< Atos 13 >

1 Entre [os membros ]da congregação na Antioquia, [na província de Síria], havia profetas/pessoas que comunicavam as mensagens de Deus e pessoas que ensinavam [sobre Jesus. Esses indivíduos eram]: Barnabé; Simeão, também chamado de Negro/Preto; Lúcio, [da cidade ]de Cirene; Manaém, que foi criado em companhia do [rei ]Herodes [Antipas]; e Saulo.
În adunarea care era în Antiohia erau niște prooroci și învățători: Barnaba, Simeon, care se numea Niger, Lucius din Cirene, Manaen, fratele adoptiv al tetrarhului Irod, și Saul.
2 Enquanto eles adoravam ao Senhor e jejuavam, o Espírito Santo [lhes ]disse: “Nomeiem agora mesmo Barnabé e Saulo para me [servirem, indo fazer ]o trabalho que eu os mandei [fazer]!”
În timp ce slujeau Domnului și posteau, Duhul Sfânt a zis: “Separă-i pe Barnaba și pe Saul pentru mine, pentru lucrarea la care i-am chemat”.
3 Assim, eles continuavam jejuando e orando. Então impuseram as mãos em Barnabé e Saulo, [orando para que Deus os ajudasse, ]e depois os mandaram [fazer aquilo que o Espírito Santo tinha ordenado.]
Apoi, după ce au postit și s-au rugat și și-au pus mâinile peste ei, i-au trimis.
4 Barnabé e Saulo foram orientados/guiados pelo Espírito Santo {O Espírito Santo orientou/guiou Barnabé e Saulo} para irem a [vários lugares, fazendo aquilo que Ele os mandasse fazer. ]Por isso eles desceram [da Antioquia ]até [o porto ]de Selêucia e dali viajaram de navio até o [porto de ]Salamina, [na ilha de Chipre. ]
Astfel, fiind trimiși de Duhul Sfânt, s-au coborât la Seleucia. De acolo au navigat spre Cipru.
5 Enquanto eles estavam na [cidade de ]Salamina, [foram visitar ]as casas de reunião dos judeus. Ali eles proclamaram a mensagem de Deus [acerca de Jesus. ]João [Marcos os acompanhou ]para ajudá-los.
Când au ajuns la Salamina, au vestit cuvântul lui Dumnezeu în sinagogile evreiești. L-au avut și pe Ioan ca însoțitor.
6 Eles três percorreram a ilha inteira [de Chipre ]até [a cidadezinha/vila ]de Pafos. Ali encontraram um mágico chamado Barjesus. Ele era judeu, e alegava falsamente que era profeta/que comunicava mensagens de Deus.
După ce au străbătut insula până la Pafos, au găsit un vrăjitor, un fals profet, un iudeu care se numea Bar Isus,
7 Ele costumava acompanhar o governador [da ilha, que se chamava ]Sérgio Paulo, um homem inteligente/astuto. O governador mandou [alguém ]buscar Barnabé e Saulo, pois ele desejava ouvir a palavra de Deus. [Por isso Barnabé e Saulo chegaram e lhe explicaram aquela mensagem. ]
care se afla cu proconsulul Sergius Paulus, un om înțelegător. Acesta i-a chemat pe Barnaba și pe Saul și a căutat să audă cuvântul lui Dumnezeu.
8 Contudo, o mágico, que se chamava [em grego ]Elimas, se opôs a eles. Ele tentava repetidas vezes dissuadir o governador de crer [em Jesus. ]
Dar vrăjitorul Elymas (căci așa se numește el după interpretare) s-a împotrivit lor, căutând să-l întoarcă pe proconsul de la credință.
9 Então, enquanto Saulo, cujo [nome romano era ]Paulo, era capacitado/controlado pelo Espírito Santo {enquanto o Espírito Santo capacitava/controlava Saulo, cujo [nome romano era ]Paulo}, ele olhou fixamente/diretamente para o mágico e disse:
Dar Saul, care se mai numește și Pavel, plin de Duhul Sfânt, și-a fixat ochii asupra lui
10 “Você está servindo/agindo como/ajudando o diabo, opondo-se a tudo que é reto/bom/verdade! Você está sempre mentindo [às pessoas ]e fazendo-lhes [outras ]coisas malévolas. Deixe de tentar transformar/Quando você vai deixar de tentar transformar [RHQ] em mentira aquilo que é verdade com relação ao Senhor [Deus!? ]
și a zis: “Fiu al diavolului, plin de toată înșelăciunea și de toată viclenia, vrăjmaș al oricărei dreptăți, nu vei înceta să pervertești căile drepte ale Domnului?
