< Lucas 1 >
1 Since muitos se comprometeram a colocar em ordem uma narrativa a respeito daqueles assuntos que foram cumpridos entre nós,
Daghang mga tawo misulay pagsulat ug mga taho mahitungod sa mga butang nga nahitabo taliwala kanamo.
2 mesmo quando aqueles que desde o início foram testemunhas oculares e servidores da palavra nos entregaram,
Kadtong mga nakasaksi sukad sa sinugdan ug nahimong mga sulugoon sa pulong, ang nagtaho kanamo.
3 it também me pareceu bom, tendo traçado o curso de todas as coisas com precisão desde o primeiro, para escrever a você em ordem, o mais excelente Teófilo;
Busa, kini usab daw maayo alang kanako, sa pagsusi sa tanang butang sa tukma gayod gikan pa sa sinugdanan, aron kini mahisulat alang kanimo, labing halangdong Teofilo.
4 para que você possa saber a certeza a respeito das coisas em que você foi instruído.
Buot nako nga ikaw mahibalo sa tinuod nga mga butang nga imong igatudlo.
5 Havia nos dias de Herodes, o rei da Judéia, um certo sacerdote chamado Zacarias, da divisão sacerdotal de Abijah. Ele tinha uma esposa das filhas de Aarão, e seu nome era Isabel.
Sa panahon ni Herodes, nga hari sa Judea, adunay usa ka pari nga ginganlan ug Zacarias, gikan sa laray ni Abijah. Ang iyang asawa naggikan sa mga babayeng anak ni Aaron, ug siya si Elizabet.
6 Ambos eram justos diante de Deus, andando sem culpa em todos os mandamentos e ordenanças do Senhor.
Matarong silang duha atubangan sa Dios, ug naglakaw nga matul-id sa tanang kasugoan ug mga kalagdaan sa Ginoo.
7 Mas elas não tinham filhos, porque Isabel era estéril, e ambas estavam bem avançadas em anos.
Apan wala sila nakabaton ug mga anak, tungod kay si Elizabet apuli man, ug sila mga tigulang na kaayo.
8 Agora, enquanto ele executava o ofício sacerdotal diante de Deus na ordem de sua divisão
Usa ka adlaw niana samtang si Zacarias nagabuhat sa iyang katungdanan ingon nga usa ka pari atubangan sa Dios sa han-ay sa iyang buluhaton,
9 de acordo com o costume do ofício sacerdotal, sua sorte era entrar no templo do Senhor e queimar incenso.
ang mga pari nagsunod sa ilang tulumanon ug nagpili kaniya pinaagi sa ripa aron pagsulod sa templo sa Ginoo ug pagsunog sa insenso.
10 Toda a multidão do povo estava orando do lado de fora na hora do incenso.
Ang tibuok katilingban sa katawhan nag-ampo gawas sa templo sa pag-abot sa takna sa pagsunog sa insenso.
11 Apareceu-lhe um anjo do Senhor, de pé no lado direito do altar do incenso.
Ang usa ka anghel sa Ginoo nagpakita kaniya, nga nagtindog sa tuo nga kiliran sa halaran sa insenso.
12 Zacarias ficou perturbado quando o viu, e o medo caiu sobre ele.
Si Zacarias nakuyawan sa pagkakita kaniya, ug nahadlok pag-ayo.
13 Mas o anjo lhe disse: “Não tenha medo, Zacarias, porque seu pedido foi ouvido. Sua esposa, Elizabeth, lhe dará um filho, e você chamará seu nome de João.
Apan ang anghel miingon kaniya, “Ayaw kahadlok, Zacarias, tungod kay gidungog ang imong pag-ampo. Ang imong asawa, nga si Elizabet, magmabdos ug batang lalaki, ug imo siyang nganlag Juan.
14 Você terá alegria e alegria, e muitos se regozijarão com seu nascimento.
Kamo makabaton sa kalipay ug magmalipayon tungod kaniya, ug daghang mga tawo ang magmaya sa iyang pagkahimugso.
15 Pois ele será grande aos olhos do Senhor, e não beberá vinho nem bebida forte. Ele será cheio do Espírito Santo, mesmo desde o ventre de sua mãe.
Kay siya mahimong bantugan sa panan-aw sa Ginoo, ug dili siya moinum ug bino o maisog nga ilimnon. Mapuno siya sa Balaang Espiritu, bisan anaa pa siya sa sabakan sa iyang inahan.
