Toda a multidão do povo estava orando do lado de fora na hora do incenso.
૧૦ધૂપ સળગાવતા સમયે લોકોની સભા બહાર પ્રાર્થના કરતી હતી.
11 Apareceu-lhe um anjo do Senhor, de pé no lado direito do altar do incenso.
૧૧તે સમય દરમિયાન યજ્ઞવેદીની જમણી બાજુમાં જ્યાં ધૂપ સળગાવવામાં આવતો હતો ત્યાં પ્રભુનો એક સ્વર્ગદૂત ઊભેલો તેના જોવામાં આવ્યો.
12 Zacarias ficou perturbado quando o viu, e o medo caiu sobre ele.
૧૨સ્વર્ગદૂતને જોઈને ઝખાર્યા ગભરાઈ ગયો, અને તેને બીક લાગી.
13 Mas o anjo lhe disse: “Não tenha medo, Zacarias, porque seu pedido foi ouvido. Sua esposa, Elizabeth, lhe dará um filho, e você chamará seu nome de João.
૧૩સ્વર્ગદૂતે તેને કહ્યું કે, ઝખાર્યા, બીશ નહિ; કેમ કે તારી પ્રાર્થના સાંભળવામાં આવી છે, તારી પત્ની એલિસાબેતને દીકરો થશે, તેનું નામ તું યોહાન પાડશે.
14 Você terá alegria e alegria, e muitos se regozijarão com seu nascimento.
૧૪તને આનંદ પ્રાપ્ત થશે, ને તેના જન્મથી ઘણાં લોકો હરખાશે;
15 Pois ele será grande aos olhos do Senhor, e não beberá vinho nem bebida forte. Ele será cheio do Espírito Santo, mesmo desde o ventre de sua mãe.
૧૫કેમ કે તે પ્રભુની દ્રષ્ટિમાં મહાન થશે, દ્રાક્ષાસવ કે કોઈ ઉન્મત્ત પીણું પીશે નહિ; અને માતાના પેટમાં હશે ત્યારથી જ પવિત્ર આત્માથી ભરપૂર થશે.
16 Ele voltará muitos dos filhos de Israel para o Senhor seu Deus.
૧૬તે ઇઝરાયલના ઘણાં વંશજોને તેઓના ઈશ્વર યહોવાહ તરફ ફેરવશે.
17 Ele irá diante dele no espírito e no poder de Elias, 'para converter os corações dos pais aos filhos' e dos desobedientes à sabedoria dos justos; para preparar um povo preparado para o Senhor”.
૧૭તે એલિયાના આત્માએ તથા પરાક્રમે ઈશ્વરની આગળ ચાલશે, એ માટે કે તે પિતાઓનાં મન બાળકો તરફ તથા ન માનનારાઓને ન્યાયીઓના જ્ઞાન પ્રમાણે ચાલવાને ફેરવે, તથા પ્રભુને માટે સિદ્ધ થયેલી પ્રજા તૈયાર કરે.
18 Zacharias disse ao anjo: “Como posso ter certeza disso? Pois eu sou um homem velho, e minha esposa está bem avançada em anos”.
૧૮ઝખાર્યાએ સ્વર્ગદૂતને કહ્યું કે, ‘એ મને કેવી રીતે જણાય? કેમ કે હું અને મારી પત્ની ઘણાં વૃદ્ધ છીએ.’”
19 O anjo lhe respondeu: “Eu sou Gabriel, que estou na presença de Deus. Fui enviado para falar com vocês e trazer-lhes esta boa notícia”.
૧૯સ્વર્ગદૂતે તેને ઉત્તર આપ્યો કે, ‘હું ઈશ્વરની સમક્ષતામાં રહેનાર ગાબ્રિયેલ છું; તારી સાથે વાત કરીને તને આ શુભ સંદેશ આપવાને મને મોકલવામાં આવ્યો છે.’”
20 Eis que você ficará em silêncio e não poderá falar até o dia em que estas coisas acontecerão, porque não acreditou nas minhas palavras, que serão cumpridas no seu devido tempo”.
૨૦એ વાત બનશે તે દિવસ સુધી તું બોલી શકશે નહિ, કેમ કે મારી વાતો જે ઠરાવેલા સમયે પૂર્ણ થશે તેં તેઓનો વિશ્વાસ કર્યો નહિ.
21 O povo estava esperando por Zacarias, e eles se maravilharam com o fato de ele se ter atrasado no templo.
૨૧લોકો ઝખાર્યાની રાહ જોઈ રહયા હતા, તેને ભક્તિસ્થાનમાં વાર લાગી, માટે લોકો આશ્ચર્ય પામ્યા.