11 Neste instante o Senhor [Deus ][MTY] castigará você! Você ficará cego, sem poder ver o sol durante [algum ]tempo”. Imediatamente ele ficou [cego, como se estivesse ]num nevoeiro escuro/preto e foi tateando, em busca de alguém que [puxasse ]a mão dele para guiá-lo.
Acum, iată, mâna Domnului este asupra ta și vei fi orb, fără să vezi soarele pentru o vreme!” Imediat, o ceață și întunericul au căzut peste el. A umblat de colo-colo căutând pe cineva care să-l ducă de mână.
12 Quando o governador viu o que tinha acontecido a [Elimas], ele passou a crer [no Senhor Jesus. ]Ficou maravilhado pelo [que Paulo e Barnabé ]pregavam acerca do Senhor [Jesus.]
Atunci proconsulul, când a văzut ce se întâmplase, a crezut, fiind uimit de învățătura Domnului.
13 [Depois disso, ]Paulo e os dois homens que o acompanhavam foram de navio de Pafos [até o porto ]de Perge, na [província ]de Panfília. [Em Perge, ]João [Marcos ]os deixou e voltou [para casa em ]Jerusalém.
Pavel și ceata lui au pornit din Pafos și au ajuns la Perga, în Pamfilia. Ioan s-a despărțit de ei și s-a întors la Ierusalim.
14 Então Paulo e Barnabé viajaram de Perge [por terra], chegando [à cidade de ]Antioquia, perto do [distrito de ]Pisídia [na província da Galácia. ]No dia de descanso dos judeus, eles entraram na sinagoga/sala de reuniões dos judeus e se sentaram.
Dar ei, trecând de la Perga, au ajuns la Antiohia Pisidiei. Au intrat în sinagogă în ziua de Sabat și au șezut jos.
15 [Alguém ]leu [em voz alta, às pessoas ali reunidas], trechos dos livros [que Moisés tinha escrito. Então alguém leu para elas em voz alta trechos daquilo que os demais ]profetas [tinham escrito. ][MTY] Então os líderes da sinagoga pediram [que alguém levasse este/esta ]recado/mensagem a Paulo e Barnabé: “Irmãos judeus, se [um de vocês] deseja falar com as pessoas [aqui reunidas ]para animá-las, por favor, falem [conosco ](excl) [agora mesmo”.]
După citirea Legii și a profeților, conducătorii sinagogii au trimis la ei, spunându-le: “Fraților, dacă aveți vreun cuvânt de îndemn pentru popor, vorbiți.”
16 Por isso Paulo se levantou e fez um gesto com a mão direita [para que as pessoas presentes lhe prestassem atenção]. Então ele disse: “Irmãos judeus e vocês [gentios/não-judeus ]que [também ]adoram a Deus, [por favor, escutem-me! ]
Pavel s-a ridicat în picioare și, făcând semn cu mâna, a zis: “Bărbați israeliți și voi, cei ce vă temeți de Dumnezeu, ascultați.
17 Deus, a quem nós (incl) israelitas adoramos, escolheu nossos antepassados [para ser o povo dele ]e fez com que se tornassem numerosos enquanto viviam como estrangeiros no Egito. [Então, passados muitos anos, ]Deus os ajudou [MTY] poderosamente e os tirou daquele país.
Dumnezeul acestui popor i-a ales pe părinții noștri și a înălțat poporul când a rămas ca străin în țara Egiptului și, cu brațul ridicat, l-a scos din ea.
18 Ele cuidou deles durante por cerca de quarenta anos [enquanto andavam ]no deserto, [mesmo que o desobedecessem repetidas vezes. ]
Pe o perioadă de aproximativ patruzeci de ani i-a suportat în pustiu.
