Lucas 8
1 Pouco depois disso, Jesus passou com seus doze [discípulos ]por várias cidades e aldeias. Enquanto andaram, ele estava dizendo às pessoas a boa mensagem sobre como Deus quer controlar/governar totalmente [as vidas delas].
После тога иђаше Он по градовима и по селима учећи и проповедајући јеванђеље о царству Божијем, и дванаесторица с Њим.
2 Algumas mulheres de quem ele tinha expulsado espíritos maus e quem ele tinha curado de doenças também [foram com ele]. Entre elas eram Maria, da [aldeia de ]Magdala, de quem [ele tinha expulsado ]sete demônios,
И неке жене које беху исцељене од злих духова и болести: Марија, која се зваше Магдалина, из које седам ђавола изиђе,
3 Joana, a mulher de Cuza, que era um dos oficiais do [Rei ]Herodes [Antipas], Susana e muitas outras. Elas estavam providenciando alguns dos seus próprios fundos [para ajudar Jesus e seus discípulos].
И Јована, жена Хузе пристава Иродовог, и Сусана, и друге многе које служаху Њему имањем својим.
4 Uma grande multidão de pessoas chegaram a Jesus de muitas cidades. Então ele contou a eles esta parábola:
А кад се сабра народа много, и из свих градова долажаху к Њему, каза у причи:
5 Um homem saíu para semear/plantar semente. Enquanto ele fez isso, uma parte da semente caiu no caminho. Aí [as pessoas ]andavam nela e os pássaros a comeram.
Изиђе сејач да сеје семе своје; и кад сејаше, једно паде крај пута, и погази се, и птице небеске позобаше га,
6 Outra parte [da semente ]caiu em pedra [sobre a qual havia uma camada fina de solo]. Logo quando a semente cresceu, as plantas secaram porque não tinham água.
А друго паде на камен, и изникавши осуши се, јер немаше влаге.
7 Uma parte da semente caiu em terra onde havia [raízes ]de espinheiros [enterradas na terra]. A semente cresceu, mas os espinhos também cresceram e sufocaram/abafaram as plantas.
И друго паде у трње, и узрасте трње, и удави га.
8 Mas parte da semente caiu em solo bom e cresceu bem. Mais tarde cada semente produziu sem sementes/grãos. Então Jesus gritou para eles, Se quiserem entender, pensem [com cuidado ]em minhas palavras!
А друго паде на земљу добру, и изникавши донесе род сто пута онолико. Говорећи ово повика: Ко има уши да чује нека чује.
9 [Mais tarde ]os discípulos de Jesus perguntaram a ele o significado da parábola [que ele acabara de contar].
А ученици Његови питаху Га говорећи: Шта значи прича ова?
10 Ele disse, “Deus está permitindo que vocês saibam a verdade de como ele quer governar [sobre ]as vidas [das pessoas]. Essas são coisas que ele não revelou antes. Mas estou dizendo [essas coisas ]aos outros somente por meio de parábolas. O resultado vai ser [assim como um profeta predisse muito tempo atrás: ] Eles verão [o que estou fazendo], mas não vão realmente entender [o que significa]. Eles ouvirão [o que digo], mas não vão entender.
А Он рече: Вама је дано да знате тајне царства Божијег; а осталима у причама, да гледајући не виде, и чујући не разумеју.
11 Então é este o significado da parábola: a semente [representa ]a mensagem de Deus.
А прича ова значи: Семе је реч Божија.
12 [Algumas pessoas são como ]o caminho em que essa semente caiu. Elas têm ouvido a mensagem de Deus, mas aí vem o diabo e faz com que deixem de pensar nela. Como resultado elas não creem na mensagem e [Deus ]não vai salvá-las.
А које је крај пута то су они који слушају, али потом долази ђаво, и узима реч из срца њиховог, да не верују и да се не спасу.
13 [Certas pessoas são como o solo que tem ]pedra [embaixo]. Essas são pessoas que recebem a mensagem de Deus com alegria quando a ouvem. Mas [a mensagem ]não penetra/entra bem nas mentes delas. Então creem nela por pouco tempo, mas quando coisas difíceis acontecem a elas, não creem mais.
А које је на камену то су они који кад чују с радости примају реч; и ови корена немају који за неко време верују, а кад дође време кушања отпадну.
14 [Algumas pessoas são como ]o solo que tem [raízes de ]espinheiros [lá dentro]. São pessoas que aceitam [a mensagem ]de Deus, mas mais tarde elas se preocupam com várias coisas e procuram ficar ricos e gostam [das coisas que lhes dão ]muito prazer. Por isso nunca se tornam pessoas [espiritualmente ]maduras.
А које у трње паде, то су они који слушају, и отишавши, од бриге и богатства и сласти овог живота загуше се, и род не сазри.