22 Quando ele saiu, ele não podia falar com eles. Eles perceberam que ele tinha visto uma visão no templo. Ele continuou fazendo sinais para eles, e permaneceu mudo.
૨૨તે બહાર આવ્યો ત્યારે તેઓની સાથે તે બોલી શક્યો નહિ; ત્યારે લોકો એવું સમજ્યા કે અંદર ભક્તિસ્થાનમાં તેને કંઈ દર્શન થયું હશે; તે તેઓને ઇશારો કરતો હતો, અને બોલી શક્યો નહિ.
23 Quando os dias de seu serviço foram cumpridos, ele partiu para sua casa.
૨૩તેના સેવા કરવાના દિવસો પૂરા થયા ત્યારે એમ થયું કે તે પોતાના ઘરે પાછો ગયો.
24 Depois desses dias Elizabeth sua esposa concebeu, e ela se escondeu cinco meses, dizendo:
૨૪તે દિવસ પછી તેની પત્ની એલિસાબેતને ગર્ભ રહ્યો, તે પાંચ મહિના સુધી ગુપ્ત રહી, અને તેણે કહ્યું કે,
25 “Assim me fez o Senhor nos dias em que olhou para mim, para tirar minha reprovação entre os homens”.
૨૫‘માણસોમાં મારું મહેણું દૂર કરવા મારા પ્રભુએ પોતાની કૃપાદષ્ટિનાં સમયમાં મને સારા દિવસો આપ્યા છે.’”
26 Agora, no sexto mês, o anjo Gabriel foi enviado de Deus para uma cidade da Galiléia chamada Nazaré,
૨૬છઠ્ઠે મહિને ગાબ્રિયેલ સ્વર્ગદૂતને ગાલીલના નાસરેથ નામે એક શહેરમાં એક કુમારિકાની પાસે ઈશ્વર તરફથી મોકલવામાં આવ્યો હતો.
27 para uma virgem prometida em casamento com um homem cujo nome era José, da casa de Davi. O nome da virgem era Maria.
૨૭દાઉદના વંશના, યૂસફ નામે, એક પુરુષ સાથે તેની સગાઈ થઈ હતી; તેનું નામ મરિયમ હતું.
28 Having entre, o anjo lhe disse: “Alegre-se, você a favoreceu muito! O Senhor está com você. Abençoada sejais vós entre as mulheres”.
૨૮સ્વર્ગદૂતે તેની પાસે આવીને કહ્યું કે, ‘હે કૃપા પામેલી, સુખી રહે, પ્રભુ તારી સાથે છે!’
29 Mas quando ela o viu, ficou muito perturbada com o ditado, e considerou que tipo de saudação isso poderia ser.
૨૯પણ એ વચન સાંભળીને તે ઘણી ગભરાઈ અને વિચાર કરવા લાગી કે, આ તે કઈ જાતની સલામ હશે!
30 O anjo lhe disse: “Não tenha medo, Maria, pois você encontrou favor com Deus.
૩૦સ્વર્ગદૂતે તેને કહ્યું કે, ‘હે મરિયમ, બીશ નહીં; કેમ કે તું ઈશ્વરથી કૃપા પામી છે.
31 Eis que conceberás em teu ventre e darás à luz um filho, e lhe darás o nome de “Jesus”.
૩૧જો, તને ગર્ભ રહેશે, તને દીકરો થશે, અને તું તેમનું નામ ઈસુ પાડશે.
32 Ele será grande e será chamado o Filho do Altíssimo. O Senhor Deus lhe dará o trono de seu pai David,
૩૨તે મોટા થશે અને પરાત્પર ઈશ્વરના દીકરા કહેવાશે; અને ઈશ્વર પ્રભુ તેમને તેમના પિતા દાઉદનું રાજ્યાસન આપશે.
૩૩તે યાકૂબના વંશજો પર સર્વકાળ રાજ્ય કરશે, અને તેમના રાજ્યનો અંત આવશે નહિ.’” (aiōn g165)
34 Mary disse ao anjo: “Como isso pode ser, vendo que sou virgem”?
૩૪મરિયમે સ્વર્ગદૂતને કહ્યું કે, ‘એ કેમ કરીને થશે? કેમ કે હું કુંવારી છું, અને હું કોઈ પુરુષ સાથે સંબંધમાં આવી નથી.’”
35 O anjo lhe respondeu: “O Espírito Santo virá sobre você, e o poder do Altíssimo o ofuscará”. Portanto, também o santo que nascer de vós será chamado Filho de Deus.
