Romanos 11
1 Então pergunto: por acaso Deus rejeitou seu povo? De maneira nenhuma! Pois também eu sou israelita, da descendência de Abraão, da tribo de Benjamim.
ତଃବେ ମୁୟ୍ଁ ଆରେକ୍ ହଃଚାରୁଲେ, ଇସ୍ୱର୍ କି ଅଃହ୍ଣାର୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ଚାଡି ଆଚେ? ସେରି କଃବେ ହେଁ ନଃଉଅ; ବଃଲେକ୍ ମୁୟ୍ଁ ହେଁ ଅବ୍ରାହାମାର୍ ବଃଉଁସେ ଜଃର୍ନ୍ ବିନ୍ୟାମିନ୍ କୁଟୁମାର୍ ଗଟେକ୍ ଇସ୍ରାଏଲିୟ ।
2 Deus não rejeitou seu povo, o qual desde antes conhecia. Ou não sabeis o que a Escritura diz de Elias? Como ele fala a Deus, contra Israel:
ଇସ୍ୱର୍ ଆରୁମେ ହୁଣି ବାଚିରିଲା ତାର୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ କଃବେ ନଃଚାଡେ । ତୁମିମଃନ୍ ସାସ୍ତର୍ ତଃୟ୍ଁ ହଳି ଆଚାସ୍ କଃନ୍କଃରି ଏଲିୟ ଇସ୍ୱରାର୍ ଚଃମେ ଇସ୍ରାଏଲ୍ମଃନାର୍ ବିରଦେ ଦଃସ୍ ଦଃୟ୍ କଃରି କୟ୍ରିଲା ।
3 “Senhor, mataram os teus profetas, e derrubaram os teus altares; só eu fiquei, e buscam tirar-me a vida.”
“ମାପ୍ରୁ, ସେମଃନ୍ ତର୍ ବାବ୍ବାଦିମଃନ୍କେ ଅଃତ୍ୟା କଃରି ଆଚ୍ତି, ତର୍ ହୁଜା ବେଦି ସଃବୁ କଃଣି ହଃକାୟ୍ ଆଚ୍ତି ଆର୍ ମୁୟ୍ଁ ଏକ୍ଲା ବାକି ଆଚି, ଆରେକ୍ ସେମଃନ୍ ମର୍ ଜିବନ୍ ନେଉଁକ୍ ଲଳୁଲାୟ୍ ।”
4 Mas o que lhe disse a divina resposta? “Reservei para mim sete mil homens que não dobraram os joelhos a Baal.”
ମଃତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ତାକେ କାୟ୍ ଉତୁର୍ ଦଃୟ୍ରିଲା? ଜୁୟ୍ ଲକମଃନ୍ ମିଚ୍ ବାଲ୍ ଦେବ୍ତା ଲଃଗେ ହାଦେହଃଳି ହୁଜା ନଃକେର୍ତି ଇରଃକମ୍ ସାତ୍ ଅଃଜାର୍ ଲକ୍ ମୁୟ୍ଁ ଅଃହ୍ଣାର୍ ଗିନେ ବାକି ସଃଙ୍ଗାୟ୍ ଆଚି ।
