Provérbios 23
1 Quando te assentares a comer com um governador, atenta bem para o que se te pôs diante,
| کە دانیشتی لەگەڵ فەرمانڕەوایەک نان بخۆیت، باش وردبەرەوە لەوەی لەپێشتە، |
2 E põe uma faca à tua garganta, se és homem de grande apetite.
| چەقۆیەکیش لەناو گەرووت دابنێ، ئەگەر تۆ نەوسنی. |
3 Não cobices os seus manjares gostosos, porque são pão de mentiras.
| ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە، چونکە ئەم نانە بە مەبەستی هەڵخەڵەتاندنە. |
4 Não te cances para enriqueceres; dá de mão à tua prudência.
| خۆت ماندوو مەکە بۆ ئەوەی دەوڵەمەند بیت، بە تێگەیشتنەوە وازی لێ بهێنە. |
5 Porventura fitarás os teus olhos naquilo que não é nada? porque certamente se fará asas e voará ao céu como a águia
| چاو لە دەوڵەمەندی دەبڕیت و نییە، چونکە بێگومان باڵ دەگرێت، وەک هەڵۆ بەرەو ئاسمان دەفڕێت. |
6 Não comas o pão daquele que tem o olho maligno, nem cobices os seus manjares gostosos.
| نانی کەسی بەرچاوتەنگ مەخۆ، ئارەزووی خواردنە خۆشەکانی مەکە. |
7 Porque, como imaginou na sua alma, te dirá: Come e bebe; porém o seu coração não estará contigo.
| لەبەر ئەوەی جۆرە کەسێکە هەردەم بیری لەلای تێچوونەکانە، پێت دەڵێت: «بخۆ و بنۆشە.» بەڵام دڵی لەگەڵت نییە. |
8 Vomitarias o bocado que comeste, e perderias as tuas suaves palavras.
| ئەو پارووەی خواردووتە دەیڕشێنیتەوە و قسە شیرینەکانت بە با دەدەیت. |
9 Não fales aos ouvidos do tolo, porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.
| قسە بۆ گێل مەکە، چونکە گاڵتەی بە دانایی قسەکانت دێت. |
10 Não removas os limites antigos, nem entres nas herdades dos órfãos,
| سنوورە کۆنەکان مەگوازەوە، هەروەها مەچووە ناو کێڵگەی هەتیوان، |
11 Porque o seu redentor é o Forte, que pleiteará a sua causa contra ti.
| چونکە ئەوەی دەیانپارێزێت بە توانایە، ئەو بەرگری لە کێشەکەیان دەکات لە دژی تۆ. |
12 Aplica à disciplina o teu coração, e os teus ouvidos às palavras do conhecimento.
| دڵت ئاراستەی فێربوون بکە و گوێشت بەرەو قسەی زانیاری. |
13 Não retires a disciplina da criança, quando a fustigares com a vara; nem por isso morrerá.
| ڕێگری لە تەمبێکردنی منداڵ مەکە، ئەگەر بە گۆچان لێی بدەیت نامرێت. |
| تۆ بە گۆچان لێی بدەیت، گیانی لە مردن دەرباز دەبێت. (Sheol h7585) |
15 Filho meu, se o teu coração for sábio, alegrar-se-á o meu coração, sim, o meu próprio,
| ڕۆڵە، ئەگەر دڵت دانایە، منیش دڵم خۆش دەبێت. |
16 E exultarão os meus rins, quando os teus lábios falarem coisas retas.
| ناخم شادمان دەبێت، کە لێوەکانت ڕاستییەکان دەڵێن. |
17 Não inveje aos pecadores o teu coração; antes sê no temor do Senhor todo o dia
| دڵت ئیرەیی بە گوناهباران نەبات، بەڵکو بە درێژایی ڕۆژ بە پەرۆش بە بۆ لەخواترسی. |
18 Porque deveras há um bom fim: não será cortada a tua expectação.
| بێگومان دواڕۆژت دەبێت، ئومێدی تۆ نابڕێت. |
19 Ouve tu, filho meu, e sê sábio, e dirige no caminho o teu coração.
| ڕۆڵە، تۆ گوێ بگرە و دانا بە، دڵت بەرەو ڕێگای ڕاستی ئاراستە بکە. |
20 Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.
