Provérbios 6
1 Filho meu, se ficaste por fiador do teu companheiro, se deste a tua mão ao estranho,
Anak ko, kong ikaw mahimong magpapasalig alang sa imong isigkatawo, Kong ikaw sa imong mga kamot makadagmal sa usa ka dumuloong;
2 Enredaste-te com as palavras da tua boca: prendeste-te com as palavras da tua boca.
Ikaw nabitik tungod sa mga pulong sa imong baba, Ikaw nadakpan tungod sa mga pulong sa imong baba.
3 Faze pois isto agora, filho meu, e livra-te, pois já caíste nas mãos do teu companheiro; vai, humilha-te, e aperta com o teu companheiro.
Buhata kini karon, anak ko, ug gumawas ka sa imong kaugalingon, Sanglit ikaw nagapus sa kamot sa imong isigkatawo: Lakaw, magpaubos ka sa imong kaugalingon, ug magpakilooy sa imong isigkatawo;
4 Não dês sono aos teus olhos, nem adormecimento às tuas pálpebras.
Ayaw paghatagi ug katulog ang imong mga mata, Ni paghinanok ang imong mga tabon-tabon;
5 Livra-te como o corço da mão do passarinheiro.
Gumawas ka sa imong kaugalingon ingon sa usa ka lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam, Ug ingon sa usa ka langgam gikan sa kamot sa mangangayam sa langgam.
6 Vai-te à formiga, ó preguiçoso: olha para os seus caminhos, e sê sábio.
Umadto ka sa olmigas, ikaw nga tapulan; Palandunga ang iyang mga dalan, ug pagmaalamon:
7 A qual, não tendo superior, nem oficial, nem dominador,
Nga bisan walay pangulo, Capatas, kun punoan,
8 Prepara no verão o seu pão: na sega ajunta o seu mantimento.
Nagaandam sa iyang kalan-on sa ting-init, Ug nagahipos sa iyang makaon sa ting-ani.
9 Oh! preguiçoso, até quando ficarás deitado? quando te levantarás do teu sono?
Unsa ang kadugayon nga ikaw matulog, Oh tapulan? Anus-a ka mobangon gikan sa imong pagkatulog?
10 Um pouco de sono, um pouco tosquenejando; um pouco encruzando as mãos, para estar deitado.
Usa ka diyutay nga pagkatulog, usa ka diyutay nga paghinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:
11 Assim te sobrevirá a tua pobreza como o caminhante, e a tua necessidade como um homem armado.
Busa ang imong pagkakabus modangat ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga may hinagiban.
12 O homem de Belial, o homem vicioso, anda em perversidade de boca.
Usa ka tawo nga walay hinungdan, usa ka tawo sa kasal-anan, Mao siya nga nagalakat nga may usa ka masukihong baba;
13 Acena com os olhos, fala com os pés, ensina com os dedos.
Nga nagapangidhat sa iyang mga mata, nga namulong uban sa iyang mga tiil, Nga nagabuhat ug mga ilhanan uban sa iyang mga tudlo;
14 Perversidade há no seu coração, todo o tempo maquina mal: anda semeando contendas.
Sa kang kinsang kasingkasing anaa ang pagkamasukihon, Nga nagalalang ug dautan sa kanunay, Nga nagapugas sa pagpakiglalis.
15 Pelo que a sua destruição virá repentinamente: subitamente será quebrantado, sem que haja cura.
Busa ang iyang kalisdanan modangat sa hinanali; Sa usa ka hinanali siya mabungkag, ug nga niana walay arang ikatabang.
16 Estas seis coisas aborrece o Senhor, e sete a sua alma abomina:
Adunay unom ka butang nga gidumtan ni Jehova; Oo, pito nga maoy dulumtanan niya:
17 Olhos altivos, língua mentirosa, e mãos que derramam sangue inocente:
Mapahitas-ong mga mata, usa ka dila nga bakakon, Ug mga kamot nga nag-ula sa dugo nga inocente;
18 O coração que maquina pensamentos viciosos; pés que se apressam a correr para o mal;
Usa ka kasingkasing nga nagalalang sa dautang mga tinguha, Mga tiil nga matulin nga modalagan ngadto sa binilyako,
19 A testemunha falsa que respira mentiras: e o que semeia contendas entre irmãos.
Usa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak, Ug kadto nga nagapugas sa pagkalalis sa mga kaigsoonan.