19 Deus [fez com que os israelitas ]vencessem sete grupos tribais [que habitavam a região ]de Canaã e deu a terra deles a nós (incl) israelitas para que pudéssemos possui-la.
După ce a distrus șapte națiuni în țara Canaanului, le-a dat țara lor ca moștenire timp de aproximativ patru sute cincizeci de ani.
20 [Nossos antepassados começaram a possuir o Canaã ]uns 450 anos depois que [seus antepassados chegaram no Egito.] “Depois, Deus nomeou líderes [para governar/guiar o povo de Israel. Esses líderes continuaram governando nosso povo ]até a época em que Samuel, também profeta, [passou a governar Israel].
După aceste lucruri, le-a dat judecători până la profetul Samuel.
21 Então, [enquanto Samuel era líder do povo], as pessoas começaram a exigir que ele [nomeasse ]um rei [para governá-las. Por isso ]Deus nomeou Saul, filho de Quis, [como rei. Ele era ]da tribo de Benjamim, e [governou Israel ]durante quarenta anos.
După aceea au cerut un rege, și Dumnezeu le-a dat pe Saul, fiul lui Chiș, un bărbat din tribul lui Beniamin, timp de patruzeci de ani.
22 Depois de Deus rejeitar Saul, [tirando-lhe o trono], ele pôs Davi como rei de Israel. Deus testemunhou dele: ‘Tenho observado que Davi, filho de Jessé, é um homem idôneo, justamente o tipo de homem que eu desejo [IDM] [que ele seja]. Ele fará todas [as coisas que ]eu desejo [que ele faça].’
După ce l-a înlăturat, l-a ridicat ca rege al lor pe David, căruia i-a și mărturisit: “Am găsit pe David, fiul lui Isai, un om după inima mea, care va face toată voia mea.
23 “[Dentre ]os descendentes de Davi, Deus fez com que um deles–Jesus–viesse a [nós ]israelitas para nos salvar, bem como ele tinha prometido a [Davi e nossos outros antepassados. ]
Din urmașul acestui om, Dumnezeu a adus mântuirea lui Israel, conform promisiunii sale,
24 Antes de Jesus iniciar seu trabalho, João [o Batizador ]pregava a todos os israelitas [que iam ter com ele/o encontravam. Ele lhes dizia ]que deveriam rejeitar seu mau comportamento, [pedindo que Deus os perdoasse. Então ele ]iria batizá-los.
înainte de venirea sa, când Ioan a predicat pentru prima dată lui Israel botezul pocăinței.
25 Quando João estava para completar o trabalho que [Deus o mandara fazer, ]dizia várias vezes [aos seus ouvintes: ]‘Vocês podem pensar/Será que vocês acham [RHQ] que sou [o Messias que Deus prometeu mandar!? ]Não, não sou. Mas escutem bem! O Messias virá [logo. Ele é muito mais importante que eu, que nem ]mereço ser escravo dele [MET].’”
Pe când Ioan își împlinea cursul, a zis: “Ce credeți că sunt eu? Eu nu sunt el. Dar iată că vine după mine unul, ale cărui sandale nu sunt vrednic să le dezleg'.
26 ”Irmãos israelitas, vocês descendentes de Abraão, e [vocês gentios/não-judeus que ]também adoram a Deus, [escutem-me por favor! Foi ]a [todos ]nós que a mensagem foi enviada [por Deus ]{que [Deus ]mandou a mensagem} sobre [como Ele ]salva as pessoas.
“Fraților, copii din neamul lui Avraam, și cei din voi care vă temeți de Dumnezeu, cuvântul acestei mântuiri a fost trimis la voi.
27 Os habitantes de Jerusalém e seus governantes não perceberam/entenderam que este homem, [Jesus, foi o Enviado de Deus para os salvar. ]Embora as mensagens dos [MTY] profetas fossem lidas [em voz alta ]{alguém lesse [em voz alta ]as mensagens dos [MTY] profetas} em cada dia de descanso dos judeus, eles não entenderam [aquilo que os profetas escreveram sobre o Messias. Por isso ]os [líderes judaicos ]condenaram Jesus [à morte, ]bem como os profetas tinham profetizado [que as pessoas fariam. ]
Căci cei care locuiesc în Ierusalim și conducătorii lor, pentru că nu l-au cunoscut, nici glasurile profeților care se citesc în fiecare Sabat, le-au împlinit condamnându-l.