| لەوانە مەبە کە شەراب زۆر دەخۆنەوە، یان ئەوانەی گۆشت زۆر دەخۆن، |
21 Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a sonolência faz trazer os vestidos rotos.
| چونکە مەیخۆر و زۆر خۆر هەژار دەبن، ئەوەی زۆر بخەوێت پینەوپەڕۆ لەبەر دەکات. |
22 Ouve a teu pai, que te gerou, e não desprezes a tua mãe, quando vier a envelhecer.
| گوێ لە باوکت بگرە کە تۆی خستووەتەوە، دایکت کە پیر بوو گاڵتەی پێ مەکە. |
23 Compra a verdade, e não a vendas: a sabedoria, e a disciplina, e a prudência.
| ڕاستی بکڕە و مەیفرۆشە، هەروەها دانایی و تەمبێکردن و تێگەیشتن. |
24 Grandemente se regozijará o pai do justo, e o que gerar a um sábio se alegrará nele.
| باوکی کەسی ڕاستودروست زۆر دڵخۆش دەبێت، ئەوەی کوڕێکی دانای ببێت پێی شادمان دەبێت. |
25 Alegrem-se teu pai e tua mãe, e regozije-se a que te gerou.
| با دایک و باوکت شادمان بن، ئەوەی تۆی بووە دڵخۆش بێت. |
26 Dá-me, filho meu, o teu coração, e os teus olhos observem os meus caminhos.
| ڕۆڵە، دڵی خۆتم بدەرێ، با چاوەکانت لەسەر ڕێگاکانم بێت، |
27 Porque cova profunda é a prostituta, e poço estreito a estranha.
| چونکە لەشفرۆش چاڵێکی قووڵە و ژنی داوێنپیس بیرێکی تەنگە. |
28 Também ela, como um salteador, se põe a espreitar, e multiplica entre os homens os iníquos.
| تەنانەت ئەویش وەک چەتە لە بۆسەدا دەبێت، ناپاک لەنێو خەڵک زۆر دەکات. |
29 Para quem são os ais? para quem os pezares? para quem as pelejas? para quem as queixas? para quem as feridas sem causa? e para quem os olhos vermelhos?
| واوەیلا بۆ کێیە؟ پەژارەیی بۆ کێیە؟ ناکۆکی بۆ کێیە؟ سکاڵاکردن بۆ کێیە؟ برینی بەخۆڕایی بۆ کێیە؟ چاو سووربوونەوە بۆ کێیە؟ |
30 Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.
| بۆ ئەوانەی بە دیار شەرابەوە لەنگەر دەگرن، ئەوانەی شەرابی تێکەڵاو تاقی دەکەنەوە. |
31 Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.
| تەماشای شەراب مەکە بە ڕەنگی سووری، کە لەناو جام پڕشنگی داوە، بە سووکی دەچێتە خوارەوە! |
32 No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.
| لە کۆتاییەکەی وەک مار دەتگەزێت و وەک توولەمار پێتەوەدەدات. |
33 Os teus olhos olharão para as mulheres estranhas, e o teu coração falará perversidades.
| چاوەکانت شتی نامۆ دەبینن و وڕێنەی سەیر و سەمەرە دەکەیت. |
34 E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
| وەک یەکێک دەبیت لەناو دڵی دەریا پاڵکەوتبێت، یان وەک یەکێک بەسەر دارئاڵای کەشتییەوە پاڵکەوتبێت. |
35 E dirás: Espancaram-me, e não me doeu; maçaram-me, e não o senti; quando virei a despertar? ainda tornarei a busca-la outra vez
| دەڵێی: «لێیان دام، ئازارم نەبوو! کوتامیان، نەمزانی! کەی بە هۆش خۆم دێمەوە، هەتا بەردەوام بم و بخۆمەوە؟» |
