< Provérbios 23 >

1 Quando te sentares para comer com algum dominador, presta muita atenção para o que estiver diante de ti;
چون با حاکم به غذا خوردن نشینی، درآنچه پیش روی تو است تامل نما.۱
2 E põe uma faca à tua garganta, se tiveres muito apetite.
و اگر مرد اکول هستی کارد بر گلوی خودبگذار.۲
3 Não desejes as comidas gostosas dele, porque são pão de mentiras.
به خوراکهای لطیف او حریص مباش، زیراکه غذای فریبنده است.۳
4 Não trabalhes exaustivamente para ser rico; modera-te por meio de tua prudência.
برای دولتمند شدن خود را زحمت مرسان واز عقل خود باز ایست.۴
5 Porás teus olhos fixos sobre aquilo que é nada? Porque certamente se fará asas, e voará ao céu como uma águia.
آیا چشمان خود را بر آن خواهی دوخت که نیست می‌باشد؟ زیرا که دولت البته برای خودبالها می‌سازد، و مثل عقاب در آسمان می‌پرد.۵
6 Não comas o pão de quem tem olho maligno, nem cobices suas comidas gostosas.
نان مرد تنگ نظر را مخور، و به جهت خوراکهای لطیف او حریص مباش.۶
7 Porque ele calcula [seus gastos] consigo mesmo. Assim ele dirá: Come e bebe; Mas o coração dele não está contigo;
زیرا چنانکه در دل خود فکر می‌کند خود اوهمچنان است. تو را می‌گوید: بخور و بنوش، امادلش با تو نیست.۷
8 Vomitarias o pedaço que comeste, e perderias tuas palavras agradáveis.
لقمه‌ای را که خورده‌ای قی خواهی کرد، وسخنان شیرین خود را بر باد خواهی داد.۸
9 Não fales aos ouvidos do tolo, porque ele desprezará a prudência de tuas palavras.
به گوش احمق سخن مگو، زیرا حکمت کلامت را خوار خواهد شمرد.۹
10 Não mudes os limites antigos, nem ultrapasses as propriedades dos órfãos;
حد قدیم را منتقل مساز، و به مزرعه یتیمان داخل مشو،۱۰
11 Porque o Defensor deles é poderoso; ele disputará a causa deles contra ti.
زیرا که ولی ایشان زورآور است، و با تو دردعوی ایشان مقاومت خواهد کرد.۱۱
12 Aplica teu coração à disciplina, e teus ouvidos às palavras de conhecimento.
دل خود را به ادب مایل گردان، و گوش خود را به کلام معرفت.۱۲
13 Não retires a disciplina do jovem; quando lhe bateres com a vara, nem [por isso] morrerá.
از طفل خود تادیب را باز مدار که اگر او رابا چوب بزنی نخواهد مرد،۱۳
14 Tu lhe baterás com a vara, e livrarás a sua alma do Xeol. (Sheol h7585)
پس او را با چوب بزن، و جان او را از هاویه نجات خواهی داد. (Sheol h7585)۱۴
15 Meu filho, se teu coração for sábio, meu coração se alegrará, e eu também.
‌ای پسر من اگر دل تو حکیم باشد، دل من (بلی دل ) من شادمان خواهد شد.۱۵
16 Meu interior saltará de alegria quando teus lábios falarem coisas corretas.
و گرده هایم وجد خواهد نمود، هنگامی که لبهای تو به راستی متکلم شود.۱۶
17 Teu coração não inveje aos pecadores; porém [permanece] no temor ao SENHOR o dia todo;
دل تو به جهت گناهکاران غیور نباشد، امابه جهت ترس خداوند تمامی روز غیور باش،۱۷
18 Porque certamente há um [bom] futuro [para ti], e tua expectativa não será cortada.
زیرا که البته آخرت هست، و امید تومنقطع نخواهد شد.۱۸
19 Ouve, filho meu, e sê sábio; e conduz teu coração no caminho [correto].
پس تو‌ای پسرم بشنو و حکیم باش، و دل خود را در طریق مستقیم گردان.۱۹
20 Não esteja entre os beberrões de vinho, [nem] entre os comilões de carne.
از زمره میگساران مباش، و از آنانی که بدنهای خود را تلف می‌کنند.۲۰
21 Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a sonolência os faz vestir trapos.