28 [Muitas pessoas acusaram Jesus de praticar coisas malévolas, ]mas não conseguiram provar que Ele tivesse feito nada digno de morte. Esses indivíduos pediram insistentemente que [o governador ]Pilatos mandasse que Jesus fosse executado/morto {mandasse que os soldados executassem/matassem Jesus}. [Portanto Pilatos fez aquilo que eles tinham pedido. ]
Deși nu au găsit nici un motiv de moarte, i-au cerut totuși lui Pilat să-L omoare.
29 Eles fizeram [a Jesus ]todas as coisas {[que os profetas tinham escrito há muito tempo]} escritas [acerca daquilo que as pessoas fariam a ]Ele[. Os soldados romanos mataram Jesus, pregando-O numa cruz. Então algumas pessoas ]baixaram o corpo dele da cruz e o colocaram num túmulo.
După ce au împlinit tot ce era scris despre el, l-au dat jos de pe lemn și l-au pus într-un mormânt.
30 Porém, Deus fez com que Ele voltasse à vida depois de morrer,
Dar Dumnezeu l-a înviat din morți,
31 e durante muitos dias Ele foi visto [repetidas vezes ]por {Ele apareceu a} [seus seguidores ]que o tinham acompanhado da [província de ]Galileia até Jerusalém. As pessoas [que o viram ]estão testemunhando atualmente dele ao povo [judeu].
și a fost văzut timp de multe zile de cei care au urcat cu el din Galileea la Ierusalim, care sunt martorii lui în fața poporului.
32 “[Neste momento], nós dois estamos proclamando a vocês esta boa mensagem: Aquilo que [Deus ]prometeu fazer [aos nossos ]antepassados [judeus ]
Noi vă aducem vestea cea bună a promisiunii făcute părinților,
33 Ele tem feito agora para nós (incl), [que somos ]descendentes deles, [e também para vocês que não são judeus. Ele assim fez, ]ressuscitando Jesus dentre os mortos. É exatamente como foi escrito {como [Davi ]escreveu} no Salmo 2–as palavras que [Deus disse a seu Filho: ] ‘Tu és meu Filho; hoje comprovei [às pessoas ]que [realmente ]sou teu Pai.’ (OU, ‘Hoje mostrei a [todo o mundo que ]tu és [realmente ]meu Filho e eu sou [realmente] teu Pai.’)
că Dumnezeu a împlinit-o pentru noi, copiii lor, prin faptul că l-a înviat pe Isus. După cum este scris și în al doilea psalm, “Tu ești Fiul meu. Astăzi am devenit tatăl tău”.
34 [Deus ]fez com que [o Messias ]voltasse à vida após morrer e Ele nunca mais o deixará morrer. [Por falar nisso Deus ]disse o seguinte [aos nossos antepassados judeus: ]‘Eu com certeza lhes ajudarei, [povo meu, ]como [prometi ]a Davi [que eu faria.’ ]
“Despre faptul că l-a înviat din morți, ca să nu se mai întoarcă la stricăciune, așa a vorbit: 'Vă voi da binecuvântările sfinte și sigure ale lui David'.
35 Assim, [escrevendo ]em outro [Salmo, Davi ]disse o seguinte [a Deus acerca do Messias]: ‘Por ser eu dedicado ao Senhor, obedecendo-[o ]sempre, [quando eu morrer ]o Senhor não deixará meu corpo apodrecer.’
De aceea spune și într-un alt psalm: “Nu vei îngădui ca Sfântul Tău să vadă putrezirea”.
36 Enquanto Davi ainda estava vivo, ele fazia aquilo que Deus desejava que ele fizesse. Ao morrer [EUP], [as pessoas ]enterraram o corpo dele [como se fizera ]com os [cadáveres ]dos seus antepassados, portanto o corpo dele apodreceu. [Por esta razão, não é possível que ele estivesse falando de si mesmo neste Salmo. ]
Căci David, după ce a slujit în neamul său sfatul lui Dumnezeu, a adormit, a fost culcat cu părinții săi și a văzut putrezirea.
