< Gênesis 24 >
1 Abraham era velho, e bem avançado na idade. Javé havia abençoado Abraão em todas as coisas.
Авраам ера бэтрын, ынаинтат ын вырстэ, ши Домнул бинекувынтасе пе Авраам ын орьче лукру.
2 Abraão disse a seu servo, o mais velho de sua casa, que governava sobre tudo o que tinha: “Por favor, coloque sua mão debaixo da minha coxa.
Авраам а зис челуй май бэтрын роб дин каса луй, каре ера ынгрижиторул тутурор аверилор луй: „Пуне-ць, те рог, мына суб коапса мя
3 Eu o farei jurar por Javé, o Deus do céu e o Deus da terra, que não tomará uma esposa para meu filho das filhas dos cananeus, entre os quais eu vivo.
ши те вой пуне сэ журь пе Домнул Думнезеул черулуй ши Думнезеул пэмынтулуй кэ ну вей луа фиулуй меу о невастэ динтре фетеле канааницилор ын мижлокул кэрора локуеск,
4 Mas ireis ao meu país, e aos meus parentes, e tomareis uma esposa para o meu filho Isaac”.
чи те вей дуче ын цара ши ла руделе меле сэ ей невастэ фиулуй меу Исаак.”
5 O criado lhe disse: “E se a mulher não estiver disposta a me seguir até esta terra? Devo trazer seu filho novamente para a terra de onde você veio”?
Робул й-а рэспунс: „Поате кэ фемея н-аре сэ вря сэ мэ урмезе ын цара ачаста. Ва требуи сэ дук оаре пе фиул тэу ын цара де унде ай ешит ту?”
6 Abraão disse-lhe: “Cuidado para não trazer meu filho lá novamente”.
Авраам й-а зис: „Сэ ну каре кумва сэ дучь пе фиул меу аколо!
7 Javé, o Deus do céu - que me tirou da casa de meu pai e da terra do meu nascimento, que falou comigo e que me jurou, dizendo: 'Eu darei esta terra à sua prole - ele enviará seu anjo diante de você, e você tomará de lá uma esposa para meu filho'.
Домнул Думнезеул черулуй, каре м-а скос дин каса татэлуй меу ши дин патрия мя, каре мь-а ворбит ши мь-а журат зикынд: ‘Семинцей тале вой да цара ачаста’, ва тримите пе Ынӂерул Сэу ынаинтя та, ши де аколо вей луа о невастэ фиулуй меу.
8 Se a mulher não estiver disposta a segui-lo, então você estará livre deste juramento a mim. Somente você não trará meu filho de lá novamente”.
Дакэ фемея ну ва вря сэ те урмезе, вей фи дезлегат де журэмынтул ачеста пе каре те пун сэ-л фачь. Ку ничун кип сэ ну дучь ынсэ аколо пе фиул меу.”
9 O criado pôs a mão sob a coxa de Abraão, seu amo, e jurou-lhe a respeito deste assunto.
Робул шь-а пус мына суб коапса стэпынулуй сэу Авраам ши й-а журат кэ аре сэ пэзяскэ ачесте лукрурь.
10 O servo pegou dez camelos de seu mestre e partiu, tendo consigo uma variedade de coisas boas de seu mestre. Ele se levantou e foi para a Mesopotâmia, para a cidade de Nahor.
Робул а луат зече кэмиле динтре кэмилеле стэпынулуй сэу ши а плекат, авынд ку ел тоате лукруриле де прец але стэпынулуй сэу. С-а скулат ши а плекат ын Месопотамия, ын четатя луй Нахор.
11 Ele fez os camelos ajoelharem-se fora da cidade junto ao poço de água na hora da noite, a hora em que as mulheres saem para tirar água.
А лэсат кэмилеле сэ се одихняскэ, ын ӂенункь, афарэ дин четате, лынгэ о фынтынэ. Ера сяра, пе время кынд ес фемеиле сэ скоатэ апэ.