5 Portanto, também agora no presente tempo ficou um remanescente, escolhido pela graça.
ସେହର୍ ଇ ଅଃବାର୍ ବେଳାୟ୍ ହେଁ ଦଃୟାର୍ ବାଚ୍ଲା ହର୍ ଅଃଳକ୍ କଃତେକ୍ ବାକି ଆଚ୍ତି ।
6 E, se é pela graça, logo não é pelas obras; de outra maneira, a graça já não é graça.
ଇସ୍ୱର୍ ସେମଃନ୍କେ ବାଚି ଆଚେ ନିଜାର୍ ନିଜାର୍ ଦଃୟାର୍ ଗିନେ । ଜଦି ସେମଃନାର୍ ସଃତ୍ କାମାର୍ ଗିନେ ଇସ୍ୱର୍ ସେମଃନ୍କେ ବାଚ୍ତାକ୍, ତାର୍ ଦଃୟା ସଃତ୍ ଦଃୟା ନଃୟ୍ଲି ହୁଣି ।
7 Então, quê? O que Israel busca, isso não obteve; mas os escolhidos o obtiveram, e os demais foram endurecidos,
ତଃବେ କାୟ୍ରି ଅୟ୍ଲି? ଇସ୍ରାଏଲ୍ମଃନ୍ ଜାୟ୍ରି କଜ୍ତି ରିଲାୟ୍, ସେରି ନଃହାୟ୍ଲାୟ୍; ମଃତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ବାଚ୍ଲା ଲକ୍ମଃନ୍ ସେରି ହାୟ୍ଆଚ୍ତି, ଆର୍ ବାକି ଲକ୍ମଃନ୍ ମଃନ୍ ନଃଦିଲାୟ୍;
8 como está escrito: “Deus lhes deu espírito de insensibilidade; olhos que não veem, e ouvidos que não ouvem; até o dia de hoje.”
ଜଃନ୍କଃରି ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, “ଇସ୍ୱର୍ ଆଜି ହଃତେକ୍ ସେମଃନ୍କେ ଅଃଟୁଆ ମଃନ୍ ଆତ୍ମା ଦଃୟ୍ଆଚେ, ଇରଃକମ୍ ଆକି ଦଃୟ୍ଆଚେ, ଜଃନ୍କଃରି ସେମଃନ୍ ଦଃକୁ ନଃହାର୍ତି, ଆର୍ ଇ ହର୍ କାନ୍ ଦଃୟ୍ଆଚେ, ଜଃନ୍କଃରି ସେମଃନ୍ ନଃସୁଣ୍ତି ।”
9 E Davi diz: “A mesa deles se torne em laço e armadilha; em meio de tropeço e retribuição para eles.
ଆରେକ୍ ଦାଉଦ୍ ଲେକିଆଚେ, “ସେମଃନାର୍ ହଃର୍ବ୍ ହୁନି ହାଳୁନ୍ କଃର୍ତାବଃଳ୍ ହାନ୍ଦାୟ୍ ହଃଳତ୍ । ତଃଳେ ଅଦ୍ରି ଡଃଣ୍ଡ୍ ବୟ୍ଗ୍ କଃରତ୍ ।
10 Seus olhos se escureçam, para que não vejam, e suas costas fiquem constantemente encurvadas.”
ଜଃନ୍କଃରି ସେମଃନ୍ ଦଃକୁ ନଃହାର୍ତି, ଇତାର୍ ହାଁୟ୍ ସେମଃନାର୍ ଆକି ଅଃନ୍ଦ୍ ଅଃଉଅ, ଆର୍ ତୁୟ୍ ସେମଃନାର୍ ଅଃଟା ସଃବୁବଃଳ୍ କୁବ୍ଳା କଃରିରେ ।”
11 Então, pergunto: por acaso tropeçaram para que caíssem? De maneira nenhuma! Mas pela queda deles a salvação [veio] aos gentios, para lhes provocarem ciúmes.
ତଃବେ ମୁୟ୍ଁ ହଃଚାରିନ୍ଦ୍, ଜିଉଦିମଃନ୍ ଜଟ୍ୟାୟ୍ ଅୟ୍ଲାର୍ ଗିନେ ନାସ୍ ଅୟ୍ଲାୟ୍ କି? କଃବେ ନାୟ୍ । ସେମଃନ୍ ହାହ୍ କଃଲାକ୍, ସେମଃନ୍କେ ଗିଜ୍ରି କଃରାଉଁକ୍ ଅଜିଉଦିମଃନ୍କେ ମୁକ୍ତି ହାଉତାର୍ ଅଃଦିକାର୍ ଦିଆଅୟ୍ଲି ।
12 Ora, se a queda deles é o enriquecimento do mundo, e se o prejuízo deles é o enriquecimento dos gentios, quanto mais a sua plenitude!
