< Provérbios 22 >

1 É preferível ter um [bom] nome do que muitas riquezas; e ser favorecido é melhor que a prata e o o ouro.
Maqaan gaariin badhaadhummaa guddaa caalaa filatamaa dha; kabajamuunis meetii fi warqee caala.
2 O rico e o pobre se encontram; todos eles foram feitos pelo SENHOR.
Wanni sooressaa fi hiyyeessa wal fakkeessu kanaa dha: Uumaan hunda isaanii Waaqayyoo dha.
3 O prudente vê o mal, e se esconde; mas os ingênuos passam e sofrem as consequências.
Namni hubataan balaa argee jalaa dhokata; wallaalaan immoo ittuma deemee adabama.
4 A recompensa da humildade [e do] temor ao SENHOR são riquezas, honra, e vida.
Gad of qabiisnii fi Waaqayyoon sodaachuun, qabeenya, ulfinaa fi jireenya namaa kennu.
5 [Há] espinhos e ciladas no caminho do perverso; quem cuida de sua alma deve ficar longe de [tal caminho].
Karaa hamootaa irra qoraattii fi kiyyootu jira; namni lubbuu isaa eeggatu garuu waan kana irraa fagaatee jiraata.
6 Instrui ao menino em seu caminho, e até quando envelhecer, não se desviará dele.
Daaʼima tokko karaa inni irra deemuu qabu barsiisi; inni gaafa dulloome iyyuu karaa sana irraa hin jalʼatu.
7 O rico domina sobre os pobres, e quem toma emprestado é servo daquele que empresta.
Sooressi hiyyeessa bulcha; liqeeffataan garbicha liqeessituu ti.
8 Aquele que semeia perversidade colherá sofrimento; e a vara de sua ira se acabará.
Namni hammina facaasu rakkina haammata; uleen aarii isaas ni hurraaʼaa.
9 Quem tem olhos bondosos será abençoado, porque deu de seu pão ao pobre.
Namni arjaan waan nyaata isaa hiyyeeyyiif qooduuf ofii isaatii ni eebbifama.
10 Expulsa ao zombador, e a briga terminará; cessará a disputa e a vergonha.
Qoostuu of biraa ariʼi; lolli ni qabbanaaʼaa; wal diddaa fi arrabsoonis hin jiraatu.
11 Quem ama a pureza do coração [fala] graciosamente com os lábios, [e] o rei [será] seu amigo.
Nama qulqullina garaa jaallatuu fi dubbiin isaa namatti tolu mootiin michuu isaaf taʼa.
12 Os olhos do SENHOR protegem o conhecimento; porém ele transtornará as palavras do enganador.
Iji Waaqayyoo xiyyeeffatee beekumsa ilaala; inni garuu dubbii nama hin amanamnee ni busheessa.
13 O preguiçoso diz: Há um leão lá fora! Ele me matará nas ruas!
Dhibaaʼaan, “Leenci ala jira! Ani karaa gubbaatti nan ajjeefama!” jedha.
14 A boca da mulher pervertida é uma cova profunda; aquele contra quem o SENHOR se irar cairá nela.
Afaan ejjituu boolla gad fagoo dha; namni dheekkamsa Waaqayyoo jala jiru achi keessa buʼa.
15 A tolice está amarrada ao coração do menino; [mas] a vara da correção a mandará para longe dele.
Gowwummaan yaada daaʼimaa keessatti hidhameera; uleen ittiin adaban garuu irraa fageessa.
16 Aquele que oprime ao pobre para proveito próprio e aquele que dá [suborno] ao rico certamente empobrecerão.
Namni qabeenya isaa guddifachuuf jedhee hiyyeessa hacuucuu fi kan sooressaaf kennaa kennu ni deega.
17 Inclina o teu ouvido e escuta as palavras dos sábios; dispõe teu coração ao meu conhecimento;
Qalbeeffadhuutii waan namni ogeessi jedhu dhaggeeffadhu; yaada kees gara waan ani barsiisuutti deebifadhu;
18 porque é agradável que as guardes dentro de ti, e estejam prontas para os teus lábios;
yoo ati qalbiitti qabattee hunduma isaa hidhii kee irratti qopheeffatte wanni kun nama gammachiisaatii.
19 para que tua confiança esteja no SENHOR, eu as ensino a ti hoje.
Akka abdiin kee Waaqayyo taʼuuf ani harʼa suma mataa kee iyyuu nan barsiisa.
20 Por acaso não te escrevi excelentes coisas sobre o conselho e o conhecimento,
Ani jecha soddoma, jecha gorsaatii fi beekumsaa siif hin barreessinee?
21 para te ensinar a certeza das palavras da verdade, para que possas responder palavras de verdade aos que te enviarem?
Kanas ani akka ati warra si erganiif deebii dhugaa kennituuf waan qajeelaa fi dhugaa si argisiisuufin barreesse mitii?
22 Não roubes ao pobre, porque ele é pobre; nem oprimas ao aflito junto à porta do julgamento.
Ati sababii inni hiyyeessa taʼeef jettee hiyyeessa hin saamin; rakkataas mana murtiitti hin cunqursin;
23 Porque o SENHOR defenderá a causa deles em juízo, e quanto aos que os roubam, ele lhes roubará a alma.
Waaqayyo dubbii isaanii ni ilaalaaf; jireenya warra isaan saamaniis ni saamaatii.
24 Não seja companheiro de quem se irrita facilmente, nem andes com o homem furioso,
Nama dafee aaru michuu hin godhatin; nama akka salphaatti dheekkamu wajjinis tokkummaa hin qabaatin;
25 Para que não aprendas o caminho dele, e te ponhas em armadilhas para tua alma.
yoo kana goote karaa isaa baratta; ofii kees kiyyootti galchita.
26 Não estejas entre os que se comprometem em acordos com as mãos, [ou] os que ficam por fiadores de dívidas.
Nama harka dhaʼee waadaa galu yookaan nama liqii namaatiif wabii taʼu hin taʼin;
27 Se não tens como pagar, por que razão tirariam tua cama debaixo de ti?
yoo ati waan baaftu dhabde, sireen kee iyyuu si jalaa fudhatama.
28 Não mudes os limites antigos que teus pais fizeram.
Dhagaa daarii durii, kan abbootiin kee dhaaban hin dhiibin.
29 Viste um homem habilidoso em sua obra? Perante a face dos reis ele será posto; ele não será posto diante de pessoas sem honra.
Nama hojii isaa keessatti ogummaa qabu argitee? Inni fuula moototaa dura dhaabata; fuula namoota kaanii dura garuu hin dhaabatu.

< Provérbios 22 >