15 Mas [algumas pessoas são como ]o solo bom. Ouvem [a mensagem de Deus ]e a guardam. [Tornam-se ]pessoas boas e honestas, e persistem em fazer as coisas que agradam a [Deus].
А које је на доброј земљи то су они који реч слушају, и у добром и чистом срцу држе, и род доносе у трпљењу. Ово говорећи повика: Ко има уши да чује нека чује.
16 Depois de alguém acender uma lâmpada, ele não a cobre com um cesto nem a coloca debaixo da cama. Pelo contrário, ele a coloca em um lugar alto, para que os que entram [na casa ]possam ver [as coisas na ]sua luz. [De modo semelhante, vocês devem dizer a verdade de Deus aos outros para que eles saibam o que posso fazer para eles].
Нико, пак, свеће не поклапа судом кад је запали, нити меће под одар, него је метне на свећњак да виде светлост који улазе.
17 [Deus quer ]esclarecer toda a verdade dele que antes não ficou clara. Ele quer que [o povo dele diga aos outros abertamente] toda a verdade dele que ele não tinha revelado antes.
Јер нема ништа тајно што неће бити јавно, ни сакривено што се неће дознати и на видело изићи.
18 Então ouçam com cuidado [o que eu digo a vocês], porque [Deus ]vai ajudar aqueles que aceitam [a minha verdade ]a [entenderem ]ainda mais. Mas [Deus ]vai fazer com que os que [não aceitam a minha verdade não entendam até mesmo o pouco ]que pensam ter [entendido].
Гледајте, дакле, како слушате; јер ко има, даће му се, а ко нема, узеће се од њега и оно што мисли да има.
19 Certo dia a mãe e os irmãos [mais novos de Jesus ]foram vê-lo, mas não podiam chegar perto dele porque tinha um grupo bem grande de pessoas [ao redor dele naquela casa].
Дођоше пак к Њему мати и браћа Његова, и не могаху од народа да говоре с Њим.
20 Alguém disse a ele, “Sua mãe e seus irmãos [mais novos ]estão [em pé ]lá fora, querendo ver o senhor.”
И јавише Му говорећи: Мати Твоја и браћа Твоја стоје напољу, хоће да Те виде.
21 Ele disse, “Aqueles que ouvem a mensagem de Deus e a obedecem são [tão caros/preciosos para mim quanto ]minha mãe e meus irmãos [mais novos].”
А Он одговарајући рече им: Мати моја и браћа моја они су који слушају реч Божију и извршују је.
22 Certo dia Jesus entrou num barco com seus discípulos. Ele disse a eles, “Vamos [passar para ]o outro lado do lago. Então eles começaram a ir.
И догоди се у један дан Он уђе с ученицима својим у лађу, и рече им: Да пређемо на оне стране језера. И пођоше.
23 Enquanto iam, ele adormeceu. Uma tempestade com muito vento desceu sobre o lago. Logo o barco estava se enchendo de água e eles estavam em perigo.
А кад иђаху они Он заспа. И подиже се олуја на језеру, и топљаху се, и беху у великој невољи.
24 Eles o acordaram e disseram, “Mestre! Mestre! Nós (inc) vamos nos afogar!” Ele se levantou e mandou que o vento e as ondas [se acalmassem]. O vento parou e as ondas acabaram, e a água ficou calma.
И приступивши пробудише Га говорећи: Учитељу! Учитељу! Изгибосмо. А Он устаде, и запрети ветру и валовима; и престадоше и поста тишина.
25 Ele disse a eles, “[Estou triste ]que/por que é que vocês não confiaram [que ]eu [fosse ajudá-los].” Eles estavam com medo. Eles também estavam admirados. Disseram uns aos outros, “Que tipo de homem é este/este homem é maravilhoso! Ele [não só manda nas pessoas, mas ]quando ele manda no vento e na água, eles também o obedecem!”
А њима рече: Где је вера ваша? А они се поплашише, и чуђаху се говорећи један другом: Ко је Овај што и ветровима и води заповеда, и слушају Га?
26 Jesus e seus discípulos chegaram [na área perto da cidade de ]Gerasa, no outro lado do lago frente ao [distrito da ]Galileia.
И дођоше у околину гадаринску која је према Галилеји.
27 Naquela área havia um homem daquela cidade em quem os demônios viviam/que os demônios controlavam. Por muito tempo ele não tinha usado roupas. Ele não morava em uma casa. Em vez disso ele morava nas cavernas usadas para enterrar pessoas.
А кад изиђе Он на земљу, срете Га један човек из града у коме беху ђаволи од много година, и у хаљине не облачаше се, и не живљаше у кући, него у гробовима.