زیرا که میگسار و مسرف، فقیر می‌شود وصاحب خواب به خرقه‌ها ملبس خواهد شد.۲۱
22 Ouve a teu pai, que te gerou; e não desprezes a tua mãe, quando ela envelhecer.
پدر خویش را که تو را تولید نمود گوش گیر، و مادر خود را چون پیر شود خوار مشمار.۲۲
23 Compra a verdade, e não a vendas; [faze o mesmo com] a sabedoria, a disciplina e a prudência.
راستی را بخر و آن را مفروش، و حکمت وادب و فهم را.۲۳
24 O pai do justo muito se alegrará; aquele que gerar o sábio se encherá de alegria por causa dele.
پدر فرزند عادل به غایت شادمان می‌شود، و والد پسر حکیم از او مسرور خواهد گشت.۲۴
25 Teu pai e tua mãe se alegrarão; aquela te te gerou se encherá de alegria.
پدرت و مادرت شادمان خواهند شد، ووالده تو مسرور خواهد گردید.۲۵
26 Meu filho, dá para mim teu coração, e que teus olhos prestem atenção em meus caminhos.
‌ای پسرم دل خود را به من بده، و چشمان تو به راههای من شاد باشد،۲۶
27 Porque a prostituta é [como] uma cova profunda, e a estranha [como] um poço estreito.
چونکه زن زانیه حفره‌ای عمیق است، و زن بیگانه چاه تنگ.۲۷
28 Também ela fica espreitando como um ladrão, e acrescenta transgressores entre os homens.
او نیز مثل راهزن در کمین می‌باشد، وخیانتکاران را در میان مردم می‌افزاید.۲۸
29 De quem são os ais? De quem são os sofrimentos? De quem são as lutas? De quem são as queixas? De quem são as feridas desnecessárias? De quem são os olhos vermelhos?
وای از آن کیست و شقاوت از آن که ونزاعها از آن کدام و زاری از آن کیست وجراحت های بی‌سبب از آن که و سرخی چشمان از آن کدام؟۲۹
30 São daqueles que gastam tempo junto ao vinho, daqueles que andam em busca da bebida misturada.
آنانی را است که شرب مدام می‌نمایند، و برای چشیدن شراب ممزوج داخل می‌شوند.۳۰
31 Não prestes atenção ao vinho quando se mostra vermelho, quando brilha no copo e escorre suavemente,
به شراب نگاه مکن وقتی که سرخ‌فام است، حینی که حبابهای خود را در جام ظاهر می‌سازد، و به ملایمت فرو می‌رود.۳۱
32 [Pois] seu fim é [como] mordida de cobra, e picará como uma víbora.
اما در آخر مثل مار خواهد گزید، و مانندافعی نیش خواهد زد.۳۲
33 Teus olhos verão [coisas] estranhas, e teu coração falará perversidades;
چشمان تو چیزهای غریب را خواهد دید، و دل تو به چیزهای کج تنطق خواهد نمود،۳۳
34 E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
و مثل کسی‌که در میان دریا می‌خوابدخواهی شد، یا مانند کسی‌که بر سر دکل کشتی می‌خسبد،۳۴
35 [E dirás]: Espancaram-me, mas não senti dor; bateram em mim, mas não senti; quando virei a despertar? Vou buscar mais uma [bebida].
و خواهی گفت: مرا زدند لیکن درد رااحساس نکردم، مرا زجر نمودند لیکن نفهمیدم. پس کی بیدار خواهم شد؟ همچنین معاودت می‌کنم و بار دیگر آن را می‌طلبم.۳۵

< Provérbios 23 >