Provérbios 30

1 Palavras de Agur, filho de Jaque, o de fala solene; [Este] homem diz a Itiel; a Itiel e a Ucal:

سخنان آگور پسر یاکه، شامل این پیام است: خدایا، خسته‌ام؛ ای خدا، خسته و درمانده‌ام.

2 Certamente eu sou o mais bruto dos homens, e não tenho entendimento humano.

من نادان‌ترینِ آدمیان هستم و عاری از شعور بشری.

3 Não aprendi sabedoria, nem tenho conhecimento do Santo [Deus].

حکمتی در من نیست و شناختی از خدا ندارم.

4 Quem subiu ao céu, e desceu? Quem juntou os ventos com suas mãos? Quem amarrou as águas numa capa? Quem estabeleceu todos os limites da terra? Qual é o seu nome? e qual é o nome de seu filho, se tu o sabes?

آن کیست که آسمان و زمین را زیر پا می‌گذارد؟ آن کیست که باد را در دست خود نگه می‌دارد و آبها را در ردای خود می‌پیچد؟ آن کیست که حدود زمین را برقرار کرده است؟ نامش چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو!

5 Toda palavra de Deus é pura; é escudo para os que nele confiam.

سخنان خدا تمام پاک و مبراست. او مانند یک سپر از تمام کسانی که به او پناه می‌برند محافظت می‌کند.

6 Nada acrescentes às suas palavras, para que ele não te repreenda, e sejas mostrado como mentiroso.

به سخنان او چیزی اضافه نکن، مبادا تو را توبیخ نماید و تو دروغگو قلمداد شوی.

7 Duas coisas eu te pedi; não [as] negues a mim antes que eu morra.

ای خدا، قبل از آنکه بمیرم دو چیز از تو می‌طلبم:

8 Afasta de mim a inutilidade e palavra mentirosa; [e] não me dês nem pobreza nem riqueza, mantém-me com o pão que me for necessário.

مرا از دروغ گفتن حفظ کن و مرا نه تهیدست بگردان و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به من بده؛

9 Para que não aconteça de eu ficar farto e [te] negar, dizendo: Quem é o SENHOR? Nem também que eu empobreça, e venha a furtar, e desonre o nome do meu Deus.

چون اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر تهیدست گردم امکان دارد دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت نمایم.

10 Não difames do servo ao seu senhor, para que ele não te amaldiçoe e fiques culpado.

هرگز از کسی نزد کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا به نفرین او گرفتار شوی.

11 Há gente que amaldiçoa a seu pai e não bendiz à sua mãe;

هستند کسانی که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

12 Há gente que é pura aos seus [próprios] olhos, mas que não foi lavada de sua imundície;

هستند کسانی که خود را پاک می‌دانند در حالی که به گناه آلوده‌اند.

13 Há gente cujos olhos são arrogantes, e cujas sobrancelhas são levantadas;

هستند کسانی که از نگاهشان کبر و غرور می‌بارد،

14 Há gente cujos dentes são espadas, e cujos queixos são facas, para devorarem aos aflitos da terra aos aflitos, e aos necessitados dentre os homens.

هستند کسانی که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر بیفتند و آنها را ببلعند.

15 A sanguessuga tem duas filhas: “Dá” e “Dá”; estas três coisas nunca se fartam, e quatro nunca dizem “É o suficiente”:

زالو را دو دختر است که فریاد می‌کشند: «بده! بده!» سه چیز هست که هرگز سیر نمی‌شوند، بلکه چهار چیز، که نمی‌گویند: «بس است!»:

16 O Xeol, o útero estéril, a terra que não se farta de água, e o fogo que nunca diz estar satisfeito. (Sheol h7585)

دنیای مردگان، رحم نازا، زمین بی‌آب، آتش مشتعل. (Sheol h7585)

17 Os olhos que zombam do pai ou desprezam obedecer à mãe, os corvos do riacho os arrancarão, e os filhotes de abutre os comerão.

کسی که پدر خود را مسخره کند و مادرش را تحقیر نماید، کلاغها چشمانش را از کاسه در می‌آورند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

18 Estas três coisas me maravilham, e quatro que não entendo:

سه چیز برای من بسیار عجیبند، بلکه چهار چیز که من آنها را نمی‌فهمم:

19 O caminho da águia no céu, o caminho da serpente na rocha, o caminho do navio no meio do mar, e o caminho do homem com uma moça.

پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار روی صخره، عبور کشتی از دریا، و راهِ مرد با دختر جوان.

20 Assim é o caminho da mulher adúltera: ela come, limpa sua boca, e diz: Não fiz mal algum.

همچنین است راه زن بدکاره که می‌خورَد و دهانش را پاک می‌کند و می‌گوید: «کار بدی نکردم.»

21 Por três coisas a terra se alvoroça, e por quatro que não pode suportar:

سه چیز است که زمین را می‌لرزاند، بلکه چهار چیز که زمین تاب تحملش را ندارد:

22 Pelo servo que governa como rei; [pelo] tolo que se enche de comida;

برده‌ای که پادشاه شود، احمقی که سیر و توانگر گردد،

23 Pela mulher odiada, quando se casa; e [pela] serva quando toma o lugar de sua senhora.

زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای بانوی خود را بگیرد.

24 Estas quatro coisas são pequenas sobre a terra, porém muito sábias:

چهار چیز است بر زمین که بسیار کوچک اما بی‌اندازه دانا هستند:

25 As formigas não são criaturas fortes, mas no verão preparam sua comida;

مورچه‌ها که ضعیف هستند ولی برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

26 Os roedores são um “povo” fraco, mas fazem suas casas nas rochas;

گورکنها که ناتوانند اما در میان صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

27 Os gafanhotos não têm rei; mas todos saem em bandos;

ملخها که رهبری ندارند ولی در دسته‌های منظم حرکت می‌کنند،

28 As lagartixas podem ser pegas com as mãos, e mesmo assim estão nos palácios dos reis.

و مارمولکها که می‌توان آنها را در دست گرفت، اما حتی به کاخ پادشاهان نیز راه می‌یابند.

29 Estes três tem um bom andar, e quatro que se movem muito bem:

سه چیز است که راه رفتنشان باوقار است، بلکه چهار چیز که با متانت می‌خرامند:

30 O leão, forte entre os animais, que não foge de ninguém;

شیر که سلطان حیوانات است و از هیچ چیز نمی‌ترسد،

31 O galo, o bode, e o rei com seu exército.

طاووس، بز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

32 Se agiste como tolo, exaltando-te, e se planejaste o mal, [põe tua] mão sobre a boca;

اگر از روی حماقت مغرور شده‌ای و اگر نقشه‌های پلید در سر پرورانده‌ای، به خود بیا و از این کارت دست بکش.

33 Porque [como] o forçar do leite produz manteiga, e o forçar do nariz produz sangue, [assim também] o forçar da ira produz briga.

از زدن شیر، کره به دست می‌آید؛ از ضربه زدن به دماغ خون جاری می‌شود؛ و از برانگیختن خشم، نزاع درمی‌گیرد.