37 [Muito pelo contrário, ele falava de Jesus. Jesus também morreu, ]mas Deus o fez reviver, [portanto ]o corpo dele não apodreceu.
Dar cel pe care l-a înviat Dumnezeu nu a văzut putrezirea.
38 “Portanto, [meus ]irmãos israelitas [e demais amigos, ]é importante que vocês saibam que está sendo declarado {que [nós ](excl) estamos declarando} a vocês [que ]Deus pode perdoar-lhes os pecados cometidos, como resultado [daquilo que ]Jesus [fez. ]Por causa [do que ]Jesus [fez, ]qualquer pessoa que crer [em Jesus ]é considerada {[Deus ]acha que qualquer pessoa que crer [em Jesus ]é} livre de culpa (OU, o registro foi apagado {[Deus ]apagou o registro} dos atos [cometidos ]por essa pessoa [que fossem desagradáveis a Deus.) Mas não foi possível efetuar isso ]{[Deus ]não pôde fazer isso} em seu favor como resultado [da sua própria obediência ]às leis [que ]Moisés [escreveu. ]
Să știți, deci, fraților, că prin acest om vi se vestește iertarea păcatelor;
și prin el oricine crede este îndreptățit de toate lucrurile de care nu ați putut fi îndreptățiți prin Legea lui Moise.
40 Portanto, tenham cuidado para que [Deus ]não julgue vocês da forma dita por [um dos ]profetas [MTY] {como [um ]dos profetas disse [MTY]} [que Deus faria! ]
Feriți-vă, deci, ca să nu vină peste voi ceea ce s-a spus în profeți:
41 [Deus disse: ] ‘Vocês que zombam [de mim, com certeza ]ficarão atônitos [ao verem o que estou fazendo ]e [com certeza ]morrerão. Vocês ficarão maravilhados, pois vou fazer-[lhes ]algo [terrível ]durante a época que vocês estão vivendo. Vocês não acreditariam [que eu assim fizesse], mesmo que alguém os avisasse do fato.’”
“Iată, batjocoritorilor! Minunează-te și pieri, Căci Eu fac o lucrare în zilele voastre, o lucrare pe care nu o veți crede în nici un fel, dacă cineva v-o declară.””
42 Após Paulo [terminar de falar, ]quando ele e Barnabé estavam saindo da sala de reuniões dos judeus, [muitas das ]pessoas ali presentes pediram repetidamente que lhes fossem ditas {que [os dois homens ]lhes dissessem} [novamente ]no próximo dia de descanso dos judeus as coisas [sobre as quais Paulo acabava de lhes falar. ]
Iudeii au ieșit din sinagogă, și neamurile au cerut să li se vestească aceste cuvinte în Sabatul următor.
43 Depois que as pessoas se encontravam na porta de saída da sala, muitas [delas ]acompanharam Paulo e Barnabé. Esse grupo consistia em judeus e gentios (não judeus) que tinham aceitado as crenças dos judeus. Paulo e Barnabé continuavam conversando com eles, estimulando-os a continuar [crendo na mensagem de que ]Deus [perdoa ]bondosamente [os pecados das pessoas por causa daquilo que Jesus fez].
După ce s-a despărțit sinagoga, mulți dintre iudei și dintre prozeliții evlavioși au urmat pe Pavel și pe Barnaba, care, vorbindu-le, îi îndemnau să continue în harul lui Dumnezeu.
44 No próximo dia de descanso dos judeus, a maioria [dos habitantes da Antioquia se reuniu na casa de reuniões dos judeus ]para ouvir [Paulo e Barnabé ]falarem sobre o Senhor [Jesus. ]
În sâmbăta următoare, aproape toată cetatea s-a adunat să asculte cuvântul lui Dumnezeu.
45 Mas [os líderes dos ][SYN] judeus ficaram com muita inveja, pois viram que uma grande multidão [de gentios/não-judeus foram ouvir Paulo e Barnabé. Por isso ]eles começaram a contradizer as coisas ditas por Paulo {que Paulo dizia} [e também a ]falar [dele ]de uma forma insultante.