28 Muitas vezes [os demônios ]o atacavam. [As pessoas ]tentavam guardá-lo [para que ele não fizesse mal aos outros]. Prenderam suas mãos e seus pés com correntes, mas ele quebrava os correntes. Então os demônios iam mandá-lo para o deserto/lugar vazio. Quando Jesus saíu do barco e pisou na praia, esse homem o viu. Ele [correu para Jesus ]e se prostrou diante dele. Então Jesus mandou, “Você espírito mau, saia desse homem!” Mas [ele não saiu logo. Pelo contrário ele fez ]o homem gritar em voz bem alta, “Jesus, Filho do grande Deus no céu, já que nós não temos nada em comum, saia/por que é que o senhor está me perturbando! Peço ao senhor, não me torture [agora/ainda]!
А кад виде Исуса, повика и припаде к Њему и рече здраво: Шта је теби до мене, Исусе, Сине Бога Највишег? Молим Те, не мучи ме.
Јер Исус заповеди духу нечистом да изиђе из човека: јер га мучаше одавно, и метаху га у вериге и у пута да га чувају, и искида свезе, и тераше га ђаво по пустињи.
30 [Para expulsar o demônio mais facilmente], Jesus perguntou [ao demônio], “Como é o seu nome? Ele respondeu, “Meu nome é legião/multidão.” [Ele disse isso ]porque muitos demônios tinham entrado naquele homem.
А Исус га запита говорећи: Како ти је име? А он рече: Легеон; јер многи ђаволи беху ушли у њ.
31 [Os demônios ]continuaram a pedir a [Jesus ]que ele não os mandasse ir ao lugar onde Deus castiga demônios. (Abyssos g12)
И мољаху Га да им не заповеди да иду у бездан. (Abyssos g12)
32 Havia uma grande manada de porcos buscando sua comida no lado do monte. Os demônios pediram a Jesus para deixar que eles entrassem nos porcos. Então ele os permitiu [fazer isso].
А онде пасаше по гори велико крдо свиња, и мољаху Га да им допусти да у њих уђу. И допусти им.
33 Os demônios saíram do homem e entraram nos porcos. Então a manada [de porcos ]correu para baixo para o lago e se afogaram.
Тада изиђоше ђаволи из човека и уђоше у свиње; и навали крдо с брега у језеро, и утопи се.
34 Quando os homens que cuidavam dos porcos viram o que aconteceu, eles correram. Contaram às pessoas dentro e fora da cidade o que tinha acontecido. Aí as pessoas saíram para ver o que tinha acontecido.
А кад видеше свињари шта би, побегоше и јавише у граду и по селима.
35 Quando chegaram aonde Jesus estava, viram que o homem de quem Jesus tinha [expulsado ]os demônios estava sentado aos pés de Jesus [ouvindo-o]. Ele usava roupas, e sua mente estava normal outra vez. Aí essas pessoas[, percebendo quanto poder Jesus tinha, ]ficaram com medo.
И изиђоше људи да виде шта је било, и дођоше к Исусу, и нађоше човека из кога ђаволи беху изишли, а он седи обучен и паметан код ногу Исусових; и уплашише се.
36 As pessoas [ali ]que tinham visto o que aconteceu disseram [àqueles que acabaram de chegar ]como [Jesus ]tinha curado o homem que [antes ]estava com demônios.
А они што су видели казаше им како се исцели бесни.
37 Aí [essas pessoas e ]muitas outras da área da [cidade de ]Gerasa pediram que Jesus saísse da sua área. Eles temiam [o que Jesus faria mais a eles]. Então [Jesus e seus discípulos ]entraram no barco para irem de volta ao outro lado do lago.
И моли Га сав народ из околине гадаринске да иде од њих; јер се беху врло уплашили. А Он уђе у лађу и отиде натраг.
38 O homem de quem ele tinha [expulsado ]os demônios pediu a ele dizendo, [“Por favor, deixe-me ir com o senhor!” ]Mas [Jesus recusou. Pelo contrário ]ele lhe disse,
Човек, пак, из кога изиђоше ђаволи мољаше да би с Њим био; али га Исус отпусти говорећи:
39 “Vá para casa e diga às pessoas quanto Deus já fez para você!” Aí ele o mandou embora. Então ele foi e disse às pessoas na cidade quanto Jesus fez para ele.
Врати се кући својој, и казуј шта ти учини Бог. И отиде проповедајући по свему граду шта му Исус учини.
40 Quando [Jesus e os discípulos ]voltaram [a Cafarnaum], um grupo grande de pessoas que estavam esperando por ele o recebeu.
А кад се врати Исус, срете Га народ, јер Га сви очекиваху.
41 Um homem chamado Jairo, que era um dos líderes da sinagoga [ali], aproximou-se e prostrou-se aos pés de Jesus. Ele pediu a Jesus, “Por favor, venha à minha casa!”