12 Ele disse: “Yahweh, o Deus de meu mestre Abraham, por favor, me dê sucesso hoje, e mostre bondade ao meu mestre Abraham.
Ши а зис: „Доамне, Думнезеул стэпынулуй меу Авраам! Те рог, дэ-мь избындэ астэзь ши ындурэ-Те де стэпынул меу Авраам.
13 Eis que estou junto à fonte da água. As filhas dos homens da cidade estão saindo para tirar água.
Ятэ, стау лынгэ изворул ачеста де апэ, ши фетеле оаменилор дин четате вин сэ скоатэ апэ.
14 Que aconteça, que a jovem a quem eu direi: 'Por favor, abaixe seu cântaro, para que eu possa beber', então ela diz: 'Beba, e eu também darei de beber a seus camelos', '- deixe-a ser aquela que você designou para seu servo Isaac. Com isto saberei que você demonstrou gentileza para com meu senhor”.
Фэ ка фата кэрея ый вой зиче: ‘Плякэ-ць вадра, те рог, ка сэ бяу’ ши каре ва рэспунде: ‘Бя ши ам сэ дау де бэут ши кэмилелор тале’ сэ фие ачея пе каре ай рындуит-о Ту пентру робул Тэу Исаак! Ши прин ачаста вой куноаште кэ Те-ай ындурат де стэпынул меу.”
15 Antes de terminar de falar, eis que Rebekah saiu, que nasceu para Bethuel, filho de Milcah, a esposa de Nahor, irmão de Abraão, com seu cântaro no ombro.
Ну сфыршисе ел ынкэ де ворбит ши а ешит ку вадра пе умэр Ребека, фата луй Бетуел, фиул Милкэй, неваста луй Нахор, фрателе луй Авраам.
16 A jovem era muito bonita de se ver, uma virgem. Nenhum homem a havia conhecido. Ela desceu à fonte, encheu seu jarro, e subiu.
Фата ера фоарте фрумоасэ, ера фечоарэ ши ничун бэрбат н-авусесе легэтурь ку еа. Еа с-а коборыт ла извор, шь-а умплут вадра ши с-а суит ярэшь.
17 O criado correu para conhecê-la e disse: “Por favor, me dê uma bebida, um pouco de água de seu jarro”.
Робул а алергат ынаинтя ей ши а зис: „Дэ-мь, те рог, сэ бяу пуцинэ апэ дин вадра та.”
18 Ela disse: “Beba, meu senhor”. Ela se apressou, soltou seu jarro na mão e lhe deu uma bebida.
„Бя, домнул меу”, а рэспунс еа. Ши с-а грэбит де а плекат вадра пе мынэ ши й-а дат сэ бя.
19 Quando ela terminou de lhe dar uma bebida, ela disse: “Eu também vou desenhar para seus camelos, até que eles tenham terminado de beber”.
Дупэ че й-а дат ши а бэут де с-а сэтурат, а зис: „Ам сэ скот апэ ши пентру кэмилеле тале, пынэ вор бя ши се вор сэтура.”
20 She apressou-se e esvaziou seu cântaro na gamela, e correu novamente para o poço para desenhar, e desenhou para todos os camelos dele.
А вэрсат ын грабэ вадра ын адэпэтоаре ши а алергат ярэшь ла фынтынэ ка сэ скоатэ апэ ши а скос пентру тоате кэмилеле луй.
21 O homem olhou com firmeza para ela, permanecendo em silêncio, para saber se Yahweh tinha feito sua jornada próspera ou não.
Омул о привя ку мираре ши фэрэ сэ зикэ нимик, ка сэ вадэ дакэ Домнул а фэкут сэ-й избутяскэ сау ну кэлэтория.
