Provérbios 25
1 Também estes são provérbios de Salomão, os quais transcreveram os homens d'Ezequias, rei de Judá.
Teć są przypowieści Salomonowe, które zebrali mężowie Ezechyjasza, króla Judzkiego.
2 A glória de Deus é encobrir o negócio; mas a glória dos reis esquadrinhar o negócio.
Sława to Boża, taić sprawę; ale sława królów, wywiadywać się rzeczy.
3 Para a altura dos céus, e para a profundeza da terra, e para o coração dos reis, não há investigação.
Wysokość niebios, i głębokość ziemi, i serce królów nie są doścignione.
4 Tira da prata as escórias, e sairá vaso para o fundidor.
Odejm zużelicę od srebra, a wynijdzie odlewającemu naczynie kosztowne.
5 Tira o ímpio da presença do rei, e o seu trono se afirmará na justiça.
Odejm niezbożnika od oblicza królewskiego, a umocni się w sprawiedliwości stolica jego.
6 Não te glories na presença do rei, nem te ponhas no lugar dos grandes;
Nie udawaj się za zacnego przed królem, a na miejscu wielmożnych nie stawaj;
7 Porque melhor é que te digam: Sobe aqui; do que seres humilhado diante do príncipe que já viram os teus olhos.
Bo lepiej jest, iż ci rzeką: Postąp sam: a niżeliby cię zniżyć miano przed księciem; co widują oczy twoje.
8 Não saias depressa a litigar, para que depois ao fim não saibas que fazer, podendo-te confundir o teu próximo.
Nie pokwapiaj się do swaru, byś snać na ostatek nie wiedział, co masz czynić, gdyby cię zawstydził bliźni twój.
9 Pleiteia o teu pleito com o teu próximo, e não descubras o segredo de outro:
Prowadź do końca sprawę swoję z przyjacielem twoim, a tajemnicy drugiego nie objawiaj;
10 Para que não te desonre o que o ouvir, e a tua infâmia se não aparte de ti.
By cię snać nie zelżył ten, co cię słucha, a niesława twoja zostałaby na tobie.
11 Como maçãs de ouro em salvas de prata, assim é a palavra dita a seu tempo.
Jakie jest jabłko złote z wyrzezaniem srebrnem, takieć jest słowo do rzeczy powiedziane.
12 Como pendentes de ouro e gargantilhas de ouro fino, assim é o sábio repreensor para o ouvido ouvinte.
Ten, który mądrze napomina, jest u tego, co słucha, jako nausznica złota, i klejnot z szczerego złota.
13 Como frieza de neve no tempo da sega, assim é o mensageiro fiel para com os que o enviam; porque recreia a alma de seu senhor.
Jako zimno śnieżne czasu żniwa: tak poseł wierny tym, którzy go posyłają; bo dusze panów swych ochładza.
14 Como nuvens e ventos que não trazem chuva, assim é o homem que se gaba falsamente de dádivas.
Człowiek, który się chlubi darem zmyślonym, jest jako wiatr i obłoki bez deszczu.
15 Pela longanimidade se persuade o príncipe, e a língua branda quebranta os ossos.
Książę cierpliwością bywa zmiękczony, a język łagodny kości łamie.
16 Achaste mel? come o que te basta; para que porventura não te fartes dele, e o venhas a vomitar.
Znajdzieszli miód, jedzże, ileć potrzeba, by snać objadłszy się go nie zwrócił.
17 Retira o teu pé da casa do teu próximo; para que se não enfade de ti, e te aborreça.
Powściągnij nogę twoję od domu bliźniego twego, by snać będąc ciebie syt, nie miał cię w nienawiści.
18 Martelo, e espada, e flecha aguda é o homem que diz falso testemunho contra o seu próximo.
Każdy, kto mówi fałszywe świadectwo przeciw bliźniemu swemu, jest jako młot, i miecz, i strzała ostra.
19 Como dente quebrado, e pé desengonçado, é a confiança no desleal, no tempo da angústia.
Ufność w człowieku przewrotnym jest w dzień ucisku jako ząb wyłamany i noga wywiniona.
20 O que canta canções ao coração aflito é como aquele que despe o vestido num dia de frio, e como vinagre sobre salitre.
Jako ten, który zewłoczy odzienie czasu zimy, albo leje ocet na saletrę, taki jest ten, który śpiewa pieśni sercu smutnemu.
21 Se o que te aborrece tiver fome, dá-lhe pão para comer; e se tiver sede, dá-lhe água para beber;
Jeźliżeby łaknął ten, co cię nienawidzi, nakarm go chlebem; a jeźliby pragnął, daj mu się napić wody;
22 Porque assim brazas lhe amontoarás sobre a cabeça; e o Senhor to pagará.
Bo węgle rozpalone zgromadzisz na głowę jego, a Pan ci nagrodzi.
23 O vento norte afugenta a chuva, e a face irada a língua fingida.
Jako wiatr północny deszcz przynosi: tak przynosi twarz gniewliwą język uszczypliwy.
24 Melhor é morar num canto do terraço, do que com a mulher contenciosa, e isso em casa em que mais companhia haja.
Lepiej mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.
25 Como água fria à alma cançada, tais são as boas novas de terra remota.
Jako woda chłodna duszy pragnącej: tak wieść dobra z ziemi dalekiej.
26 Como fonte turva, e manancial corrupto, assim é o justo que cai diante do ímpio.
Jako źródło nogami pomącone, albo zdrój zepsuty: tak sprawiedliwy, który upada przed niezbożnym.
27 Comer muito mel não é bom; assim a pesquiza da própria glória não é glória.
Jako jeść wiele miodu nie jest rzecz dobra: tak szukanie własnej sławy jest niesławne.
28 Como a cidade derribada, sem muro, assim é o homem que não pode conter o seu espírito.
Mąż, który nie ma mocy nad duchem swoim, jest jako miasto rozwalone bez muru.