ଜିଉଦିମଃନାର୍ ହାହ୍, ଜଃଗତାର୍ ବିନ୍ ସଃବୁଲକାର୍ ହାୟ୍ଁ ଜଃବର୍ ଆସିର୍ବାଦ୍ ଆଣିଆଚେ । ଜିଉଦିମଃନାର୍ ଆତ୍ମିକ୍ ବାବେ ଗଃରିବ୍ ଅୟ୍ଲାକ୍ ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ଆସିର୍ବାଦ୍ ଜଃବର୍ ଲାବ୍ କଃରି ଆଚ୍ତି । ଜଦି ସଃବୁ ଜିଉଦି ଜାତି ରଃକ୍ୟା ହାଉଁହାର୍ତି, ତଃନ୍ଅୟ୍ଲେକ୍ ସେତାର୍ଗିନେ ଆରେକ୍ କଃତେକ୍ ଅଃଦିକ୍ ଆସିର୍ବାଦ୍ ନଃମିଳେ?
13 Mas falo a vós mesmos, gentios; como sou apóstolo dos gentios, honro meu ministério,
ଅଜିଉଦିମଃନ୍କେ ମୁୟ୍ଁ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନାର୍ ଗିନେ ପେରିତ୍ ଚେଲା ବାବେ ସେବା କାମ୍ କଃରୁଲାକେ ମୁୟ୍ଁ ଗୁଣ୍ କଃରୁଲେ ।
14 a fim de que, de alguma maneira, eu provoque ciúmes aos do meu povo, e salve alguns deles.
ଜଃନ୍କଃରି ହେଁ ମର୍ ନିଜ୍ ଜାତିମଃନ୍କେ କାକ୍ରି କଃରାୟ୍ନ୍ଦ୍ ସେ ସଃବୁ ଲକାର୍ ବିତ୍ରେ କଃତେକ୍ ଲକ୍କେ ହେଁ ମୁକ୍ଳାଉଁକ୍ ହାରିନ୍ଦ୍ ।
15 Pois, se a rejeição deles é a reconciliação do mundo, o que será sua admissão, senão vida dentre os mortos?
ବଃଲେକ୍ ଜଦି ସେମଃନ୍କେ ହାକ୍ରେହଃକାୟ୍ଲାକେ, ଇସ୍ୱରାର୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜଃଗତାର୍ ମିସ୍ତାର୍ ଗଃଟ୍ଲି । ତଃବେ ସେମଃନ୍କେ ନିଜାର୍ କଃଲେକ୍ ତାର୍ ହଃଳ୍ କାୟ୍ରି ଅୟ୍ଦ୍? ସେରି ମଃଲା ଲକ୍ ଜିବନ୍ ହାୟ୍ଲା ହର୍ ଅୟ୍ଦ୍ ।
16 E se as primícias são santas, a massa também é; e se a raiz é santa, os ramos também são.
ଇସ୍ୱର୍ ହଃର୍ତୁ ଦିଲାର୍ ପବିତ୍ର ସେତାକ୍ ରୁଟିର୍ ସଃବୁ ହେଁ ଦିଆ ଅୟ୍ଆଚେ ବଃଲି ଦଃରାଅୟଃଦ୍ । ଗଟ୍ ଗଃଚାର୍ ଚେର୍ ଜଦି ପବିତ୍ର ତଃବେ କଃନ୍ଦାମଃନ୍ହେଁ ପବିତ୍ର ।
17 Porém, se alguns dos ramos foram quebrados e separados, e sendo tu oliveira selvagem, foste enxertado no lugar deles, e feito participante da raiz, e nutrido pela boa oliveira,
ବାଳେ ଲାଗାୟ୍ ରିଲା ଗଟେକ୍ ଜିତ୍ ଗଃଚାର୍ କଃତିଗଟ୍ କଃନ୍ଦା କାଟିକଃରି, ବଃନାର୍ ଜିତ୍ ଗଃଚାର୍ କଃନ୍ଦା ସେଟାଣେ କଲମ୍ କଃରାଜାୟ୍ ଆଚେ, ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ସେ ବଃନାର୍ ଜିତ୍ ଗଃଚ୍ ହର୍ । ତୁମିମଃନ୍ ଅଃବେ ଜିଉଦିମଃନାର୍ ଅଃଟୁଆ ଆତ୍ମିକ୍ ଜିବନାର୍ ବାଗିଦାରି ଅୟ୍ ଆଚାସ୍ ।
18 não te orgulhes de ser melhor que os ramos. Mesmo se te orgulhares, não és tu que sustentas a raiz, mas sim, a raiz a ti.
ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ଅଃଲ୍ଗା କଃରାଜାୟ୍ ରିଲା କଃନ୍ଦାମଃନ୍କେ ଇନସ୍ତା କଃରାନାୟ୍ ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍ କଃରୁକେ ଗଃର୍ବ କଃରୁଲାସ୍? ତୁମିମଃନ୍ ତ କଃନ୍ଦା, ଗଃଚାର୍ ଚେର୍କେ ତୁମିମଃନ୍ ନଃହାଳାସ୍ ମଃତର୍ ଚେର୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ବାରାୟ୍ ଆଚେ ।
19 Tu, então, dirás: “Os ramos foram quebrados para que eu fosse enxertado.”
ତଃବେ ତୁମି କଃଉଁ ହାରାସ୍, “ହେଁ ମଃତର୍ ମଃକ୍ ଜଃଗା ଦେତା ହାୟ୍ଁ ତ ସେ କଃନ୍ଦାମଃନ୍କେ ଗଃର୍ଣ୍ଡା ଜାୟ୍ରିଲି ।”
20 É verdade. Por causa da incredulidade eles foram quebrados, e tu, por causa da fé estás firme. Não tenhas orgulho, mas sim temor,
ସେରି ସଃତ୍ ସେମଃନ୍ ବିସ୍ୱାସ୍ ନଃକେଲାକେ ଅଃଲ୍ଗା ଅୟ୍ଲାୟ୍ । ତୁମିମଃନ୍ ବିସ୍ୱାସ୍ କଃଲାର୍ ସେ ଟାଣ୍ ଅଃଦିକାର୍ କଃରି ଆଚାସ୍ । ମଃତର୍ ଗଃର୍ବ୍ ନଃକେରି ଡିରା ।
21 pois, se Deus não poupou os ramos naturais, ele poderá não poupar a ti também.
ବଃଲେକ୍ ଜଦି ଗଃଚାର୍ ନିଜାର୍ କଃନ୍ଦା ହର୍ ଜିଉଦି ମଃନ୍କେ ଇସ୍ୱର୍ ଡଃଣ୍ଡ୍ ନଃଦେୟ୍, ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍କେ ସେ କାୟ୍ ଚାଡି ଦଃୟ୍ଦ୍?
22 Olha, pois, a bondade e severidade de Deus; a severidade sobre os que caíram, mas a bondade de Deus sobre ti, se continuares na bondade; de outra maneira, também tu serás cortado fora.
ଇତି ହୁଣି ଜାଣ୍ବା କଃତା, ଇସ୍ୱର୍ ଦଃୟାକାରି ଆର୍ ଦଃୟାକାରି ନୟ୍ଲାର୍ ହେଁ । ଜୁୟ୍ ଲକ୍ମଃନାର୍ ହାଦ୍ ଗଃସ୍ରି ଜାୟ୍ଆଚେ, ସେମଃନାର୍ ଗିନେ ସେ ଦଃୟା ନୟ୍ଲାର୍ ଅୟ୍ଆଚେ; ମଃତର୍ ତୁମିମଃନାର୍ ଗିନେ ସେ ଦଃୟାକାରି, ଜଃତି ବିନ୍ ହଃତେକ୍ ତୁମିମଃନ୍ ତାର୍ ଦଃୟାର୍ ଲକ୍ ଅୟ୍ରିଆସ୍ । ତାର୍ ଦଃୟା ଆରାୟ୍ଲେକ୍ ତୁମିକେ ହେଁ କାଟା ଅୟ୍ଦ୍ ।
23 E também eles, se não continuarem na incredulidade, serão enxertados, porque Deus é poderoso para enxertá-los de volta.
