Jó 28
1 Certamente há minas para a prata, e o ouro lugar onde o derretem.
Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
2 O ferro é tirado do solo, e da pedra se funde o cobre.
Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
3 O [homem] põe fim às trevas, e investiga em toda extremidade, as pedras que estão na escuridão e nas mais sombrias trevas.
Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
4 Abre um poço onde não há morador, lugares esquecidos por quem passa a pé; pendurados longe da humanidade, vão de um lado para o outro.
Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
5 Da terra o pão procede, e por debaixo ela é transformada como que pelo fogo.
Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
6 Suas pedras são o lugar da safira, e contém pó de ouro.
Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
7 A ave de rapina não conhece essa vereda; os olhos do falcão não a viram.
Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
8 Os filhotes de animais ferozes nunca a pisaram, nem o feroz leão passou por ela.
Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
9 [O homem] põe sua mão no rochedo, e revolve os montes desde a raiz.
Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
10 Cortou canais pelas rochas, e seus olhos veem tudo o que é precioso.
Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
11 Ele tapa os rios desde suas nascentes, e faz o oculto sair para a luz.
Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
12 Porém onde se achará a sabedoria? E onde está o lugar da inteligência?
Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
13 O ser humano não conhece o valor dela, nem ela é achada na terra dos viventes.
Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
14 O abismo diz: Não está em mim; E o mar diz: Nem comigo.
Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
15 Nem por ouro fino se pode comprar, nem se pesar em troca de prata.
Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
16 Não pode ser avaliada com ouro de Ofir, nem com ônix precioso, nem com safira.
Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
17 Não se pode comparar com ela o ouro, nem o cristal; nem se pode trocar por joia de ouro fino.
Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
18 De coral nem de quartzo não se fará menção; porque o preço da sabedoria é melhor que o de rubis.
Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
19 O topázio de Cuxe não se pode comparar com ela; nem pode ser avaliada com o puro ouro fino.
Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
20 De onde, pois, vem a sabedoria? E onde está o lugar da inteligência?
Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
21 Porque encoberta está aos olhos de todo vivente, e é oculta a toda ave do céu.
Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
22 O perdição e a morte dizem: Com nossos ouvidos ouvimos sua fama.
Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
23 Deus entende o caminho dela, e ele conhece seu lugar.
Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
24 Porque ele enxerga até os confins da terra, e vê tudo [o que há] debaixo de céus.
Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
25 Quando ele deu peso ao vento, e estabeleceu medida para as águas;
Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
26 Quando ele fez lei para a chuva, e caminho para o relâmpago dos trovões,
Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
27 Então ele a viu, e relatou; preparou-a, e também a examinou.
Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
28 E disse ao homem: Eis que o temor ao Senhor é a sabedoria, e o desviar-se do mal [é] a inteligência.
Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.
