< Mateus 27 >
1 No outro dia de manhã, todos os chefes dos sacerdotes e anciãos do povo se reuniram e decidiram que Jesus deveria ser condenado à morte.
Karon sa dihang miabot na ang kabuntagon, ang tanang pangulong pari ug mga kadaagkoan sa mga katawhan naglaraw batok kang Jesus aron patyon siya.
2 Eles o amarraram e o levaram até Pilatos, o governador.
Gigapos nila siya, gidala palayo, ug gitugyan siya kang Pilato nga gobernador.
3 Quando Judas, o traidor de Jesus, viu que Jesus tinha sido condenado à morte, ele se arrependeu do que tinha feito e foi devolver as trinta moedas de prata para os chefes dos sacerdotes e anciãos do povo. Ele lhes disse:
Unya sa dihang si Judas, nga nagbudhi kaniya, nakakita nga si Jesus gihukman na, nagbasol siya ug gibalik ang 30 kabuok plata nga salapi ngadto sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan,
4 “Eu pequei! Traí um homem inocente!” Eles responderam: “O que é que nós temos com isso? O problema é seu!”
ug miingon, “Nakasala ako pinaagi sa pagbudhi sa dugo nga walay sala.” Apan miingon sila, “Unsay labot namo? Tan-awa kana sa imong kaugalingon.”
5 Judas jogou as moedas de prata no chão do santuário e saiu. Ele foi embora e se enforcou.
Unya gilabay niya ang mga plata nga salapi didto sa templo, ug mipahawa, migawas ug gibitay ang iyang kaugalingon.
6 Os chefes dos sacerdotes pegaram as moedas e disseram: “Este dinheiro está sujo de sangue. Então, não é permitido que o coloquemos na caixa de ofertas do Templo.”
Gipamunit sa mga pangulong pari ang mga plata nga salapi ug miingon, “Supak kini sa balaod nga isagol ngadto sa panudlanan, tungod kay kini bayad sa dugo.”
7 Assim, eles concordaram em comprar o campo do oleiro, para servir como cemitério para os não-judeus.
Naghisgot sila niining butanga ug uban sa maong salapi gipalit nila ang Uma sa Magkukulon aron kalubngan sa mga dumuduong.
8 É por isso que o campo é chamado, até hoje, de “Campo de Sangue.”
Kay mao kini ang hinungdan nga kining umaha gitawag nga, “Ang uma sa dugo” hangtod karong adlawa.
9 Assim se cumpriu a profecia de Jeremias: “Eles pegaram as trinta moedas de prata, o ‘valor’ daquele que foi comprado pelo preço estabelecido por alguns dos filhos de Israel,
Unya kadtong gisulti pinaagi kang Jeremias nga usa ka propeta natuman, nga nag-ingon, “Gikuha nila ang 30 kabuok nga plata nga salapi, ang bili nga gibutang kaniya sa mga tawo sa Israel,
10 e as usaram para comprar o campo do oleiro, exatamente como o Senhor me orientou fazer.”
ug gihatag nila kini alang sa uma sa magkukulon, ingon sa gimando sa Ginoo kanako.”
11 Jesus foi trazido diante de Pilatos, o governador, que lhe perguntou: “Você é o Rei dos Judeus?” Jesus respondeu: “É você quem está dizendo isso.”
Karon si Jesus mitindog atubangan sa gobernador, ug ang gobernador nangutana kaniya, “Ikaw ba ang hari sa mga Judio?” Si Jesus mitubag kaniya, “Gipamulong mo na.”
12 Mas, quando os chefes dos sacerdotes e os anciãos do povo o acusaram, Jesus não respondeu.
Apan sa dihang gisumbong na siya sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan, wala siya motubag.
13 Pilatos perguntou a Jesus: “Você não ouviu as acusações que eles lhe fizeram?”
Unya si Pilato nagsulti kaniya, “Wala mo ba nadungog ang mga sumbong batok kanimo?”
