< Provérbios 26 >

1 Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convém ao louco a honra.
Ndenge mvula ya pembe elimwaka na tango ya molunge, mpe mvula enokaka te na tango ya elanga, ndenge wana mpe lokumu oyo bapesi na zoba ekowumela na ye te.
2 Como ao pássaro o vaguear, como à andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.
Ndenge ndeke ya moke oyo babengaka mwano ekendaka bipai na bipai to mbilambila epumbwaka-pumbwaka, ndenge wana mpe elakeli mabe ezwaka te moto oyo asali na ye mabe te.
3 O açoite para o cavalo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
Ndenge fimbu ezalaka malamu mpo na mpunda, mpe ekangiseli ezalaka malamu mpo na monoko ya ane, ndenge wana mpe fimbu ezalaka malamu mpo na mokongo ya zoba.
4 Não respondas ao tolo segundo a sua estultícia; para que também te não faças semelhante a ele.
Kozongisela zoba te kolanda bozoba na ye, noki te okokokana na ye.
5 Responde ao tolo segundo a sua estultícia; para que não seja sábio aos seus olhos.
Zongisela zoba kolanda bozoba na ye, noki te akomimona moto ya bwanya na miso na ye moko.
6 Os pés corta, e o dano bebe, quem manda mensagens pela mão dum tolo.
Moto oyo atindaka sango na nzela ya zoba azali lokola moto oyo amikati makolo mpe amilukeli makambo.
7 Como as pernas do coxo, que pendem frouxas, assim é o provérbio na boca dos tolos.
Ndenge makolo ya ebosono ezalaka makasi te, ndenge wana mpe masese ezalaka na nguya te kati na monoko ya zoba.
8 Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquele que dá honra ao tolo.
Kopesa zoba lokumu ezali lokola kotia libanga na ebambelo mabanga.
9 Como o espinho que entra na mão do bêbado, assim é o provérbio na boca dos tolos.
Lisese kati na monoko ya zoba ezali lokola etape ya banzube kati na loboko ya moto oyo alangwe masanga.
10 Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.
Moto oyo azwaka zoba to moleki nzela na mosala azali lokola soda oyo azokisaka moto nyonso na likonga.
11 Como o cão que torna ao seu vômito, assim é o tolo que reitera a sua estultícia.
Ndenge kaka mbwa ezongelaka kolia biloko oyo yango moko esanzi, ndenge wana mpe zoba azongelaka bozoba na ye.
12 Tens visto a um homem que é sábio a seus próprios olhos? maior esperança há do tolo do que dele.
Eleki malamu kotia elikya na zoba, na esika ete otia elikya na moto oyo amimonaka moto ya bwanya na miso na ye moko.
13 Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas
Moto ya goyigoyi alobaka: « Nkosi ekangi nzela! Nyama moko ya mabe ezali na kati-kati ya balabala! »
14 Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.
Moto ya goyigoyi abalukaka na mbeto na ye ndenge ekuke ebalukaka na biloko oyo efungolaka yango.
15 O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de torna-la à sua boca.
Moto ya goyigoyi akotisaka loboko na ye kati na bilei, kasi akokaka te kozongisa yango na monoko.
16 Mais sábio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.
Moto ya goyigoyi amimonaka ete azali na bwanya koleka bato sambo ya mayele.
17 O que, passando, se entremete em pleito alheio é como aquele que toma um cão pelas orelhas.
Moto oyo akotaka makambo oyo etali ye te azali lokola moto oyo akangi mbwa na matoyi.
18 Como o louco que lança de si faiscas, flechas, e mortandades,
Ndenge moto ya liboma abwakaka moto, makonga mpe kufa,
19 Assim é o homem que engana o seu próximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?
ndenge wana mpe moto oyo akosi moninga na ye alobaka: « Ezalaki kaka mpo na kosala maseki! »
20 Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.
Soki bakoni ezali te, moto ekokufa; soki bato ya songisongi bazali te, koswana ekokita.
21 Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para acender rixas.
Ndenge makala engalaka na mbabola, mpe bakoni epelisaka moto, ndenge wana mpe moto oyo alinga koswana ayeisaka matata.
22 As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e elas descem ao intimo do ventre.
Maloba ya moto ya songisongi ezalaka lokola bilei ya kitoko, ekitaka na esengo kino na libumu.
23 Como o caco coberto de escórias de prata, assim são os lábios ardentes com o coração maligno.
Maloba ya sukali ya moto ya motema mabe ezalaka lokola palata ya mbindo oyo bapakoli na mbeki basala na mabele.
24 Aquele que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.
Moto oyo ayinaka moninga na ye amibombaka na maloba na ye, kasi atondi na lokuta kati na motema na ye.
25 Quando te suplicar com a sua voz, não te fies nele, porque sete abominações há no seu coração.
Ata soki abimisi maloba ya esengo, kondimela ye te, pamba te makambo sambo ya mbindo ebombama kati na motema na ye.
26 Cujo ódio se encobre com engano; a sua malícia se descobrirá na congregação.
Akoki solo kobomba makanisi na ye ya mabe na maloba ya lokuta, kasi motema mabe na ye ekosuka se na koyebana na miso ya bato nyonso.
27 O que cava uma cova nela cairá; e o que revolve a pedra esta sobre ele tornará.
Moto oyo atimolaka libulu akweyaka ye moko kati na yango; mpe moto oyo atindikaka libanga, libanga yango ekozongela kaka ye moko.
28 A língua falsa aborrece aos que ela aflige, e a boca lubrica obra a ruína.
Lolemo ya lokuta eyinaka bato oyo ezokisi, mpe maloba ya sukali ememaka libebi.

< Provérbios 26 >