< Atos 1 >

1 Prezado Teófilo, em meu livro anterior eu escrevi a respeito de tudo o que Jesus fez e ensinou, desde o início
Ama Teofilus. Sodꞌa moleꞌ, mia au Lukas. Sia au susura dalahulu ngga, au suraꞌ memaꞌ basa Lamatuaꞌ Yesus masodꞌa Na no nanori Na, eniꞌ a Ana soꞌu ue-tatao Na, losa hene baliꞌ sorga neu. Naeni, Ana here nala atahori dedenu nara. Onaꞌ mae atahori ra raꞌasususaꞌ E no tao risa E, te Lamatualain tao nasodꞌa baliꞌ E. Basa boe ma natudꞌu Ao Na neu dedenu nara. Ara rita E nasafafali losa fai haa nulu, de rahine rae tebꞌe-tebꞌe nasodꞌa baliꞌ ena. Ana nafadꞌe se oi Lamatualain, onaꞌ maneꞌ mana toꞌu parendaꞌ. Ma denu se pake Lamatualain Dula-dale Meumare Na koasa Na. Basa naa ma, Ana hene baliꞌ sorga neu. Basa naa ra, au suraꞌ dalahulu na.
2 até o dia em que ele foi levado para o céu. Isso foi após ele ter dado orientações, por meio do Espírito Santo, para os apóstolos que ele havia escolhido.
3 Por quarenta dias, depois da sua morte, ele apareceu a eles, provando que estava vivo com sinais convincentes. Ele apareceu e lhes falou a respeito do Reino de Deus.
4 Enquanto Jesus ainda estava com eles, deu a seguinte instrução: “Não saiam de Jerusalém. Esperem para que recebam o que o Pai prometeu, exatamente como eu lhes falei.
Lao esa, Yesus naꞌabꞌue no atahori dedenu nara mia leteꞌ Saitun. Ana parenda se nae, “Misinedꞌa! Dalahulu na Yohanis sarani atahori pakeꞌ a oe, te mete ma mihati fai hira fai, Lamatuaꞌ nae tao lenaꞌ seli, huu Ana nae fee Dula-dale Meumare Na neu hei. Dadꞌi afiꞌ lao hela Yerusalem ia dei. Mihati losa Ama Ngga fee Dula-dale Meumare Na neu hei, onaꞌ Ana heluꞌ a. Ma Au o ufadꞌe basa naa neu hei ena boe.”
5 É verdade que João batizou com água, mas em apenas alguns dias, vocês serão batizados com o Espírito Santo.”
6 Então, quando os discípulos encontraram Jesus, eles lhe perguntaram: “Senhor, já chegou o momento em que o senhor irá restabelecer o Reino de Israel?”
Basa boe, Yesus naꞌabꞌue no dedenu nara. De ara ratane E oi, “Amaꞌ! Hai mae mitane taꞌo ia: Amaꞌ nasanedꞌa maꞌahulu na leleꞌ hita nusa Israꞌel naa, feꞌe parenda ao na. Te ia naa, atahori feaꞌ parenda hai. Dadꞌi Amaꞌ nau mboꞌi hai mia parenda nara oras ia, do hai musi mihati fai feaꞌ fai?”
7 Jesus lhes respondeu: “Vocês não precisam saber a respeito de tempos e épocas que são determinados pela autoridade do Pai.
Te Yesus nataa, nae “Hei nda parlu mitane fai na sa. Akaꞌ Ama Ngga naꞌena hak ator fai na.
8 Mas, receberão poder quando o Espírito Santo descer sobre vocês. E vocês serão minhas testemunhas em Jerusalém, em toda a Judeia e Samaria e até nos cantos mais distantes da terra.”
Te Lamatualain Dula-dale Meumare Na masoꞌ nisiꞌ hei, dei fo hei hambu koasa. Basa naa, hei musi mifadꞌe soꞌal Au neu basa atahori sia Yerusalem, ma basa kamboꞌ sia nusa Yudea, no nusa Samaria, nakandoo losa raefafoꞌ a suu na.”
