< Mateus 14 >
1 Por aquele tempo Herodes [Antipas], o chefe, ouviu relatos de [como ]Jesus [fazia milagres].
Dembora hartan ençun ceçan Herodes Tetrarchac Iesusen famá:
2 [Por esta razão] ele disse aos seus servos: “É João, o Batizador. Ele pode fazer milagres porque ressuscitou dos mortos”.
Eta erran ciecen bere cerbitzariey, Haur Ioannes Baptistá da, hura resuscitatu içan da hiletaric, eta halacotz verthutéc obratzen duté hunetan.
3 A razão por que [Herodes pensou assim foi esta]: [Herodes casou-se com] Herodias, a esposa de Filipe, o irmão dele, [enquanto Filipe ainda estava vivo. Então] João lhe disse: “A lei [de Deus] não permite que [você] se case com a mulher do seu irmão [enquanto este ainda está vivo]!” Por isso dizer isso, Herodes [mandou que seus soldados] colocassem João na cadeia. Eles o amarraram e o colocaram na prisão.
Ecen Herodesec hatzamanic Ioannes esteca ceçan, eta presoindeguian eçar, Herodias haren anaye Philipperen emaztearen causaz.
Ecen erraiten ceraucan hari Ioannesec, Eztuc sori hori duán.
5 Mesmo que Herodes quisesse matar João, tinha medo que as pessoas [que João tinha ensinado se rebelassem contra ele se ele fizesse isso.] Pois todos pensavam que João era um profeta.
Eta hura hil nahi çuelaric populuaren beldur cen, ceren Propheta beçala baitzaducaten hura.
6 Mas quando Herodes [deu uma festa] para celebrar o seu aniversário, a filha de Herodias dançou no meio [dos convidados dele]. Isso agradou Herodes.
Bada Herodesen sor eguneco bestá eguiten cenean, dança cedin Herodiasen alabá artean: eta Herodesen gogara eguin ceçan.
7 Então ele prometeu dar a ela o que ela quisesse e pediu que Deus o castigasse se não cumprisse a promessa.
Nondic iuramendurequin prometta baitzieçon, emanen ceraucala cer-ere esca bailedi.
8 [A filha de Herodias perguntou à mãe dela o que devia pedir de Herodes]. Foi dito a ela pela sua mãe {Sua mãe disse a ela} para pedir a cabeça de João, o Batizador. Como resultado, a filha dela disse [a Herodes]: “[Corte] a cabeça de João, o Batizador, e traga para cá em um prato [para que minha mãe saiba que ele está morto]!”
Harc bada aitzinetic amáz instruitu içanic, Indac (dio) hemen platean Ioannes Baptistaren buruä.
9 O rei ficou perturbado, [porque sabia que cometeria um grande crime. Mas] porque jurou [diante dos seus convidados quando fez essa promessa] e [não queria] que os convidados [pensassem que ele não cumpriria sua promessa], ele mandou que dessem [a ela] {que [os soldados] dessem [a ela]} [o que ela queria].
Eta triste cedin regue: baina cinaren, eta harequin mahainean iarriric ceudenén causaz, mana ceçan eman lequión.
10 Ele enviou [um soldado] à prisão para que cortasse a cabeça de João.
Eta igor ceçan Ioannesi presoindeguian buruären edequi eracitera.
11 O soldado [fez isso e] a cabeça de João foi levada em um prato e dada {levou a cabeça de João em um prato e deu} à moça. Então ela a levou [e mostrou] à mãe dela.
Eta ekarri içan da haren buruä platean, eta eman cequión nescatchari, eta harc presenta cieçón bere amari.
12 Os discípulos de João foram à prisão, pegaram o corpo dele e o enterraram. Depois eles relataram a Jesus o que tinha acontecido.
Guero ethor citecen haren discipuluac, eta eraman ceçaten haren gorputza, eta ohortz ceçaten: eta ioanic conta cieçoten Iesusi.
13 Depois que Jesus soube que [Herodes matou João], ele viajou só [conosco] de barco [pelo lago da Galileia] a um lugar remoto.
Eta hori ençunic Iesus parti cedin handic vnci batetan leku desertu batetara appart: eta ençunic gendetzeac oinez iarreiqui içan çaizcan hirietaric.
14 Quando chegou à praia Ele viu uma grande multidão de pessoas [que se reuniu ali, à espera de/esperando Jesus]. Ele teve pena das pessoas e curou os doentes [entre elas].
Eta ilkiric Iesusec ikus ceçan gendetze handibat eta compassione har ceçan heçaz, eta hayén arteco eriac senda citzan.
15 Quando a noite já se aproximava, nós, discípulos, chegamos a Ele e dissemos: Este é um lugar onde não mora ninguém e está muito tarde. Mande as pessoas embora para que possam ir às cidades [perto daqui], para poderem comprar comida para si mesmas.
Eta arrats aldean ethorri içan çaizcan bere discipuluac, cioitela, Leku desertua duc haur, eta ordua ia iragan, eyec congit gendetzey, burguètarát ioanic iateco eros deçatençat.
16 Mas Jesus nos disse: “Não precisam sair [para acharem comida. Em vez disso], vocês mesmos deem algo para comer a elas [aqui]!”
Baina Iesusec erran ciecén, Eztute ioaiteco mengoaric, eyeçue ceuroc iatera.
17 Dissemos a Ele: “Temos somente cinco pães e dois peixes [cozidos] aqui!”
Eta hec diotsote, Eztiagu hemen borz ogui eta bi arrain baicen.
18 Ele nos disse: “Tragam para mim!”
Eta harc erran ciecen, Ekaztaçue huna.
