< Provérbios 24 >
1 Não tenhas inveja dos homens malignos, nem desejes estar com eles;
Kei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.
2 Porque o coração deles imagina destruição, e os lábios deles falam de opressão.
Ko ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.
3 Pela sabedoria a casa é edificada, e pelo entendimento ela fica firme;
Ma te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:
4 E pelo conhecimento os cômodos se encherão de riquezas preciosas e agradáveis.
Ma te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.
5 O homem sábio é poderoso; e o homem que tem conhecimento aumenta [sua] força;
He kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.
6 Porque com conselhos prudentes farás tua guerra; e a vitória [é alcançada] pela abundância de conselheiros.
Na kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.
7 A sabedoria é alta demais para o tolo; na porta [do julgamento] ele não abre sua boca.
He tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.
8 Quem planeja fazer o mal será chamado de vilão.
Ko te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.
9 O pensamento do tolo é pecado; e o zombador é abominável aos homens.
He hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.
10 [Se] te mostrares fraco no dia da angústia, como é pouca tua força!
Ki te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.
11 Livra os que estão tomados para a morte, os que estão sendo levados para serem mortos;
Whakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.
12 Pois se tu disseres: Eis que não sabíamos, Por acaso aquele que pesa os corações não saberá? Aquele que guarda tua alma não conhecerá? Ele retribuirá ao homem conforme sua obra.
Ki te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?
13 Come mel, meu filho, porque é bom; e o favo de mel é doce ao teu paladar.
Kainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:
14 Assim será o conhecimento da sabedoria para tua alma; se a encontrares haverá recompensa [para ti]; e tua esperança não será cortada.
Ka mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.
15 Tu, perverso, não espies a habitação do justo, nem assoles seu quarto;
Kaua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.
16 Porque o justo cai sete vezes, e se levanta; mas os perversos tropeçam no mal.
E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.
17 Quando teu inimigo cair, não te alegres; nem teu coração fique contente quando ele tropeçar,
Kaua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:
18 Para que não [aconteça] de o SENHOR veja, e o desagrade, e desvie dele sua ira.
Kei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.
19 Não te irrites com os malfeitores, nem tenhas inveja dos perversos;
Kei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.
20 Porque o maligno não terá um bom futuro; a lâmpada dos perversos se apagará.
Kahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.
21 Meu filho, teme ao SENHOR e ao rei; e não te envolvas com os rebeldes;
E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.
22 Porque a destruição deles se levantará de repente; e quem sabe que ruína eles terão?
No te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?
23 Estes [provérbios] também são para os sábios: fazer acepção de pessoas num julgamento não é bom.
He whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.
24 Aquele que disser ao ímpio: Tu és justo, Os povos o amaldiçoarão, as nações o detestarão.
Ko te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.
25 Mas para aqueles que [o] repreenderem, haverá coisas boas; e sobre eles virá uma boa bênção.
Otiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.
26 Quem responde palavras corretas é [como se] estivesse beijando com os lábios.
Ka kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.
27 Prepara o teu trabalho de fora, e deixa pronto o teu campo; então depois, edifica a tua casa.
Meinga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.
28 Não sejas testemunha contra o teu próximo sem causa; por que enganarias com teus lábios?
Kaua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.
29 Não digas: Assim como ele fez a mim, assim também farei a ele; pagarei a cada um conforme sua obra.
Kaua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.
30 Passei junto ao campo do preguiçoso, e junto à vinha do homem sem juízo;
I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;
31 e eis que ela estava toda cheia de espinheiros, [e] sua superfície coberta de urtigas; e o seu muro de pedras estava derrubado.
Na, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.
32 Quando eu vi [isso], aprendi em meu coração, e, olhando, recebi instrução:
Katahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.
33 um pouco de sono, cochilando um pouco, cruzando as mãos por um pouco de tempo, deitado,
Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:
34 e assim a tua pobreza virá como um assaltante; a tua necessidade, como um homem armado.
Ka pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.