< Provérbios 23 >

1 Quando te sentares para comer com algum dominador, presta muita atenção para o que estiver diante de ti;
Unapoketi kula pamoja na mtawala, angalia kwa uangalifu kilichopo mbele yako,
2 E põe uma faca à tua garganta, se tiveres muito apetite.
na kama ni mtu unayependa kula chakula sana weka kisu kooni.
3 Não desejes as comidas gostosas dele, porque são pão de mentiras.
Usitamani vinono vyake maana ni chakula cha uongo.
4 Não trabalhes exaustivamente para ser rico; modera-te por meio de tua prudência.
Usifanye kazi sana ili kupata mali; uwe na busara ya kutosha ili ujue wakati wa kuacha.
5 Porás teus olhos fixos sobre aquilo que é nada? Porque certamente se fará asas, e voará ao céu como uma águia.
Je utaruhusu macho yako yaangaze juu yake? Itaondoka, maana itawaa mabawa kama tai na kuruka angani.
6 Não comas o pão de quem tem olho maligno, nem cobices suas comidas gostosas.
Usile chakula cha yule mwenye jicho baya- na usiwe na shauku ya vinono vyake,
7 Porque ele calcula [seus gastos] consigo mesmo. Assim ele dirá: Come e bebe; Mas o coração dele não está contigo;
maana ni mtu mwenye kuhesabu gharama ya chakula. “Kula na kunywa!” anakuambia, lakini moyo wake haupo pamoja nawe.
8 Vomitarias o pedaço que comeste, e perderias tuas palavras agradáveis.
Utatapika kiasi kidogo ulichokula na utakuwa umepoteza sifa zako njema.
9 Não fales aos ouvidos do tolo, porque ele desprezará a prudência de tuas palavras.
Usiongee katika usikivu wa mpumbavu, maana atadharau hekima ya maneno yako.
10 Não mudes os limites antigos, nem ultrapasses as propriedades dos órfãos;
Usihamishe jiwe la mpaka wa kale au kunyang'anya mashamba ya yatima,
11 Porque o Defensor deles é poderoso; ele disputará a causa deles contra ti.
maana Mkombozi wao ni imara na atatetea kesi yao dhidi yako.
12 Aplica teu coração à disciplina, e teus ouvidos às palavras de conhecimento.
Elekeza moyo wako katika mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
13 Não retires a disciplina do jovem; quando lhe bateres com a vara, nem [por isso] morrerá.
Usizuie kuadilisha mtoto, maana ukimchapa kwa fimbo, hatakufa.
14 Tu lhe baterás com a vara, e livrarás a sua alma do Xeol. (Sheol h7585)
Ni wewe unayepaswa kumchapa kwa fimbo na kuikoa nafsi yake kuzimu. (Sheol h7585)
15 Meu filho, se teu coração for sábio, meu coração se alegrará, e eu também.
Mwanangu, kama moyo wako una busara, basi moyo wangu utafurahi pia;
16 Meu interior saltará de alegria quando teus lábios falarem coisas corretas.
sehemu zangu ndani kabisa zitafurahi sana midomo yako inaponena haki.
17 Teu coração não inveje aos pecadores; porém [permanece] no temor ao SENHOR o dia todo;
Usiruhusu moyo wako kuwahusudu wenye dhambi, lakini endelea kumcha Yehova siku zote.
18 Porque certamente há um [bom] futuro [para ti], e tua expectativa não será cortada.
Hakika tumaini lako halitaondolewa na siku zako za hapo baadaye.
19 Ouve, filho meu, e sê sábio; e conduz teu coração no caminho [correto].
Sikia- wewe! - mwanangu, na uwe mwenye busara na uelekeze moyo wako katika njia.
20 Não esteja entre os beberrões de vinho, [nem] entre os comilões de carne.
Usishirikiane pamoja na walevi, au pamoja na walaji wa nyama walafi,
21 Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a sonolência os faz vestir trapos.
maana mlevi na mlafi wanakuwa masikini na usingizi utawavika kwa matambara.
22 Ouve a teu pai, que te gerou; e não desprezes a tua mãe, quando ela envelhecer.
Msikilize baba yako ambaye alikuzaa na usimdharau mama yako wakati akiwa mzee.
23 Compra a verdade, e não a vendas; [faze o mesmo com] a sabedoria, a disciplina e a prudência.
Inunue kweli, lakini usiiuze; nunua hekima, nidhamu, na ufahamu.
24 O pai do justo muito se alegrará; aquele que gerar o sábio se encherá de alegria por causa dele.
Baba yake mwenye haki atafurahia sana, na yule amzaaye mtoto mwenye busara atamfurahia.
25 Teu pai e tua mãe se alegrarão; aquela te te gerou se encherá de alegria.
Mfurahishe baba yako na mama yako na yule aliyekuzaa afurahie.
26 Meu filho, dá para mim teu coração, e que teus olhos prestem atenção em meus caminhos.
Mwanangu, nipe moyo wako na macho yako yachunguze njia zangu.
27 Porque a prostituta é [como] uma cova profunda, e a estranha [como] um poço estreito.
Maana malaya ni shimo refu, na mke wa mume mwingine ni kisima chembamba.
28 Também ela fica espreitando como um ladrão, e acrescenta transgressores entre os homens.
Anavizia kama mnyang'anyi na huongeza idadi ya wadanganyifu miongoni mwa wanadamu.
29 De quem são os ais? De quem são os sofrimentos? De quem são as lutas? De quem são as queixas? De quem são as feridas desnecessárias? De quem são os olhos vermelhos?
Nani mwenye taabu? Nani mwenye huzuni? Nani mwenye mapigano? Nani mwenye malalamiko? Nani mwenye majeraha bila sababu? Nani mwenye macho mekundu?
30 São daqueles que gastam tempo junto ao vinho, daqueles que andam em busca da bebida misturada.
Ni wale ambao huzengea kwenye mvinyo, wale wanaojaribu kuchanganya mvinyo.
31 Não prestes atenção ao vinho quando se mostra vermelho, quando brilha no copo e escorre suavemente,
Usiutazame mvinyo ukiwa mwekundu, wakati unametameta kwenye kikombe na kutelemka kwa uraini.
32 [Pois] seu fim é [como] mordida de cobra, e picará como uma víbora.
Mwisho wake unauma kama nyoka na sumu yake kama kifutu.
33 Teus olhos verão [coisas] estranhas, e teu coração falará perversidades;
Macho yako yataona vitu vigeni na moyo wako utatamka vitu vya ukaidi.
34 E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
Utakuwa kama anayelala kwenye bahari au anayelala juu ya mlingoti. “
35 [E dirás]: Espancaram-me, mas não senti dor; bateram em mim, mas não senti; quando virei a despertar? Vou buscar mais uma [bebida].
Wamenipiga,” utasema, “lakini sikuumia. Wamenichapa, lakini sikuwa na hisia. Nitaamka lini? Nitatafuta kinywaji kingine.”

< Provérbios 23 >