Provérbios 18
1 Busca coisas desejáveis aquele que se separa e se entremete em toda a sabedoria.
Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
2 Não toma prazer o tolo na inteligência, senão em que se descubra o seu coração.
Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
3 Vindo o ímpio, vem também o desprezo, e com a vergonha a ignomínia.
Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
4 águas profundas são as palavras da boca do homem, e ribeiro trasbordante é a fonte da sabedoria.
Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
5 Não é bom ter respeito à pessoa do ímpio para derribar o justo em juízo.
Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
6 Os beiços do tolo entram na contenda, e a sua boca por acoites brada.
Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
7 A boca do tolo é a sua própria destruição, e os seus lábios um laço para a sua alma.
Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
8 As palavras do assoprador são como doces bocados; e elas descem ao intimo do ventre.
Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
9 Também o negligente na sua obra é irmão do desperdiçador.
Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
10 Torre forte é o nome do Senhor; a ele correrá o justo, e estará em alto retiro.
Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
11 A fazenda do rico é a cidade da sua fortaleza, e como um muro alto na sua imaginação.
Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
12 Antes de ser quebrantado eleva-se o coração do homem; e diante da honra vai a humildade.
Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
13 O que responde antes de ouvir, estultícia lhe é, e vergonha.
Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
14 O espírito do homem sosterá a sua enfermidade, mas ao espírito abatido quem levantará?
Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
15 O coração do entendido adquire o conhecimento, e o ouvido dos sábios busca o conhecimento.
Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
16 O presente do homem lhe alarga o caminho e o leva diante dos grandes.
Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
17 O que primeiro começa o seu pleito justo é; porém vem o seu companheiro, e o examina.
Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
18 A sorte faz cessar os pleitos, e faz separação entre os poderosos.
Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
19 O irmão ofendido é mais difícil de conquistar do que uma cidade forte; e as contendas são como os ferrolhos dum palácio.
Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
20 Do fruto da boca de cada um se fartará o seu ventre: dos renovos dos seus lábios se fartará.
Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
21 A morte e a vida estão no poder da língua; e aquele que a ama comerá do seu fruto.
Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
22 O que acha mulher acha o bem e alcança a benevolência do Senhor.
Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
23 O pobre fala com rogos, mas o rico responde com durezas.
Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
24 O homem que tem amigos haja-se amigavelmente, e há amigo mais chegado do que um irmão.
Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