14 Jesus não disse nada, nem uma única palavra. Isso realmente surpreendeu o governador.
Apan wala siya motubag bisan usa ka pulong, busa ang gobernador nahibulong pag-ayo.
15 Era o costume na festa da Páscoa que o governador libertasse o prisioneiro que a multidão escolhesse.
Karon diha sa kasaulogan, nabatasan kini sa gobernador nga magpagawas ug usa ka binilanggo nga napilian sa panon sa katawhan.
16 Naquela época, havia um conhecido prisioneiro chamado Barrabás.
Nianang higayona aduna silay mangtas nga binilanggo nga ginganlan ug Barabas.
17 Então, Pilatos perguntou à multidão que estava ali reunida: “Quem vocês querem que eu solte: Barrabás ou Jesus, chamado o Messias?”
Busa sa dihang nagkatigom na sila, si Pilato nagsulti ngadto kanila, “Kinsa man ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo? Si Barabas ba, o si Jesus nga gitawag ug Cristo?”
18 (Ele percebeu que era por causa de inveja que eles tinham entregado Jesus para ser julgado.)
Tungod kay nasayod siya nga gitugyan nila siya tungod sa kasina.
19 Enquanto Pilatos estava sentado no tribunal, sua esposa lhe enviou uma mensagem que dizia: “Não faça nada contra este homem inocente, pois hoje, num sonho, eu sofri muito por causa dele.”
Samtang naglingkod siya didto sa lingkoranan sa hukmanan, ang iyang asawa nagpadala ug pulong ngadto kaniya ug miingon, “Dili ka manghilabot nianang walay sala nga tawo. Kay dako ang akong pag-antos karong adlawa diha sa damgo tungod kaniya.”
20 Mas, os chefes dos sacerdotes e os anciãos do povo convenceram a multidão a pedir por Barrabás e condenar Jesus à morte.
Karon ang mga pangulong pari ug ang mga kadagkoan nagdani sa panon sa katawhan nga pangayoon si Barabas, ug patyon si Jesus.
21 Quando o governador lhes perguntou: “Então, qual dos dois vocês querem que eu solte?” Eles responderam: “Barrabás.”
Ang gobernador nangutana kanila, “Kinsa ba sa duha ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo?” Misulti sila, “Si Barabas.”
22 E, então, Pilatos perguntou: “Neste caso, o que eu devo fazer com Jesus, o Messias?” Eles gritaram: “Crucifique-o!”
Nagsulti si Pilato kanila, “Unsa ba ang akong pagabuhaton kang Jesus nga gitawag nga Cristo?” Silang tanan nagtubag, “Ilansang siya sa krus.”
23 Pilatos perguntou: “Por quê? Qual crime ele cometeu?” Mas, eles gritaram ainda mais alto: “Crucifique-o!”
Ug misulti siya, “Ngano, unsa nga sayop ang iyang nabuhat?” Apan misinggit pa sila sa makusog, “Ilansang siya sa krus.”
24 Quando Pilatos viu que essa era uma causa perdida e que o tumulto estava começando, ele pediu água e lavou as mãos na frente da multidão. Ele lhes disse: “Sou inocente da morte deste homem. Isso é com vocês!”
Busa sa dihang nakita ni Pilato nga wala na siyay mabuhat bisan unsa, apan nagsugod hinuon ang kasamok, nagkuha siya ug tubig, nanghugas sa iyang mga kamot atubangan sa panon sa katawhan, ug misulti, “Wala akoy sala sa dugo niining walay sala nga tawo. Tan-awa kini sa inyong kaugalingon.”
25 Todas as pessoas responderam: “Que o seu sangue esteja em nossas mãos e nas mãos dos nossos filhos!”
Ang tanang tawo misulti, “Hinaot nga ang iyang dugo maanaa kanamo ug sa among mga anak.”
26 Então, ele soltou Barrabás, mas mandou chicotear Jesus e o enviou para ser crucificado.
Unya gibuhian niya si Barabas ngadto kanila, apan iyang gilatos si Jesus ug gitugyan aron ilansang siya sa krus.
