< Provérbios 20 >
1 O vinho é zombador, a bebida forte é causadora de alvoroços; e todo aquele que errar por causa deles não é sábio.
Ju kiti hi nuijat le chatvei sosah ahin, khamna thei kiti jong hi kanah le baotamna jeng ahi. Khamna theija lop chu miching ahipoi.
2 O temor ao rei é como um rugido de leão; e quem se ira contra ele peca contra sua [própria] alma.
Lengpa lunghan kigin nahi keipi bahkai ngih tobang ahin, koi hileh lengpa phin lung hang chan chu ahinkhoa tijat umtah ahi.
3 É honroso ao homem terminar a disputa; mas todo tolo nela se envolve.
Kinah baotamna'a kon kidalse ding hi mijabolna ahin, mingol kiti chu mitoh kina'a baotamji ahi.
4 O preguiçoso não lavra no inverno; [por isso] ele mendigará durante a ceifa, pois nada terá.
Koi hileh nipi laija natong nom lou chun, thaset jeh'a chang-at ding amujou lou ding ahi.
5 O conselho no coração do homem [é como] águas profundas; mas o homem prudente [consegue] tirá-lo para fora.
Mihem khat in alunggil'a angaito hi twi thuh tah tobang ahin, hinlah thil hetkhen themna nei mihem dingin; hitobang thuh tah chu twi thal'a athal ding ahi.
6 Muitos homens, cada um deles afirma ter bondade; porém o homem fiel, quem o encontrará?
Mihem tampin ama ama kitahna cheh aphon ding, hinlah mihem kitah mong koiyin amudoh tadem?
7 O justo caminha em sua integridade; bem-aventurados [serão] seus filhos depois dele.
Hitobang mi chu lungthim dihtah'a lamlha pa ahin, anungjui-ah achapa te jeng jong phatthei chang ding ahi.
8 O rei, ao se sentar no trono do juízo, com seus olhos dissipa todo mal.
Athuthanna laltouna'a tou lengpan, ijakai amit tenin aven ase le apha atetoh jin ahi.
9 Quem poderá dizer: “Purifiquei meu coração; estou limpo de meu pecado”?
Mihem koiham, “Kalung thim kasutheng in; kachonsetna kon in katheng tai,” tia sei ngam ding?
10 Dois pesos e duas medidas, ambos são abominação ao SENHOR.
Thil tena dihlou le thil tena kitoh lou chu, Yahweh Pakai dinga thet umtah ahi cheh lhon e.
11 Até o jovem é conhecido pelas suas ações, se sua obra for pura e correta.
Naosen jeng jong achaloh aum chan in, itobang mi ahi aphongdoh in; hijeh chun athilbol chu adih ham athenga ham ti aseidoh theijin ahi.
12 O ouvido que ouve e o olho que vê, o SENHOR os fez ambos.
Kho jahna bikol hihen chule kho muna mit hijongleh, anitah'a Yahweh Pakai in asem ahi.
13 Não ames ao sono, para que não empobreças; abre teus olhos, e te fartarás de pão.
Imut ding bou gel hih hel'in, ajeh chu vaichatnan nahin phah lo ding ahi; na mit teni hasah inlang vetan, chutileh an neh ding neng jeng junga nanei ding ahi.
14 [Preço] ruim, [preço] ruim, diz o comprador; mas quando vai embora, então se gaba.
Thilchoa pang pan, “Man bei ahibouve,” atin, hinlah ama chu ache mang teng hoitho nan adim jitai.
15 Há ouro, e muitos rubis; mas os lábios do conhecimento são joia preciosa.
Chihna le hetna kamsunga kon thucheng hohi, sana le song mantam sang in aman tamjon ahi.
16 Toma a roupa daquele que fica por fiador de estranho; toma como penhor daquele [que fica por fiador] da estranha.
Hetkhah louhel mi kom'a thilman a kitungsa mipa chu, aponsil aboncha kichom peh a; chule hetphah louhel mite dinga hitobang mihem chu kiman jeng thei ahidem?
17 O pão da mentira é agradável ao homem; mas depois sua boca se encherá de pedregulhos.
Koitobang khat dingin changlhah kigua kine hi atui chomdan'in angaito in, hinlah phat chomkhat jouteng akamsunga song chang tobang adim jin ahi.
18 Os planos são confirmados por meio do conselho; e com conselhos prudentes faze a guerra.
Ki-thu mopto them na jeh'in thilgon ho alolhing thei jin, chingthei tah'a kilam kaina jeh'a galsat'a kikonji ahi.
19 Quem anda fofocando revela segredos; por isso não te envolvas com aquele que fala demais com seus lábios.
Akam tam le seiding hol'a chun thuguh jouse aseidoh jin, hijeh chun ngol the thua thuseipa chutoh kivop hih in.
20 Aquele que amaldiçoar a seu pai ou a sua mãe terá sua lâmpada apagada em trevas profundas.
Koi hileh anu le apa gaosap chan chu, muthim lah'a athao mei kimut mit peh tei ding ahi.
21 A herança ganha apressadamente no princípio, seu fim não será abençoado.
Apatna kino chenga kimuji nei le gou chu, achaina lam tengleh phattheina bei ding ahitai.
22 Não digas: Devolverei o mal; Espera pelo SENHOR, e ele te livrará.
“Keiman thilse ka lethuh ding ahi,” tin jong seihih in; Yahweh Pakai ngah in chule Aman na kithopi tei ding ahi.
23 O SENHOR abomina pesos falsificados; e balanças enganosas não são boas.
Thil tena adihlouva kimangcha chu, Yahweh Pakai dinga dei-umlou tah ahi; chule thil asao le achom tena adihlou jong chu aphapoi.
24 Os passos do homem pertencem ao SENHOR; como, pois, o homem entenderá seu caminho?
Yahweh Pakai thusah jal'a bou mihem in akal asonji ahin, achutileh mihem in amacham tah'a akalsonna ding iti ahetkhen thei ding ham?
25 Armadilha ao homem é prometer precipitadamente algo como sagrado, e [somente] depois pensar na seriedade dos votos[ que fez].
Ama deidan tah a, “Hiche hi thil theng ahibouve,” tia sei chu; kipal lhuhna dinga thangkol kisong ahin, hiche hin Yahweh Pakaija kitepna le kigahna chu amin mai maija aphondoh ahi.
26 O rei sábio espalha os perversos, e os atropela.
Lengpa ching thei tah chun migilouho pum'a kijap bangin ajapdoh jin, achunga akol-in akipei lele sah jin ahi.
27 O espírito humano é uma lâmpada do SENHOR, que examina todo o interior do ventre.
Mihem lhagao kiti hi Yahweh Pakai thaomei vah ahin, hijeh chun mihem lunggil hi ahesoh keijin ahi.
28 A bondade e a fidelidade protegem o rei; e com bondade seu trono é sustentado.
Kitahna le tantih neilouva ngailutna chun lengpa ahinso ahin, Alaltouna jeng jong ngailutnan ahendet ahibouve.
29 A beleza dos jovens é sua força; e a honra dos velhos é [seus] cabelos brancos.
Gollhang ho loupina hi athahat jal-u ahin, tehse ho melhoina vang hi asam kan'u hi ahi.
30 Os golpes das feridas purificam os maus; como também as pancadas no interior do corpo.
Thilse doudalna'a tahsa kijepna maha chu damdoi phatah ahin, hitobang kijepna chun mihem lung laigil geija asuhtheng ahi.