Provérbios 8

1 Por acaso a sabedoria não clama, e a inteligência não solta sua voz?

Hindi ba nananawagan ang Karunungan? Hindi ba itinataas ng Pang-unawa ang kaniyang tinig?

2 Nos lugares mais altos, junto ao caminho, nas encruzilhadas das veredas, ela se põe.

Sa mga taluktok ng bundok sa tabi ng daan, sa mga daang nagsasalubong, ang Karunungan ay naninindigan.

3 Ao lado das portas, à entrada da cidade; na entrada dos portões, ela grita:

Sa tabi ng mga pasukan sa lungsod, malapit sa tarangkahan ng mga lungsod, siya ay nananawagan.

4 Varões, eu vos clamo; [dirijo] minha voz aos filhos dos homens.

Mga mamamayan, tinatawag ko kayo at itinataas ko ang aking tinig sa mga anak ng sangkatauhan.

5 Vós que sois ingênuos, entendei a prudência; e vós que sois loucos, entendei [de] coração.

Kayong mga hindi naturuan, dapat ninyong maintindihan ang katalinuhan at kayong kinasusuklaman ang kaalaman, kayo ay dapat magkaroon ng isang maunawaing puso.

6 Ouvi, porque falarei coisas nobres; e abro meus lábios para a justiça.

Makinig kayo at magsasalita ako ng mga mararangal na bagay at kapag bumuka ang aking mga bibig ay sasabihin ko kung ano ang tama—

7 Porque minha boca declarará a verdade; e meus lábios abominam a maldade.

dahil ang aking bibig ay nagsasalita kung ano ang mapagkakatiwalan, at ang aking mga labi ay napopoot sa kasamaan.

8 Todas as coisas que digo com minha boca são justas; não há nelas coisa alguma [que seja] distorcida ou perversa.

Lahat ng mga salita sa aking bibig ay makatarungan; walang baluktot at nakaliligaw sa kanila.

9 Todas elas são corretas para aquele que as entende; e justas para os que encontram conhecimento.

Ang lahat ng aking mga salita ay matuwid para sa nakakaunawa; ang mga salita ko ay matuwid sa mga nakatatagpo ng kaalaman.

10 Aceitai minha correção, e não prata; e o conhecimento mais que o ouro fino escolhido.

Piliin ninyo ang aking katuruan kaysa sa pilak at kaalaman kaysa purong ginto.

11 Porque a sabedoria é melhor do que rubis; e todas as coisas desejáveis nem sequer podem ser comparadas a ela.

Dahil ako, ang Karunungan, ay mas mabuti kaysa sa mga hiyas; wala sa inyong ninanais ang maaaring maihalintulad sa akin.

12 Eu, a Sabedoria, moro com a Prudência; e tenho o conhecimento do conselho.

Ako, ang Karunungan, ay namumuhay nang may Kabaitan, at aking taglay ang kaalaman at kahinahunan.

13 O temor ao SENHOR é odiar o mal: a soberba e a arrogância, o mal caminho e a boca perversa, eu [os] odeio.

Ang pagkatakot kay Yahweh ay para kapootan ang kasamaan — kinapopootan ko ang pagmamataas at kayabangan, ang masamang paraan, at malaswang pananalita — kinapopootan ko sila.

14 A mim pertence o conselho e a verdadeira sabedoria; eu [tenho] prudência e poder.

Mayroon akong mabuting payo at maayos na karunungan; mayroon akong mahusay na pananaw, at taglay ko ang kalakasan.

15 Por meio de mim os reis governam, e os príncipes decretam justiça.

Sa pamamagitan ko, ang mga hari ay naghahari—pati na taong mararangal, at lahat ng mga namumuno ng makatarungan.

16 Por meio de mim os governantes dominam; e autoridades, todos os juízes justos.

Sa pamamagitan ko, ang mga prinsipe ay naghahari at ang mga mararangal at lahat ng namamahala nang may katarungan.

17 Eu amo os que me amam; e os que me buscam intensamente me acharão.

Mahal ko silang mga nagmamahal sa akin, at silang mga masisipag na humahanap sa akin ay matatagpuan ako.

18 Bens e honra estão comigo; [assim como] a riqueza duradoura e a justiça.

Nasa akin ang mga kasaganaan at karangalan, walang maliw na kayamanan at katuwiran.