22 Como os camelos haviam bebido, o homem pegou um anel de ouro de meio shekel de peso, e duas pulseiras para suas mãos de dez shekels de peso de ouro,
Кынд с-ау сэтурат кэмилеле де бэут, омул а луат о веригэ де аур де греутатя уней жумэтэць де сиклу ши доуэ брэцэрь греле де зече сикли де аур.
23 e disse: “De quem você é filha? por favor, me diga. Há espaço na casa de seu pai para nós ficarmos”?
Ши а зис: „А куй фатэ ешть? Спуне-мь, те рог. Есте лок пентру ной ын каса татэлуй тэу, ка сэ рэмынем песте ноапте?”
24 Ela lhe disse: “Sou a filha de Bethuel, filho de Milcah, a quem ela deu à luz a Nahor”.
Еа а рэспунс: „Еу сунт фата луй Бетуел, фиул Милкэй ши ал луй Нахор.”
25 Ela lhe disse ainda: “Temos palha e comida suficiente, e espaço para nos alojarmos”.
Ши й-а зис май департе: „Авем пае ши нутрец дин белшуг ши есте ши лок де гэздуит песте ноапте.”
26 O homem abaixou a cabeça e adorou Yahweh.
Атунч, омул а плекат капул ши с-а арункат ку фаца ла пэмынт ынаинтя Домнулуй,
27 Ele disse: “Bendito seja Javé, o Deus de meu mestre Abraão, que não abandonou sua bondade amorosa e sua verdade para com meu mestre”. Quanto a mim, Javé me conduziu no caminho para a casa dos parentes de meu amo”.
зикынд: „Бинекувынтат сэ фие Домнул Думнезеул стэпынулуй меу Авраам, каре н-а пэрэсит ындураря ши крединчошия Луй фацэ де стэпынул меу! Домнул м-а ындрептат ын каса фрацилор стэпынулуй меу.”
28 A jovem correu e contou estas palavras à casa de sua mãe.
Фата а алергат ши а историсит мамей сале акасэ челе ынтымплате.
29 Rebekah tinha um irmão, e seu nome era Laban. Laban correu para o homem, para a fonte.
Ребека авя ун фрате, нумит Лабан. Ши Лабан а алергат афарэ ла омул ачела, ла извор.
30 Quando ele viu o anel, e as pulseiras nas mãos de sua irmã, e quando ouviu as palavras de Rebekah, sua irmã, dizendo: “Isto é o que o homem me disse”, ele veio até o homem. Eis que ele estava ao lado dos camelos na primavera.
Вэзусе верига ши брэцэриле ын мыниле сурорий сале ши аузисе пе сорэ-са Ребека спунынд: „Аша мь-а ворбит омул ачела.” А венит дар ла омул ачела, каре стэтя лынгэ кэмиле ла извор,
31 Ele disse: “Entre, bendito de Javé”. Por que você está do lado de fora? Porque eu preparei a casa, e espaço para os camelos”.
ши а зис: „Вино, бинекувынтатул Домнулуй! Пентру че стай афарэ? Ам прегэтит каса ши ам прегэтит ун лок пентру кэмиле.”
32 O homem entrou na casa, e descarregou os camelos. Ele deu palha e comida para os camelos, e água para lavar seus pés e os pés dos homens que estavam com ele.
Омул а интрат ын касэ. Лабан а пус сэ дескарче кэмилеле, а дат пае ши нутрец кэмилелор ши а адус апэ пентру спэлат пичоареле омулуй ачелуя ши але оаменилор каре ерау ку ел.
33 A comida foi posta diante dele para comer, mas ele disse: “Não comerei até que eu tenha contado minha mensagem”. Laban disse: “Fale mais alto”.
Апой, й-а дат сэ мэнынче. Дар ел а зис: „Ну мэнынк пынэ ну вой спуне че ам де спус.” „Ворбеште!” а зис Лабан.
34 Ele disse: “Eu sou o servo de Abraão”.
Атунч, ел а зис: „Еу сунт робул луй Авраам.