И гле, дође човек по имену Јаир, који беше старешина у зборници, и паде пред ноге Исусове, и мољаше Га да уђе у кућу његову;
42 Porque sua única filha, que tinha doze anos, estava morrendo. Enquanto Jesus ia com ele, muitas pessoas o apertavam/ficavam bem perto de Jesus.
Јер у њега беше јединица кћи од дванаест година, и она умираше. А кад иђаше Исус, туркаше Га народ.
43 Aí uma mulher se aproximou. Fazia doze anos que ela estava sangrando [na vagina], mas ninguém podia curá-la.
И беше једна болесна жена од течења крви дванаест година, која је све своје имање потрошила на лекаре и ниједан је није могао излечити,
44 Ela chegou por trás de [Jesus ]e tocou nas suas roupas [para ser curada]. Logo ela deixou de sangrar.
И приступивши састраг дотаче се скута од хаљине Његове, и одмах стаде течење крви њене.
45 Jesus disse, “Quem tocou em mim?” Quando todos disseram que não tinham tocado nele, Pedro disse, “Senhor, tem um grupo grande de pessoas perto do senhor e apertando-o, [então qualquer um deles podia ter tocado no senhor]!”
И рече Исус: Ко је то што се дотаче мене? А кад се сви одговараху, рече Петар и који беху с њим: Учитељу! Народ Те опколио и турка Те, а Ти кажеш: Ко је то што се дотаче мене?
46 Mas Jesus disse, “[Não], alguém me tocou [de propósito]. Sei que meu poder tem curado alguém [que tocou em mim].”
А Исус рече: Неко се дотаче мене; јер ја осетих силу која изиђе из мене.
47 Quando a mulher percebeu que não podia impedir que Jesus/as pessoas soubessem que [ela estava curada], seu corpo começou a tremer. [Ela tinha medo de que, por quebrar/violar a lei que uma mulher com uma doença desse tipo não devia tocar em outros, Jesus talvez a repreendesse por fazer isso. ]Ela prostrou-se diante dele. Enquanto os outros ouviam, ela disse porque tinha tocado nele e como ela ficou curada imediatamente.
А кад виде жена да се није сакрила, приступи дрхћући, и паде пред Њим, и каза Му пред свим народом зашто Га се дотаче и како одмах оздрави.
48 [Jesus ]disse a ela, “Senhora, a senhora está curada porque creu [que eu podia fazer isso. ]Saia [daqui e que a ]paz [de Deus ]esteja dentro da senhora.”
А Он јој рече: Не бој се, кћери! Вера твоја поможе ти; иди с миром.
49 Enquanto ele ainda estava falando, um homem da casa de Jairo chegou e disse a ele, “Sua filha já morreu. Então não perturbe mais o mestre!”
Док Он још говораше, дође неко од куће старешине зборничког говорећи му: Умре кћи твоја, не труди учитеља.
50 Mas quando Jesus ouviu isso, ele disse a Jairo, “Não pense que a situação seja desesperada. Somente creia [que eu possa ajudá-la. Se fizer isso], ela vai viver de novo.
А кад чу Исус, одговори му говорећи: Не бој се, само веруј, и оживеће.
51 Quando chegaram perto da casa, ele só permitiu que Tiago, João, Pedro, e a mãe e o pai da menina entrassem na casa com ele.
А кад дође у кућу, не даде ниједноме ући осим Петра и Јована и Јакова, и девојчиног оца и матере.
52 Todas as pessoas [na casa ]estavam chorando e batendo no peito [para mostrar que estavam tristes]. Mas [sabendo que ele ia fazer a moça viver de novo, assim como se acorda alguém que dorme], ele disse, “Deixem de chorar! Ela não está morta! Ela está apenas dormindo!”
А сви плакаху и јаукаху за њом; а Он рече: Не плачите, није умрла него спава.
53 As pessoas [ali ]riram dele, porque sabiam que [a menina ]estava morta.
И подсмеваху Му се знајући да је умрла.
54 Mas [Jesus ]pegou na mão dela e chamou para ela dizendo, “Menina, levante-se!”
А Он изагнавши све узе је за руку, и зовну говорећи: Девојко! Устани!
55 Logo o Espírito dela voltou ao seu corpo de novo e ela se levantou. Jesus mandou que eles dessem a ela algo para comer.
И поврати се дух њен, и устаде одмах; и заповеди да јој дају нека једе.
56 Os pais dela estavam maravilhados, mas Jesus lhes disse para não dizerem nada a ninguém [ainda ]sobre o que tinha acontecido. Aí ele os levou e eles foram sós de barco a uma cidade chamada Betsaida.
И дивише се родитељи њени. А Он им заповеди да никоме не казују шта је било.
