< Eclesiastes 10 >
1 Assim como a mosca morta faz exalar mau cheiro e evaporar o unguênto do perfumador, assim o faz ao famoso em sabedoria e em honra uma pouca de estultícia.
Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
2 O coração do sábio está à sua dextra, mas o coração do tolo está à sua esquerda.
Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
3 E, até quando o tolo vai pelo caminho, falta-lhe o seu entendimento e diz a todos que é tolo.
Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
4 Levantando-se contra ti o espírito do governador, não deixes o teu lugar, porque é um remédio que aquieta grandes pecados.
Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
5 Ainda há um mal que vi debaixo do sol, como o erro que procede de diante do governador.
Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
6 Ao tolo assentam em grandes alturas, mas os ricos estão assentados na baixeza.
Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
7 Vi os servos a cavalo, e os príncipes que andavam a pé como servos sobre a terra.
Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
8 Quem cavar uma cova, cairá nela, e, quem romper um muro, uma cobra o morderá.
Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
9 Quem acarretar pedras, será maltratado por elas, e o que rachar lenha perigará com ela.
Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
10 Se estiver embotado o ferro, e não se amolar o corte, então se devem pôr mais forças: mas a sabedoria é excelente para dirigir.
Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
11 Se a cobra morder, não estando encantada, então remédio nenhum se espera do encantador, por mais hábil que seja.
Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
12 Nas palavras da boca do sábio há favor, porém os lábios do tolo o devoram.
Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
13 O princípio das palavras da sua boca é a estultícia, e o fim da sua boca um desváiro péssimo.
Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
14 Bem que o tolo multiplique as palavras, não sabe o homem o que há de ser; e quem lhe fará saber o que será depois dele?
Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
15 O trabalho dos tolos a cada um deles fatiga, porque não sabem ir à cidade.
Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
16 Ai de ti, ó terra, cujo rei é criança, e cujos príncipes comem de manhã.
Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
17 Benaventurada tu, ó terra, cujo rei é filho dos nobres, e cujos príncipes comem a tempo, para refazerem as forças, e não para bebedice.
Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
18 Pela muita preguiça se enfraquece o teto, e pela frouxidão das mãos goteja a casa.
Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
19 Para rir se fazem convites, e o vinho alegra a vida, e por tudo o dinheiro responde.
Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
20 Nem ainda no teu pensamento amaldiçoes ao rei, nem tão pouco no mais interior da tua recâmara amaldiçoes ao rico: porque as aves dos céus levariam a voz, e os que tem asas dariam notícia da palavra.
Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.