16 Ele voltará muitos dos filhos de Israel para o Senhor seu Deus.
Tungod kaniya daghan sa mga anak sa Israel ang mahibalik sa Ginoo nga ilang Dios.
17 Ele irá diante dele no espírito e no poder de Elias, 'para converter os corações dos pais aos filhos' e dos desobedientes à sabedoria dos justos; para preparar um povo preparado para o Senhor”.
Mag-una siya kaniya diha sa espiritu ug gahom ni Elias. Siya magpabalik sa kasingkasing sa mga amahan ngadto sa ilang mga anak, ug ang nagmasinupakon sa paglakaw sumala sa kaalam diha sa pagkamatarong. Buhaton niya kini aron pag-andam sa katawhan alang sa Ginoo.”
18 Zacharias disse ao anjo: “Como posso ter certeza disso? Pois eu sou um homem velho, e minha esposa está bem avançada em anos”.
Miingon si Zacarias sa anghel, “Sa unsang paagi nga ako mahibalo nga kini mahitabo? Kay ako usa na ka tigulang nga tawo ug ang akong asawa tigulang na usab kaayo.”
19 O anjo lhe respondeu: “Eu sou Gabriel, que estou na presença de Deus. Fui enviado para falar com vocês e trazer-lhes esta boa notícia”.
Ang anghel mitubag kaniya, “Ako si Gabriel, nga nagatindog sa atubangan sa Dios, ug ako gipadala kanimo aron sa pagsulti ug pagdala niining maayong balita.
20 Eis que você ficará em silêncio e não poderá falar até o dia em que estas coisas acontecerão, porque não acreditou nas minhas palavras, que serão cumpridas no seu devido tempo”.
Tan-awa, maamang ka ug dili na makasulti hangtod matuman kining mga butanga, kay ikaw wala motuo sa akong gipamulong, nga matuman sa umaabot nga gitakdang panahon.”
21 O povo estava esperando por Zacarias, e eles se maravilharam com o fato de ele se ter atrasado no templo.
Samtang ang mga tawo naghulat kang Zacarias ug natingala nganong nadugay siya pag-ayo sa sulod sa templo.
22 Quando ele saiu, ele não podia falar com eles. Eles perceberam que ele tinha visto uma visão no templo. Ele continuou fazendo sinais para eles, e permaneceu mudo.
Sa dihang migawas na siya, dili na siya makasulti kanila, ug ilang nasabtan nga nakakita siyag panan-awon sulod sa templo. Busa misinyas nalang siya kanila, apan nagpabilin siyang dili makasulti.
23 Quando os dias de seu serviço foram cumpridos, ele partiu para sua casa.
Sa dihang ang iyang buluhaton nahuman na, siya mipauli sa ilang balay.
24 Depois desses dias Elizabeth sua esposa concebeu, e ela se escondeu cinco meses, dizendo:
Human sa pipila ka adlaw, ang iyang asawa nga si Elizabet nagmabdos. Nagtago siya sulod sa lima ka bulan ug nag-ingon,
25 “Assim me fez o Senhor nos dias em que olhou para mim, para tirar minha reprovação entre os homens”.
“Mao na kini ang gibuhat sa Ginoo alang kanako. Siya nagbantay kanako, aron sa pagkuha sa akong kaulawan taliwala sa katawhan.”
26 Agora, no sexto mês, o anjo Gabriel foi enviado de Deus para uma cidade da Galiléia chamada Nazaré,
Sa pag-abot sa unom ka bulan sa pagmabdos ni Elizabet, ang anghel nga si Gabriel gipadala sa Dios didto sa syudad sa Galilea, nga ginganlag Nazaret,
27 para uma virgem prometida em casamento com um homem cujo nome era José, da casa de Davi. O nome da virgem era Maria.
ngadto sa usa ka ulay nga kaslonon sa usa ka lalaki nga si Jose. Gikan siya sa kaliwatan ni David, ug ang babayeng ulay mao si Maria.
28 Having entre, o anjo lhe disse: “Alegre-se, você a favoreceu muito! O Senhor está com você. Abençoada sejais vós entre as mulheres”.
Mipakita ang angel kaniya ug miingon, “Mga Pangumusta, halangdong pinili! Ang Ginoo anaa kanimo!”
29 Mas quando ela o viu, ficou muito perturbada com o ditado, e considerou que tipo de saudação isso poderia ser.
Apan si Maria naglibog sa iyang gipamulong, ug nabalaka kung unsa nga matang kini sa pangumusta.