૩૫સ્વર્ગદૂતે તેને ઉત્તર આપ્યો કે, ‘પવિત્ર આત્મા તારા પર આવશે, અને પરાત્પર ઈશ્વરનું પરાક્રમ તારા પર આચ્છાદન કરશે; માટે જે તારાથી જન્મ લેશે તેને પવિત્ર ઈશ્વરનો દીકરો કહેવાશે.
36 Eis que Isabel, sua parente, também concebeu um filho em sua velhice; e este é o sexto mês com ela que foi chamada estéril.
૩૬જો, તારી સગી એલિસાબેતે પણ તેની વૃદ્ધાવસ્થામાં દીકરાનો ગર્ભ ધર્યો છે; અને જે નિ: સંતાન કહેવાતી હતી, તેને આ છઠ્ઠો મહિનો જાય છે.
37 Pois nada do que Deus diz é impossível”.
૩૭‘કેમ કે ઈશ્વર માટે કશું જ અશક્ય નથી!’
38 Maria disse: “Eis o servo do Senhor; faça-se em mim segundo a vossa palavra”. Então o anjo se afastou dela.
૩૮મરિયમે સ્વર્ગદૂતને કહ્યું કે, ‘જો, હું પ્રભુની સેવિકા છું, તારા કહ્યાં પ્રમાણે મને થાઓ.’ ત્યારે સ્વર્ગદૂત તેની પાસેથી ગયો.
39 Maria levantou-se naqueles dias e entrou apressadamente no país das colinas, em uma cidade de Judá,
૩૯તે દિવસોમાં મરિયમ ઊઠીને પહાડી દેશમાં યહૂદિયાના એક શહેરમાં તરત જ ગઈ.
40 e entrou na casa de Zacarias e cumprimentou Isabel.
૪૦ઝખાર્યાને ઘરે જઈને એલિસાબેતને સલામ કહી.
41 Quando Elizabeth ouviu a saudação de Maria, o bebê saltou em seu ventre; e Elizabeth foi cheia do Espírito Santo.
૪૧એલિસાબેતે મરિયમની સલામ સાંભળી ત્યારે બાળક તેના પેટમાં કૂદ્યું; અને એલિસાબેતે પવિત્ર આત્માથી ભરપૂર થઈને.
42 Ela chamou em voz alta e disse: “Bendita és tu entre as mulheres, e bendito é o fruto do teu ventre!
૪૨તથા ઊંચા સ્વરથી કહ્યું કે, ‘સ્ત્રીઓમાં તું આશીર્વાદિત છે, તારું બાળક પણ આશીર્વાદિત છે!’
43 Why sou tão favorecida, que a mãe de meu Senhor deveria vir a mim?
૪૩એ કૃપા મને ક્યાંથી કે, મારા પ્રભુની મા મારી પાસે આવે?
44 Pois eis que, quando a voz de vossa saudação chegou a meus ouvidos, o bebê saltou de alegria em meu ventre!
૪૪કેમ કે, જો, તારી સલામનો અવાજ મારે કાને પડતાં બાળક મારા પેટમાં આનંદથી કૂદ્યું.
45 Bem-aventurada aquela que acreditou, pois haverá um cumprimento das coisas que lhe foram ditas pelo Senhor”!
૪૫જેણે વિશ્વાસ કર્યો તે આશીર્વાદિત છે, કેમ કે પ્રભુ તરફથી જે વાતો તેને કહેવામાં આવી છે તેઓ પૂર્ણ થશે.
46 Disse Mary, “Minha alma engrandece o Senhor”.
૪૬મરિયમે કહ્યું કે, મારો જીવ પ્રભુને મહાન માને છે,
47 Meu espírito rejubilou em Deus, meu Salvador,
૪૭અને ઈશ્વર, મારા ઉદ્ધારકમાં મારો આત્મા હરખાયો છે.
48 pois ele olhou para o humilde estado de seu servo. Pois eis que de agora em diante, todas as gerações me chamarão de abençoado.
૪૮કારણ કે તેમણે પોતાની સેવિકાની દીનાવસ્થા પર દ્ર્ષ્ટિ કરી છે; કેમ કે, જો, હવેથી સઘળી પેઢીઓ મને આશીર્વાદિત કહેશે.
49 Para aquele que é poderoso, fez grandes coisas por mim. Santo é seu nome.
૪૯કેમ કે પરાક્રમી ઈશ્વરે મારે સારુ મહાન કૃત્યો કર્યા છે, તેમનું નામ પવિત્ર છે.
