< Provérbios 26 >
1 Assim como a neve no verão, como a chuva na colheita, assim também não convém a honra para o tolo.
Tankou lanèj nan sezon chalè a, tankou lapli nan sezon rekòlt, se konsa respè pa merite rive sou yon moun ensanse.
2 Como um pássaro a vaguear, como a andorinha a voar, assim também a maldição não virá sem causa.
Tankou yon ti zwazo k ap sove ale, tankou yon ti iwondèl nan vòl li, se konsa yon madichon san koz p ap poze.
3 Açoite para o cavalo, cabresto para o asno; e vara para as costas dos tolos.
Yon fwèt se pou chwal la, yon brid pou bourik la, ak baton pou do a moun ensanse a.
4 Não respondas ao tolo conforme sua loucura; para que não te faças semelhante a ele.
Pa reponn yon moun ensanse selon foli li, oswa ou va vin tankou li.
5 Responde ao tolo conforme sua loucura, para que ele não seja sábio aos seus próprios olhos.
Reponn yon moun ensanse selon foli li merite, pou l pa vin saj nan pwòp zye li.
6 Quem manda mensagens pelas mãos do tolo é como quem corta os pés e bebe violência.
Li koupe pwòp pye li, e bwè vyolans, ki voye yon mesaj pa men a moun ensanse a.
7 [Assim] como não funcionam as pernas do aleijado, assim também é o provérbio na boca dos tolos.
Tankou janm ki initil pou moun bwate a, se konsa yon pwovèb nan bouch a moun ensanse.
8 Dar honra ao tolo é como amarrar uma pedra numa funda.
Tankou yon moun ki mare wòch anndan fistibal se konsa sila ki bay respè a moun ensanse a.
9 Como espinho na mão do bêbado, assim é o provérbio na boca dos tolos.
Tankou yon pikan ki tonbe nan men yon moun k ap bwè gwòg, se konsa yon pwovèb nan bouch a moun ki ensanse.
10 [Como] um flecheiro que atira para todo lado, [assim] é aquele que contrata um tolo [ou] que contrata alguém que vai passando.
Tankou moun ak banza k ap blese tout moun, se konsa sila ki anplwaye moun ensanse a, ak sila ki anplwaye sila k ap pase pa aza a.
11 Como um cão que volta a seu vômito, [assim] é o tolo que repete sua loucura.
Tankou yon chen ki retounen nan vomi li, se konsa yon moun ensanse kap repete foli li.
12 Viste algum homem sábio aos seus próprios olhos? Mais esperança há para o tolo do que para ele.
Èske ou wè yon moun ki saj nan pwòp zye li? Gen plis espwa pou moun fou pase li menm.
13 O preguiçoso diz: Há uma fera no caminho; há um leão nas ruas.
Parese a di: “Gen yon lyon nan lari a! Yon lyon nan plas la!”
14 [Como] a porta se vira em torno de suas dobradiças, [assim] o preguiçoso [se vira] em sua cama.
Tankou pòt la vire sou gon li, se konsa parese a sou kabann li.
15 O preguiçoso põe sua mão no prato, e acha cansativo demais trazê-la de volta a sua boca.
Parese a fouye men l nan plato a; men l twò fatige pou fè l ankò rive nan bouch li.
16 O preguiçoso se acha mais sábio aos próprios olhos do que sete que respondem com prudência.
Parese a pi saj nan pwòp zye li pase sèt moun ki kab reponn ak bon konprann.
17 Aquele que, enquanto está passando, [se envolve] em briga que não é sua, é [como] o que pega um cão pelas orelhas.
Tankou yon moun ki pran yon chen pa zòrèy, se konsa sila k ap pase pa aza a, pou l gaye nan goumen ki pa apatyen a li menm nan.
18 Como o louco que lança faíscas, flechas e coisas mortíferas,
Tankou yon moun fou k ap jete bwa dife, flèch ak lanmò,
19 Assim é o homem que engana a seu próximo, e diz: Não estava eu [só] brincando?
se konsa nonm ki tronpe vwazen li an pou di: “Èske se pa blag mwen t ap fè?”
20 Sem lenha, o fogo se apaga; e sem fofoqueiro, a briga termina.
Akoz mank bwa, dife a etenn; lè ti koze sispann, rayisman vin kalme.
21 O carvão é para as brasas, e a lenha para o fogo; e o homem difamador para acender brigas.
Tankou chabon tou limen anvè sann cho, ak bwa anvè dife, se konsa yon moun tchenpwèt chofe pwoblèm pou limen konfli.
22 As palavras do fofoqueiro são como alimentos deliciosos, que descem ao interior do ventre.
Pawòl a moun k ap chichote nan zòrèy moun nan, vin tankou bèl ti mòso delika. Yo desann rive jis nan pati pi fon kò a.
23 Como um vaso de fundição coberto de restos de prata, [assim] são os lábios inflamados e o coração maligno.
Tankou veso ki fèt ak tè ki kouvri ak yon kouch ajan, se konsa lèv ki brile ak yon kè ki mechan.
24 Aquele que odeia dissimula em seus lábios, mas seu interior abriga o engano;
Yon nonm malonèt, kache sa pou l pa parèt sou lèv li; men nan kè l, li fè depo desepsyon.
25 Quando ele [te] falar agradavelmente com sua voz, não acredites nele; porque há sete abominações em seu coração;
Lè l pale byen dous, pa kwè l; paske, gen sèt abominasyon nan kè l.
26 Cujo ódio está encoberto pelo engano; sua maldade será descoberta na congregação.
Malgre rayisman kouvri kò l ak riz, mechanste li va devwale devan asanble a.
27 Quem cava uma cova, nela cairá; e quem rola uma pedra, esta voltará sobre ele.
Sila ki fouye fòs la va tonbe ladann, e sila ki woule wòch la, sou li menm l ap retounen.
28 A língua falsa odeia aos que ela atormenta; e a boca lisonjeira opera ruína.
Yon lang ki bay manti, rayi sila li kraze yo, e zèv a lang flatè a se dega.