30 O anjo lhe disse: “Não tenha medo, Maria, pois você encontrou favor com Deus.
Ang anghel miingon kaniya, “Ayaw kahadlok, Maria, kay ikaw nakakaplag ug kalooy uban sa Dios.
31 Eis que conceberás em teu ventre e darás à luz um filho, e lhe darás o nome de “Jesus”.
Tan-awa, ikaw magmabdos ug manganak sa usa ka batang lalaki, ug nganlan mo siya'g Jesus.
32 Ele será grande e será chamado o Filho do Altíssimo. O Senhor Deus lhe dará o trono de seu pai David,
Mahimo siyang bantogan, ug pagatawgon siyang Anak sa Labing Halangdon. Ihatag sa Ginoong Dios kaniya ang trono sa iyang amahan, nga si David.
33 e ele reinará sobre a casa de Jacó para sempre. Não haverá fim para o seu Reino”. (aiōn )
Maghari siya sa tanang kaliwatan ni Jacob hangtod sa kahangtoran, ug mahimong walay katapusan ang iyang gingharian.” (aiōn )
34 Mary disse ao anjo: “Como isso pode ser, vendo que sou virgem”?
Unya si Maria miingon sa anghel, “sa unsang paagi nga kini mahitabo, nga usa man ako ka ulay?”
35 O anjo lhe respondeu: “O Espírito Santo virá sobre você, e o poder do Altíssimo o ofuscará”. Portanto, também o santo que nascer de vós será chamado Filho de Deus.
Ang anghel mitubag kaniya, “mokunsad kanimo ang Balaang Espiritu ug ang gahom sa Labing Halangdon magapandong kanimo. Busa ang maong balaan nga mahimugso pagatawgon nga Anak sa Dios.
36 Eis que Isabel, sua parente, também concebeu um filho em sua velhice; e este é o sexto mês com ela que foi chamada estéril.
Tan-awa, si Elizabet nga imong paryente namabdos usab ug batang lalaki bisan sa iyang katigulangon; anaa siya sa ika-unom ka bulan sa iyang pagpanamkon, bisan siya gitawag nga apuli.
37 Pois nada do que Deus diz é impossível”.
Kay walay butang dili mahimo sa Dios.”
38 Maria disse: “Eis o servo do Senhor; faça-se em mim segundo a vossa palavra”. Então o anjo se afastou dela.
Si Maria miingon, “Sa pagkatinuod, ako usa ka alagad sa Ginoo. Buhata nga kini mahitabo kanako sumala sa imong gipamulong.” Ug ang anghel mibiya na kaniya.
39 Maria levantou-se naqueles dias e entrou apressadamente no país das colinas, em uma cidade de Judá,
Karon niining mga adlawa midali pagtindog si Maria aron sa pag-adto sa kabungtoran, sa usa sa mga syudad sa Judea,
40 e entrou na casa de Zacarias e cumprimentou Isabel.
ug siya miadto sa balay ni Zacarias ug mitimbaya kang Elizabet.
41 Quando Elizabeth ouviu a saudação de Maria, o bebê saltou em seu ventre; e Elizabeth foi cheia do Espírito Santo.
Sa pagkadungog ni Elizabet sa pagtimbaya ni Maria, milihok ang bata sa iyang sabakan; ug si Elizabet napuno sa Balaang Espiritu.
42 Ela chamou em voz alta e disse: “Bendita és tu entre as mulheres, e bendito é o fruto do teu ventre!
Misinggit siya uban sa makusog nga tingog ug miingon, “Bulahan ka sa babaye nga tanan, ug bulahan usab ang bunga sa imong sabakan.
43 Why sou tão favorecida, que a mãe de meu Senhor deveria vir a mim?
Sa unsang paagi nga giduaw man ako sa inahan sa akong Ginoo?
44 Pois eis que, quando a voz de vossa saudação chegou a meus ouvidos, o bebê saltou de alegria em meu ventre!
Kay sa pagkadungog naku sa imong pagtimbaya, ang bata sa akong sabakan milihok sa kalipay.
45 Bem-aventurada aquela que acreditou, pois haverá um cumprimento das coisas que lhe foram ditas pelo Senhor”!
Bulahan siya nga mituo, kay matuman na ang mga butang nga giingon kaniya gikan sa Ginoo.”