27 Os soldados do governador levaram Jesus para o Pretório e toda a tropa o cercou.
Unya gikuha sa mga sundalo sa gobernador si Jesus ngadto sa Praetorium ug gitigom ang tibuok kasundalohan.
28 Eles tiraram a roupa dele e colocaram sobre ele um manto púrpura.
Gihuboan nila siya ug gisul-oban ug dagtom pula nga kupo.
29 Eles fizeram uma coroa de espinhos e a colocaram em sua cabeça e puseram um bastão na sua mão direita. Eles se ajoelharam diante dele e zombaram, dizendo: “Nós o saudamos, Rei dos Judeus!”
Unya nagbuhat sila ug tunokong purongpurong ug gibutang kini sa iyang ulo, ug sungkod sa iyang tuo nga kamot. Nagluhod sila sa iyang atubangan ug nagbiaybiay kaniya, nga nag-ingon, “Ibayaw, ang Hari sa mga Judio!”
30 Eles cuspiram nele e lhe tiraram o bastão, batendo em sua cabeça com isso.
Ug giluwaan nila siya, ug gikuha ang sungkod ug gibunalan siya sa ulo.
31 Quando pararam de ridicularizá-lo, eles tiraram o manto e colocaram novamente as suas roupas. Então, eles o levaram para longe, para crucificá-lo.
Sa dihang gibiaybiay na nila siya, gihubo nila ang kupo kaniya ug gisul-ob ang iyang kaugalingong mga bisti, ug gidala siya palayo aron ilansang na siya sa krus.
32 No caminho, encontraram um homem chamado Simão, da cidade de Cirene, e o forçaram a carregar a cruz de Jesus.
Sa dihang migawas na sila, nakita nila ang tawo nga gikan sa Cyrene nga ginganlan ug Simon, nga gipugos nila sa pagkuyog kanila aron makahimo sa pagpas-an sa iyang krus.
33 Quando chegaram ao monte Gólgota, que significa “Lugar da Caveira”,
Miabot sila sa dapit nga ginganlan ug Golgota, nga nagpasabot, “Ang Dapit sa Bagolbagol.”
34 eles deram a Jesus vinho misturado com fel. Mas, ao provar, Jesus se recusou a beber.
Gihatagan nila siya ug ilimnon nga may sagol apdo. Apan sa dihang gitilawan niya kini, wala niya giinom.
35 Depois deles o terem crucificado, jogaram os dados para decidir com quem ficaria cada peça das roupas de Jesus.
Sa dihang gilansang na nila siya, gibahinbahin nila ang iyang mga bisti pinaagi sa pagripa.
36 Então, eles se sentaram ali e ficaram guardando Jesus.
Ug nanglingkod sila ug nagtan-aw kaniya.
37 Eles colocaram uma placa sobre a sua cabeça com a seguinte acusação: “Este é Jesus, o Rei dos Judeus.”
Ibabaw sa iyang ulo nagbutang sila ug sumbong batok kaniya nga mabasa, “Mao kini si Jesus, ang hari sa mga Judio.”
38 Eles crucificaram dois ladrões junto com ele, um, a sua direita e o outro, a sua esquerda.
Ang duha ka tulisan gilansang uban kaniya, ang usa anaa sa iyang tuo ug ang usa anaa sa iyang wala.
39 As pessoas que passavam o insultavam, balançavam a cabeça e
Kadtong mangagi nagbugalbugal kaniya, maglingolingo sa ilang mga ulo
40 diziam: “Você que disse que poderia destruir o Templo e reconstruí-lo em três dias, por que não se salva? Se você é realmente o Filho de Deus, então, desça da cruz!”
ug nag-ingon, “Ikaw nga moguba sa templo ug motukod niini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw, luwasa ang imong kaugalingon! Kung ikaw ang Anak sa Dios, kanaog gikan sa krus!”