9 Depois que Jesus lhes disse isso, ele foi levado para o céu, enquanto eles olhavam, e uma nuvem o encobriu da vista deles.
Yesus olaꞌ basa ma, Lamatualain soꞌu E lalai ata neu mia mata nara, losa leleeꞌ a tatana nala E, de ara nda rita E sa ena.
10 Ao mesmo tempo em que eles olhavam atentamente para o céu, vendo Jesus subir, dois homens vestidos de branco apareceram, de repente, ao lado deles.
Ara feꞌe mete lalai a, aiboiꞌ ma atahori rua rambariiꞌ sia bobꞌoa nara, pake bua mutiꞌ.
11 Eles perguntaram: “Homens da Galileia, por que vocês estão aqui, olhando para o céu? Esse mesmo Jesus, que estava com vocês e foi levado para o céu, voltará da mesma maneira que vocês o viram subir.”
Atahori ka ruaꞌ naa ra rae “Wee! Atahori Galilea re! Saa de hei feꞌe mete titindindi lalai a? Faꞌ ra hei mita no mata mara Yesus hene lalai neu losa leleeꞌ a tatana nala E. Hei mita Ana hene taꞌo naa, dei fo Ana o onda baliꞌ taꞌo naa boe.”
12 Então, os discípulos foram embora do monte das Oliveiras e voltaram para Jerusalém. O monte fica a uma distância de mais ou menos a caminhada de um sábado daquela cidade.
Basa naa ma, Yesus dedenu nara onda mia lete Saitun risiꞌ kota Yerusalem. Leteꞌ naa, dodꞌoo na mia Yerusalem, mbei ma kilo esa.
13 Quando eles chegaram em casa, subiram para o andar superior, onde estavam hospedados. E lá se encontravam: Pedro, João, Tiago, André, Filipe, Tomé, Bartolomeu, Mateus, Tiago, filho de Alfeu, Simão, o revolucionário, e Judas, filho de Tiago.
Losa naa ma, ara risiꞌ ume sa fo numban. Basa de ara hene risiꞌ kama ataꞌ. Yesus dedenu nara, naeni: Petrus, Yohanis, Yakobis, Anderias, Filipus, Tomas, Bartolomeos, Mateos, Yakobis (Alfius ana na), Simon (anggota partei Selot), ma Yudas (Yakobis ana na).
14 Todos eles se uniram para orar, juntamente com as mulheres e com a mãe de Jesus, Maria, além dos irmãos dele.
Basa se raꞌabꞌue hule-oꞌe no ralaꞌ esa. Ara o hule-oꞌe ro Yesus ina na Maria, ro inaꞌ feaꞌ hira, ma Yesus odꞌi nara.
15 Em um daqueles dias, Pedro se levantou e se voltou para os cerca de cento e vinte seguidores de Jesus, que também estavam reunidos lá.
Lao esa boe, ara raꞌabꞌue seluꞌ mbei ma atahori natun esa rua nulu. Boe ma Petrus fela nambariiꞌ de olaꞌ nae,
16 Ele disse: “Meus irmãos e minhas irmãs, era preciso que se cumprisse o que está escrito nas Sagradas Escrituras, dito por Davi, pelo Espírito Santo, sobre Judas, que guiou aqueles que prenderam Jesus.
“Ama-ina toronoo nggare! Feꞌe misinedꞌa Yudas, do? Ana mana nendi atahori nononggoꞌ esa reu humu Yesus. Yudas ue-tataon naa, memaꞌ musi taꞌo naa. Te maꞌahulu na, Lamatualain Dula-dale Na pake mane Daud fo suraꞌ soꞌal Yudas onaꞌ naa.
17 Ele era considerado um de nós e teve parte neste ministério.”
Te eni, hita atahori na. Eni o ue-tao no hita boe.”