50 Sua misericórdia é por gerações e gerações para com aqueles que o temem.
૫૦જેઓ તેમનું સન્માન કરે છે, તેઓ પર તેમની દયા પેઢી દરપેઢી રહે છે.
51 Ele mostrou força com seu braço. Ele espalhou o orgulho na imaginação de seus corações.
૫૧તેમણે પોતાના પરાક્રમી હાથો વડે ઘણાં પરાક્રમી કાર્યો કર્યાં છે, અભિમાનીઓને તેઓનાં હૃદયની કલ્પનામાં તેમણે વિખેરી નાખ્યા છે.
52 Ele derrubou príncipes de seus tronos, e tem exaltado os humildes.
૫૨તેમણે રાજકર્તાઓને રાજ્યાસન પરથી ઉતારી નાખ્યા છે, અને ગરીબોને ઊંચા કર્યા છે.
53 Ele encheu os famintos de coisas boas. Ele mandou os ricos embora vazios.
૫૩તેમણે ભૂખ્યાંઓને સારાં વાનાંથી તૃપ્ત કર્યા છે; અને શ્રીમંતોને ખાલી હાથે પાછા કાઢ્યાં છે.
54 Ele deu ajuda a Israel, seu servo, para que ele pudesse se lembrar da misericórdia,
૫૪આપણા પૂર્વજોને તેમના કહ્યાં પ્રમાણે, ઇબ્રાહિમ પર તથા તેના વંશ પર
૫૫સદા દયા કરવાનું સંભારીને, તેમણે પોતાના સેવક ઇઝરાયલને સહાય કરી.’” (aiōn g165)
56 Mary ficou com ela cerca de três meses, e depois voltou para sua casa.
૫૬મરિયમ આશરે ત્રણ મહિના સુધી તેની સાથે રહી, પછી પોતાને ઘરે પાછી ગઈ.
57 Agora o tempo em que Elizabeth deveria dar à luz foi cumprido, e ela deu à luz a um filho.
૫૭હવે એલિસાબેતના દિવસો પૂરા થયા, એટલે તેને દીકરો જનમ્યો.
58 Seus vizinhos e parentes ouviram que o Senhor tinha aumentado sua misericórdia para com ela, e se regozijaram com ela.
૫૮તેના પડોશીઓએ તથા સગાંઓએ સાંભળ્યું કે, પ્રભુએ તેના પર મોટી દયા કરી છે, ત્યારે તેઓએ તેની સાથે આનંદ કર્યો.
59 No oitavo dia, eles vieram para circuncidar a criança; e o teriam chamado de Zacarias, depois do nome de seu pai.
૫૯આઠમે દિવસે તેઓ છોકરાંની સુન્નત કરવા આવ્યાં, ત્યારે તેઓ તેના પિતાના નામ ઉપરથી તેનું નામ ઝખાર્યા પાડવા માંગતા હતા;
60 Sua mãe respondeu: “Não é assim; mas ele será chamado João”.
૬૦પણ તેની માએ તેઓને કહ્યું કે, ‘એમ નહિ, પણ તેનું નામ યોહાન પાડવું.’”
61 Eles disseram a ela: “Não há ninguém entre seus parentes que seja chamado por este nome”.
૬૧તેઓએ તેને કહ્યું કે, ‘તારાં સગામાંના કોઈનું એવું નામ પાડેલું નથી.’”
62 Eles fizeram sinais para seu pai, como ele gostaria que ele o chamasse.
૬૨તેઓએ ઇશારો કરીને તેના પિતાને પૂછ્યું કે, ‘તું તેનું શું નામ પાડવા ચાહે છે?’”
63 Ele pediu uma tábua de escrever, e escreveu: “Seu nome é John”. Todos eles se maravilharam.
૬૩તેણે પથ્થરપાટી માગીને તેના પર લખ્યું કે, ‘તેનું નામ યોહાન છે.’”
64 Sua boca foi aberta imediatamente e sua língua libertada, e ele falou, abençoando a Deus.
૬૪તેથી તેઓ સર્વ અચંબો પામ્યા. તરત ઝખાર્યાનું મુખ ઊઘડી ગયું, ને તેની જીભ છૂટી થઈ, તે ઈશ્વરની સ્તુતિ કરતો બોલવા લાગ્યો.
65 O medo veio sobre todos os que viviam ao seu redor, e todos estes ditados foram falados em toda a região montanhosa da Judéia.
૬૫તેઓની આસપાસના સર્વ રહેવાસીઓને બીક લાગી, અને યહૂદિયાના આખા પહાડી દેશમાં એ વાતોની ચર્ચા ચાલી.