35 Yahweh abençoou muito meu mestre. Ele se tornou grande. Javé lhe deu rebanhos e rebanhos, prata e ouro, servos e servas masculinas e femininas, e camelos e burros.
Домнул а умплут де бинекувынтэрь пе стэпынул меу, каре а ажунс ла маре пропэшире. Й-а дат ой ши бой, арӂинт ши аур, робь ши роабе, кэмиле ши мэгарь.
36 Sarah, esposa de meu amo, deu um filho a meu amo quando ela era velha. Ele deu tudo o que tinha a ele.
Сара, неваста стэпынулуй меу, а нэскут ла бэтрынеце ун фиу стэпынулуй меу ши луй й-а дат ел тот че аре.
37 Meu senhor me fez jurar, dizendo: 'Você não tomará uma esposa para meu filho das filhas dos cananeus, em cuja terra eu vivo,
Стэпынул меу м-а пус сэ жур ши а зис: ‘Сэ ну ей фиулуй меу о невастэ динтре фетеле канааницилор, ын цара кэрора локуеск,
38 mas irá à casa de meu pai, e aos meus parentes, e tomará uma esposa para meu filho'.
чи сэ те дучь ын каса татэлуй меу ши ла руделе меле, ка де аколо сэ ей невастэ фиулуй меу.’
39 Perguntei ao meu mestre: 'E se a mulher não me seguir?
Еу ам зис стэпынулуй меу: ‘Поате кэ фемея н-аре сэ вря сэ мэ урмезе.’
40 Ele me disse: 'Javé, diante de quem eu ando, enviará seu anjo com você, e prosperará em seu caminho'. Você levará uma esposa para meu filho de meus parentes, e da casa de meu pai”.
Ши ел мь-а рэспунс: ‘Домнул, ынаинтя кэруя умблу, ва тримите пе Ынӂерул Сэу ку тине ши-ць ва да избындэ ын кэлэторие ши вей луа фиулуй меу о невастэ дин руделе ши дин каса татэлуй меу.
41 Então você estará livre do meu juramento, quando vier aos meus parentes. Se eles não a derem a você, você ficará livre do meu juramento”.
Вей фи дезлегат де журэмынтул пе каре ми-л фачь дакэ те вей дуче ла руделе меле ши, дакэ ну ць-о вор да, вей фи дезлегат де журэмынтул пе каре ми-л фачь.’
42 Vim hoje à fonte, e disse: 'Javé, o Deus de meu mestre Abraão, se agora você fizer prosperar o meu caminho -
Еу ам ажунс азь ла извор ши ам зис: ‘Доамне, Думнезеул стэпынулуй меу Авраам, дакэ биневоешть сэ-мь дай избындэ ын кэлэтория пе каре о фак,
43 eis que estou ao lado desta fonte de água. Que aconteça, que a donzela que sai para desenhar, a quem eu direi: “Por favor, dê-me um pouco de água de seu cântaro para beber”,
ятэ, еу стау ла изворул де апэ, ши фата каре ва еши сэ скоатэ апэ ши кэрея ый вой зиче: «Дэ-мь, те рог, сэ бяу пуцинэ апэ дин вадра та»
44 então ela me diz: “Beba, e eu também desenharei para seus camelos”, - que ela seja a mulher que Javé designou para o filho de meu mestre”.
ши каре ымь ва рэспунде: «Бя ту ынсуць ши вой да де бэут ши кэмилелор тале», фата ачея сэ фие неваста пе каре а рындуит-о Домнул пентру фиул стэпынулуй меу!’
45 Antes que eu tivesse terminado de falar em meu coração, eis que Rebekah saiu com seu jarro no ombro. Ela desceu para a fonte, e desenhou. Eu disse a ela: “Por favor, deixe-me beber”.
Ынаинте де а сфырши де ворбит ын инима мя, ятэ кэ а ешит Ребека ку вадра пе умэр, с-а коборыт ла извор ши а скос апэ. Еу й-ам зис: ‘Дэ-мь сэ бяу, те рог.’