20 Filho meu, guarda o mandamento de teu pai, e não deixes a lei de tua mãe;
Anak ko, bantayi ang sugo sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang balaod sa imong inahan:
21 Ata-os perpetuamente ao teu coração, e pendura-os ao teu pescoço.
Bugkuson mo sila kanunay sa imong kasingkasing; Ibaligtos sila sa imong liog.
22 Quando caminhares, te guiará; quando te deitares, te guardará; quando acordares, ela falará contigo.
Sa diha nga ikaw magalakaw, kini magatultol kanimo; Sa diha nga ikaw matulog, kini magabantay kanimo; Ug sa diha nga ikaw mahigmata kini makigsulti kanimo.
23 Porque o mandamento é uma lâmpada, e a lei uma luz: e as repreensões da correção são o caminho da vida
Kay ang sugo maoy usa ka lamparahan; ug ang balaod maoy suga; Ug ang pagbadlong sa pahamatngon maoy dalan sa kinabuhi:
24 Para te guardarem da má mulher, e das lisonjas da língua estranha.
Sa pagpalikay kanimo gikan sa dautang babaye, Gikan sa pag-uloulo sa dila sa dumuloong.
25 Não cobices no teu coração a sua formosura, nem te prendas com os seus olhos.
Ayaw kaibug sa iyang kaanyag diha sa imong kasingkasing; Ni pabihag ikaw kaniya uban sa mga tabontabon sa iyang mga mata.
26 Porque por causa de uma mulher prostituta se chega a pedir um bocado de pão; e a mulher dada a homens anda à caça da preciosa alma.
Kay tungod sa usa ka babaye nga bigaon ang usa ka tawo mataral lamang ngadto sa usa ka tipak nga tinapay; Ug ang babayeng mananapaw mangita alang sa bililhon nga kinabuhi.
27 Porventura tomará alguém fogo no seu seio, sem que os seus vestidos se queimem?
Makadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan, Ug ang iyang mga sapot dili ba masunog?
28 Ou andará alguém sobre as brazas, sem que se queimem os seus pés?
Kun makalakat ba ang usa ka tawo ibabaw sa mainit nga mga baga, Ug ang iyang mga tiil dili ba mapagtong?
29 Assim será o que entrar à mulher do seu próximo: não ficará inocente todo aquele que a tocar.
Busa siya nga moadto sa asawa sa iyang isigkatawo; Bisan kinsa nga makapanghilabut kaniya dili gayud makagawas sa silot.
30 Não injuriam ao ladrão, quando furta, para saciar a sua alma, tendo fome;
Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan, kong siya mangawat Aron sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon sa diha nga siya pagagutom:
31 Mas, achado, pagará sete vezes tanto: dará toda a fazenda de sua casa.
Apan kong siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; Siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay.
32 Porém o que adultera com uma mulher é falto de entendimento; destrói a sua alma, o que tal faz.
Siya nga makapanapaw sa usa ka babaye maoy tawong walay salabutan: Siya nagabuhat niini aron sa paglaglag sa iyang kaugalingong kalag.
33 Achará castigo e vilipêndio, e o seu opróbrio nunca se apagará.
Ang mga samad ug pagkawalay dungog mao ang iyang mamakuha; Ug ang iyang pagkawalay-ulaw dili na gayud mapapas
34 Porque ciúmes são furores do marido, e de maneira nenhuma perdoará no dia da vingança.
Kay ang pangabugho mao ang kapungot sa usa ka tawo; Ug siya dili mopasaylo sa adlaw sa pagpanimalus.
35 Nenhum resgate aceitará, nem consentirá, ainda que aumentes os presentes.
Siya dili motagad ug bisan unsang paglukat; Ni matagbaw siya bisan pa kong hatagan mo ug daghang mga gasa.