41 Os chefes dos sacerdotes, os educadores religiosos e os anciãos do povo zombavam dele da mesma maneira.
Sa samang paagi ang mga pangulong pari nagbiaybiay kaniya, uban ang mga escriba ug mga kadagkoan, ug miingon,
42 Eles diziam: “Ele salvou outras pessoas, mas não pode se salvar! Se ele é mesmo o rei de Israel, que desça da cruz e, então, nós iremos crer nele!
“Nagluwas siya sa uban, apan dili niya maluwas ang iyang kaugalingon. Siya mao ang Hari sa Israel. Pasagdi siyang monaog sa krus, ug unya motuo kami kaniya.
43 Ele confia em Deus com tanta convicção! Bem, deixe que Deus o salve agora, se ele o quiser, pois ele afirmou: ‘Eu sou o Filho de Deus.’”
Nagsalig siya sa Dios. Pasagdi ang Dios nga maoy moluwas kaniya karon kung pagbuot niya, tungod kay miingon siya, 'Ako ang Anak sa Dios.'”
44 Os ladrões que foram crucificados com ele também o insultavam da mesma maneira.
Ug ang mga tulisan nga gilansang sa krus uban kaniya misulti usab sa samang pagtamay kaniya.
45 Do meio-dia até às três da tarde, a escuridão cobriu todo o país.
Karon gikan sa ikaunom nga takna ang kangitngit miabot sa tibuok yuta hangtod sa ika-siyam nga takna.
46 Próximo das três da tarde, Jesus gritou: “Eli, Eli, lamá sabachthani”?, que significa: “Meu Deus, meu Deus, por que você me abandonou?”
Sa pag-abot na sa ika-siyam nga takna, misinggit si Jesus uban ang kusog nga tingog ug miingon, “Eli, Eli, lama sabachthani?” nga nagkahulogan, “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo man ako?”
47 Algumas pessoas que estavam lá e ouviram isso, disseram: “Ele está chamando Elias!”
Sa dihang nadungog kini sa pipila niadtong nagtindog didto, miingon sila, “Nagtawag siya kang Elias.”
48 Imediatamente, um deles correu e molhou uma esponja em vinagre, colocou-a na ponta de um bastão e deu para que Jesus bebesse.
Dihadiha ang usa kanila midagan ug nagkuha ug espongha, gipuno kini sa suka, gibutang sa usa ka bagakay nga sungkod, ug gihatag kini kaniya aron imnon.
49 Mas, os outros disseram: “Deixe-o sozinho. Vamos ver se Elias vem salvá-lo!”
Ang uban kanila miingon, “Biyai siya nga mag-inusara. Tan-awon nato kung si Elias moabot aron sa pagluwas kaniya.”
50 Jesus gritou novamente e deu o seu último suspiro.
Unya si Jesus misinggit pag-usab uban ang kusog nga tingog ug nagtugyan sa iyang espiritu.
51 Naquele exato momento, a cortina do Templo se rasgou de cima até embaixo. A terra tremeu, as rochas se partiram
Tan-awa, ang kurtina sa templo nagisi sa makaduha gikan sa taas hangtod sa ubos. Ug nauyog ang kalibotan, ug nangabuak ang mga bato.
52 e os túmulos se abriram. Muitas pessoas que viveram conforme os mandamentos e que haviam morrido voltaram à vida.
Nangaabli ang mga lubnganan, ug ang mga lawas sa daghang mga balaan nga mga tawo nga nangatulog gibangon.
53 Após a ressurreição de Jesus, elas saíram dos cemitérios e entraram na cidade santa, onde muitas pessoas as viram.
Migawas sila sa mga lubnganan human sa iyang pagkabanhaw, misulod sa balaang siyudad, ug nagpakita sa daghan.
54 Quando o comandante romano e os que guardavam Jesus viram o tremor e o que aconteceu, eles ficaram aterrorizados e disseram: “Este é realmente o Filho de Deus!”