46 Ela apressou-se e soltou seu jarro do ombro, e disse: 'Beba, e eu também darei de beber a seus camelos'. Então eu bebi, e ela também deu uma bebida aos camelos.
Еа с-а грэбит, шь-а плекат вадра дясупра умэрулуй ши а зис: ‘Бя ши вой да де бэут ши кэмилелор тале.’ Ам бэут ши а дат де бэут ши кэмилелор меле.
47 Eu perguntei a ela, e disse: 'De quem é você, filha? Ela disse: 'A filha de Bethuel, o filho de Nahor, que Milcah lhe deu à luz'. Coloquei o anel no nariz dela, e as pulseiras nas mãos dela.
Еу ам ынтребат-о ши ам зис: ‘А куй фатэ ешть?’ Еа а рэспунс: ‘Сунт фата луй Бетуел, фиул луй Нахор ши ал Милкэй.’ Й-ам пус верига ын нас ши брэцэриле ла мынь.
48 Inclinei minha cabeça e adorei Javé, e abençoei Javé, o Deus de meu mestre Abraão, que me havia conduzido da maneira correta para tomar a filha do irmão de meu mestre para seu filho.
Апой ам плекат капул, м-ам арункат ку фаца ла пэмынт ынаинтя Домнулуй ши ам бинекувынтат пе Домнул Думнезеул стэпынулуй меу Авраам кэ м-а кэлэузит пе каля чя дряптэ, ка сэ яу пе фата фрателуй стэпынулуй меу пентру фиул луй.
49 Agora, se você vai lidar com meu mestre de forma gentil e verdadeira, diga-me. Se não, diga-me, que posso virar-me para a mão direita, ou para a esquerda”.
Акум, дакэ воиць сэ арэтаць бунэвоинцэ ши крединчошие фацэ де стэпынул меу, спунеци-мь; дакэ ну, спунеци-мь ярэшь, ка сэ мэ ындрепт ла дряпта сау ла стынга.”
50 Então Laban e Bethuel responderam: “A coisa procede de Yahweh”. Não podemos falar com você, nem mal nem bem.
Лабан ши Бетуел, дрепт рэспунс, ау зис: „Де ла Домнул вине лукрул ачеста; ной ну-ць май путем спуне нич рэу, нич бине.
51 Veja, Rebekah está diante de você. Pegue-a, e vá, e deixe-a ser a esposa do filho de seu mestre, como Yahweh falou”.
Ятэ, Ребека есте ынаинтя та; я-о ши ду-те, ка сэ фие неваста фиулуй стэпынулуй тэу, кум а спус Домнул.”
52 Quando o servo de Abraão ouviu suas palavras, ele se curvou à terra para Yahweh.
Кынд а аузит робул луй Авраам кувинтеле лор, с-а арункат ку фаца ла пэмынт ынаинтя Домнулуй.
53 O servo trouxe jóias de prata, e jóias de ouro, e roupas, e as entregou a Rebeca. Ele também deu coisas preciosas a seu irmão e sua mãe.
Ши робул а скос скуле де арӂинт, скуле де аур ши ымбрэкэминте, пе каре ле-а дат Ребекэй; а дат, де асеменя, дарурь богате фрателуй сэу ши мамей сале.
54 Eles comeram e beberam, ele e os homens que estavam com ele, e ficaram a noite toda. Eles se levantaram pela manhã e ele disse: “Mande-me embora para meu amo”.
Дупэ ачея, ау мынкат ши ау бэут, ел ши оамений каре ерау ымпреунэ ку ел, ши с-ау кулкат. Диминяца кынд с-ау скулат, робул а зис: „Лэсаци-мэ сэ мэ ынторк ла стэпынул меу.”