ଆର୍ ଜିଉଦିମଃନ୍ ଜଦି ଅବିସ୍ୱାସେ ରେତି ତଃବେ ସେମଃନ୍ ହେଁ ଆରେକ୍ କଲମ୍ କଃରାଜାତି, ବଃଲେକ୍ ସେମଃନ୍କେ ଆରେକ୍ ତରେକ୍ କଲମ୍ କଃରୁକେ ଇସ୍ୱର୍ ହାରେଦ୍ ।
24 Pois, se tu foste cortado da oliveira naturalmente selvagem, e contra a natureza enxertado na oliveira boa, quanto mais estes, que são naturais, serão enxertados na sua própria oliveira!
ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ବଃନ୍ଜିତ୍ ଗଃଚାର୍ କଃନା ହର୍ ସେରି ଅଃଲ୍ଗା ଅୟ୍ ସଃମାନ୍ ନୟ୍ଲା ବାଳାର୍ ଲାଗାୟ୍ଲା ଜିତ୍ ଗଃଚ୍ ସଃଙ୍ଗ୍ କଲମ୍ କଃରାଜାୟ୍ ଆଚେ । ଜିଉଦି ଜାତି ବାଳାର୍ ଲାଗାୟ୍ଲା ଜିତ୍ ଗଃଚ୍ ହର୍ । ଇ ଗଃଚାର୍ ଅଃଲ୍ଗା ଅୟ୍ଲା କଃନା ମଃନ୍କେ ଆରେକ୍ ଗଟ୍ତର୍ ଗଃଚ୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜଳୁକେ ଇସ୍ୱରାର୍ ତଃୟ୍ କଃସ୍ଟ୍ ନାୟ୍ ।
25 Não quero, irmãos, que ignoreis este mistério, para que não sejais sábios apenas a vós mesmos: o endurecimento veio em parte sobre Israel, até que a plenitude dos gentios tenha entrado;
ବାୟ୍ବେଣିମଃନ୍ ଇ ବିସୟେ ଗଟେକ୍ ଗୁପ୍ତ୍ ସଃତ୍ କଃତା ଜାଣାଉଁଲେ, ସେରି ସୁଣ୍ଲେକ୍, ତୁମିମଃନ୍ ନିଜେନିଜେ ଗ୍ୟାନି ବଃଲି ବାବୁ ନଃହାରାସ୍ । ଇସ୍ରାଏଲାର୍ ଲକ୍ମଃନ୍ ସଃବୁବଃଳ୍ ଅମାନ୍ୟା ଅୟ୍ ନଃରେତି । ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ସଃବୁ ଲକ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ହାକ୍ ଆସ୍ତା ହଃତେକ୍ ସେମଃନ୍ ସେନ୍କାର୍ ରେତି ।
26 e assim, todo o Israel será salvo, como está escrito: “O Libertador virá de Sião, e afastará as irreverências de Jacó.
ଆର୍ ଇ ହଃର୍କାରେ ସଃବୁ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ମଃନ୍ ମୁକ୍ତି ହାଉତି, ଜଃନ୍କଃରି ଦଃର୍ମ୍ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, “ସିଅନେ ହୁଣି ଉଦାର୍ କାରି ଆସେଦ୍, ସେ ଜାକୁବ ତଃୟ୍ହୁଣି ଅଃଦଃର୍ମ୍ ଦୁର୍ କଃରେଦ୍ ।”
27 E este será o meu pacto com eles, quando eu tirar os seus pecados.”
ଆର୍ ଜଃଡେବଃଳ୍ ଅଃମାର୍ ହାହ୍ ସଃବୁ ଦୁର୍ କଃରୁନ୍ଦ୍ ସଃଡେବଃଳ୍ ସେମଃନାର୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ଇ ନିଅମ୍ ଅୟ୍ଦ୍ ।
28 Assim, quanto ao Evangelho, eles são inimigos, para benefício vosso; mas quanto à escolha [divina], são amados, por causa dos patriarcas.
