Provérbios 27
1 Não presumas do dia de amanhã, porque não sabes o que parirá o dia.
Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
2 Louve-te o estranho, e não a tua boca, o estrangeiro e não os teus lábios.
Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
3 Pesada é a pedra, e a areia é carregada; porém a ira do insensato é mais pesada do que elas ambas.
Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
4 Cruel é o furor e a impetuosa ira, mas quem parará perante a inveja?
Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
5 Melhor é a repreensão aberta do que o amor encoberto.
Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
6 Fieis são as feridas feitas pelo que ama, mas os beijos do que aborrece são enganosos.
Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
7 A alma farta piza o favo de mel, mas à alma faminta todo o amargo é doce.
Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
8 Qual é a ave que vagueia do seu ninho, tal é o homem que anda vagueando do seu lugar.
Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
9 O óleo e o perfume alegram o coração: assim a doença do amigo de alguém com o conselho cordial.
Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
10 Não deixes a teu amigo, nem ao amigo de teu pai, nem entres na casa de teu irmão no dia da tua adversidade: melhor é o vizinho de perto do que o irmão ao longe.
Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
11 Sê sábio, filho meu, e alegra o meu coração; para que tenha alguma coisa que responder àquele que me desprezar.
Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
12 O avisado vê o mal, e esconde-se; mas os simples passam e pagam a pena.
Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
13 Quando alguém fica por fiador do estranho, toma-lhe tu a sua roupa; e o penhora pela estranha.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
14 O que bendiz ao seu amigo em alta voz, madrugando pela manhã, por maldição se lhe contará.
Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
15 O gotejar contínuo no dia de grande chuva, e a mulher contenciosa, uma e outra são semelhantes.
Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
16 Todos os que a esconderem esconderão o vento: e o óleo da sua dextra clama.
Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
17 Como o ferro com o ferro se aguça, assim o homem aguça o rosto do seu amigo.
Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
18 O que guarda a figueira comerá do seu fruto; e o que atenta para seu senhor, será honrado.
Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
19 Como na água o rosto corresponde ao rosto, assim o coração do homem ao homem.
Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
20 Como o inferno e a perdição nunca se fartam, assim os olhos do homem nunca se fartam. (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
21 Como o crisol é para a prata, e o forno para o ouro, assim se prova o homem pelos louvores.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
22 Ainda quando pizares o tolo com uma mão de gral entre grãos de cevada pilada, não se irá dele a sua estultícia.
Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
23 Procura conhecer o estado das tuas ovelhas: põe o teu coração sobre o gado.
Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
24 Porque o tesouro não dura para sempre: ou durará a coroa de geração em geração?
Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
25 Quando se mostrar a erva, e aparecerem os renovos, então ajunta as hervas dos montes.
Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
26 Os cordeiros serão para te vestires, e os bodes para o preço do campo.
Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
27 E a abastança do leite das cabras para o teu sustento, para sustento da tua casa, e para sustento das tuas criadas.
Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
