< Provérbios 6 >

1 Filho meu, se ficaste fiador por teu próximo, [se] deste tua garantia ao estranho;
Mwana na ngai, soki ondimi niongo ya moninga na yo, soki obeti tolo mpo na kondima niongo ya mopaya,
2 [Se] tu foste capturado pelas palavras de tua [própria] boca, e te prendeste pelas palavras de tua boca,
omikangi nde singa na maloba na yo, omikangi nde na motambo ya maloba ya monoko na yo.
3 Então faze isto agora, meu filho, e livra-te, pois caíste nas mãos de teu próximo; vai, humilha-te, e insiste exaustivamente ao teu próximo.
Boye, mwana na ngai, sala makambo oyo mpo ete omikangola, pamba te omikabaki na maboko ya moninga na yo; kende komikitisa liboso na ye mpe tingama na ye,
4 Não dês sono aos teus olhos, nem cochilo às tuas pálpebras.
kotika te ete miso na yo elala pongi to enimba;
5 Livra-te, como a corça do caçador, como o pássaro do caçador de aves.
mikangola na motambo lokola mboloko na maboko ya mobomi banyama ya zamba, mpe lokola ndeke na motambo ya mokangi bandeke.
6 Vai até a formiga, preguiçoso; olha para os caminhos dela, e sê sábio.
Yo moto ya goyigoyi, kende epai ya furmi, tala malamu ezaleli na yango mpe okozwa bwanya!
7 Ela, [mesmo] não tendo chefe, nem fiscal, nem dominador,
Yango ezalaka na mokambi te, mokengeli te to mokonzi te;
8 Prepara seu alimento no verão, na ceifa ajunta seu mantimento.
ebongisaka bilei na yango na tango ya moyi makasi, ebombaka yango na tango ya kobuka mbuma.
9 Ó preguiçoso, até quando estarás deitado? Quando te levantarás de teu sono?
Yo moto ya goyigoyi, okolala pongi kino tango nini? Kino tango nini okolamuka na pongi na yo?
10 Um pouco de sono, um pouco de cochilo; um pouco de descanso com as mãos cruzadas;
Mwa pongi moke, mwa kopema moke, mwa kokanga maboko moke mpo na kolala
11 Assim a pobreza virá sobre ti como um assaltante; a necessidade [chegará] a ti como um homem armado.
mpe bobola ekoyela yo na pwasa lokola moleki nzela, mpe pasi ekoyela yo lokola moyibi.
12 O homem mal, o homem injusto, anda com uma boca perversa.
Moto oyo atambolaka na lokuta na monoko azali moto ya Beliali, moto mabe:
13 Ele acena com os olhos, fala com seus pés, aponta com seus dedos.
Abetaka-betaka miso, apesaka bilembo na makolo na ye mpe alobaka na nzela ya bilembo ya misapi;
14 Perversidades há em seu coração; todo o tempo ele trama o mal; anda semeando brigas.
azalaka na makanisi mabe kati na motema na ye, asalaka tango nyonso mabongisi ya mabe mpe alukaka kaka tango nyonso makelele.
15 Por isso sua perdição virá repentinamente; subitamente ele será quebrado, e não haverá cura.
Yango wana, pasi ekoyela ye na pwasa, akobukana mbala moko, mpe kisi ya kobikisa ye ekozala te.
16 Estas seis coisas o SENHOR odeia; e sete sua alma abomina:
Yawe ayinaka makambo wana motoba; mpe makambo oyo sambo ezali mabe penza na miso na Ye:
17 Olhos arrogantes, língua mentirosa, e mãos que derramam sangue inocente;
Kodongola, lolemo ya lokuta, maboko oyo ebomaka moto oyo asali mabe te,
18 O coração que trama planos malignos, pés que se apressam a correr para o mal;
motema oyo ekanisaka mabongisi ya mabe, makolo oyo epotaka mbangu na mabe,
19 A falsa testemunha, que sopra mentiras; e o que semeia brigas entre irmãos.
motatoli mabe oyo alobaka lokuta mpe moto oyo alukaka makelele kati na bandeko.