46 Disse Mary, “Minha alma engrandece o Senhor”.
Si Maria miingon, “Ang akong kalag naghimaya sa Ginoo,
47 Meu espírito rejubilou em Deus, meu Salvador,
Ug nagmaya ang akong espiritu diha sa Dios nga akong Manluluwas.
48 pois ele olhou para o humilde estado de seu servo. Pois eis que de agora em diante, todas as gerações me chamarão de abençoado.
Kay iyang gihatagan ug pagtagad ang anaa sa ubos nga kahimtang sa iyang sulugoon. Sukad karon ang tanang kaliwatan magatawag kanako nga bulahan,
49 Para aquele que é poderoso, fez grandes coisas por mim. Santo é seu nome.
Kay ang Usa ka Gamhanan nagbuhat sa mga kahibulongang butang nganhi kanako; Ug balaan ang iyang ngalan.
50 Sua misericórdia é por gerações e gerações para com aqueles que o temem.
Ang iyang kalooy alang sa mosunod pa nga mga kaliwatan sa mga tawo nga magmahadlukon kaniya.
51 Ele mostrou força com seu braço. Ele espalhou o orgulho na imaginação de seus corações.
Gibuhat niya ang mga gamhanang mga butang uban sa iyang mga bukton; siya nagpatibulaag sa mga tawong mapahitas-on sa ilang kasingkasing.
52 Ele derrubou príncipes de seus tronos, e tem exaltado os humildes.
Gipakanaog niya ang mga mamumuno gikan sa ilang trono, ug gituboy niya ang ubos ug kahimtang nga mga tawo.
53 Ele encheu os famintos de coisas boas. Ele mandou os ricos embora vazios.
Gihatagan niya sa mga maayong butang ang mga tawong gutom, ug giabog ang mga adunahang tawo nga walay bisan unsang nadala.
54 Ele deu ajuda a Israel, seu servo, para que ele pudesse se lembrar da misericórdia,
Siya nagtabang sa iyang alagad nga si Israel, nga nagmaloloy-on
55 enquanto ele falava com nossos pais, a Abraão e sua descendência para sempre”. (aiōn )
kang Abraham ug sa iyang mga kaliwatan hangtod sa kahangtoran, sama sa iyang saad nga iyang pagabuhaton sa atong mga katigulangan.” (aiōn )
56 Mary ficou com ela cerca de três meses, e depois voltou para sua casa.
Ug nipuyo si Maria uban kang Elizabet sulod sa tulo ka bulan, ug pagkahuman niana mibalik siya sa iyang pinuy-anan.
57 Agora o tempo em que Elizabeth deveria dar à luz foi cumprido, e ela deu à luz a um filho.
Karon sa panahon nga si Elizabet manganak na, iyang gianak ang usa ka batang lalaki.
58 Seus vizinhos e parentes ouviram que o Senhor tinha aumentado sua misericórdia para com ela, e se regozijaram com ela.
Ug ang iyang mga silingan ug mga paryenti nakadungog sa pagkamaayo sa Ginoo kaniya, ug nagmaya sila uban kaniya.
59 No oitavo dia, eles vieram para circuncidar a criança; e o teriam chamado de Zacarias, depois do nome de seu pai.
Unya sa ikawalo ka adlaw human niadto, nangadto sila aron sa pagpatuli sa bata; ug paganganlan unta siya ug Zacarias, sama sa ngalan sa iyang amahan.
60 Sua mãe respondeu: “Não é assim; mas ele será chamado João”.
Apan ang iyang inahan mitubag ug miingon, “Dili, kondili nganlan siya ug Juan.”
61 Eles disseram a ela: “Não há ninguém entre seus parentes que seja chamado por este nome”.
Ug sila miingon kaniya, “Walay bisan usa nga gikan sa imong mga paryente nga ginganlan niining ngalana.”
62 Eles fizeram sinais para seu pai, como ele gostaria que ele o chamasse.
Misinyas sila sa iyang amahan aron pagsuta kung unsa ang iyang buot ipangalan sa bata.
63 Ele pediu uma tábua de escrever, e escreveu: “Seu nome é John”. Todos eles se maravilharam.
Busa nangayo siya ug usa ka sulatanan ug misulat, “Juan ang iyang ngalan.” Ug silang tanan nahibulong pag-ayo niini.
64 Sua boca foi aberta imediatamente e sua língua libertada, e ele falou, abençoando a Deus.
Dihadiha dayon ang iyang baba nabuka ug ang iyang dila gawasnon na, ug nagsugod siya sa pagdayeg sa Dios.
