< Provérbios 26 >
1 Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convém ao louco a honra.
Sɛnea sukyerɛmma te ahuhurubere anaasɛ osu wɔ otwabere no, saa ara na anuonyam mfata ɔkwasea.
2 Como ao pássaro o vaguear, como à andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.
Sɛnea apatuprɛw tu anaasɛ asomfena tu dannan ne ho no, saa ara na nnuabɔ hunu nsi hwee.
3 O açoite para o cavalo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
Ɔkafo abaa wɔ hɔ ma ɔpɔnkɔ, nnareka wɔ hɔ ma afurum, na abaa wɔ hɔ ma nkwaseafo akyi.
4 Não respondas ao tolo segundo a sua estultícia; para que também te não faças semelhante a ele.
Nhwɛ ɔkwasea agyimisɛm so mma no mmuae, anyɛ saa a wo nso bɛyɛ sɛ ɔno.
5 Responde ao tolo segundo a sua estultícia; para que não seja sábio aos seus olhos.
Gyina ɔkwasea agyimisɛm so ma no mmuae, anyɛ saa a ɛbɛyɛ no sɛ onim nyansa.
6 Os pés corta, e o dano bebe, quem manda mensagens pela mão dum tolo.
Sɛ wode nkra bi soma ɔkwasea a, ɛte sɛ wutwitwa wʼankasa wʼanan anaasɛ wonom awuduru.
7 Como as pernas do coxo, que pendem frouxas, assim é o provérbio na boca dos tolos.
Apakye nan a awu na ɛsensɛn hɔ no, yɛ mmebusɛm a ɛda ɔkwasea ano.
8 Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquele que dá honra ao tolo.
Ɔbo a wɔakyekyere afam ahwimmo so te sɛ anuonyam a wɔde ama ɔkwasea.
9 Como o espinho que entra na mão do bêbado, assim é o provérbio na boca dos tolos.
Nsɔe dua a ɔkɔwensani kita no te sɛ mmebusɛm a ɛda ɔkwasea ano.
10 Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.
Nea ɔbɔ ɔkwasea anaa obi hunu paa no te sɛ agyantowni a opira nnipa kwa.
11 Como o cão que torna ao seu vômito, assim é o tolo que reitera a sua estultícia.
Sɛnea ɔkraman san kɔ ne fe ho no, saa ara na ɔkwasea ti nʼagyimisɛm mu.
12 Tens visto a um homem que é sábio a seus próprios olhos? maior esperança há do tolo do que dele.
Wuhu obi a ɔyɛ onyansafo wɔ nʼankasa ani so ana? Anidaso pii wɔ ɔkwasea mu sen no.
13 Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas
Ɔkwadwofo ka se, “Gyata wɔ ɔkwan no mu, gyatakeka nenam mmɔnten no so!”
14 Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.
Sɛnea ɔpon di akɔneaba wɔ ne mpontare so no, saa ara na ɔkwadwofo twa ne ho wɔ ne mpa so.
15 O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de torna-la à sua boca.
Ɔkwadwofo de ne nsa si aduan mu, na ɛyɛ no anihaw sɛ obeyi akɔ nʼano.
16 Mais sábio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.
Ɔkwadwofo yɛ onyansafo wɔ ɔno ankasa ani so sen nnipa baason a wodwen asɛm ho na wɔabua.
17 O que, passando, se entremete em pleito alheio é como aquele que toma um cão pelas orelhas.
Obi a oso ɔkraman aso twe no no te sɛ obi a ɔretwa mu na ɔde ne ho kɔfra ntɔkwaw a ɛmfa ne ho mu.
18 Como o louco que lança de si faiscas, flechas, e mortandades,
Ɔbɔdamfo a ɔtotow atuo anaa agyanwerɛmfo no
19 Assim é o homem que engana o seu próximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?
te sɛ obi a, ɔdaadaa ne yɔnko na ɔka se, “Na mede redi agoru!”
20 Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.
Nnyansin hi a ogya dum; nseku nni hɔ a ntɔkwaw to twa.
21 Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para acender rixas.
Sɛnea gyabiriw dan nnyansramma na nnyina dan ogya no, saa ara na ɔtɔkwapɛfo hyɛ ntɔkwaw mu takramugya.
22 As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e elas descem ao intimo do ventre.
Osekuni ano asɛm te sɛ aduan a ɛyɛ dɛ; ɛhyɛnhyɛn onipa akwaa mu nyinaa.
23 Como o caco coberto de escórias de prata, assim são os lábios ardentes com o coração maligno.
Sɛnea ama kata asankagow ho no saa ara na tɛkrɛmadɛ kata amumɔyɛ koma so.
24 Aquele que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.
Onipa bɔne kasa te sɛ nea oye, nanso nnaadaa ahyɛ ne koma ma.
25 Quando te suplicar com a sua voz, não te fies nele, porque sete abominações há no seu coração.
Ɛwɔ mu sɛ ne kasa yɛ dɛ de, nanso nnye no nni, efisɛ abususɛm ason ahyɛ ne koma ma.
26 Cujo ódio se encobre com engano; a sua malícia se descobrirá na congregação.
Ebia nnaadaa bɛkata nʼadwemmɔne so, nanso nʼamumɔyɛsɛm bɛda adi wɔ bagua mu.
27 O que cava uma cova nela cairá; e o que revolve a pedra esta sobre ele tornará.
Sɛ onipa tu amoa a, ɔbɛtɔ mu; sɛ onipa pirew ɔbo a, ɛbɛsan aba no so.
28 A língua falsa aborrece aos que ela aflige, e a boca lubrica obra a ruína.
Atoro tɛkrɛma kyi wɔn a ogu wɔn ho fi, na adɛfɛdɛfɛ ano de ɔsɛe ba.