Dar iudeii, văzând mulțimea, s-au umplut de gelozie, au contrazis cele spuse de Pavel și au hulit.
46 Então, falando com ousadia, Paulo e Barnabé disseram [àqueles líderes judaicos: ]‘A mensagem de Deus [acerca de Jesus ]deveria ser divulgada {[Nós dois ]tínhamos a obrigação de divulgar a mensagem de Deus [acerca de Jesus]} primeiro a vocês [judeus, antes de proclamá-la aos gentios/não-judeus, pois Deus assim nos mandou. Contudo, ]vocês estão rejeitando a mensagem de Deus. [Procedendo assim, ]vocês comprovam que não são dignos de viver eternamente [com Ele. Portanto, ]nós deixaremos [vocês, ]dirigindo-nos [agora ]aos gentios/não-judeus para [comunicar-lhes a mensagem de Deus. ] (aiōnios g166)
Pavel și Barnaba au luat cuvântul cu îndrăzneală și au zis: “Trebuia să vă fie vestit mai întâi cuvântul lui Dumnezeu. Întrucât, într-adevăr, îl respingeți de la voi înșivă și vă judecați nevrednici de viața veșnică, iată că ne întoarcem la neamuri. (aiōnios g166)
47 [Estamos procedendo assim também ]porque o Senhor [Deus ]nos mandou [assim fazer. ]Ele nos disse: ‘Nomeei vocês para [revelarem coisas sobre mim ]aos gentios/não-judeus [MET], [como ]uma luz [revela as coisas às pessoas. Nomeei ]vocês para falarem às pessoas por toda parte [MTY] do mundo [daquele que veio salvá-las’”.]
Căci așa ne-a poruncit Domnul, zicând: , “Te-am pus ca lumină pentru neamuri, ca să aduci mântuirea până la marginile pământului.”
48 Enquanto os gentios/não-judeus escutavam [aquelas palavras], começaram a regozijar-se, dizendo repetidamente que era maravilhosa a mensagem sobre o Senhor [Jesus. ]E todos aqueles gentios/não-judeus que tinham sido escolhidos [por Deus ]{a quem [Deus ]tinha escolhido} para viverem [com Ele ]eternamente deram fé [à/acreditaram na mensagem sobre o Senhor Jesus. ] (aiōnios g166)
Neamurile, auzind acestea, s-au bucurat și au slăvit cuvântul lui Dumnezeu. Toți cei care erau rânduiți pentru viața veșnică au crezut. (aiōnios g166)
49 [Nessa altura, muitos dos cristãos ]viajaram por aquela região. Ao viajarem, proclamavam [MTY] a mensagem acerca do Senhor [Jesus ]{a mensagem sobre o Senhor [Jesus ]estava sendo proclamada}. E [muitas mais pessoas passaram a crer nele.]
Cuvântul Domnului s-a răspândit în toată regiunea.
50 Contudo, [alguns líderes dos ][SYN] judeus conseguiram que os homens mais graúdos/mais importantes da cidade e [algumas ]mulheres ricas/importantes que tinham aceitado a crença dos judeus se opusessem [a Paulo e Barnabé. Portanto, aqueles gentios/não-judeus ]levaram [também outras pessoas ]a perseguir Paulo e Barnabé. Como resultado, eles expulsaram os dois homens da sua região.
Dar iudeii au stârnit pe femeile evlavioase și de seamă și pe căpeteniile cetății și au stârnit o persecuție împotriva lui Pavel și a lui Barnaba și i-au aruncat afară din hotarele lor.
51 Portanto [ao saírem, ]os dois apóstolos sacudiram o pó dos pés [para mostrarem aos líderes judaicos que Deus os tinha rejeitado e iria castigá-los. Eles saíram da cidade de Antioquia ]e se foram [à cidade de ]Icônio.
Dar ei și-au scuturat praful de pe picioare împotriva lor și au venit la Iconia.
52 Enquanto isso, os cristãos [na Antioquia ]continuavam regozijando-se, sendo completamente controlados pelo Espírito Santo {e o Espírito Santo continuava controlando-os completamente}.
Ucenicii au fost plini de bucurie și de Duhul Sfânt.

< Atos 13 >