65 O medo veio sobre todos os que viviam ao seu redor, e todos estes ditados foram falados em toda a região montanhosa da Judéia.
Unya ang kahadlok niabot sa matag usa nga nagpuyo libot kanila ug ang tanang butang nga nahitabo maoy gipanghisgotan sa tibuok kabungturan sa Judea.
66 Todos os que os ouviram os deitaram em seu coração, dizendo: “O que será então esta criança”? A mão do Senhor estava com ele.
Ang matag usa nga nakadungog bahin niini nagpadayon sa paghunahuna sa nahitabo ug miingon, “Busa unsa kaha ang dangatan niining bataa? Kay namatikdan nila nga ang kamot sa Ginoo nag-uban man kaniya.
67 Seu pai Zacharias foi cheio do Espírito Santo, e profetizou, dizendo,
Ang iyang amahan nga si Zacarias nga napuno sa Balaang Espiritu, ug siya misulti niini nga panagna,
68 “Bendito seja o Senhor, o Deus de Israel”, pois ele visitou e resgatou seu povo;
“Dalaygon ang Ginoo, ang Dios sa Israel, tungod kay siya mianhi kanato ug nagbuhat sa usa ka pamaagi aron paghatag ug kagawasan sa iyang katawhan.
69 e levantou um chifre de salvação para nós na casa de seu servo David
Siya mihatag kanato ug usa ka gamhanang Manluluwas gikan sa kaliwatan sa iyang alagad nga si David,
70 (como ele falou pela boca de seus santos profetas que foram de outrora), (aiōn )
sama nga ang Dios namulong pinaagi sa iyang mga balaang propeta sa karaang panahon. (aiōn )
71 salvação de nossos inimigos e da mão de todos os que nos odeiam;
Sa iyang gisaad nga maghatag kanato ug kaluwasan gikan sa atong mga kaaway, ug gikan sa kamot sa matag usa nga nagadumot kanato.
72 para mostrar misericórdia para com nossos pais, para lembrar seu santo pacto,
Siya naghimo niini aron mapakita ang kalooy ngadto sa atong mga katigulangan, Ug ang paghinumdom sa balaang kasabutan.
73 o juramento que ele fez a Abraão, nosso pai,
Nianang kasabutan nga mao ang gipanumpaan sa atong katigulangan nga si Abraham.
74 para nos conceder que nós, sendo libertados das mãos de nossos inimigos, deve servi-lo sem medo,
Siya naghimo ug panumpa sa paghatag kanato ug kagawasan gikan sa kamot sa atong mga kaaway ug nagtugot kanato sa pag-alagad kaniya nga walay kahadlok,
75 em santidade e retidão diante dele todos os dias de nossa vida.
sa pagkabalaan ug pagkamatarong sa iyang atubangan sa tanang panahon.
76 E você, criança, será chamada de profeta do Altíssimo; pois você irá diante da face do Senhor para preparar seus caminhos,
Ug ikaw, nga akong anak, pagatawgon nga propeta sa Labing Halangdon, tungod kay ikaw ang mag-una sa Ginoo aron sa pag-andam sa katawhan alang sa iyang pag-anhi,
77 para dar conhecimento da salvação a seu povo através da remissão de seus pecados,
ug aron matabangan ang mga tawo nga mahibalo kung unsaon nga sila maluwas pinaagi sa kapasayloan sa ilang mga sala.
78 por causa da terna misericórdia de nosso Deus, pelo qual o amanhecer do alto nos visitará,
Ang atong Dios magapasaylo kanato tungod sa iyang malumong kalooy. Pinaagi sa iyang kalooy, ang Manluluwas, nga daw sama sa adlaw sa kabuntagon, magaabot gikan sa langit aron sa pagtabang kanato.
79 para brilhar sobre aqueles que se sentam na escuridão e na sombra da morte; para guiar nossos pés para o caminho da paz”.
Modan-ag siya ngadto sa mga tawo nga naglingkod sa kangitngit ug sa landong sa kamatayon; siya mogiya sa atong tiil ngadto sa dalan sa kalinaw.”
80 A criança estava crescendo e se tornando forte em espírito, e esteve no deserto até o dia de sua aparição pública em Israel.
Unya nagdako ang bata, ug nahimong kusgan diha sa espiritu. Nagpuyo siya sa awaaw nga mga dapit hangtod nga siya nagsugod sa pagpakita sa kadaghanan sa katawhan sa Israel.