55 Seu irmão e sua mãe disseram: “Deixe a jovem ficar conosco alguns dias, pelo menos dez”. Depois disso, ela irá”.
Фрателе ши мама фетей ау зис: „Фата сэ май рэмынэ кытва тимп ку ной, мэкар врео зече зиле: пе урмэ, поате сэ плече.”
56 Ele lhes disse: “Não me impeçam, já que Yahweh prosperou no meu caminho”. Mande-me embora para que eu possa ir ter com meu mestre”.
Ел ле-а рэспунс: „Ну мэ оприць, фииндкэ Домнул мь-а дат избындэ ын кэлэтория мя; лэсаци-мэ сэ плек ши сэ мэ дук ла стэпынул меу.”
57 Eles disseram: “Vamos ligar para a jovem, e perguntar-lhe”.
Атунч, ей ау рэспунс: „Сэ кемэм пе фатэ ши с-о ынтребэм.”
58 Eles ligaram para Rebekah, e disseram a ela: “Você irá com este homem?” Ela disse: “Eu irei”.
Ау кемат дар пе Ребека ши й-ау зис: „Врей сэ те дучь ку омул ачеста?” „Да, вряу”, а рэспунс еа.
59 Eles mandaram embora Rebekah, sua irmã, com sua enfermeira, a criada de Abraão, e seus homens.
Ши ау лэсат пе сора лор Ребека сэ плече ку дойка ей, ку робул луй Авраам ши ку оамений луй.
60 Eles abençoaram Rebeca, e lhe disseram: “Nossa irmã, que você seja a mãe de milhares de milhares, e deixe sua prole possuir o portão daqueles que os odeiam”.
Ау бинекувынтат пе Ребека ши й-ау зис: „О, сора ноастрэ, сэ ажунӂь мама а мий де зечь де мий ши сэмынца та сэ стэпыняскэ четэциле врэжмашилор сэй!”
61 Rebekah se levantou com suas senhoras. Elas montaram nos camelos e seguiram o homem. O criado pegou Rebekah e seguiu seu caminho.
Ребека с-а скулат, ымпреунэ ку служничеле ей, ау ынкэлекат пе кэмиле ши ау урмат пе омул ачела. Робул а луат пе Ребека ши а плекат.
62 Isaac veio do caminho da Cerveja Lahai Roi, pois ele vivia na terra do Sul.
Исаак се ынторсесе де ла фынтына Лахай-Рой, кэч локуя ын цара де мязэзи.
63 Isaac saiu para meditar no campo à noite. Ele levantou os olhos e olhou. Eis que vinham camelos.
Ынтр-о сярэ, кынд Исаак ешисе сэ куӂете ын тайнэ пе кымп, а ридикат окий ши с-а уйтат; ши ятэ кэ веняу ниште кэмиле.
64 Rebekah levantou os olhos, e quando viu Isaac, ela saiu do camelo.
Ребека а ридикат ши еа окий, а вэзут пе Исаак ши с-а дат жос де пе кэмилэ.
65 Ela disse ao criado: “Quem é o homem que está caminhando no campo para nos encontrar?”. O criado disse: “É meu amo”. Ela pegou seu véu e se cobriu.
Ши а зис робулуй: „Чине есте омул ачеста каре вине ынаинтя ноастрэ пе кымп?” Робул а рэспунс: „Есте стэпынул меу!” Атунч, еа шь-а луат марама ши с-а акоперит.
66 O criado contou a Isaac todas as coisas que ele havia feito.
Робул а историсит луй Исаак тоате лукруриле пе каре ле фэкусе.
67 Isaac a trouxe para a tenda de sua mãe Sarah, e levou Rebekah, e ela se tornou sua esposa. Ele a amava. Então Isaac foi consolado após a morte de sua mãe.
Исаак а дус пе Ребека ын кортул мамей сале Сара; а луат пе Ребека, еа а фост неваста луй, ши ел а юбит-о. Астфел а фост мынгыят Исаак пентру пердеря мамей сале.