19 Disse às pessoas reunidas ali para se sentarem no gramado. Aí Ele pegou os cinco pães e os dois peixes. Enquanto olhava para o céu Ele agradeceu a Deus [pelos pães e peixes] e [os] separou [em pedaços]. Então Ele deu os pedaços para nós, discípulos, e nós [distribuímos] à multidão.
Eta populua belhar gainean iartera manaturic, eta borz oguiac eta bi arrainac harturic, beguiac cerurat goitituric, gratiác renda citzan, eta hautsiric eman cietzen discipuluey oguiac, eta discipuluéc gendetzey.
20 Todos [na multidão] comeram até sentirem que tinham comido o suficiente. Então nós, [discípulos, ] recolhemos os pedaços que sobraram [e] enchemos doze cestos.
Eta ian ceçaten guciéc, eta ressasia citecen: eta goiti citzaten çathi soberatuetaric hamabi sasqui betheric.
21 Os que comeram eram mais ou menos 5.000 homens. Nem contamos as mulheres e as crianças.
Eta ian çutenac ciraden borz milla guiçonen inguruä, emazteac eta haourrac gabe.
22 Logo depois disso acontecer, Jesus mandou que nós, discípulos, entrássemos no barco e fossemos diante dele a outro lugar, enquanto Ele mandava embora as multidões.
Eta bertan Iesusec bortcha citzan bere discipuluac vncian sartzera, eta haren aitzinean berce aldera iragaitera: populuari congit lemon bizquitartean.
23 Depois dele despedir-se das multidões, subiu nos montes só para orar. Quando já era noite, Ele [ainda] estava lá sozinho.
Eta congit emanic populuari, igan cedin mendira bereciqui, othoitz eguin leçançát. Eta arrastu cenean ber-bera cen han.
24 Nessa hora o barco já estava há centenas de metros da praia. Ele era jogado muito pelas ondas {As ondas estavam jogando-o muito} porque o vento [soprava contra ele].
Eta vncia ia itsassoaren artean cen, baguéz tormentatua: ecen haice contra cen.
25 [Então Jesus desceu do monte para o lago]. Em algum momento entre três e seis da manhã, Ele andou em cima da água em direção ao nosso barco.
Eta gauären laurgarren veillán ioan cedin hetara Iesus, itsas gainez çabilala.
26 Quando nós, discípulos, o vimos andando em cima da água, pensamos que fosse um fantasma. Ficamos apavorados e gritamos porque estávamos com medo.
Eta hura ikussiric itsas gainez çabilala, discipuluac trubla citecen, erraiten çutela, Fantosmabat da, eta beldurtiz oihu eguin ceçaten.
27 Logo Jesus nos disse: “Animem-se! Sou eu. Não tenham medo!”
Baina bertan minça cequién Iesus, cioela, Sporça çaitezte: ni naiz etzaretela beldur.
28 Pedro disse-lhe: “Senhor, se for o senhor, diga-me para andar na água até o senhor!”
Eta ihardesten ceraucala Pierrisec erran ceçan, Iauna, baldin hi bahaiz, mana neçac hiregana ethortera vr gainez.
29 Jesus disse: “Venha!” Então Pedro saiu do barco. Ele andou na água em direção a Jesus.
Bada harc erran ceçan, Athor. Eta iautsiric vncitic Pierris ioan cedin vr gainez, Iesusgana ethor ledinçát.
30 Mas quando Pedro viu [as ondas fortes causadas] pelo vento, ficou com medo. Ele começou a afundar e gritou, “Senhor, salve-me!”
Baina haicea sendo ikussiric, icit cedin: eta hundatzen hassi cenean oihu eguin ceçan, cioela, Iauna, salua neçac.
31 Imediatamente Jesus estendeu a mão e o pegou. Ele disse a Pedro: “Você confia só um pouco [no meu poder]! Você não devia ter duvidado/Por que você duvidou [RHQ] [que eu pudesse protegê-lo de afundar./]?”
Eta bertan Iesus escua hedaturic lot cequión, eta diotsó, O fede chipitacoá, cergatic dudatu duc?
32 Então Jesus e Pedro entraram no barco. O vento deixou de soprar.
Eta sarthu ciradenean vncira, sossega cedin haicea.
33 Nós, discípulos, que estávamos no barco [com Ele] O louvamos e dissemos: “Verdadeiramente o senhor é o Filho de Deus!”
Orduan vncian ciradenéc ethorriric adora ceçaten hura, cioitela, Eguiazqui Iaincoaren Seme aiz.
34 Quando tínhamos atravessado ainda mais do lago [em um barco], chegamos à [cidade de] Genesaré.
Eta berce aldera iraganic ethor citecen Genesaretco lurrera.
35 Os homens daquela área reconheceram Jesus. Como resultado, mandaram algumas pessoas para informar [o povo que vivia por] toda aquela região [MTY] [de que Jesus estava na área deles]. Então o povo [que vivia naquela região] trouxe a Jesus todas as pessoas doentes [que moravam ali].
Eta hura eçagutu vkan çutenean leku hartaco guiçonéc, igor ceçaten inguruco aldiri gucietara, eta presenta cietzoten eri ciraden guciac.
36 Os doentes pediam que Ele os deixasse tocar [nele ou] tocar só na barra da roupa dele [para que Jesus pudesse curá-los]. E todos os que tocaram [nele ou na roupa dele] foram curados {Ele curou todos aqueles que tocaram [nele ou na roupa dele]}.
Eta othoitz eguiten ceraucaten solament hunqui leçaten haren abillamendu ezpaina, eta hunqui vkan çuten guciac, senda citecen.