Jó 28
1 Certamente há minas para a prata, e o ouro lugar onde o derretem.
Sigurado gayod nga adunay minahan sa plata, ang dapit diin nila ginalunsay ang bulawan.
2 O ferro é tirado do solo, e da pedra se funde o cobre.
Ginakuha ang puthaw gikan sa yuta; Pulpogon nila ang bato ug tunawon aron mogawas ang tumbaga gikan sa bato.
3 O [homem] põe fim às trevas, e investiga em toda extremidade, as pedras que estão na escuridão e nas mais sombrias trevas.
Ang tawo modala ug suga sa ngitngit nga dapit ug magapangita, sa kinalayoan nga kinutoban, ang mga bato sa hilit ug baga nga kangitngit.
4 Abre um poço onde não há morador, lugares esquecidos por quem passa a pé; pendurados longe da humanidade, vão de um lado para o outro.
Giablihan niya ang sigpit nga lungag layo sa puy-anan sa mga tawo, dapit nga wala matultoli ni bisan kinsang tiil. Magkumbitay siya layo gikan sa mga tawo; nagalabyog siya padulong ug pabalik.
5 Da terra o pão procede, e por debaixo ela é transformada como que pelo fogo.
Alang sa yuta, gikan niini ang tinapay, apan ingon nga gibaliktad kini pinaagi sa kalayo.
6 Suas pedras são o lugar da safira, e contém pó de ouro.
Sa mga bato niini ang dapit kung asa makita ang safiro, ug ang abog niini adunay bulawan.
7 A ave de rapina não conhece essa vereda; os olhos do falcão não a viram.
Walay dumadagit nga langgam ang nasayod niini nga dalan, ni wala kini nakita sa mata sa banog.
8 Os filhotes de animais ferozes nunca a pisaram, nem o feroz leão passou por ela.
Ang magarbohon nga mga mananap wala nilakaw niini nga dalan, ni ang bangis nga liyon wala nakaagi didto.
9 [O homem] põe sua mão no rochedo, e revolve os montes desde a raiz.
Gigunitan sa tawo ang gahi nga bato; gilintuwad niya ang mga bukid hangtod sa mga gamot.
10 Cortou canais pelas rochas, e seus olhos veem tudo o que é precioso.
Nagkalot siyag kanal taliwala sa mga bato; ang iyang mga mata nakakita sa mga bililhong mga butang didto.
11 Ele tapa os rios desde suas nascentes, e faz o oculto sair para a luz.
Sampongan niya ang mga tubod aron nga dili kini makaagas; kung unsa ang nakatago didto dalahon niya sa kahayag.
12 Porém onde se achará a sabedoria? E onde está o lugar da inteligência?
Asa man makaplagan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
13 O ser humano não conhece o valor dela, nem ela é achada na terra dos viventes.
Wala nasayod ang tawo sa kantidad niini; ni makita kini sa yuta sa mga buhi.
14 O abismo diz: Não está em mim; E o mar diz: Nem comigo.
Ang lawom nga mga tubig ilalom sa yuta moingon, 'Wala kini kanako'; ang dagat moingon, 'Wala kini uban kanako.'
15 Nem por ouro fino se pode comprar, nem se pesar em troca de prata.
Dili kini makuha pinaagi sa bulawan; ni ang plata timbangon aron mahimong makatupong sa kantidad niini.
16 Não pode ser avaliada com ouro de Ofir, nem com ônix precioso, nem com safira.
Dili kini bililhon uban ang bulawan sa Ophir, uban ang bililhon nga onyx o safiro.
17 Não se pode comparar com ela o ouro, nem o cristal; nem se pode trocar por joia de ouro fino.
Ang bulawan ug kristal dili makatupong sa bili niini; ni ibaylo kini alang sa mga alahas nga hinimo sa lunsay nga bulawan.
18 De coral nem de quartzo não se fará menção; porque o preço da sabedoria é melhor que o de rubis.
Wala pa naingon ang kabililhon sa mga coral o haspe; sa pagkatinuod, ang kantidad sa kaalam labaw pa kay sa mga rubi.
19 O topázio de Cuxe não se pode comparar com ela; nem pode ser avaliada com o puro ouro fino.
Ang topaz sa Ethiopia wala nakatandi niini; ni kini mahimong sama ka bililhon sa lunsay nga bulawan.
20 De onde, pois, vem a sabedoria? E onde está o lugar da inteligência?
Asa man gikan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
21 Porque encoberta está aos olhos de todo vivente, e é oculta a toda ave do céu.
Ang kaalam dili makita sa mga mata sa tanang buhing butang ug dili makita sa mga langgam sa kalangitan.
22 O perdição e a morte dizem: Com nossos ouvidos ouvimos sua fama.
Ang Pagkaguba ug Kamatayon moingon, 'Nadungog namo ang hungihong mahitungod niini sa among mga dalunggan.'
23 Deus entende o caminho dela, e ele conhece seu lugar.
Nakasabot ang Dios niini nga paagi; nakakita siya niini nga dapit.
24 Porque ele enxerga até os confins da terra, e vê tudo [o que há] debaixo de céus.
Kay siya nagtan-aw sa kinatumyan sa yuta ug nakakita ang tanan nga anaa sa ilalom sa kalangitan.
25 Quando ele deu peso ao vento, e estabeleceu medida para as águas;
Kaniadto, gihimo niya ang hangin ug gibahinbahin ang katubigan pinaagi sa taksanan.
26 Quando ele fez lei para a chuva, e caminho para o relâmpago dos trovões,
Naghimo siya ug balaod sa mga ulan ug agianan sa kilat ug dalugdog.
27 Então ele a viu, e relatou; preparou-a, e também a examinou.
Unya nakita niya ang kaalam ug nagpasayod niini; gipahiluna niya kini, tinuod, ug gisuta niya kini.
28 E disse ao homem: Eis que o temor ao Senhor é a sabedoria, e o desviar-se do mal [é] a inteligência.
Miingon siya ngadto sa mga tawo, 'Tan-awa, ang kahadlok sa Ginoo—mao ang kaalam; ang pagpahilayo sa daotan mao ang panabot.”
