Provérbios 28
1 Os perversos fogem [mesmo] quando não há quem os persiga, mas os justos são confiantes como um leão.
Яманлар һеч ким қоғлимисиму қачар; Бирақ һәққанийлар шир жүрәк батур келәр.
2 Pela rebelião numa terra, seus governantes são muitos; mas por meio de um homem prudente e conhecedor [seu governo] permanecerá.
Жутта гуналар көпәйсә, униң әмирлири көп алмишар, Лекин уни сориғучи йорутулған вә билимлик болса, жут аман-муқим узун турар.
3 O homem pobre que oprime aos necessitados é [como] uma chuva devastadora [que causa] falta de pão.
Мискинләргә зулум селиватқан бир кәмбәғәл, Худди [зираәтләрни] ятқузуп денини қоймайдиған қара ямғурға охшайду.
4 Os que abandonam a lei louvam ao perverso; porém os que guardam a lei lutarão contra eles.
Тәврат қанунидин ваз кәчкәнләр яманларни яхши дәп махтар; Бирақ қанунни тутқучилар уларға қарши күрәш қилар.
5 Os homens maus não entendem a justiça; mas os que buscam ao SENHOR entendem tudo.
Рәзилләр адаләтни чүшәнмәс; Бирақ Пәрвәрдигарни издигүчиләр һәммә ишни чүшинәр.
6 Melhor é o pobre que anda em sua honestidade do que o perverso de caminhos, ainda que seja rico.
Пәзиләтлик йолда маңған мискин киши, Сахта, икки йүзлимә бай адәмдин яхшидур.
7 O que guarda a lei é um filho prudente, mas o companheiro de comilões envergonha a seu pai.
Тәврат-қануниға итаәт қилған жигит әқиллиқ оғулдур; Бирақ нан қепиларға һәмраһ болғучи атисини номусқа қалдурар.
8 Aquele que aumenta seus bens por meio de juros e lucros desonestos está juntando para o que se compadece dos pobres.
Җазанихорлуқ қилип жуқури өсүм арқилиқ байлиқлар тапқан киши, Ахирида буларни мискинләргә хәйрихаһлиқ қилғучиниң қолиға өткүзүш үчүн топлиғандур.
9 Aquele que desvia seus ouvidos de ouvir a lei, até sua oração [será] abominável.
Кимки Тәврат-қанунини аңлимаймән дәп қулиқини йопурса, Һәтта дуалириму ләнити болуп қалар.
10 Aquele que faz as pessoas corretas errarem em direção a um mau caminho, ele mesmo cairá em sua cova; mas os que não tiverem pecado herdarão o bem.
Кимки дурусларни яман йолға аздурса, Өзи колиған орисиға өзи чүшәр; Бирақ пак-диянәтлик адәм яхшилиққа мирасхор болар.
11 O homem rico é sábio aos seus [próprios] olhos; mas o pobre prudente o examina.
Бай дәрвәқә өзини дана санар; Бирақ йорутулған мискин уни һаман көрүп йетәр.
12 Quando os justos estão contentes, muita é a alegria; mas quando os perversos se levantam, os homens se escondem.
Һәққанийлар ғаливийәтлик болса, Җаһанни тәнтәнә қаплар; Бирақ яманлар мәртивигә чиқса, халайиқ өзлирини қачурар.
13 Quem encobre suas transgressões nunca prosperará, mas aquele que as confessa e [as] abandona alcançará misericórdia.
Өз гуналирини йошурған киши ронақ тапмас; Бирақ уларни тонуп иқрар қилип, улардин ваз кәчкән киши рәһим-шәпқәткә еришәр.
14 Bem-aventurado o homem que sempre mantém seu temor; mas aquele que endurece seu coração cairá no mal.
[Пәрвәрдигардин] һәрдайим қорқуп жүргән киши шунчә бәхитликтур! Бирақ көңлини таш қилған балаю-апәткә қалар.
15 Leão rugidor e urso faminto é o governante perverso sobre um povo pobre.
Һөкирәп турған шир, Яки [овни издәп] кезиватқан ейиқ қандақ болса, Йоқсул пухраларниң үстидики рәзил һакимму шундақтур.
16 O príncipe que tem falta de entendimento aumenta as opressões; mas aquele que odeia o lucro desonesto prolongará [seus] dias.
Йорутулмиған әмир һаман зор бир залим болуп чиқар, Бирақ һарам байлиқларға нәпрәтләнсә, тәхтидә узун олтирар.
17 O homem atormentado pelo sangue de alguma alma fugirá até a cova; ninguém o detenha.
Қан төккән киши қәриз билән һаңға қарап жүгүрәр; Уни һеч ким тосмисун!
18 Aquele que anda sinceramente será salvo; mas o que se desvia em [seus] caminhos cairá de uma só vez.
Сәмимий, диянәтлик йолда маңған қутулар; Икки йолда маңған сахта киши уларниң биридә һаман жиқилип чүшәр.
19 Aquele que lavrar sua terra terá fartura de pão; mas o que segue coisas inúteis terá fartura de pobreza.
Өз йеригә тиришип ишлигән деханниң нени йетип ашар; Бирақ бекар жүрүп хам хиялларни қоғлиған кишиниң йоқсуллуғи мол болар!
20 O homem fiel [terá] muitas bênçãos; mas o que se apressa para enriquecer não ficará impune.
Растчил кишиниң бәхити көпийәр; Бирақ бай болушқа алдириған киши җазадин қечип қутулалмас.
21 Fazer acepção de pessoas não é bom; porque até por um pedaço de pão o homem pode transgredir.
Биригә ян бесиш қәтъий болмас; Чүнки бәзиләр һәтта бир бурда нан үчүнму гуна өткүзәр.
22 Quem tem pressa para ter riquezas é um homem de olho mau; e ele não sabe que a miséria virá sobre ele.
Нәпси тоймас киши байлиқларни көзләп алдирайду, У намратлиқниң өз бешиға чүшидиғинидин бехәвәрдур.
23 Aquele que repreende ao homem obterá mais favor depois do que aquele que lisonjeia com a língua.
Башқиларниң хаталиқини очуқ әйиплигән киши, Һаман хушамәт қилғучиға қариғанда көпрәк илтипат тапар.
24 Aquele que furta seu pai ou sua mãe e diz: Não é pecado, É companheiro do homem destruidor.
Ата-анисиниң тәәллуқатини оғрилап, «Бу һеч қандақ гуна әмәс» дегән киши, Һалак қилғучиниң шеригидур.
25 Quem tem alma orgulhosa levanta brigas; mas aquele que confia no SENHOR prosperará.
Нәпси тоймиғур киши җедәл-маҗира терийду; Бирақ Пәрвәрдигарға таянған киши әтлинәр.
26 Aquele que confia em seu [próprio] coração é tolo; mas o que anda em sabedoria escapará [em segurança].
Өзиниң көңлигә ишәнгән киши ахмақтур; Бирақ даналиқ билән маңған ниҗат тапар.
27 Quem dá ao pobre não terá falta; mas o que esconde seus olhos [terá] muitas maldições.
Намратларға хәйрхаһлиқ қилидиған киши муһтаҗлиқ тартмас; Лекин һаҗәтмәнни көрсиму көрмәскә салған киши көплигән қарғишқа учрар.
28 Quando os perversos ganham poder, os homens se escondem; mas quando perecem, os justos se multiplicam.
Яманлар мәртивигә чиқса, халайиқ өзлирини қачурар; Лекин улар завал тапса, һәққанийлар раваҗ тапар.