18 (Judas comprou um terreno com o dinheiro que recebeu pelo seu pecado. Nesse terreno ele caiu e se arrebentou e os seus intestinos se espalharam pela terra.
(Yudas seo basa Yesus ma, atahori ra haꞌi rala doi manggenggeoꞌ naa, de reu hasa rae ombat esa. Basa ma, rae naa dadꞌi Yudas mamana mamate na. Ana tudꞌa naꞌatotonoꞌ mia naa, losa ambu na fanggi, de tei ndoo na lo dea neu.
19 Todos que moravam em Jerusalém ouviram a respeito disso, e o lugar em que a morte de Judas aconteceu passou a se chamar “Aceldama”, que significa “Campo de sangue.”)
Basa ma, atahori ra dui bengga esa no esa losa basa atahori mana leo sia kota Yerusalem, rena Yudas mamate na. Naa de ara babꞌae rae naa tungga sira dedꞌea Aram na oi ‘Hakeldama’, sosoa na ‘Rae Raaꞌ’.)
20 Como está escrito no livro dos Salmos: “Deixe que a casa dele fique abandonada e que ninguém mais more lá.” E também: “Deixe que outra pessoa ocupe o seu lugar.”
Basa ma, Petrus olaꞌ seluꞌ nae “Dalahulu na mane Daud suraꞌ basa taꞌo naa sia susura Sosodꞌa Koa-kioꞌ rala nae, ‘Hela fo mamana leleo na, dadꞌi rouꞌ; huu atahori nda bole leo sia naa sa.’ Boe ma ana o suraꞌ oi, ‘Hela fo ue-tatao na, fee neu atahori feaꞌ.’
21 “Portanto, precisamos escolher alguém que conviveu conosco durante todo o tempo que Jesus esteve entre nós.
Dadꞌi hita musi sangga atahori nggati Yudas. Ata sangga atahori sa mana tungga naꞌabꞌue no hita. Eni ia, musi atahori mana tungga deka no Lamatuaꞌ Yesus sudꞌiꞌ a bee neu, eniꞌ a mia Yohanis sarani Yesus. Ana o musi nita no mata na, Lamatuaꞌ Yesus nasodꞌa baliꞌ mia mamate Na, losa Ana hene baliꞌ sorga neu.”
22 Alguém que tenha acompanhado desde quando João Batista estava batizando até o dia em que Jesus foi levado para o céu. Devemos escolher um homem para se juntar a nós como testemunha da ressurreição de Jesus.”
23 Então, foram apresentados dois nomes: José, apelidado de Justo, também conhecido como Barsabás, e Matias.
Petrus olaꞌ taꞌo naa ma, basa atahori mana tungga raꞌabꞌue sia naa ra fee naraꞌ rua. Esa nara na Matias, ma esa nara na Yusuf (ara o roꞌe Yusuf ia rae Barsabas; ma nara na esa fai, Yustus).
24 Eles oraram juntos e disseram: “Senhor, você que conhece os pensamentos de todos, por favor, mostre-nos qual desses dois homens você escolheu
Basa ma ara hule-oꞌe rae, “Amaꞌ sia nusa sorga. Amaꞌ bubꞌuluꞌ tebꞌe basa atahori rala dudꞌuꞌa na. Yudas tudꞌa, de mate hela ue-tatao na. Dadꞌi Amaꞌ mutudꞌu hai mia atahori rua ia ra, Amaꞌ here seka nggati Yudas, fo hai soꞌu e dadꞌi Lamatuaꞌ Yesus dedenu Na.”
25 para substituir Judas como um apóstolo neste trabalho que ele abandonou, para ir ao lugar que merecia.”
26 Eles, então, fizeram um sorteio, e Matias foi o escolhido. Ele foi considerado um apóstolo juntamente com os outros onze.
Basa ma, ara nggari lot pake atahori ka ruaꞌ ra nara na. Boe ma lot a tudꞌa neu Matias. Naa de, ara soꞌu e, dadꞌi dedenuꞌ no sira ka sanahulu esa ra.

< Atos 1 >