ତୁମିମଃନାର୍ ବଃଲାର୍ ହାୟ୍ ଜିଉଦିମଃନ୍ ନିକ କବୁର୍ ଲାତ୍ ମାରି ଇସ୍ୱରାର୍ ସଃତ୍ରୁ ଅୟ୍ଆଚ୍ତି । ମଃତର୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ବାଚ୍ଲାର୍ ଗିନେ ଆର୍ ସେମଃନାର୍ ଦାଦିବାବୁର୍ ଗିନେ ସେମଃନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଲାଡାର୍ ଅୟ୍ ଆଚ୍ତି ।
29 Pois os dons gratuitos e o chamado da parte de Deus não podem ser cancelados.
ବଃଲେକ୍, ଇସ୍ୱର୍ ଜୁୟ୍ମଃନ୍କ୍ ବାଚିକଃରି ଆସିର୍ବାଦ୍ କଃରିଆଚେ, ସେମଃନାର୍ ଗିନେ ତାର୍ ଦାନ୍ସଃବୁ ସଃମାନ୍ ।
30 Pois, assim como vós também antigamente fostes desobedientes a Deus, agora recebestes misericórdia pela desobediência deles,
ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ହୁର୍ବେ ଇସ୍ୱରାର୍ ଅମାନ୍ୟା ରିଲାୟ୍; ମଃତର୍ ଅଃବେ ଜିଉଦିମଃନାର୍ ଅମାନ୍ୟାର୍ ଗିନେ ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଦଃୟା ହାୟ୍ଆଚ୍ତି ।
31 assim também agora eles foram desobedientes, a fim de que, pela misericórdia que foi a vós [concedida], eles também agora recebam misericórdia;
ସେତାର୍ଗିନେ ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ହେଁ ଦଃୟା ହାୟ୍ଆଚ୍ତି, ଜିଉଦିମଃନ୍ ଅଃବେ ଇସ୍ୱରାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଦୁରିକ୍ ଜାୟ୍ ରିଲେକ୍ ହେଁ, ଦିନେକ୍ ସେମଃନ୍ ବାଉଳି ଆସି ଦଃୟା ହାଉତି ।
32 porque Deus pôs todos debaixo da desobediência, a fim de ter misericórdia para com todos. (eleēsē g1653)
ଇସ୍ୱର୍ ସଃବ୍କେ ଅମାନ୍ୟା ଅଃଉଁକେ ଚାଡି ଦଃୟ୍ ଆଚେ, ସେତାକ୍ ସଃବୁଲକ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଦଃୟା ହାଉଁ ହାର୍ତି । (eleēsē g1653)
33 Ó profundidade das riquezas, tanto da sabedoria como do conhecimento de Deus! Quão incompreensíveis são os seus juízos, e inimagináveis os seus caminhos!
ଇସ୍ୱର୍ କଃଡେକ୍ ବଃଡ୍, ତାର୍ ବୁଦି ଆର୍ ଗ୍ୟାନ୍ କଃତେକ୍ ଡେଙ୍ଗ୍! ତାର୍ ବିଚାର୍ ସଃବୁ କେ ବୁଜାଉଁ ହାରେ? କେ ତାର୍ ବାଟ୍ ସଃବୁ ଜାଣୁ ହାରେ?
34 Pois quem entendeu a mentalidade do Senhor? Ou quem foi o seu conselheiro?
ସାସ୍ତରେ ଜଃନ୍କାର୍ ଲେକା ଆଚେ, “କେ ଇସ୍ୱରାର୍ ମଃନ୍ ବାବ୍ ଜାଣି ଆଚେ? କେ ତାକ୍ ଉପ୍ଦେସ୍ ଦେଉଁକ୍ ହାରେ?
35 Ou quem lhe deu primeiro, para ser por ele recompensado?
କେ ଇସ୍ୱର୍କେ ଅଃନ୍କାର୍ କାୟ୍ରି ଦେଉଁ ହାରି ଆଚେ, ସେତାର୍ ବାଦୁଲ୍ ଇସ୍ୱର୍କେ ଦେଉଁକେ ହଃଳିଆଚେ?”
