< Jó 28 >
1 Certamente há minas para a prata, e o ouro lugar onde o derretem.
Tiyak na mayroong isang mina ng pilak, isang lugar kung saan dinadalisay nila ang ginto.
2 O ferro é tirado do solo, e da pedra se funde o cobre.
Hinuhukay ang bakal mula sa lupa; tinutunaw ang tanso mula sa bato.
3 O [homem] põe fim às trevas, e investiga em toda extremidade, as pedras que estão na escuridão e nas mais sombrias trevas.
Nagtatakda ang tao ng wakas sa kadiliman at hinahanap sa pinakamalayong hangganan, ang mga bato sa karimlan at makapal na kadiliman.
4 Abre um poço onde não há morador, lugares esquecidos por quem passa a pé; pendurados longe da humanidade, vão de um lado para o outro.
Gumagawa siya ng isang hukay pangminahan malayo sa kung saan naninirahan ang mga tao, mga lugar na nalimutan ng kaninumang paa. Naglalambitin siya malayo sa ibang mga tao; pabalik-balik na umiindayog.
5 Da terra o pão procede, e por debaixo ela é transformada como que pelo fogo.
Tungkol sa lupa, mula kung saan nanggagaling ang tinapay, tinutupok ito sa ilalim na parang ng apoy.
6 Suas pedras são o lugar da safira, e contém pó de ouro.
Ang mga bato nito ay ang lugar kung saan matatagpuan ang mga safiro, at ang alabok nito ay naglalaman ng ginto.
7 A ave de rapina não conhece essa vereda; os olhos do falcão não a viram.
Walang ibong mahuhuli ang nakakaalam ng landas patungo rito, ni nakita ito ng mata ng palkon.
8 Os filhotes de animais ferozes nunca a pisaram, nem o feroz leão passou por ela.
Hindi pa nalalakaran ang ganitong landas ng mga mapagmalaking hayop, ni dumaan na doon ang mabangis na leon.
9 [O homem] põe sua mão no rochedo, e revolve os montes desde a raiz.
Ipinapatong ng isang tao ang kaniyang kamay sa matigas na bato; itinataob niya ang mga bundok sa kanilang mga ugat.
10 Cortou canais pelas rochas, e seus olhos veem tudo o que é precioso.
Bumubutas siya ng mga lagusan sa mga bato; nakikita ng kaniyang mata ang bawat mahahalagang bagay doon.
11 Ele tapa os rios desde suas nascentes, e faz o oculto sair para a luz.
Ginagapos niya ang mga batis para hindi sila umaagos; anumang nakatago roon kaniyang dinadala sa liwanag.
12 Porém onde se achará a sabedoria? E onde está o lugar da inteligência?
Saan kaya matatagpuan ang karunungan? Saan kaya ang lugar ng pang-unawa?
13 O ser humano não conhece o valor dela, nem ela é achada na terra dos viventes.
Hindi alam ng tao ang halaga nito; ni hindi ito natatagpuan sa lupain ng mga buhay.
14 O abismo diz: Não está em mim; E o mar diz: Nem comigo.
Sinasabi ng malalim na mga tubig sa ilalim ng lupa, “Wala ito sa akin'; Sinasabi ng karagatan, “Wala ito sa akin.'
15 Nem por ouro fino se pode comprar, nem se pesar em troca de prata.
Hindi ito matatamo kapalit ng ginto; ni hindi matitimbang ang pilak bilang presyo nito.
16 Não pode ser avaliada com ouro de Ofir, nem com ônix precioso, nem com safira.
Hindi ito matutumbasan ng ginto ng Ofir, ng mahalagang oniks o safiro.
17 Não se pode comparar com ela o ouro, nem o cristal; nem se pode trocar por joia de ouro fino.
Ang halaga nito ay hindi matutumbasan ng ginto at kristal; ni hindi ito maipagpapalit sa mga alahas ng mainam na ginto.
18 De coral nem de quartzo não se fará menção; porque o preço da sabedoria é melhor que o de rubis.
Hindi karapat-dapat banggitin ang koral o haspe; tunay nga, ang presyo ng karunungan ay higit kaysa sa mga rubi.
19 O topázio de Cuxe não se pode comparar com ela; nem pode ser avaliada com o puro ouro fino.
Hindi ito matutumbasan ng topaz ng Etiopia; ni hindi ito mapapahalagahan sa purong ginto.
20 De onde, pois, vem a sabedoria? E onde está o lugar da inteligência?
Kung gayon, saan nga nagmumula ang karunungan? Saan ang lugar ng pang-unawa?
21 Porque encoberta está aos olhos de todo vivente, e é oculta a toda ave do céu.
Natatago ang karunungan mula sa mga mata ng lahat ng mga buhay na bagay at pinanatiling nakatago mula sa mga ibon ng mga kalangitan.
22 O perdição e a morte dizem: Com nossos ouvidos ouvimos sua fama.
Sinasabi ng Pagkawasak at Kamatayan, 'Isa lamang sabi-sabi tungkol dito ang narinig ng aming mga tainga.'
23 Deus entende o caminho dela, e ele conhece seu lugar.
Nauunawaan ng Diyos ang landas patungo rito; Alam niya ang lugar nito.
24 Porque ele enxerga até os confins da terra, e vê tudo [o que há] debaixo de céus.
Dahil tumitingin siya hanggang sa mga pinakadulo ng daigdig at nakikita lahat ng nasa ilalim ng mga kalangitan.
25 Quando ele deu peso ao vento, e estabeleceu medida para as águas;
Sa nakaraan, ginawa niya ang pwersa ng hangin at binaha-bahagi ang mga tubig ayon sa sukat.
26 Quando ele fez lei para a chuva, e caminho para o relâmpago dos trovões,
Gumawa siya ng isang kautusan para sa ulan at isang landas para sa kidlat ng kulog.
27 Então ele a viu, e relatou; preparou-a, e também a examinou.
Pagkatapos nakita niya ang karunungan at ipinahayag ito; tunay nga, itinatag niya ito at sinuri niya ito.
28 E disse ao homem: Eis que o temor ao Senhor é a sabedoria, e o desviar-se do mal [é] a inteligência.
Sa mga tao sinabi niya, 'Tingnan ninyo, ang takot sa Panginoon — iyan ang karunungan; ang lumayo sa kasamaan ay pang-unawa.”