20 Filho meu, guarda o mandamento de teu pai; e não abandones a lei de tua mãe.
Mwana na ngai, batela mibeko ya tata na yo mpe kosundola te mateya ya mama na yo.
21 Amarra-os continuamente em teu coração; e pendura-os ao teu pescoço.
Kanga yango tango nyonso na motema na yo, lata yango na kingo na yo.
22 Quando caminhares, [isto] te guiará; quando deitares, [isto] te guardará; quando acordares, [isto] falará contigo.
Pamba te ekolakisa yo nzela tango okokende na mobembo, ekobatela yo tango okolala pongi mpe ekosolola na yo tango okolamuka.
23 Porque o mandamento é uma lâmpada, e a lei é luz; e as repreensões para correção são o caminho da vida;
Mibeko ezali mwinda, mateya ezali pole, makebisi mpe pamela ezali nzela ya bomoi,
24 Para te protegerem da mulher má, das lisonjas da língua da estranha.
mpo na kobatela yo mosika ya mwasi ya ndumba, mosika ya lokuta ya lolemo ya mwasi ya mopaya.
25 Não cobices a formosura dela em teu coração; nem te prenda em seus olhos.
Kotika te ete motema na yo elula kitoko na ye, mpe miso na ye ekweyisa yo.
26 Porque pela mulher prostituta [chega-se a pedir] um pedaço de pão; e a mulher de [outro] homem anda à caça de uma alma preciosa.
Pamba te likolo ya mwasi ya ndumba, okoki kobungisa ezala eteni na yo ya lipa, mpe mwasi ya libala akoki kobebisa bomoi ya motuya.
27 Por acaso pode alguém botar fogo em seu peito, sem que suas roupas se queimem?
Boni, moto akoki solo kozika moto, bongo bilamba na ye ezika te?
28 [Ou] alguém pode andar sobre as brasas, sem seus pés se arderem?
Moto akoki solo kotambola na likolo ya makala ya moto, bongo makolo na ye ezika te?
29 Assim [será] aquele que se deitar com a mulher de seu próximo; não será considerado inocente todo aquele que a tocar.
Boye, moto nyonso oyo akosangisa nzoto na mwasi ya ndeko na ye akozanga te kozwa etumbu.
30 Não se despreza ao ladrão, quando furta para saciar sua alma, tendo fome;
Kotiola moyibi te soki ayibi mpo ete azali na nzala mpe azangi eloko ya kolia.
31 Mas, [se for] achado, ele pagará sete vezes mais; ele terá que dar todos os bens de sua casa.
Kasi soki bakangi ye, akozongisa mbala sambo, akopesa biloko nyonso ya ndako na ye.
32 [Porém] aquele que adultera com mulher [alheia] tem falta de entendimento; quem faz [isso] destrói sua [própria] alma.
Mobali oyo asalaka ekobo na mwasi ya moninga azali lokola moto oyo azangi mayele; kosala ekobo ya boye ezali nde komiboma;
33 Ele encontrará castigo e desgraça; e sua desonra nunca será apagada.
akobuka lokola mbuma: minyoko mpe kosambwa; bongo soni na ye ekosila te.
34 Porque ciúmes [são] a fúria do marido, e ele de maneira nenhuma terá misericórdia no dia da vingança.
Pamba te zuwa epelisaka kanda makasi kati na mobali, mpe akozala na mawa te na mokolo oyo akozongisa mabe na mabe;
35 Ele não aceitará nenhum pagamento pela culpa; nem consentirá, ainda que aumentes os presentes.
akotikala kondima ata lifuti moko te mpo ete akoka kolimbisa, mpe akoboya yango ata soki babakisi bakado.

< Provérbios 6 >