66 Todos os que os ouviram os deitaram em seu coração, dizendo: “O que será então esta criança”? A mão do Senhor estava com ele.
૬૬જેઓએ તે વાતો સાંભળી તે સર્વએ તે મનમાં રાખીને કહ્યું કે, ત્યારે આ છોકરો કેવો થશે? કેમ કે પ્રભુનો હાથ તેના પર હતો.
67 Seu pai Zacharias foi cheio do Espírito Santo, e profetizou, dizendo,
૬૭તેના પિતા ઝખાર્યાએ પવિત્ર આત્માથી ભરપૂર થઈને એવો પ્રબોધ કર્યો કે,
68 “Bendito seja o Senhor, o Deus de Israel”, pois ele visitou e resgatou seu povo;
૬૮ઇઝરાયલના ઈશ્વર પ્રભુ સ્તુતિમાન થાઓ; કેમ કે તેમણે પોતાના લોકની મુલાકાત લઈને તેઓનો ઉદ્ધાર કર્યો છે.
69 e levantou um chifre de salvação para nós na casa de seu servo David
૬૯તેમણે પોતાના સેવક દાઉદના કુળમાં, આપણે સારુ એક પરાક્રમી ઉદ્ધારનાર આપ્યા છે,
૭૦( જગતના પહેલાથી ઈશ્વરે પવિત્ર પ્રબોધકોના મુખથી કહ્યું હતું તે પ્રમાણે, ), (aiōn g165)
71 salvação de nossos inimigos e da mão de todos os que nos odeiam;
૭૧એટલે તે આપણા શત્રુઓથી તથા આપણા પર દ્વેષ રાખનારા સર્વના હાથમાંથી આપણને બચાવે;
72 para mostrar misericórdia para com nossos pais, para lembrar seu santo pacto,
૭૨એ સારુ કે તે આપણા પૂર્વજો પ્રત્યે દયા દર્શાવે, તથા પોતાનો પવિત્ર કરાર યાદ કરે,
73 o juramento que ele fez a Abraão, nosso pai,
૭૩એટલે તેમણે આપણા પિતા ઇબ્રાહિમની સાથે જે સમ ખાધા તે;
74 para nos conceder que nós, sendo libertados das mãos de nossos inimigos, deve servi-lo sem medo,
૭૪એ માટે કે તે આપણે સારુ એવું કરે કે, આપણે પોતાના શત્રુઓના હાથમાંથી છૂટકો પામીને, નિર્ભયતાથી આપણા આખા આયુષ્યભર તેમની આગળ
75 em santidade e retidão diante dele todos os dias de nossa vida.
૭૫પવિત્રાઈથી તથા ન્યાયીપણાથી તેમની સેવા કરીએ.
76 E você, criança, será chamada de profeta do Altíssimo; pois você irá diante da face do Senhor para preparar seus caminhos,
૭૬અને, ઓ પુત્ર, તું પરાત્પર ઈશ્વરનો પ્રબોધક કહેવાશે; કેમ કે તું પ્રભુની આગળ ચાલશે, એ માટે કે તું પ્રભુનો માર્ગ તૈયાર કરે,
77 para dar conhecimento da salvação a seu povo através da remissão de seus pecados,
૭૭તથા તેમના લોકોને પાપની માફી મળવા માટે તેઓને ઉદ્ધારનું જ્ઞાન આપશે.
78 por causa da terna misericórdia de nosso Deus, pelo qual o amanhecer do alto nos visitará,
૭૮અને આપણી માફી એ માટે થઈ કેમ કે આપણા ઈશ્વરની ઘણી દયા સ્વર્ગમાંથી ઉદ્ધારનાર ઊગતાં સૂર્ય સમાન આપણી પાસે આવે છે,
79 para brilhar sobre aqueles que se sentam na escuridão e na sombra da morte; para guiar nossos pés para o caminho da paz”.
૭૯એ માટે કે અંધારામાં તથા મરણની છાયામાં જેઓ બેઠેલા છે તેઓને તે પ્રકાશ આપે તથા આપણા પગલાંને શાંતિના માર્ગમાં દોરી જાય.
80 A criança estava crescendo e se tornando forte em espírito, e esteve no deserto até o dia de sua aparição pública em Israel.
૮૦પુત્ર મોટો થયો, આત્મામાં બળવાન થતો ગયો, અને ઇઝરાયલમાં તેના જાહેર થવાનાં દિવસ સુધી તે અરણ્યમાં રહ્યો.