19 Meu fruto é melhor que o ouro, melhor que o ouro refinado; e meus produtos melhores que a prata escolhida.

Ang aking bunga ay mas mabuti pa kaysa ginto, mas mabuti pa kahit sa pinong ginto; ang aking ibinibigay ay mas mabuti pa sa purong pilak.

20 Eu faço andar pelo caminho da justiça, no meio das veredas do juízo;

Lumalakad ako sa daan na matuwid, sa mga landas na patungo sa katarungan,

21 Para eu dar herança aos que me amam, e encher seus tesouros.

para makapagbigay ako ng pamana sa mga nagmamahal sa akin at punuin ang kanilang mga imbakan ng yaman.

22 O SENHOR me adquiriu no princípio de seu caminho; desde antes de suas obras antigas.

Nilikha ako ni Yahweh mula pa noong pasimula — ang una sa kaniyang mga ginawa noong unang panahon.

23 Desde a eternidade eu fui ungida; desde o princípio; desde antes do surgimento da terra.

Mula pa noong unang panahon, inilagay na ako sa pagkalalagyan—mula ng una, mula pa sa pasimula ng mundo.

24 Quando ainda não havia abismos, eu fui gerada; quando ainda não havia fontes providas de muitas águas.

Bago pa magkaroon ng mga karagatan, ako ay isinilang na—bago pa magkaroon ng mga bukal na may masaganang tubig, bago pa ilagay ang mga bundok,

25 Antes que os montes fossem firmados; antes dos morros, eu fui gerada.

at bago pa ang mga burol, ako ay ipinanganak na.

26 Quando ele ainda não tinha feito a terra, nem os campos; nem o princípio da poeira do mundo.

Ipinanganak na ako bago pa likhain ni Yahweh ang lupa o mga bukirin, o kahit ang unang alikabok sa mundo.

27 Quando preparava os céus, ali eu estava; quando ele desenhava ao redor da face do abismo.

Naroon na ako nang naitatag niya ang kalangitan, nang kaniyang ginuhit ang hangganan sa ibabaw ng kailaliman.

28 Quando firmava as nuvens de cima, quando fortificava as fontes do abismo.

Naroon na ako nang naitatag niya ang mga kalangitan sa itaas at nang ginawa niya ang mga bukal sa kalaliman.

29 Quando colocava ao mar o seu limite, para que as águas não ultrapassassem seu mandado; quando estabelecia os fundamentos da terra.

Naroon na ako nang ginawa niya ang hangganan para sa dagat, kaya ang katubigan ay hindi kumalat lagpas kung saan niya iniutos, at kung saan niya inutos ilagay ang mga pundasyon ng lupa.

30 Então eu estava com ele como um pupilo; e eu era seu agrado a cada dia, alegrando perante ele em todo tempo.

Ako ay nasa tabi niya, bilang isang dalubhasang manggagawa, at ako ang kanyang kasiyahan sa araw araw, laging nagagalak sa harap niya.

31 Alegrando na habitação de sua terra; e [concedendo] meus agrados aos filhos dos homens.

Nagagalak ako sa kanyang buong daigdig, at ang kasiyahan ko ay nasa sangkatauhan.

32 Portanto agora, filhos, ouvi-me; porque bem-aventurados serão [os que] guardarem meus caminhos.

At ngayon, aking mga anak na lalaki, makinig kayo sa akin, dahil silang mga nananatili sa aking mga pamamaraan ay magiging masaya.

33 Ouvi a correção, e sede sábios; e não a rejeiteis.

Makinig kayo sa aking katuruan at maging marunong; huwag kaligtaan ito.

34 Bem-aventurado [é] o homem que me ouve; que vigia em minhas portas diariamente, que guarda as ombreiras de minhas entradas.

Ang siyang nakikinig sa akin ay magiging masaya — nagmamasid bawat araw sa aking mga tarangkahan, naghihintay sa akin sa tabi ng mga pintuan ng aking tahanan.

35 Porque aquele que me encontrar, encontrará a vida; e obterá o favor do SENHOR.

Dahil ang sinumang nakakatagpo sa akin ay nakakatagpo ng buhay, at matatagpuan niya ang kagandahang loob ni Yahweh.

36 Mas aquele que pecar contra mim fará violência à sua [própria] alma; todos os que me odeiam amam a morte.

Pero siya na nabibigong matagpuan ako ay pinapahamak ang kaniyang sarili; ang lahat ng namumuhi sa akin ay umiibig sa kamatayan.”