Karon sa dihang ang kapitan sa kasundalohan ug kadtong mga nagbantay kang Jesus nakakita sa linog ug sa mga butang nga nahitabo, nangahadlok sila pag-ayo ug miingon, “Tinuod gayod nga Anak kini sa Dios.”
55 Muitas mulheres também olhavam à distância. Elas tinham acompanhado Jesus desde a Galileia e o haviam ajudado.
Ang daghang mga babaye nga nagsunod kang Jesus gikan sa Galilea nga nag-atiman kaniya anaa didto naglantaw sa halayo.
56 Entre elas estavam Maria Madalena, Maria, mãe de Tiago e de José, e a mãe dos filhos de Zebedeu.
Uban kanila si Maria Magdalena, si Maria nga inahan ni Santiago ug ni Jose, ug ang inahan sa mga anak ni Zebedee.
57 Quando a noite chegou, um homem rico, chamado José, da cidade de Arimateia, (que também era um discípulo de Jesus),
Sa pagkagabii na, miabot ang adunahan nga tawo gikan sa Arimatea, nga ginganlan ug Jose, nga usa usab ka disipulo ni Jesus.
58 foi até Pilatos e lhe pediu o corpo de Jesus. Pilatos ordenou que o entregassem a ele.
Miduol siya kang Pilato ug gipangayo ang lawas ni Jesus. Unya si Pilato nagmando aron ihatag kini kaniya.
59 José levou o corpo e o enrolou em um tecido novo de linho
Gikuha ni Jose ang lawas, giputos kini ug hinlo nga linong panapton,
60 e o colocou em seu próprio túmulo, que havia sido cavado recentemente em uma rocha. Ele colocou uma grande pedra na entrada do túmulo e foi embora.
ug gibutang kini sa kaugalingon niyang bag-o nga lubnganan nga iyang gitabas ngadto sa bato. Unya giligid niya ang usa ka dakong bato ngadto sa pultahan sa lubnganan ug milakaw.
61 Maria Madalena e a outra Maria foram até lá e se sentaram em frente ao túmulo.
Atua didto si Maria Magdalena ug ang usa pa ka Maria, nga naglingkod atbang sa lubnganan.
62 No dia seguinte, após o dia da Preparação, os chefes dos sacerdotes e os fariseus foram juntos ver Pilatos.
Sa pagkasunod adlaw, nga mao ang adlaw human ang Pagpangandam, ang mga pangulong pari ug ang mga Pariseo nagtigom kauban ni Pilato.
63 Eles lhe disseram: “Senhor, nós lembramos o que o impostor disse enquanto ainda estava vivo: ‘Após três dias, eu ressuscitarei.’
Miingon sila, “Sir, nahinumduman namo nga sa dihang buhi pa ang malimbongon, siya miingon, 'Pagkahuman sa tulo ka adlaw mabanhaw ako pag-usab.'
64 Dê ordem para que o túmulo seja vigiado até o terceiro dia. Assim, os seus discípulos não poderão vir, roubar o seu corpo e dizer às pessoas que ele ressuscitou dos mortos. Pois essa última mentira será ainda pior do que a primeira.”
Busa pagsugo nga ang lubnganan bantayan gayod hangtod sa tulo ka adlaw. Kay kung dili ang iyang mga disipulo moadto ug kawaton siya ug moingon sa katawhan nga, 'Nabanhaw siya gikan sa mga patay.' Ug ang ulahi nga paglingla mahimong mas labaw pa kaysa nahiuna.”
65 Pilatos lhes disse: “Estes soldados os acompanharão. Agora vão e guardem o túmulo da melhor maneira possível.”
Si Pilato miingon kanila, “Pagkuha ug guwardiya. Lakaw ug bantayi kini pag-ayo.”
66 Então, eles foram e fizeram a segurança do túmulo, colocando um selo na pedra da entrada e deixando os guardas vigiando.
Busa miadto sila ug gibantayan pag-ayo ang lubnganan, gisilyohan ang bato ug gibutangan ug guwardiya.